Veiðimaðurinn - 01.12.1972, Page 17

enda þá allgamall orðinn, má ætla að hann
hafi veríð áhugasamur laxveiðimaður.
Þá segir í Egils sögu Skallagrímssonar:
„Skalla-grímur hafði ok menn sína upp við
laxárnar til veiða. Odd einbúa setti hann
við Gljúfraá at gæta þar laxveiða.“ Sýnt er
því að í byrjun landnámsaldar hafa Borg-
arfjarðarámar verið gjöfular á lax og em
enn meðal beztu laxveiðiáa okkar og líklega
meðal beztu þótt leitað sé um víða veröld.
Eins má benda á söguna um Hrafnaflóka
og menn hans, sem bjuggu í Vatnsfirði á
Barðaströnd, að þeir urðu svo hrifnir af
landkostum hér og ekki sízt öllum veiði-
skapnum, að þeir hugðust ekki fyrir með
heyskapinn, svo að bústofninn féll um vet-
urinn. Býst ég við að finna megi þess dæmi
meðal bænda á ýmsum tímum hérlendis, að
þar sem aðstaða til laxveiði var góð, hafi
sá veiðiskapur stundum orðið heyskapnum
þrándur í götu.
í Vatnsdælu er skýrt frá að veiði hafi ver-
ið mikil í Vatnsdalsá, og eins og þar stend-
ur: „bæði laxa ok annarra fiska.“ Kom upp
deila um veiðina milli Ingimundarsona og
Hrollleifs, en hann vildi ekki „rýma neta-
lögnina fyrir þeim.“ Fór svo að Hrollleifur
varð banamaður hins ágæta héraðshöfðingja
Ingimundar gamla út af þessu deilumáli,
þegar hann reið til árinnar og reyndi að
koma sættum á. Hvergi er getið í Vatns-
dælu nema um netaveiði hafi verið að
ræða en ekki minnzt á stangaveiði, enda
hægari heimatökin að moka upp laxi með
ádráttarveiði.
í nefndri grein Víglundar Möllers í Veiði-
manninum, rekur hann nokkrar tilvitnanir
úr fornsögunum úr ræðu Gunnars Möller,
sem skjóta á stoðum undir veiði fornmanna
með flugu. Fara þær hér á eftir: I Harðar
sögu og Hólmverja er þessi setning: „Þótt-
ist nú yfir flugu ginið hafa, er hann tók
við meynni af Torfa.“ — í Njálu segir
Rannveig móðir Gunnars á Hlíðarenda við
Sigmund Lambason, þegar hann hafði veg-
ið Þórð Leysingjason eftir beiðni Hallgerð-
ar:
„Þat er mælt Sigmundr, at skamma
stund verðr hönd höggvi fegin, enda
mun hér svá. Enn þó mun Gunnar leysa
þik af þessu máli. En ef Hallgerðr
kemr annarri flugu í munn þér, þá
verðr þat þinn bani.“
Þá segir Gunnar við Sigmund:
„Enn þó hefi ek nú gervan þig sáttan
við Njál ok sonu hans, ok skyldir þú
nú eigi annarri flugu láta koma í munn
þér.“
Greinilegt er að á orðatiltækjunum „gína
við flugu“ og „koma flugu í munn einhvers,“
merkir orðið fluga agn eða beita. Prófessor
Halldór Halldórsson er einnig á þeirri skoð-
un í bók sinni „íslenzk orðtök." Ég er því
sammála Víglundi Möller um að líklegt sé
að fommenn hafi notað flugu til beitu, þótt
ekki hafi ég fundið lýsingu á gerviflugum
til veiða í fomritum okkar og geta ofan-
greindar tilvitnanir alveg stutt þá skoðun.
Eina tilvitnunin, sem ég hefi rekizt á í
fornsögunum, um veiðistöng er í Gísla sögu
Súrssonar, er Vésteinn mágur Gísla reið
um hlaðið á Sæbóli í Dýrafirði og duldist
fyrir mönnum. Segir Geirmundur, sem vildi
leyna um ferðir Vésteins: „Ógerla sá ek til,
en húskarl ætla ek Önundar í Meðaldal. ..
. . .. ok í hendi fiskistöng ok veðrar af upp.“
Hér mun átt við veiðistöng til að stinga
eða krækja fisk með, því að orðið veðrar,
í eintölu veður, mun þýða jámkrókur. í
VEIÐIMAÐURINN
15