Úrval - 01.02.1952, Blaðsíða 10

8
■QRVAL
lausn fastra efna í sjónum hef-
ur náð vissum styrkleika, og
þar sem hlaupefnin hafa mögu-
leika til að bæta við sig smám
saman frá þeim kolefnissam-
böndum, sem uppleyst eru í sjón-
um.
Enginn getur haldið því fram,
að þetta formlausa hlaupefni,
sem gjálfraði hljóðlátt við
ströndina í grunnum lónum, geti
með nokkrum rétti talizt lifandi.
Eitt af sérkennum lífsins er, að
stöðug nýmyndun og eyðilegg-
ing á sér stað; að efniviður lífs-
ins er á stöðugri hringrás. Kekk-
irnir myndast að vísu stöðugt úr
efni frá umhverfinu, og eyði-
leggjast sjálfsagt öðru hverju
fyrir áhrif veðurs og vinda, en
þessi nýmyndun verður ölluheld-
ur að teljast samsöfnun efnis
en það, sem vér köllum vöxt.
En nú skulum vér hætta oss
út á þunnan ís, enda þótt Oparín
og fleiri séu förunautar okkar.
Gerum ráð fyrir, að í steinefn-
unum meðfram ströndinni sé
verulegt magn af þungum málm-
um. sem geti leystst upp í vatn-
inu í lóninu í allstórum stíl, og
ennfremur sé í því óvenjumikið
af brennisteinsvetni, kornið frá
nærliggjandi eldgíg. I þessu sér-
staka umhverfi hafa hlaupkekk-
imir sem slíkir eða sem drop-
ar nokkra möguleika á að búa til
sjálfir efnivið sinn úr einfaldari
samböndum. Gagnkvæm áhrif
brennisteinsvetnis og þeirra
sambanda af þungmálmum sem
eru í hlaupefninu, geta nefnilega
leitt til þess að vetnið í brenni-
steinsvetninu gangi í samband
við einföld kolefnissambönd og
myndi með þeim flóknari kol-
efnissambönd. Hinar ytri að-
stæður hafa hér óneitanlega leitt
til sköpunar einskonar lífvera,
í mjög frumstæðu formi að vísu.
Lífveru, sem minnir svolítið á
brennisteinsbakteríur nútímans,
sem við vissar aðstæður geta
hagnýtt sér brennisteinsvetni í
nærveru málmsambanda til að
yfirfæra vetni í þau kolefnis-
sambönd, sem fyrir koma í nær-
ingu bakteríanna, og til stöðugr-
ar nýmyndunar bakteríuefnis.
Enn vantar þó eitthvað í þessa
lýsingu á lífveru á fyrsta frum-
stæða tilverustiginu. Vér sjáum
að vísu, að þaraa á sér stað
stöðugur vöxtur hlaupefnisins,
það byggir upp efnivið sinn úr
einfaldari efnasamböndum. En
þessar vanþroska efnisheildir,
sem sífellt eru að myndast, eru
óþægilega nærri því að vera ó-
dauðlegar. Vér söknum enn hins
eyðandi afls, sem er annað meg-
ineinkenni alls lifandi. En eyði-
leggingaraflið er að koma; á
næstu hundrað ármiljónum eft-
ir að hin hlaupkenndu, flóknu
kolefnissambönd byrjuðu að
gjálfra við ströndina, tóku að
skapast hjá sumum þeirra efna-
sambanda, er hlaupið var byggt
upp af og sífellt urðu flóknari
og flóknari, sérstakur eiginleiki:
hæfileikinn til að leysa vetni úr
vatni með aðstoð sólarljóssins.
Brennisteinsvetnið hættir að