Úrval - 01.02.1952, Page 77

Blóð og bein, hjörtu, lungu og nýru,
auk margs annars, fæst nú sem —
Varahlutir í mannslikamann,
Grein úr „Awake!“
HAFIÐ ÞÉR misst handlegg
eða fót í bílslysi? Var eitt-
hvað af æðum yðar eða taugum
rifið burt eða skaddað í síðasta
stríði? Hafið þér ský (vagl) á
augunum ? Haf ið þér misst tenn-
umar, eða er hárið dottið af
yður? Eru liðirnir orðnir stirðir
af gigt. Hafið þér gat á höfuð-
kúpunni, sem þarf að fylla upp ?
Eða vantar yður nýjan góm?
Sé svo, þá mun yður þykja
fróðlegt að heyra, að víða
em nú til fyrirtæki, sem
útvega ,,varahluti“ í mannslík-
amann, bæði náttúrlega og til-
búna.
Af hinum mörgu náttúrlegu
endurbótum líkamshluta vorra
er einna kunnust endumýjun á
homhimnu augans, gagnsæju
himnunni, sem þekur regnboga-
himnuna. Ef rúða brotnar í hús-
inu yðar, eða ef spegillinn í bíln-
um yðar rispast, svo að óglöggt
sést í honum, þá fáið þér yð-
ur nýtt gler í stað hins gamla.
Á líkan hátt er oft hægt að
endumýja „glugga“ augnanna,
ef þeir skémmast eða eyðileggj-
ast, með því að flytja heilbrigða
homhimnu úr augum annarra
manna og græða í hið skemmda
auga. Fáir vilja þó fóma aug-
um sínum, til þess að aðrir geti
séð. Og þó að þeir vildu gera
það, yrði árangurinn ef til vill
aðeins tvöfalt tjón, því að ef
flutningságræðslan mistekst,
verða tvær manneskjur blindar
í stað einnar.
Þetta varð til þess, að árið
1945 var komið á fót „augn-
banka“. Honum gátu menn gefið
augu sín eftir sinn dag. Þegar
gefandinn deyr, hefur spítalinn
heimild til að taka hin gefnu
augu, áður en rotnunin byrjar,
og geyma þau þar til þeirra er
þörf. Það gerir sama gagn, hvort
heldur hornhimnumar eru úr
andvana fæddum börnum eða
sjötugum mönnum, ef þær að-
eins em heilbrigðar.
En það em ekki aðeins horn-
himnur, sem era frystar í bank-
anum, heldur einnig glervökv-
inn, hið gagnsæja, límkennda
efni, sem fyllir augnkúluna.
Hann er geymdur á flöskum í
ísklefum (djúpfrysti) og síðan
notaður í augu, þar sem blóð-
lifrar hafa safnazt saman í gler-
vökvanum.
Fyrstu tvö árin eftir stofn-
un augnbankans, tók hann á
móti meira en 600 homhimnum
sem dánargjöfum. Sérfræðing-