Úrval - 01.10.1954, Side 47

STAÐA LlFSINS 1 ALHEIMINUM
45
kenningin kom fram, höfum vér
kynnzt geimgeislunum, sem svo
eru nefndir. Um lífið á yfirborði
jarðar má að vísu segja, að það
sé sæmilega varið fyrir þeim,
en lífsfrjó, sem vera kynnu á
sveimi um himingeiminn, hlytu
þeir að drepa fyrr eða síðar.
Auk þess hlyti ferðalag slíkra
frjókorna frá einu sólkerfi til
annars að taka lengri tíma en
komið getur til greina í þessu
tilliti. Það má meira að segja
fullyrða samkvæmt eðli málsins,
að alsæðistilgátan leysir oss ekki
undan nauðsyn þess að gera ráð
fyrir nokkurs konar „frum-
kviknun" (þ. Urzeugung) hins
fyrsta lífs úr ólífrænum efnis-
tegundum, því að á grundvelli
vitneskju vorrar nú er trauðla
hægt að léttlæta kenningu Brúnó
um eilífa tilvist alheimsins, og
þar með fellur auðvitað líka
hugmyndin um ævaranleik lífs-
ins. Reynslan sýnir tvímæla-
laust, að eðli alheimsins er þró-
un, en engan veginn eilíf hring-
rás og endurtekning, og fyrir
svo sem fjórum milljörðum ára
munu hvergi í alheiminum hafa
átt sér stað skilyrði til lífs.
Það verðurþví naumasthjáþví
komizt að gera ráð fyrir, að líf-
ið á jörðinni hafi kviknað ann-
aðhvort þar eða á einhverri ann-
arri af plánetum sólkerfisins.
Það, hversu lifið á jörðinni hef-
ur náð háu þróunarstigi, er ef-
laust því að þakka, að þar hafa
komið saman óvenjumörg heppi-
leg skilyrði lífsþróunar fyrir til-
viljun, sem hlýtur að vera mjög
fágæt. Því betur sem oss lær-
ist að skilja eðli jarðarinnar og
því fyllri þekkingar sem oss
tekst að afla, að því er varðar
allar aðstæður á öðrum plánet-
um sólkerfisins, því ljósara verð.
ur oss, hversu óvenjulegt það
muni vera, að öll þessi hagstæðu
skilyrði hittist á í einu.
Engin önnur pláneta í voru
sólkerfi hefur nándarnærri jafn-
góð lífsskilyrði að bjóða og jörð-
in. Ekkert af tunglum þeirra
hefur lofthvolf nema Satúrnus-
artunglið Títanus, en á þeim
hnetti er allt of kalt til þess að
þar geti verið um líf að ræða.
Það eru aðeins innri pláneturn-
ar, frá Mars að telja, sem kynnu
að geta fóstrað æðri líftegundir,
er tækju orku sína úr sólarljós-
inu. Á Júpíter mætti ef til vill
hugsa sér einhvers konar frum-
stæðar líftegundir svífandi í
neðri loftlögunum og takandi
orku sína af jarðhita hnattar-
ins, sem losna myndi úr læðingi
fyrir eldsumbi’ot. Slíkar ágizk-
anir hafa sennilega við lítil rök
að styðjast, auk þess sem þær
verða hvorki sannaðar né af-
sannaðar á þessu stigi vísind-
anna.
Um Merkúríus er það að segja,
að þar gætu ekki verið nein til-
tök lífs vegna skorts á vatni.
Með því að þessi pláneta hefur
engan daglegan möndulsnúning,
heldur snýr alltaf sömu hliðinni
að sólu, hlýtur sú hlið að vera
heitari en svo, að blý gæti hald-