Úrval - 01.10.1954, Blaðsíða 9

Úrval - 01.10.1954, Blaðsíða 9
ÞINGVEIZLURÆÐA 7 mennina í samfélaginu og sömu- leiðis fyrir karlmennina að geta ekki virt konurnar. 1 einni af sögum sínum lýsir Aldous Huxley ófrjóu og sárs- aukablöndnu sambandi með orð- unum: „The love of the paral- lels“, — hin vonlausa ást með tveimur beinum línum, sem fylgjast að, en skerast hvergi. Víxláhrif og innblástur, — látum það vera svo. En hvar liggja dýpst rætur þessa eðlis- munar kynjanna tveggja, sem mesta þýðingu hafa fyrir sam- stillingu þeirra og vekja sterk- astan innblástur? I tímans rás hefur hvort kyn- ið um sig dásamað og lofsungið hitt eða fordæmt það og hamast gegn því, — og bæði með jafn- miklurn sannfæringarkrafti og málsnilld. Konan er göfugri en karlmaðurinn, verri en karlmað- urinn. Evald samræmir sjónar- mið beggja, er hann lýsir því yfir, að karlmaður geti aldrei náð jafn hátt né sokkið jafn djúpt og kona, — hún sé heimskari en karlmaðurinn, hún sé slóttugri — eða vitrari — en hann. Hún er tryggari, svikulli. I þjóðvísunum er það ýmist tryggð ungra karla eða kvenna, sem reynist eins og feyskin brú. Og Sören Kirkegaard segir, að það gæti verið nógu skemmti- legt að láta einhvern bók- menntasögu klakaklár reikna út, hvort konur hafi oftar svik- ið karla eða karlar konur í skáldskap allra tíma. Konan er veikari, og hún er sterkari. Hún stendur hinum miklu öndum fjær. Hún er nær englinum. jHver og einn verður enn í dag að dæma fyrir sjálfan sig. Það hefur ekki tekizt að komast að öruggri niðurstöðu. Ef ég á að skírgreina frá mínu persónu- lega sjónarmiði þetta djúpa á- hrifavald, sem er annað hjá körlum en konum, þá lýsi ég skoðun minni bezt með þ^aaum orðum: „Aðalatriðið fyrir karlmann- inn, meginkjarni tilveru hans er bundinn við það, sem hann hef- ur starfað og komið í fram- kvæmd um ævina. Fyrir konuna er aðalatriðið, hvað hún er.“ Ef maður er spurður um for- eldra hans, segir hann venjulega frá því, sem faðir hans hefur afrekað í veröldinni: „Faðir minn reisti brúna yfir Stóra- belti, faðir minn skrifaði þessa eða hina bókina, faðir minn stofnaði eitt eða annað stórfyr- irtæki. Ef hann er hinsvegar spurður um móður sína, svarar hann: „Mamma var yndisleg". Og enda þótt við látum þetta nú fremur gilda um mína eigin kynslóð en þá yngstu, þá held ég samt, að sá, sem hefur átt að móður yfirlækni eða dóms- málaráðherra, byrji ekki að lýsa henni í samræmi við þá stað- reynd, heldur segi okkur, að móðir hans hafi verið einstök að gáfum, réttlætistilfinningu, andrík eða indæl manneskja. Þetta þýðir þá, að maðurinn
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116

x

Úrval

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Úrval
https://timarit.is/publication/1841

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.