Læknaneminn - 01.09.1966, Qupperneq 35
LÆKNANEMINN
35
mörgum tilfellum. Hver almennur
læknir á að geta framkvæmt
margskonar rannsóknir, ef hann
hefur tæki og tíma til, auk þekk-
ingar og vilja. Uppskera þess
starfs kemur þó ekki greinilega í
ljós fyrr en eftir áratugi.
Með þetta í huga, fór Helgi fram
á það við stjórn spítalans og land-
lækni, að keypt yrðu ýmis tæki,
sem nauðsynleg eru fyrir nútíma
læknisfræði. Kom þetta að vonum
flatt upp á alþýðufólk héraðsins
og fulltrúa þess í stjórnum sjúkra-
samlaga og spítala, en er Helgi
hafði skýrt hugmyndir sínar, var
gengið að flestöllum eða öllum
kröfum hans. Einnig réði þar
nokkru yfirvofandi læknisleysi
um ófyrirsjáanlegan tíma. Þótt
undarlegt megi virðast, var land-
læknir mun þyngri í þessum samn-
ingum.
Starfsaðstaða í Hvammstanga-
héraði er nú að mörgu leyti með
ágætum. Skal nú telja upp helztu
breytingar:
Aðstoðarlæknir á góðum laun-
um. Hjúkrunarkona, sem er til að-
stoðar á stofu, sem auk þess gerir
minni háttar rannsóknir, s. s. smá-
sjárskoðun á þvagi, blóðrannsókn-
ir o.fl. Auk þess hefur hún með
höndum vélritun. Mun þetta eina
dæmið hér á landi um, að hjúkr-
unai kona starfi á stofu hjá héraðs-
lækni. ,,Diktafónn“ var keyptur,
og lesa læknar inn upplýsingar um
sjúklinga, nýjar og gamlar. Þessar
upplýsingar vélritar hjúkrunarkon-
an á sérstök sjúkraskýrslublöð, á
nýja ritvél. Sjúkraskýrsla hvers
sjúklings er merkt með þjóðskrár-
númeri hans, og er send með hon-
um í lokuðu umslagi, t.d. ef hann
fer til læknis, eða á spítala í Rvík.
Er þarna í fyrsta skipti fram-
kvæmd gömul hugmynd Lækna-
félags íslands. Er gert ráð fyr-
ir, að þessar sjúkraskýrslur fylgi
hverjum manni við flutning milh
héraða og komi í hendur viðkom-
andi héraðslæknis. Skápar voru
keyptir undir sjúkraskýrslur og
spjaldskrá, og standa þeir í við-
talsstofu læknis. Hitaskápur hef-
ur verið fenginn, til að rækta í
bakteríur og gera næmispróf, ís-
skápur, til að geyma í sýni, sem
senda á til Reykjavíkur, þegar ferð
fellur, og til að varðveita í næm
lyf og bólusetningarefni. Recto-
scopiu-sett, smásjá og skilvinda
hafa verið keypt. Auk þess voru
lækningastofur málaðar og búnar
góðum húsgögnum, keyptur nýr
skoðunarbekkur, skoðunarlampi
og nokkur nauðsynleg smáverk-
færi. Kvenfélagið, sem fyrir nokkr-
um árum gaf hjartarafrita, hefur
nýlega boðizt til að kaupa sjúkra-
bíl og er von á honum bráðlega.
Helgi Þ. Valdimarsson hefur
unnið þarna merkilegt brautryðj-
endastarf, og lagt í það mikla
vinnu. Þetta hefur kostað mikið
fé, en fólkið hefur skilið tilgang-
inn og kunnað að meta árangur-
inn. Sem dæmi um hann má nefna,
að fyrir 1 ári var vitað um 2 sjúkl-
inga með diabetes mellitus í hér-
aðinu, en nú 12. Hér var raunar
um markviss vinnubrögð að ræða,
því að ,,statistik“ sýnir að 1 af
hverjum 100 hefur þennan sjúk-
dóm og mátti gera ráð fyrir 15-
17 í héraðinu.
Þessi starfsemi var ekki hafin
með viðhöfn og engar ræður voru
fluttar. Sendimenn frá ráðuneyt-
um voru hvergi nærri. En ungir
læknar og stúdentar hafa starfað
þarna í 1-3 mánuði hver, og er
það betri vísbending en nokkur
viðhöfn um að þessar hugmyndir
eru lífvænlegar og eigi erindi til
yngri manna í röðum lækna.