Læknaneminn - 01.04.1986, Page 76

sé upphaflega til þess að skapa bein-
merg'vaxtárskilyrði inni í beinuin og
er því eðlilegast að beinátsfrumur séu
ættaðar úr nterg og lúti svipaðri stjórn
og þær.
Osteoclastar skipta sér ekki svo
vitað sé. í beini í rækt eru osteoclast-
ar sennilega virkir í nokkra daga eða
allt að viku en rannsóknir in vivo
benda til að osteoclastar séu stöðugt
að innlima og losa sig við kjarna.
Óvíst er hvort kjarnanum fylgir nokk-
urt frymi þegar hann losnar. Þess
vegna er erfitt að ákveða æfilengd
osteoclastanna, en sumir telja að þeir
geti verið allt að því „eilífir"8.
Þátttöku nálægra fruma s.s. ost-
eoblasta, þekjufruma og macrophaga
hefur þegar verið gerð nokkur skil
hér að framan.
Sett hefur verið fram svonefnd
skammtakenning beinumsetningar
(The Quantum Theory of Bone Re-
modelling), e.t.v. nefnd í höfuðið á
þekktri eðlisfræðikenningu. Parfitt,
A.M. hel'ur skrifað um hana yfirlits-
greinar1'72. Samkvæmt henni er bein-
umsetningu skipt í fimnt stig sem öll
eru samtengd og byggist eðlilegt við-
hald beina og Ca jafnvægi á því að
jafnvægið milli þessara stiga raskist
ekki og að þau séu í tengslum hvert
við annað. (5. mynd)
Stigin fimm eru:
1. Hvíld (Quiescence)
2. Virkjun (Activation)
3. Eyðing (Resorption)
4. Hvörf (Reversal)
5. Myndun (Formation)
A hvíldarstigi eru osteoblastar út-
flattir og þekja beinyfirborðið. Þessir
osteoblastar eru sennilega ekki bein-
myndandi en gætu átt þátt í að
stjórna osteoclöstum og e.t.v. Ca
jafnvægi. A virkjunarstiginu verður
rof á osteoblastaþckjunni og þar með
dragast osteoclastar að beinyfirborð-
inu og festast við kalkaðan matrix.
Mynd 5. Skammtakenning beineyðingar. (Parfitt, A.M.72). Einnig verður myndun á osteoclöst-
HVILD
VIRKJUN
EYÐING
MYNDUN
HVILD
ÞEKJUFRUMUR
□ GAMALT BEIN
PREOSTEOCLASTAR
iATn ntj
& ö fc=o
liiíSft.ÁfÍhí®

HVÖRF ?.CD u l! f

.OSTEOCLAST AR
OSTEOBLASTAR
lið NÝTTBEIN
m OSTEOID
PEKJUFRUMUR
74
LÆKNANEMINN 4Í985 - '/i9«6- 38.-39. árg.