Læknaneminn - 01.10.1989, Side 59
TAFLA XI: Á sjúkrahúsum ætti að takmarka
reykingar við sérstök svæði (algerlega sammála,
1 af 5 valkostum)
1. ár 6.ár
No. % No. %
1985 67 91,8 49 94,2
1987 64 97,0 37 92,5
1988 35 97,2 29 96,9
en aðrir heldur sýna tíðnitölur hjá þeim meira og
hraðarafallfyrirdaglegarreykingar. Athyglisverterað
á 1. ári 1989 reykti enginn læknanemi daglega. Að
fyrra bragði mætti ætla að nám í læknadeild hefði áhrif
á viðhorf eða tóbaksvenjur í þá átt að draga úr dálæti á
tóbaki. Hið þveröfuga varþó nærsanni, helmingi fleiri
læknanemar reykja daglega á 6. ári en á 1. ári. Þótt
dómgreind læknanema sé yfirleitt góð virðist dómgreind
þeirra sem reykja skert, þegar að því kemur að fjalla um
tóbak og skilja þeir sig ekki frá öðrum reykjandi
þjóðfélagsþegnum að því leyti (4). Athyglisvert er að
viðhorf læknanema til tóbaks virðast í meginatriðum
vera mótuð áður en þeir setjast í læknadeild. Ef
læknanemar rey kja, reykja þeir gjama m inna en daglega
og oftar vindla/pípu en almennt gerist (5). Þetta bendir
stundum til að viðkomandi vilji minnka hættuna af
reykingum og/eða að tóbaksbindindi sé á næsta leyti.
Kennsla um tóbakssjúkdóma virðist skila sér vel
nema ef vera skyldi um krabba í raddböndum og
lungnaþembu (tafla VI). Á Evrópumælikvarða er þó
frammistaðan góð. Meðaltal fyrir 14 áðurnefnd
Evrópulönd (6. ár, meginorsök) var 76% fyrir
lungnakrabba, lungnaþemba 18%, kransæðasjúkdómur
29% (sambærileg tala fyrir íslenska læknanema 44%),
brjóstkvef 68%, krabbi í raddböndum 61% (6,7,8,9).
Það kemur á óvart að læknaefni á 6. ári telja það síður
vera sitt hlutverk að sinna andófi gegn reykingum en
fyrstaársnemar. Endurspeglar þetta kennaraviðhorf í
læknadeild ? Reykingar eru áhættuþáttur og orsök
sjúkdóma í sama skilningi og há blóðfita eða hækkaður
blóðþrýstingur. Munurinn er þó sá að læknirinn verður
að gefa meira af tíma sínum ef hann vill styrkja
einstaklinginn í að hætta að reykja. Auk þess eru þessi
samtöl vandasöm vegna þess að ef ekki er rétt á haldið
TAFLA XII: Það ætti að hækka verulega verð á tóbaki.
6. ár Aleerleea sammála Sammála Sama Ósammála Alserlesa ósammála
No. % No. % No. % No. % No. %
1985 23 44,2 16 30,8 7 13,5 3 5,8 3 5,8
1987 26 59,1 11 25,0 3 6,8 0 0
1988 19 63,3 8 26,7 2 6,7 1 3,3 0
TAFLA XIII: Það ætti að hækka verulega verð á tóbaki.
L-ár Algerleea sammála Sammála Sama Osammála Aigerlega ósammála
No. % No. % No. % No. % No. %
1985 18 24,7 25 34,2 15 20,5 7 9,6 8 11,0
1987 18 26,9 21 31,3 22 32,8 5 7,5 0
1988 19 52,8 7 19,4 6 16,7 3 8,3 1 2,8
LÆKNANEMINN 1-/1989-42. árg.
57