Úrval - 01.06.1964, Page 86

Úrval - 01.06.1964, Page 86
76 — Lítið er vitað um tímamæl- ana, sem Magellan hafði í för sinni, en vissulega voru þeir ekki notaðir til að ákveða með lengd. Tvö hundruð árum seinna hófst sköpunarsaga sjóúrsins. Með tilkomu sjóúrsins var sigl- ingafræðingurinn í fyrsta skipti fær um aS ákvarða lengd sina nákvæmlega, og gera nákvæma staðarákvörðun á hafi úti. Það má segja að hinar þrjár land- könnunarferðir enska flotafor- ingjans Thomas Cook um Kyrraliafið á árunum 1768—1779 sé upphaf nútíma siglingafræði. Ferðir Cooks nutu fulls stuðn- ings enskra vísindafélaga, og hann var fyrsti skipstjórinn, sem fór í langa könnunarleið- angra útbúinn með tækjum, mælingaaðferðum og þekkingu, sem hægt er að segja, að heyri til nútímanum. í fyrstu ferð sinni hafði Cook stjörnuúr, og úr sem hinn kon- unglegi stjörnufræðingur lánaði til ferðarinnar. Með þessum úr- um og með því að beita hinni löngu og erfiðu tunglfirðarað- ferð, gat hann ákveðið lengd sína. í annarri ferð sinni hafði hann fjögur sjóúr. Með þessum tækjum auk þeirra, sem áður voru fram komin, gat Cook gert staðarákvarðanir með slíkri ná- kvæmni, að Pythias og Magellan ÚUVAL hefði ekki getað dreymt um slíkt. Þegar Cook hóf ferðir sínar, höfðu stjörnufræðingar aukið geysimikið við þróun siglinga- fræðinnar, og eftir að sólmiöju kenningin fékk viðurkenningu, hófst útgáfa fyrstu opinberu stjörnufræðiárbókanna fyrir siglingafræðingana. Kortagerð liafði mikið fleygt fram, og góð- ar afprentanir voru fáanlegar. Með aukinni þekkingu á misvís- un, varð kompásinn mikið á- byggilegri. Góðir siglingafræði- skólar risu upp, og útgáfa var hafin á kennslubókum, sem út- skýrðu stærðfræði siglingafræð- ínnar á aðgengilegan hátt. Hraða var hægt að ákveða með nægj- anlegri nákvæmni meö þeim vegmælum, sem til voru. En mikilvægast af öllu var, að far- ið var að síníða fyrstu sjóúrin. Tiittugustu aldur sigling. ■— Jómfrúarferð stórskipsins S.S. United States i júlí 1952, sýnir á stóran hátt þá þróun, sem orðið hefur i siglingafræðinni á þeim 175 árum, sem liðin eru síðan Cook fór i ferðir sínar. Auk þess að setja hraðamet i siglingunni yfir Atlantshafið, er skipið merkilegt fyrir þróun siglingafræðinnar, því innan- borðs voru öll fullkomnustu nú- tíma siglingatæki, og sást þar, að siglingafræðin er þvi sem
Page 1
Page 2
Page 3
Page 4
Page 5
Page 6
Page 7
Page 8
Page 9
Page 10
Page 11
Page 12
Page 13
Page 14
Page 15
Page 16
Page 17
Page 18
Page 19
Page 20
Page 21
Page 22
Page 23
Page 24
Page 25
Page 26
Page 27
Page 28
Page 29
Page 30
Page 31
Page 32
Page 33
Page 34
Page 35
Page 36
Page 37
Page 38
Page 39
Page 40
Page 41
Page 42
Page 43
Page 44
Page 45
Page 46
Page 47
Page 48
Page 49
Page 50
Page 51
Page 52
Page 53
Page 54
Page 55
Page 56
Page 57
Page 58
Page 59
Page 60
Page 61
Page 62
Page 63
Page 64
Page 65
Page 66
Page 67
Page 68
Page 69
Page 70
Page 71
Page 72
Page 73
Page 74
Page 75
Page 76
Page 77
Page 78
Page 79
Page 80
Page 81
Page 82
Page 83
Page 84
Page 85
Page 86
Page 87
Page 88
Page 89
Page 90
Page 91
Page 92
Page 93
Page 94
Page 95
Page 96
Page 97
Page 98
Page 99
Page 100
Page 101
Page 102
Page 103
Page 104
Page 105
Page 106
Page 107
Page 108
Page 109
Page 110
Page 111
Page 112
Page 113
Page 114
Page 115
Page 116
Page 117
Page 118
Page 119
Page 120
Page 121
Page 122
Page 123
Page 124
Page 125
Page 126
Page 127
Page 128
Page 129
Page 130
Page 131
Page 132
Page 133
Page 134
Page 135
Page 136
Page 137
Page 138
Page 139
Page 140
Page 141
Page 142
Page 143
Page 144
Page 145
Page 146
Page 147
Page 148
Page 149
Page 150
Page 151
Page 152
Page 153
Page 154
Page 155
Page 156
Page 157
Page 158
Page 159
Page 160
Page 161
Page 162
Page 163
Page 164
Page 165
Page 166
Page 167
Page 168
Page 169
Page 170
Page 171
Page 172

x

Úrval

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Úrval
https://timarit.is/publication/1841

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.