Tímarit hjúkrunarfræðinga - 2024, Qupperneq 41

Tímarit hjúkrunarfræðinga - 2024, Qupperneq 41
39 Ritrýnd grein | Peer review Tímarit hjúkrunarfræðinga | 1. tbl. 100. árg. 2024 AÐFERÐ Syrgjendur eru viðkvæmur hópur sem hefur orðið fyrir áfalli og upplifað þjáningu. Vancouver-skólinn í fyrirbærafræði var notaður til að svara rannsóknarspurningunni en hann verður oft fyrir valinu í rannsóknum á Norðurlöndunum þegar rannsakaðir eru viðkvæmir hópar sem hafa upplifað áföll og þjáningu, vegna siðferðislegrar áherslu í aðferðafræðinni (Dowling og Cooney, 2012) þar sem áhersla er lögð á að líta á hvern þátttakanda með virðingu, hlýju og hógværð (Sigríður Halldórsdóttir, 2021). Þátttakendur Við val á foreldrum var notast við sjálfboðaliðaúrtak og var auglýst eftir foreldrum í gegnum Píeta sjálfsvígsforvarnarsamtökin. Þegar hópurinn er ekki fyrir fram þekktur er gjarnan notast við slíkt úrtak. Öllum gefst kostur á þátttöku og með því fást oft einstaklingar með ólíka reynslu. Ókostur við sjálfboðaliðaúrtak getur hins vegar verið að þeir einstaklingar sem veljast séu ekki dæmigerðir fyrir þýðið þar sem þátttaka í rannsókn gegnum sjálfboðaliðaúrtak krefst frumkvæðis, áræðni og áhuga (Katrín Blöndal og Sigríður Halldórsdóttir, 2013). Skilyrði fyrir þátttöku var að vera foreldri, móðir eða faðir, sem misst hafði son eða dóttur í sjálfsvígi og var hjónum frjálst að vera saman í viðtali. Í kjölfar auglýsingar eftir þátttakendum höfðu tíu foreldrar samband, sjö mæður og þrír feður, og lýstu yfir vilja til þátttöku. Foreldrarnir voru á aldrinum 40-65 ára þegar viðtölin fóru fram. Aldursbil sona/dætra var 17-37 ár þegar þau létust og voru 3-24 ár liðin frá andláti. Sjá yfirlit yfir foreldrana í töflu 1. Eins og sjá má í töflunni var meðaltími frá andláti 4 ár fyrir utan hjá einni móður, Örnu, þar sem 24 ár voru liðin frá andláti. Ákveðið var að hafa hana með í rannsókninni en hafa þann fyrirvara á þátt- töku hennar að margt kynni að hafa breyst í kerfinu frá því hún upplifði sjálfsvíg sonar síns sem þá var 17 ára. Gagnasöfnun og gagnagreining Gagnasöfnun fór fram með samræðum milli fyrsta höfundar sem er hjúkrunarfræðingur (hér eftir rannsakandi) og foreldranna þar sem hvert foreldri var um leið meðrannsakandi. Tekin voru samtals 13 viðtöl við tíu foreldra; einstaklingsviðtöl við fjórar mæður og þrjú viðtöl þar sem foreldrar voru saman í viðtalinu. Tvö viðtöl voru tekin við sex foreldra en eitt viðtal við ein hjón. Viðtölin voru tekin á rúmlega eins árs tímabili og fóru þau fram á heimilum foreldranna að þeirra ósk. Viðtalsáætlun, byggð á rannsóknarspurningunni og undirspurningum, var höfð til hliðsjónar en viðtölin voru í samræðustíl. Viðtölin voru rituð orðrétt og þess gætt að þau væru ekki persónugreinanleg með því að breyta öllum nöfnum og gæta þess að tilgreina ekki staðsetningar eða önnur kennileiti. Við vinnslu rannsóknarinnar var farið í gegnum 12 meginþrep Vancouver-skólans þar sem megináherslan var á þemagreiningu ásamt sundurgreiningu og afbyggingu (e. deconstruction) og síðan samþættingu og uppbyggingu (e. reconstruction). Sjá töflu 2 yfir 12 meginþrep Vancouver-skólans og hvernig þeim var fylgt í rannsókninni. Sjö vitrænir meginþættir eru endurteknir í öllum þrepunum (mynd 1). Tafla 1. Yfirlit yfir þáttakendur Rannsóknarnafn Sonur/dóttir Aldur við andlát Árafjöldi frá andláti Arna Sonur 17 ára 24 ár Brynja Sonur 18 ára 5 ár Sunna Sonur 23 ára 4 ár Valdís Sonur 28 ára 5 ár Hrafn Sonur 28 ára 5 ár Katrín Sonur 19 ára 3 ár Iðunn Dóttir 26 ára 5 ár Jón Dóttir 26 ára 5 ár Helena Sonur 37 ára 3 ár Þór Sonur 37 ára 3 ár Tafla 2. 12 meginþrep Vancouver-skólans í fyrirbæra- fræði og hvernig þeim var fylgt í þessari rannsókn Þrep í rannsóknarferlinu Hvernig þeim var fylgt í þessari rannsókn Þrep 1. Val á samræðufélögum (úrtak). Tíu foreldrar voru valdir með sjálf- boðaliðaúrtaki, 3 feður og 7 mæður (þar af þrenn hjón/pör). Allir þátt- takendur fengu dulnefni. Þrep 2. Undirbúningur hugans (áður en samræður hefjast). Hugmyndir og tilgátur rannsakanda lagðar til hliðar. Þrep 3. Þátttaka í samræðum (gagnasöfnun). Staðfesting 1 Tekin voru tvö viðtöl við 6 foreldra, eitt viðtal við hjón, samtals 13 viðtöl. Túlkanir rannsakanda voru staðfestar í viðtalinu sjálfu. Þrep 4. Skerpt vitund varðandi hug- myndir og hugtök. Samræður voru hljóðritaðar og unnið var úr þeim samhliða gagnasöfnun. Þrep 5. Þemagreining (kóðun). Finna lykilhugtök og lykilsetningar og finna merkingu þeirra. Frásagnir voru greindar í meginþemu og undirþemu. Þrep 6. Að smíða greiningarlíkan fyrir hvern þátttakanda. Frásögnum foreldra raðað upp í grein- ingarlíkan fyrir hvern og einn. Þrep 7. Staðfesting á hverju greiningarlíkani með viðkomandi þátttakanda. Staðfesting 2 Hver þátttakandi staðfesti sitt greiningarlíkan með athugasemdum sem rannsakandi lagfærði í kjölfarið. Þrep 8. Heildargreiningarlíkan er smíðað úr öllum einstaklings- greiningarlíkönunum. Þróað var heildargreiningarlíkan úr öllum greiningarlíkönum þátttakenda til að fá heildstæða yfirlitsmynd (heildargreiningarlíkan). Þrep 9. Heildargreiningarlíkanið borið saman við rannsóknargögnin (rituðu viðtölin). Staðfesting 3 Samræmi tryggt með yfirlestri á viðtölum og endurtekinn samanburður gerður á ný. Þrep 10. Kjarni fyrirbærisins settur fram sem lýsir fyrirbærinu (niðurstöðum í hnotskurn). Krefjandi lífsreynsla og flókin sorg: Að lifa af sjálfsvíg dóttur eða sonar. Þrep 11. Staðfesting á heildargreining- arlíkani og meginþema með einhver- jum þátttakendum. Staðfesting 4 Þrír foreldrar staðfestu heildargrein- ingarlíkanið með athugasemdum sem rannsakandi lagfærði í kjölfarið. Þrep 12. Niðurstöður rannsóknarinnar skrifaðar þannig að raddir allra heyrist. Trúverðugleiki rannsóknar aukinn með því að vitna beint í alla þátttakendur að einhverjum hluta í rannsókninni. Mynd 1. Vitrænn vinnuferill Vancouver-skólans í fyrirbærafræði 1. Að vera kyrr 2. Að ígrunda 3. Að koma auga á 4. Að velja 5. Að túlka 6. Að raða saman 7. Að sannreyna
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96
Qupperneq 97
Qupperneq 98
Qupperneq 99
Qupperneq 100
Qupperneq 101
Qupperneq 102
Qupperneq 103
Qupperneq 104
Qupperneq 105
Qupperneq 106
Qupperneq 107
Qupperneq 108
Qupperneq 109
Qupperneq 110
Qupperneq 111
Qupperneq 112

x

Tímarit hjúkrunarfræðinga

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Tímarit hjúkrunarfræðinga
https://timarit.is/publication/1159

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.