Tímarit hjúkrunarfræðinga - 2024, Qupperneq 82

Tímarit hjúkrunarfræðinga - 2024, Qupperneq 82
80 Tímarit hjúkrunarfræðinga | 1. tbl. 100. árg. 2024 að bera ábyrgð á eigin heilsu. Undirþemað „reynsla sem dregur úr öryggistilfinningu“ og flokkarnir: a) óöryggistilfinning; b) þekkingarleysi á sykursýki tegund 2 og afleiðingum hennar; c) vantrú á eigin getu. Sjá mynd 1. Öryggistilfinning og vellíðan Öllum þátttakendunum fannst mikilvægt að koma í reglulegt sykursýkiseftirlit hjá fagaðila. Það kom fram í viðtölum við þátttakendur að þau voru sátt við að heilsugæslan sæi um sykursýkiseftirlitið. Nefndu þátttakendur mikilvægi utanumhalds og að fagaðili væri að fylgjast með þeim. Það að fagaðili sæi um að boða þau reglulega í tíma í sykursýkiseftirlit skipti þau miklu máli við að fylgjast með þróun sykursýkinnar. Utanumhaldið og eftirlitið veitti þeim öryggi og vellíðan. Lóa sagði: „... mér finnst svo mikill munur að það sé hringt svona í mig og mér gefinn tími … mér finnst ég þá skipta máli“ og „... mér finnst bara mjög gott að vera í þessu utanumhaldi ... þessi öryggistilfinning“ (Fríða). Hluti af reglubundnu sykursýkiseftirliti er að fylgjast með lífsmörkum, hæð, þyngd og blóðprufum þar sem mældur er langtímablóðsykur og fastandi blóðsykur. Þátttakendurnir voru sammála um að utanumhaldið og eftirlitið hjálpaði þeim við að fylgjast með þróun sjúkdómsins hjá sér, eins og Raggi sagði: „... maður fær alltaf þessar mælingar í þessum tímum þá fær maður alltaf einhverja viðvörun ... vekur mann svoldið upp ...“. Það að hitta fagaðila reglulega og fara yfir niðurstöður blóðprufa og annarra mælinga sem og bara að ræða málin, jafnvel bara um daginn og veginn, var hluti af því að veita þeim aukna öryggistilfinningu. Þá fannst þeim mikilvægt að læknirinn þekkti þau og þeirra sjúkdómssögu. Eins og Svenni talaði um: „Ég held það að það sé mjög mikilvægt líka að læknirinn manns þekki mann ...“. Að vera upplýstur og meðvitaður um sjúkdóminn Fræðsla og leiðbeiningar eru mikilvægur þáttur í sykursýkis- móttökunni. Þátttakendurnir höfðu fengið fræðslu um mataræði og hreyfingu og fannst þeim öllum hún gagnleg og nauðsynleg eins og Svenni sagði: „Maður finnur það bara að hún (fræðslan) skiptir bara miklu máli ...“. Þátttakendurnir voru sammála um að fræðslan og leiðbeiningarnar sem þau hefðu fengið hefði nýst þeim vel við að takast á við sykursýkina. Raggi (82 ára): „Og það eru þessar leiðbeiningar sem náttúrulega hafa orðið til þess að ég er enn þá að vinna ...“. Hjá einum þátttakenda hafði maki hans tekið þátt í eftirlitinu og fræðslunni og fannst honum það mjög mikilvægt og hjálplegt. Það að einhver annar í fjölskyldunni hefði fengið fræðslu um sykursýki tegund 2 jók öryggistilfinninguna: „Já það eru mjög góðar leiðbeiningar sem við fáum þarna og konan mín er tekin með, svona til þess að hún viti hvað, svo hún geti passað mig ...“ (Raggi). Hluti af því að vera upplýstur og meðvitaður um sjúkdóminn var það að ná sér sjálfur í fræðslu og vita hvar á að leita að henni, eins og Dísa sagði: „Svo getur maður bara sjálfur lesið á netinu ...“. Bera ábyrgð á eigin heilsu Þátttakendurnir gerðu sér grein fyrir ábyrgð sinni á eigin heilsu. Að fylgja fyrirmælum var hluti af því þó að þeir segðu að þeim takist misvel að fylgja fyrirmælum. Mataræði og hreyfing voru þættir sem þátttakendur drógu fram sem þætti sem þeir gátu haft áhrif á meðal annars vegna þeirra fræðslu sem þeir höfðu fengið. Hrafn sagði: „... ég er mjög meðvitaður um hvað ég má borða og er búinn að vera það svolítið lengi“. Fram kom í viðtölum þeirra að aldur og reynsla af því að hugsa um og lifa með sjúkdóminn í mörg ár hefur kennt þeim hvað þeir sem einstaklingar þoldu. Dregið var fram að það að þekkja eigin líkama og hvað hann þolir skipti máli eða eins og Freyja nefndi: SS2 er alvarlegur sjúkdómur Mynd 1. Sýnir niðurstöður rannsóknarinnar settar upp í hugtakakort. vera meðvitaður um lífsstílstunda líkamsrækt bera ábyrgð á eigin heilsu aukin meðvitund um að sykursýki tegund 2 er alvarlegur sjúkdómur sem þarf að hugsa um daglega þekkja líkama sinn vera meðvitaður um mataræði fara eir leiðbeiningum afla sér sjálfur upplýsinga fylgjast sjálfur með nýjustu upplýsingum fræðsla og leiðbeiningar fræðsla um mataræði fræðsla um hreyfingu fræðsla um lyf (virkni þeirra og aukaverkanir) fræðsla um andleg og líkamleg einkenni SS2 að vera upplýstur og meðvitaður um alvarleika sjúkdómsins þekkingarleysi á SS2 og afleiðing hennar skert minni brenglað tímaskyn fylgja ekki fyrirmælum langt á milli eirlitstíma mikil starsmannavelta samskipta örðugleikar milli heilbrigðisstofnana ófullnægjandi fræðsla um sykurfall ónóg fræðsla um þróun sykursýki 2 ófullnægjandi fræðsla um aukaverkanir lyfja vantrú á eigin getu óöryggistilfinning eirlit eirlit með lyfjum blóðprufur líkamsskoðun öryggistilfinning og vellíðan vera kallaður inn í blóðprufu og eirlit hitta fagaðila og fara yfir málin utanumhald að einhver sé að fylgjst með reynsla sem dregur úr öryggistilfinningu reynsla sem eykur öryggistilfinningu
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96
Qupperneq 97
Qupperneq 98
Qupperneq 99
Qupperneq 100
Qupperneq 101
Qupperneq 102
Qupperneq 103
Qupperneq 104
Qupperneq 105
Qupperneq 106
Qupperneq 107
Qupperneq 108
Qupperneq 109
Qupperneq 110
Qupperneq 111
Qupperneq 112

x

Tímarit hjúkrunarfræðinga

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Tímarit hjúkrunarfræðinga
https://timarit.is/publication/1159

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.