Morgunblaðið - 29.03.1979, Blaðsíða 1
48 SÍÐUR
74. tbl. 66. árg.
FIMMTUDAGUR 29. MARZ 1979
Prentsmiðja Morgunblaðsins.
Stjóm Oallaghans felld
með eins atkvæðis mun
Myndirnar voru teknar síðdegis
í jjær: Margaret Thatcher fer frá
heimili sínu 1 Chelsea áleiðis til
þinghússins. Og á neðri mynd-
inni er James Caliaghan að
koma út úr forsætisráðherrabú-
staðnum í Downingstræti 10
sömu erinda. Þriggja tíma um-
ræður voru um vantrauststillög-
una áður en gengið var til
atkvæða.
Ekki samþykkt vantraust á ríkis-
stjórn í Bretlandi síðan árið 1924
London, 28. marz. AP. Reuter.
„FLOKKUR minn er þeirrar skoðunar að kosningar þoii nú enga bið,“
sagði Margaret Thatcher leiðtogi íhaldsflokksins þegar ljóst var í kvöld að
stjórn James Callaghans forsætisráðherra var fallin. Svaraði hann að
hragði að hann myndu nú óhikað leggja nálið undir brezku þjóðina.
Úrslitin voru í fullkominni óvissu fram á sfðustu stund, þar sem ýmsir
smáflokkaþingmenn létu ekki uppskátt um, hvort þeir myndu dragast á að
styðja Verkamannaflokkinn. Niðurstaðan varð sú að 311 studdu
vantrauststillögu íhaldsflokksins, en 310 greiddu atkvæði með stjórninni.
Callaghan tókst að fá til liðs við
sig auk 302 þingmanna Verka-
mannaflokksins, 2 fulltrúa skozka
Verkamannaflokksins, 3 frá Velska
þjóðernissinnaflokknum, 2 úr Sam-
bandsflokki Ulsters og 1 óháðan
þingmanna. Með tillögu íhaldsflokks-
ins greiddu atkvæði auk 279 þing-
manna þeirra þrettán þingmenn
Frjálslyndra, ellefu þingmenn
Skozkra þjóðemissinna og átta þing-
menn úr Sambandsflokki Ulsters.
Sjö sátu hjá, þrjú þingsæti eru ófyllt
og fjórir komu ekki til atkvæða-
greiðslunnar.
Strax og niðurstaða var fengin
tilkynnti Callaghan að hann myndi í
fyrramálið ganga á fund Elizabethar
drottningar og leggja til að efnt yrði
til kosninga. Er búizt við að þær
verði haldnar 3. eða 10. maí. Það
hefur ekki gerzt á Bretlandi síðan
1924, að brezk stjórn hafi fallið í
atkvæðagreiðslu um vantraust í
þinginu. Það var Ramsey MacDon-
ald, fyrsti forsætisráðherra Verka-
mannaflokksins, sem þá beið lægri
hlut.
Atkvæðagreiðslan nú boðar enda-
lok fimm ára stjórnartímabils
Verkamannaflokksins. Kjörtímabilið
hefði ella runnið út í nóvember n.k.
Callaghan sem varð 67 ára í gær, 27.
marz, hafði virzt trúaður á það, að
margra dómi, að stjórn hans myndi
halda velli, enda hefur hún oft fyrr
lent í kröppum dansi og staðið af sér
storma. Samkvæmt skoðanakönnun-
um nýlega á íhaldsflokkurinn að
vinna kosningarnar með töluverðum
yfirburðum fram yfir Verkamanna-
flokkinn, eða um 13%. Færi svo yrði
Margaret Tatcher fyrsta konan sem
gengdi starfi 'forsætisráðherra á
Bretlandi.
Reuterfréttastofan sagði í kvöld að
enda þótt Thatcher hæfi kosninga-
baráttuna með drjúgt forskot væri
þó af mörgu sýnt að persónulegar
vínsældir Callaghans væru meiri en
hennar. Ýmsir óttast að henni muni
fljótlega lenda saman við hin vold-
ugu verkalýðssambönd, og vakin er
athygli á því að hún hafi stundum
orðið að stríða verulega til að halda
athygli þingmanna er hún væri að
flytja mál sitt í þinginu. Einnig sé
henni ekki lagið að vekja hrifningu
almennings á sér og því kunni
forsætisráðherraembættið að verða
henni ákaflega erfitt.
Allt logar í
þykkju með
sundur-
Aröbum
Bagdad. 28; marz. Reuter.
FULLTRÚAR Sýrlendinga, Libyu og Samtaka Palestínumanna — PLO
gengu í kvöld af utanríkisráðherafundi Arabaríkja í Bagdad og neituðu að
halda áfram störfum vegna þess að þeim þótti meirihluti fulltrúa sýna
alltof mikla linku í garð Egypta vegna undirritunar friðarsamningsins við
ísraela.
Fulltrúi PLO, Yasser Arafat, varð
fyrstur til að láta í ljós reiði sína, en
hinir fylgdu svo á eftir. Er þar með
kominn upp alvarlegasti ágreiningur
í röðum Arabaríkja um langt árabil
að sérfræðinga dómi. Fulltrúar þeir
sem af fundi gengu sögðust ekki
myndu sinna störfum fundarins fyrr
en samþykkt hefði verið að refsa
Sadat og það svo um munaði. Eftir að
þessir atburðir urðu á fundinum
komu fulltrúar þeirra 16 ríkja sem
eftir voru saman til að freista þess að
reyna einhverja málamiðlun.
Talsmenn PLO skýrðu ekki ná-
Goyamynd
á 40 millj.
London, 28. marz. Reuter.
A MÁLVERKAUPPBOÐI hjá
Sotheby ú London var í dag seld
lítil olíumynd eftir Goya fyrir
um 60 þús. pund eða um 42 millj.
fsl. króna.
kvæmlega hvaða refsikröfur þeir
vildu gera á hendur Egyptum en af
ýmsu mátti marka að þær fælust
sérstaklega í því að stöðvuð yrði öll
efnahagsaðstoð við Egypta og sett
yrði á þá algert viðskiptabann.
Sjálfur var Sadat hinn vígreifasti í
dag er hann ræddi við fréttamenn.
Hann sagði að Sýrlendingar og
Libyumenn væru að draga saman lið
á landamærunum við Egyptaland og
Libyu, en það yrði verst fyrir þá
sjálfa ef þeir gripu til árása. Hann
sagði að Sýrland væri allt á niðurleið
og það gaéti reynzt þeim sem og
öðrum Arabaríkjum afdrifaríkt ef
þau hugsuðu sér að halda til streitu
fjandsamlegum aðgerðum gegn
Egyptum.
Sadat sagði að ekki væri vafi á því
að Sovétríkin eggjuðu Libyumenn
lögeggjan að láta til skarar skríða.
„Geri þeir það verða þeir að taka
afleiðingunum,“ sagði Sadat. Hann
sagði að hvað sefn Arabar reyndu að
gera til að vinna gegn samkomulag-
inu þýddi það ekki. „Sögunni verður
Dayan færði frið-
arsamninginn heim
ekki snúið við, en við munum taka því
kvíðalausir sem að höndum ber.“
Hann spáði því að næstu tvö ár
myndu bera í sér örlagaríkar breyt-
ingar í Miðausturlöndum vegna þessa
áfanga. Sadat kvaðst ekki loka aug-
unum fyrir því að fljótlega myndi á
það reyna hversu Egyptar og ísraelar
væru undir það búnir að sýna lipurð
vegna ákvæðisins um sjálfsstjórn
Palestínumanna en það tækist von-
andi að leysa.
Danska
lögfestir
Kaupmannahöfn, 28. marz — AP.
ÞJÓÐÞINGIÐ danska samþykkti í dag lög, sem framlengja gildandi
kjarasamninga í landinu svo til óbreytta í næstu tvö ár. Atkvæði féllu
þannig í þinginu að 88 greiddu atkvæði með þessu frumvarpi ríkisstjórnar-
innar, 65 á móti, en 21 sat hjá. Voru það þingmenn stjórnarflokkanna.
jafnaðarmanna og Vinstri flokksins, og einn óháður þingmaður, sem
greiddu frumvarpinu atkvæði, en aðrir voru ýmist á móti eða sátu hjá.
Tel Aviv, New York,
28. marz. AP.
MOSHE Dayen, utanrikisráðherra
ísraels, kom heim þangað { dag og
hafði meðferðis samninginn sem
undirritaður var í Washington.
Dayan var vel fagnað af mörgum en
ýmsir létu í ljós efasemdir. f land-
nemabyggðum f Sinai reistu menn
vegatálmanir á þjóðveginum til að
láta í ljós gremju vegna óvissu um
framtíðina.
Dayan var glaður í bragði er hann
lyfti upp plagginu er hann sté út úr
vélinni á Ben Gurion-velli við Tel
Aviv. Begin og flestir aðrir úr
sendinefnd Israels koma heim á
fimmtudag og síðan heldur forsætis-
ráðherrann til Egyptalands á mánu-
dag eins og áformað var. Dayan
sagði að menn skyldu gera sér grein
fyrir því að þessi samningur kynni
að vera upphafið að eins konar
bandalagi í Miðausturlöndum, sem
gæti orðið hin mesta blessun þegar
fram í sækti.
Áheyrendapallar Þjóðþingsins
voru þétt setnir meðan umræður fóru
fram um frumvarpið. Meðal áheyr-
enda voru nokkrir atvinnulausir
unglingar og ungmenni, og dreifðu
þeir flugritum yfir þingsali þar sem
þeir mótmæltu þessari skerðingu á
samningsrétti. Ríkisstjórnin hafði
gripið til þessarar lagasetningar
þegar ljóst var að ekkert miðaði í
samkomulagsátt í viðræðum laun-
þegasambandanna við atvinnurek-
endur, og yfir vofði boðað allsherjar-
verkfall frá næsta föstudegi 30. marz.
Meðan á atkvæðagreiðslunni stóð
réttu þingmenn Vinstri-sósíalista,
fimm að tölu, upp spjaldi, sem á var
letrað stórum stöfum „Nei“, og höfðu
uppi mótmælaköll við nokkurn fögn-
uð áheyrenda. Forseti þingsins, K.B.
Andersen, fyrrum utanríkisráðherra,
áminnti þessa þingmenn, og líkti
framkomu þeirra við ástandið í
Þýzkalandi er leiddi til valdatöku
nazista. Sagði hann að þesskonar
hegðan gæti haft alvarlegar afleið-
ingar.
Mikið hefur verið um skyndiverk-
föll í Danmörku að undanförnu, og í
dag lögðu um 30 þúsund starfsmenn
dagheimila í landinu niður vinnu.
Olli það miklum truflunum, því í
dagheimilunum eru að jafnaði um
180 þúsund börn, og þurftu foreldr-
arnir að finna þeim aðra dvalarstaði,
eða taka þau með í vinnuna, en sitja ,
heima ella. Ekki er reiknað með að
nýju lögin stöðvi skyndiverkföllin.
Ríkisstjórn Ankers Jörgensens
lagði frumvarpið fram sem mála-
miðlun í deilum launþega og atvinnu-
rekenda. Atvinnurekendur hafa hald-
ið því fram að kauphækkanir kæmu
ekki til greina, en launþegasamtökin
telja hinsvegar að kaupmáttur launa
hafi rýrnað mjög. Verkalýðssamtök-
in fengust til að samþykkja þetta
stjórnarfrumvarp, en önnur laun-
þegasamtök — aðallega samtök opin-
berra starfsmanna — telja sig svikin.
Ríkisstjórnin heldur því fram að
þjóðin hafi ekki ráð á kauphækkun-
um vegna stöðugs óhagstæðs
greiðsluj öfnuðar.
Sprengjuárásir á Kampala
Nairobi, 28. marz. Reuter.
HERSVEITIR Tanzaniu og sveit-
ir andsnúnar Amin Úgandafor-
seta gerðu í kvöld harðar
sprengjuárásir á Kampala höfuð-
borg landsins í fyrsta skipti.
Útvarpið í Úganda sagði frá þessu
og bætti við að árásarsveitirnar
væru í aðeins 16 km fjarlægð frá
höfuðborginni. Útvarpið var
beiðni frá Amin til sér vinveittra
að senda tafarlausa aðstoð í
„hvaða mynd sem væri“. Nánari
fregnir höfðu ekki borizt síðla
kvölds.