Morgunblaðið - 29.03.1979, Blaðsíða 39

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 29. MARZ 1979
39
Guðríöur Ólafsdótt-
ir—Minningarorð
Kenedys míns. Ég sakna mikið að
geta ekki talað við Nönnu oftar um
kisurnar, hún hafði kunnáttu um
Síamskisur, því miður eru það
alltof fáir, sem geta það hér.
Síðast um daginn sagði ég við
Nönnu að hún ætti að skrifa bók
um líf sitt, ég hafði áður oft nefnt
þetta við hana, hún sagði alltaf:
„Hvern langar til að lesa um mig?“
Nanna talaði lítið um sjálfa sig,
hún var mjög hógvær, prúð og
kurteis kona, það litla sem hún
sagði mér um sjálfa sig, fannst
mér viðburðarríkt. Ég vissi að hún
hafði frá mörgu að segja, en svona
er víst lífið.
Við töluðum oft um annað líf,
endurholdgun, heilbrigt fæði.
Nanna hélt því fram, að að deyja
væri ekki annað en að fara úr einu
herbergi í annað.
Innilegar samúðarkveðjur til
Björns, Guðrúnar, Svanhvítar og
systkina, kisanna og nemenda
Nönnu. Hittumst í hinu
herberginu, og þá getum við tekið
upp þráðinn að nýju.
Hvíl í friði og ró.
Guðrún Á. Símonar.
Elskukega og fallega föðursystir
mín — Nanna — er dáin. Hún á
eins og systkini hennar öll svo
stóra sess í hjarta mínu. Það hafa
alltaf verið yndislegar stundir í
þeirra hópi. Hvað ég þrái að mega
heyra aftur hljómfagra rödd
Nönnu í dyrunum heima hjá mér
eins og um jólin, þegar fjölskyldan
kom saman. Eins og svo oft áður
var Nanna þá glöð og kát, og
smitandi hlátur hennar fyllti
stofuna. Hún var ekki vön að láta
bilbug á sér finna, þótt eitthvað
bjátaði á, heldur miðlaði öðrum
hljýju og elsku.
Mér er sérlega minnisstæð sam-
verustund, sem ég átti með Nönnu
fyrir mörgum árum síðan. Við
sátum tvær einar dálitla stund í
stofunni hjá foreldrum mínum, ég
hálffeimin við frænku mína, söng-
konuna, sem hafði átt heima svo
lengi í útlöndum. Tal okkar barst
að stríði og hörmungum þess. Við
að hlusta á frásögn frænku
minnar af hennar eigin reynslu,
opnaðist mér þarna innsýn í ýmis-
legt, sem ég hafði ekki gert mér
fyllilega grein fyrir áður. Hún
varð innlyksa öll stríðsárin í
Þýskalandi, og hafði orðið fyrir
biturri go ægilegri reynslu.
Viðbjóður á stríði fyllti huga
minn. Hún lýsti fólkinu heima
fyrir, sem þjáðist, ekki síður en
hermennirnir á vígvellinum. Mér
varð ljóslifandi barátta þeirra við
að halda sér á lífi, erfiðleikar við
fæðuöflun, sjúkdómar, óttinn við
loftárásir, missir ástvina á víg-
völlinn og í fangabúðir.
Nanna og Björn voru ákaflega
samhent og studdu hvort annað
vel og dyggilega í lífsbaráttunni.
Líf söngkonu er aldrei átakalaust.
Þar skiptast gjarnan á skin og
skúrir eins og er reyndar í lífi
flestra, en þó eru kannski mun
meiri sviptivindar hjá listafólki.
Björn er sjálfur listamaður og
skildi því til fullnustu þá erfið-
leika, sem við var að etja. En
Nanna var líka sjálf gædd mikilli
þrautseigju og frábærum dugnaði.
Líf Nönnu og Björns tók stakka-
skiptum fyrir nærri 6 árum síðan,
þegar Gunna flutti til þeirra. Ég er
ekki í vafa um, að þessi breyting
var það besta, sem gerðist í lífi
Nönnu síðustu árin. Gunna varð
sólargeislinn á heimilinu og
sameiningartákn. Samband
Nönnu, Björns og Gunnu var svo
fallegt og svo einlægt og einkennd-
ist bæði af tryggum fjölskyldu-
böndum, og jafnframt voru þau
hvert öðru sannir vinir og félagar.
Það var mikill gagnkvæmur
söknuður hjá þeim í vetur, þegar
Gunna fór til náms í Vín.
Ég hef alltaf verið hugfangin af
gamalli mynd af Nönnu, þar sem
hún situr og spilar á hörpu. Ég
veit að það hefur verið henni mikið
gleiðefni, að Gunna byrjaði að
læra á hörpu hjá henni, og ákvað
síðan að halda áfram á þeirri
braut.
Ég vonaði alltaf, að við ættum
eftir að hafa Nönnu miklu lengur á
meðal okkar. Það er erfitt að skilja
og sætta sig við, þegar svo
snöggleg er klippt á lífsþráðinn
eins og raun varð á núna. Skarðið
eftir Nönnu verður aldrei nokkurn
tíma fyllt. Ég kveð hana með
sárum söknuði.
MAJA.
Kveðja frá nemendum
Nanna Egils Björnsson kennari
okkar og vinur er látin.
í hörmulegu slysi er endir bund-
inn á líf og starf elskulegs vinar,
frábærs kennara og listakonu.
Við svo óvænta harmafregn er
eins og ský dragi fyrir sólu.
Hugurinn lamast og við trúum
tæpast slíkum ógnartíðindum. Við
munum ekki framar njóta tilsagn-
ar og uppörvunar hennar, sem var
eins og neisti sjálfrar lífsgleðinn-
ar.
Oft hefur verið sagt um sanna
listamenn, að þeir gæfu list sinni
allt. Sé hægt að segja það um
einhvern, getum við sagt það um
Nönnu, sem var okkur alt í senn
blíður og harður húsbóndi og
öruggur leiðsögumaður á þeim
torsótta vegi sönglistarinnar, sem
hún sjálf hafði fetað.
Hvort sem við vorum að taka
fyrstu skrefin eða farin að líta
lengra fram á veginn greypti hún í
hugi okkar lotningu fyrir þessari
æðstu list allra lista.
Auðmýktin gagnvart listinni
átti að vera aðalsmerki sannra
listamanna. Við erum ekki lista-
menn, heldur leir sem listamaður
var að móta. En af auðmýkt
þökkum við á kveðjustund ára-
langa samfylgd, fölskvalausa
vináttu, óþreytamdi þolinmæði og
sífellda uppörvun þótt okkur gengi
misjafnlega.
Allt þetta og miklu meira
þökkum við nú. Við blessum
minningu hennar og biðjum
algóðan Guð að styrkja eiginmann
hennar og alla ástvini í þeirra sáru
sorg.
Kveðja frá Söngr-
skólanum í Reykjavík.
I dag, 29. marz, er til grafar
borin frú Nanna Egils Björnsson
söngkona, einn af vorboðunum að
stofnun Söngskólans í Reykjavík
fyrir 6 árum.
Hún gerðist þar þegar kennari,
og síðan hefir starf hennar verið
að laða fram og þroska þá hæfi-
leika, er hún fann meðal þeirra
nemenda er til skólans leituðu,
ósérhlífin, samvizkusöm, en um-
fram allt vinur þeirra bruma er
hún fann nýtileg til lífs.
Hana dreymdi drauma um
grósku sumars á listaakri
íslenzkra söngvara og leit á sig
sem einn vorgeislanna er það
sumar vekur. Fyrir það er innileg
þökk borin fram í dag, er við
göngum á vit litríks sumars, þökk
frá samkennurum og nemendum
fyrir þær stundir allar er hún gaf
þeim til heilla. Veri hún Guði falin
og styðji hann ástvini hennar í
erfiðri reynslu. Garðar Cortes.
Það var í síðustu viku, að mér
barst sú frétt, að Guðríður Ólafs-
dóttir hefði kvatt þennan heim og
okkur öll með hægu andláti og
horfið á vit þeirrar veraldar, sem
kærleikurinn býr og vorið er eilíft.
Kveðjustundin var róleg. Hennar
milda hjarta var stanzað, en eftir
var minningin um sæmdarkonu,
sem fórnað hafði lífi sínu og
kröftum fyrir aðra, skylda sem
óskylda. Hún sem alla tíð hafði
verið svo ung, að maður tók varla
eftir hinum háa aldri, var að
kveðja.
Eftir andlátsfregnina var mér
gengið út að glugganum og virti
fyrir mér spegilsléttan hafflötinn
með sundin blá. I baksýn var þó
snæviþakin Esjan, sem minnti
mann enn á kulda og harðindi.
Þannig var líf hennar, ljúft og
blítt, stundum hart og miskunnar-
laust. Virðing mín fyrir öllu henn-
ar fasi, lífsþrótti, gleði og gæðum
hvetur mig til að setja þessi
fátæklegu kveðjuorð á blað.
Guðríður Ólafsdóttir var fædd
að Presthúsum á Kjalarnesi 17.
júlí 1895 og voru foreldrar hennar
hjónin Þórunn Gunnarsdóttir og
Ólafur Helgason bóndi þar. Fluttu
þau til Reykjavíkur eftir aldamót-
in og' bjuggu lengst af að Berg-
staðastræti 8. Bjó Guðríður með
foreldrum sínum meðan þau lifðu
og annaðist um þau, en Ólafur lézt
í hárri elli 94 ára gamall árið 1958.
Guðríður giftist árið 1916 Sigurði
Einarssyni trésmið, sem síðar var
lengi timburmaður á Gullfossi og
bjuggu þau hjónin í húsum
foreldra hennar. Á Bergstaða-
strætinu var því stundum þröngt
um manninn, en þar sém hjarta-
rýmið er, þar er alltaf nóg pláss.
Mér þykir líklegt, að Guðríður hafi
bæði verið fögur og glæsileg á
unga aldri, en það var hún, þegar
ég sá hana bæði fyrst og síðast.
Hún vann hörðum höndum alla
æfi m.a. hjá Eimskipafélagi
íslands h.f. yfir 30 ár eða framyfir
áttrætt. Þar vann hún störf sín
árla morguns, þegar flestir voru í
fasta svefni og hafði lokið þeim,
þegar skrifstofufólk kom til vinnu
sinnar. Jafnframt var hún reiðu-
búin að fórna ættingjum og vinum
kröftum sínum, vakti yfir velferð
þeirra miðlaði gjöfum með mjúk-
um móðurhöndum til allra þeirra,
sem við vildu taka. Ég veit að allir
þeir fjölmörgu, sem áttu þess kost
að eiga samleið með henni geta
tekið undir þetta með mér. Þetta
gerði hana stóra í mínum augum.
Eina dóttur eignuðust þau Guð-
ríður og Sigurður, sólargeislann í
lífi Guðríðar, Þórunni Dagmar,
sem jafnan er kölluð Dottý meðal
allra vina og kunningja. Hún var
svo lánsöm að fá í vöggugjöf kosti
foreldra sinna, glæsimennsku og
hjartagæsku. Hún giftist ung að
árum og settist að erlendis og
hefur síðar' verið búsett í litlu
þorpi í Englandi, Datchet, í nánd
við Windsorkastala. Það má gera
sér í hugarlund, að góður móður-
hugur hafi fylgt hinni ungu einka-
dóttur, þegar hún fór úr föður-
garði til fjariægs lands, en dóttirin
vissi jafnan, að móðirin sendi
henni góðar bænir yfir hafið,
sérstaklega á erfiðum styrjaldar-
árum.
Guðríður eignaðist einn dóttur-
son, Michael, Alexander Þór, sem
kom stundum í heimsókn til ömmu
sinnar til íslands og jafnan fór
Guðríður öðru hvoru í heimsókn
til þeirra mæðginanna, þegar sam-
göngur urðu greiðfærari. • Nýr
sólargeisli kom inn í líf Guðríðar.
En Drottinn gaf og Drottinn tók.
Mikill harmur reið yfir, þegar sú
frétt barst úr fjarlægri heimsálfu,
að hinn ungi glæsilegi dóttursonur
hafi látizt af slysförum við skyldu-
störf. Sem hetjur tóku þær mæðg-
ur þessari fregn, hugguðu hvor
aðra og brostu gegnum tárin,
viðkvæmar í lund, en viljasterkar.
Það var því mikil gleði, þegar
ungur drengur kom hingað til
lands í fyrra í heimsókn til langa-
ömmu sinnar. Hann endurnýjaði
ást og minningu hennar um unga
manninn, sem hún hafði leikið við
forðum daga.
Guðríður bjó lengi að Tjarnar-
götu 10 C í húsi vinkonu þeirra
mæðgna, en fluttist sl. haust í
nýbyggingu fyrir aldraða við
Lönguhlíð. Bjó hún þar smekklega
um sig í skjóli góðra nágranna.
Hún hafði því láni að fagna að
vera heilsuhraust alla æfi, en
dvölin þar varð styttri, en nokkurn
grunaði. Fyrir sl. áramót varð hún
fyrir áfalli og náði sér aldrei eftir
uppskurð, sem gera þurfti. Þrátt
fyrir lausn frá erfiðum sjúkdómi
verður söknuðurinn tregablandinn
að leiðarlokum góðrar konu. En
sárastur verður hann þó hjá einka-
dótturinni, sem sér nú á bak
elskulegri móður, en nú sendir hún
henni sínar góðu bænir „yfir haf-
ið“ eins og móðirin gerði forðum.
Minningar mínar um Guðríði
Ólafsdóttur verða ekki raktar
frekar, aðeins skal þess getið að
lokum, að ég tel mig standa í
mikilli þakkarskuld við hana sök-
um einlægni hennar, vináttu og
hjálpsemi, sem ég og fjölskylda
mín nutum í ríkum mæli. Henni
fylgja einlægar kveðjur okkar og
þakkir. Útför Guðríðar fer fram
frá Dómkirkjunni í dag.
Björn Vilmundarson.
Guðríður Ólafsdóttir var í aug-
um okkar bræðra óbreytanlegur
hluti tilverunnar. Hún hafði verið
þarna frá upphafi og þar skyldi
hún vera. En nú er hann horfinn
þessi klettur sem ekkert átti að
geta grandað, hvorki eldur,
brennisteinn né eilífðin sjálf. Víst
er að það tóm sem myndast við
fráfall hennar verður seint fyllt en
minning hennar mun þó ætíð lifa
með okkur.
I æsku var heimur okkar ekki
stór. Kannski Tjarnargatan end-
anna á milli. Skothúsvegurinn var
óvinasvæði sem hættulegt var að
fara yfir. En allar hættur heims-
ins voru léttvægar fundnar ef
förinni var heitið til Gauju. Gjarn-
an var hlaupið sem fætur toguðu
niður að Tjarnargötu 10 C, stokkið
upp stóra og mikla stiga og barið
að dyrum á lítilli risíbúð undir
súð. Þar tók Gauja á móti okkur
opnum örmum. Oft á tíðum vorum
við teknir úr buxunum og gert við
sprengda buxnaklauf eða rifið hné.
Þau voru ekki ófá sporin sem
Gauja átti í klæðum okkar. Hún
var leikfélagi okkar og vinur og í
litlu íbúðinni hennar áttum við
margar ánægjulegar stundir. Áður
en þeyst var af stað heim á leið
stakk hnýtt vinnulúin hönd einatt
að okkur einhverju góðgæti.
Guðríður Ólafsdóttir var látlaus
kona en óvenjulega sönn. Fáa
höfum við hitt sem hafa haft jafn
mikla hjartahlýju og góðvild til að
bera og hún. Æðaberar hendur
hennar voru okkur ætíð styrk stoðr
í lífinu. Hverjum þykir sinn fugl
fagur, satt er það, en víst er, að •
þessi stórbrotna verkakona hefur
náð betur hinum eina sanna tóni
en margur annar.
Að lokum kveðjum við Guðríði
og þökkum samfylgdina og óskum
henni góðrar ferðar hvert svo sem
ferðinni er heitið.
Afmælis- og
minningargreinar
ATHYGLI skal vakin á því, að afmælis- og
minningargreinar verða að berast blaðinu með
góðum fyrirvara. Þannig verður grein, sem birtast
á í miðvikudagsblaði, að berast í síðasta lagi fyrir
hádegi á mánudag og hliðstætt með greinar aðra
daga. Greinar mega ekki vera í sendibréfsformi eða
bundnu máli. Þær þurfa að vera vélritaðar og með
góðu línubili.
Gunni og Ingi.
SVAR MITT
EFTIR BILLY GRAHAM
Eg er einn bezti lögfræðingurinn á mínum heimaslóðum.
og eg nýt virðingar allra — nema barna minna. Hvernig
stendur á því, að mér gengur vel í samskiptum við allt fólk
nema börnin mín?
Einu sinni var eg viðstaddur jarðarför. Þá sneri
ekkjan sér frá líkbörunum, og menn heyrðu, að hún
sagði á milli ekkasoganna: „Hann var svo góð
fyrirvinna." Hún hafði ekki misst góðan eiginmann,
heldur góða fyrirvinnu. Hún var sorgbitin, af því að
fyrirvinnan hafði kvatt heimilið, ekki eiginmaður
hennar.
Hvað stoðar það, þó að þér yrðuð bezti lögfræðingur
í heimi, ef þér hafið glatað virðingu og kærleika
fjölskyldu yðar? Það er einmitt þetta, sem Jesús hafði
í huga, þegar hann sagði: „Hvað stoðar það manninn,
þótt hann eignist allan heiminn, en fyrirgjöri sálu
sinni?“ Hann átti við: „Fórnið ekki hinu bezta til þess
að hreppa hið næstbezta."
Sjáið þér ekki, að æðsta mark yðar og mið er að
verða góður lögfræðingur, en ekki góður faðir, góður
maður? Þarna hafið þér brugðizt börnum yðar. Þér
hafið óafvitandi reynt að fá þau til að dýrka fánýt
„goð“ velgengni og efnishyggju, og þau hafa staðið á
móti. Kannski eru þau skynsamari en þér.
Það er ákaflega nauðsynlegt að skara fram úr í yðar
stétt — en ekki fyrir hvaða verð, sem er. Sú list að
vera faðir er mikilsverðari en leikni lögmannsins.
Biblían segir, að þrennt sé varanlegt: „Trú, von og
kærleikur".
Hyggið nú að því, sem varir við, og börn yðar bera
meiri virðingu fyrir yðar en áður.