Morgunblaðið - 01.08.1986, Blaðsíða 36

36
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 1. ÁGÚST 1986
*

9r
AMERICAN
AMERICAN DREAMER
★ ★
Lelkstjóri Rick Rosenthal. Tónlist
Levuls Furey. Handrit Jlm Kouf og
David Greenwalt. Framleiðandi Doug
Chapln. Aðalleikendur Jobeth Will-
iams, Tom Conti, Giancarlo Giannini.
Bandarísk, 1984 CBS Theatrical
Films. 105 mín.
Það getur dregið dilk á eftir sér að fá
högg á höfuðið. Það fær vesalings Jo-
beth Williams aö reyna á ferðalagi i
París, en það var fyrsti vinningurinn í
smásagnakeppni um einkaspæjarann
Rebeccu Ryan.
Þegar svo þessi hálffertuga banda-
ríska húsmóðir, tveggja barna móðir og
vinningshafi, rís úr rotinu, er hún haldin
þeim slæma og oft hættulega misskilning
að hún sé engin önnur en reyfaradrottn-
ingin sjálf, Rebecca R. Hún kemst í kynni
við höfundinn sjálfan (Tom Conti), og í
sameiningu lenda þau í ævintýrum sem
í engu gefa eftir skáldskap höfundarins.
Myndband vikunnar
KÚREKAR
MEÐ KEÐJUSAGIR
RANCHO DELUXE * *Vi
Leikstjóri Frank Parry. Handrlt Tom NcOuana. Kvlk-
myndataka Wllllam Frakar. Tónllst Jlmmy Buffat.
Framlalðandl Elllot Kastner. Aðallalkandur Jaff
Brldgas, Sam Watarston, Ellzabath Ashlay, Charlana
Dallas, CHfton Jamas, Harry Daan Stanton, Sllm Plc-
kens.
Bandarísk, USA. 1974. 90 mín.
Þá er hún loks í seilingarfæri sú umtala „cult-mynd“,
Rancho Deluxe. Hún átti ekki langa lífdaga þegar hún var
upphaflega sýnd árið 1974, en hefur orðið því vinsælli á
seinni árum í kvikmyndahúsum sem eingöngu sýna eftir-
tektarverðar myndir fyrir forfallna kvikmyndasjúklinga. Þar
hefur hún stungið upp kollinum af og til, allt frammá þenn-
an dag. En smám saman hlýtur myndbandið að ganga af
þessum húsum dauðum og þeirri fágætu menningarstarf-
semi sem þar fer fram. Vonandi er þess þó langt að bíða.
R.D. segir frá ævintýrum tveggja nútíma-kúreka sem
þeysa um slétturnar á pallbíl, rænandi nautgripum sem
þeir síðan búta í spað á staðnum með keðjusög. Landeig-
endur hafa og tekið tæknina í sínar hendur þar sem þeir
fylgjast með hjörðunum, svífandi um loftin blá í þyrlum.
Kúrekarnir tveir eru harla ólíkir um flest. Annar af indíána-
ættum (Waterston), hinn hástéttarhippi (Bridges), sem flúið
hefur auðlegö og eiturát. En yfirmáta kæruleysi og óseðj-
andi kvenmannslöngun er báðum eiginleg.
Þeir félagar taka uppá hinum villtustu uppátækjum í
hömlulausu lífinu á sléttunni. En að endingu, þegar fremja
á snilldarránið er lánið þeim ekki lengur hliðhollt.
Það verður að segjast eins og er að manni eru hinar
vissu vinsældir og upphefð R.D. hálfgerður leyndardómur
eftir að hafa loks séð hana. Sannarlega á hún sína góðu
kafla, einkum í handriti sem er létt skrifað og gætt fjörug-
um uppákomum. En það lyktar orðið um of af útdauðum
hippahugsjónum og líferni sem þykir ekkert sniðugt leng-
ur. Að þessu leyti hefur myndin elst illa.
Aðrir þættir standa fyrir sínu: Samleikur Bridges og
Waterston (sem er mikið betri og eðlilegri hér en í The
Killing Fields) annarsvegar, og kúasmalanna Harry Dean
Stanton (sem undirleikur af velkunnri snilld) og Richard
Bright, The Getaway, hinsvegar. Þá er öðlingsmannskapur
í flestum aukahlutverkanna og stendur hann sig með láði.
Elizabeth Ashley, Clifton James (minnisstæður sem tóbak-
sjaplandi fógeti í einni Bond-myndanna), Patti D’Arbanne-
ville, (sem Cat Stevens, sællar minningar, söng til ástaróða
á árum áður), Slim heitinn Pickens, sem alltaf var skemmti-
lega ábúðarmikill leikari, ekki síst þegar hann reið vítis-
sprengjunni berbakt í Dr. Strangelove! Þá bregður fyrir
þeim kunna skúrk og skítmenni úr mýmörgum myndum,
Joe Spinelli, í hlutverki ráðdeildarsams, aldurhnigins indí-
ána. Og hér syngur Jimmy Buffet lagið sitt Livingstone,
Saturday Níght í fyrsta, en ekki síðasta sinn i kvikmynd.
Kvikmyndataka William Fraker er hrífandi, enda karl löngum
í essinu sínu í vestrum og myndin tekin í því mikilfenglega
Klettafjallaríki, Montana.
Rancho Deluxe er hress nútímavestri, vel skrifaður og
leikinn og skemmtileg upprifjun á tíðaranda þessa tíma-
bils, (um ’70). En heiðursess hennar á erlendri grund er
eftir sem áður spurningarmerki.
ar myndarinnar, persónur sem
eiga sér ófáar hliðstæður í öllum
löndum.
Van Hemert á örugglega eftir
að koma oftar á óvart en fer þá
sjálfsagt heldur hægar í sakirnar.
Hann hefur gott vald á framvindu
og spennu (reyndar eru mörg atr-
iði stolin úr bandarískum myndum)
og ekki síður á leikurunum sem
eru hver öðrum betri. Og allt að
því „sjokkerandi” að uppgötva að
sá sem leikur erkiskúrk heimilisins
— föðurinn sjálfan — er engin ann-
ar en Peter Faber, sem fór svo
eftirminnilega með hlutverk góð-
mennisins Max Havelaar í sam-
nefndri mynd í vetur.
Romancing The Stone hófst á bráð-
fyndnu atriði í vestrastíl sem síðar kom
á daginn að voru hugarórar skáldkonunn-
ar Kathleen Turner, niðurlag síðustu
bókar hennar. Þetta atriði kemur harka-
lega uppí hugann þegar Jobeth Williams
fer að lifa sig inní reyfaraskáldskap sinn
og skemmir ferskleika myndarinnar.
American Dreamer er þó ansi haglega
gerð spæjara-fantasía sem að fleiru en
framangreindu atriði sver sig í ætt við
Ævintýrasteininn. Líf Williams og fylgi-
sveins hennar (Conti) lafir lengst af á
bláþræði, atburðarásin er hröð og slípuð
og Williams (The Big Chill, Poltergeist)
er glæsikona sem minnir meira en lítið á
Kathleen Turner.
En American Dreamer nær því ekki
að vera meira en meðalgamanmynd þar
sem hún kemst aldrei virkilega á flug.
Herslumuninn vantar löngum á að atriðin
séu virkilega fyndin og þar er ekki við
Williams, Conti eða ágætt fólk einsog
Giancarlo Giannini í aukahlutverkum að
sakast heldur takmarkað skopskyn hand-
ritshöfundar. Lagleg, létt en litlaus mynd.
MYNDBÖND
Umsjón/Sæbjörn Valdimarsson
rr.
Darlings.
Leikstjórn, handrit og tónlist:
Ruud van Hemert. Klipping: Ton
de Graaf. Kvikmyndataka: Theo
van de Sande. Aðalleikendur:
Akkemay, Peter Faber, Gert de
Jong, Frank Schaafsma, Rijk de
Gooyer. Hollensk. Movies Film
Productions BV 1984. 101 mín.
Darlings hlýtur aö teljast ein
hrottalegasta gamanmynd sem
gerð hefur verið um kynslóðabiiið.
Hún segir frá deilum milli foreldra
og barna þeirra sem snúast upp í
heiftúðugan skæruhernað.
John Gisbert er bandarískur
herþyrluflugmaður, á fallega konu
og fjögur börn. Talsverð undiralda
er í heimilislífinu sem breytist í
stórsjó þegar húsmóðirin á vingott
við kærasta fjórtán ára dóttur
sinnar. Erjurnar á milli foreldranna
og barnanna breytast síðan í hern-
að þegar eldri systkinin verða þess
vísari að það á að koma þeim fyrir
á hæli fyrir vandræðaunglinga.
Börnin grípa þá til sinna ráða,
gera foreldrana brottræka af heim-
ilinu sem þau síðan víggirða. Og
hrinda af sér öllum árásum, jafnvel
þó flugherinn blandi sér í ófriöinn.
En myndin hlýtur að lokum einkar
„friðsælan" endi.
Hætt er við að efnið og meðferð
þess særi viðkvæm hjörtu enda
skefur leikstjórinn, van Hemert
ekkert utan af hlutunum heldur
ýkir og magnar þau vandamál og
árekstra sem fram koma í mynd-
inni og flestir þekkja að einhverju
leyti úr eigin garði. Þegar grínið
verður stórkarlalegast gengur það
svo langt að ætla mætti að John
karlinn Waters sæti undir stýri.
Van Hemert hefur ekki ýkja
merkilegan boðskap fram að færa
í Darlings, heldur gerir hana sjálf-
um sér og öðrum til skemmtunar.
Hann tekur þó undir lokin afstöðu
með krakkaskröttunum sem eru
illskárri en þessar Watersku for-
eldranefnur sem flokkast undir
argasta „rakkarapakk".
Þó svo að van Hemert fari út á
nokkuð vafasöm og lítt könnuð
mið af almennri markaðsmynd að
vera, sem eru óvenju öfgafull,
óhefluð og „brútal" útlistanir og
efnistök, þá er alltaf stutt í grátt
gamanið og gætir þess að myndin
er hvergi virkilega Ijót. Hún ýkir
hinsvegar hressilega þá afleitu
karaktera sem eru börn og foreldr-
i % '
% "