Morgunblaðið - 01.08.1986, Blaðsíða 45
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 1. ÁGÚST 1986
* 45
Brooke Shields himin-
sæl með nýja herrann
Hin unga og undurfagra
leikkona Brooke
Shields, er ein þeirra, sem
enn hefur ekki heitið neinum
herramanni ævilangri trú og
tryggð. í gegnum árin hafa
fjölmiðlarnir þó verið iðnir
við að orða hana við hina
ýmsu menn, allt frá Albert
Mónakóprins til Michael
Jacksons. Ollum þessum get-
gátum hefur Brooke tekið
með jafnaðargeði, brosað
góðlátlega til blaðamanna og
fullyrt að ekkert væri hæft
í sögusögnum þeirra. „Ég er
ung og á allt lífið framund-
an,“ benti hún þeim á. „Af
hveiju í ósköpunum ætti ég
að fara að binda mig í báða
skó með eiginmann og börn
þegar ég á kost á frelsi,
frægð og frama. Ég sé ekki
nokkra skynsamlega ástæðu
til þess.“ En ekki virðist
Amor hafa verið fyllilega
sáttur við þessar skýringar
snótarinnar, þvi hann tók sig
víst til um daginn, dustaði
rykið af boga sínum og skaut
einni vel kryddaðri ör beint
í hjarta Brooke. Þegar þetta
fréttist, ætlaði allt um koll
að keyra. Ljósmyndarar
fengu ávítur fyrir að hafa
nú sofnað á verðinum, ekki
fylgst nógu vel með, hvaða
Samband þeirra skötuhjúa kom blaða-
mönnum algerlega í opna skjöldu.
Leikkonan Brooke Shields og kærasti
hennar, David Sawyer.
frægu forstjórar og fyrir-
menn byðu Brooke út að
borða. Við nánari athugun
kom þó í Ijós, að ekki var við
Ijósmyndarana að sakast, þvi
stefnumótin fóru vist öll
fram innan skólabyggingar-
innar. Kærastinn var sem
sagt hvorki af konunglegum
ættum né frægur fyrir afrek
sín á hvíta tjaldinu, heldur
algerlega óþekktur skóla-
drengur, David Sawyer að
nafni. „Kannske var það ein-
mitt þess vegna sem ég gaf
honum auga,“ sagði Brooke
og hló, þegar hún kynnti
hann fyrir furðu lostnum
blaðamönnum. „Hann er svo
ólikur öllum þeim mönnum,
sem ég hef áður kynnst.
Hann er blíður og tillitssam-
ur, hógvær og hjartahlýr og
algerlega ómeðvitaður um
eigið ágæti. Ég hef alist upp
í stjörnufans frá því ég var
pínulítil og var sennilega
bara búin að fá nóg af hroka-
gikkum og monthönum. Það
var því hreinasta himnasend-
ing þegar ég hitti ' David
fyrst. Eg kom auga á hann
á dansleik einum, sem hald-
inn var í skólanum. Hann var
og er reyndar enn í skóla-
hljómsveitinni „The Prince-
ton Tigertones", og lenti ég
svo með honum í partýi á
eftir. Fyrst vildi hann ekkert
við mig tala, fannst ég bara
lítil dekurdúkka, stjama,
sem héldi að allir menn
myndu falla fyrir sér. Með
smá klækjum tókst mér þó
að vekja áhuga hans og nú
erum við saman öllum stund-
um.
„Hann á afmæli í dag...“ söng sund- „Ja, ég veit eiginlega ekki hvað segja skal,“ sagði
drottningin hástöfum þar sem hún hans hátign vandræðalegur á svip. „En þúsund þakk-
svamlaði með blómin í köldum sjónum. ir.“
Til hamingju með daginn, yðar hátign
Hann er einfari að eigin ósk, hefur
litla þörf fyrir að blanda geði við
aðra sem honum finnst hann hvort
eð er eiga lítið sameiginlegt með.
Sköpunarþrá og uppgötvunargleði
eru hans aðaieinkenni og venjulega
á hann sér eitt eða tvö áhugamál,
sem hann hellir sér út í af lífí og
sál,“ bætti hann við. „Sérvitring-
amir eru afskaplega forvitnir og
erfiðir í sambúð. Þeir hafa ákveðn-
ar skoðanir á flestum málum og
fara ekki leynt með þær. Mjög al-
gengt er að þeir kjósi að sofa á
gólfinu, séu grænmetisætur og þoli
ekki innihaldslausar samræður um
veður og verðlag. Auðsærðir eru
þeir allir með tölu og líða fólki flest
annað en fávisku," segir dr. Weeks.
„Það er einkenni á þeim öllum að
þeir hirða ekki um neinar hindran-
ir, ryðja þeim öllum úr vegi án
nokkurra vandræða. Ein konan,
sem við höfum til rannsóknar hefur
t.a.m. mikinn áhuga á píanóum af
öllum stærðum og gerðum. Hún
keypti sér eitt sinn íbúð á ijórðu
hæð í húsi, sem væri ekki í frásög-
ur færandi nema vegna þess að til
þess að koma hljóðfærunum í hús
varð að bijóta niður fleiri veggi,
raska öllu skipulaginu í húsinu. Hún
hafði þó ekki búið þar nema eina
viku, þegar hún ákvað að þetta
húsnæði hentaði henni ekki nógu
vel og innan mánaðar var hún flutt.
Þessi kona er dæmigerður sérvitr-
ingur, elst 3ja systkina, sefur á
gólfinu, greind og víðlesin," upplýs-
ir hann. Fróðlegt, ekki satt?
Hans hátign, Ólafur Noregs-
konungur, fékk heldur betur
óvænta sendingu á 83ja ára af-
mælisdegi sínum, er hann brá sér
út á bát og ætlaði að hafa það
náðugt, með veiðistöngina sína.
Ekki hafði hann dorgað lengi,
þegar hann heyrði mikið skvamp
á bak við sig og leit um öxl. Sér
hann þá hvar kona ein kemur
syndandi með rósabúnt í hendi
sér. Konungur kallaði til lífverði
sína og fylgdarmenn og aðstoð-
uðu þeir konuna við að koma
kveðju sinni til skila. „Þetta er
nú einhver sú einkennilegasta
sending, sem ég hef fengið á
annars nokkuð viðburðaríkri
ævi,“ sagði Ólafur. „Það gerist
sko ekki á hveijum degi að manni
eru réttar tuttugu rauðar rósir
úti á reginhafí. En mér þótti af-
skaplega vænt um þennan virð-
ingarvott og vona bara að konan
hafí ekki kvefast af þessu svamli
sínu.“ — Ja, segiði svo að óvænt-
ar uppákomur gefí lífínu ekki lit.
COSPER
©PIB
CBMPMCU
Fullur? Já, af ánægjunni af þvi að vera kominn heim.
Þegar lömb-
in grétu
eftir Sigvrð
Pétursson
Eitt það minnisstæðasta frá
mínum unglingsárum er þegar ég
eitt sinn snemma sumars tók þátt
í því að reka fráfærulömb til fíalls,
nánar tiltekið inn á Landmannaaf-
rétt, en þann afrétt notuðu bændur
bæði úr Landsveit og Holtahreppi.
Afréttur þessi er mjög stór, tekur
yfir allt svæðið noiðan Heklu og
Torfajökuls og takmarkast að vest-
an af Þjórsá, en að norðan og
austan af Tungná. Leiðin, sem við
rákum lömbin inná og inneftir af-
réttinum, er hin svokallaða Fjalla-
baksleið nyrðri, og liggur hún allt
austur í Skaptártungur, þó að ekki
færum við lengra með reksturinn
en austur í grennd við Landmanna-
helli.
Lagt hafði verið af stað árla
morguns hjá bænum Galtalæk efst
í Landsveit. Haldið var uppeftir
hraunrimanum milli Þjórsár og
Ytri-Rangár, með Þjórsá og Búrfell
á vinstri hönd, en Rangárbotna og
Heklu til hægri. Beygt var inn fyr-
ir Rangárbotna og farið austur
Sölvahraun. Leiðin lá svo framhjá
Valahnjúkum og áfram austur að
Sauðleysum og Heilisfjalli, en það
dregur nafn sitt af Landmanna-
helli, sem er alþekktur áningarstað-
ur. Lengra voru lömbin ekki rekin,
og hafði þá verið haldið áfram við-
stöðulaust heilan dag, nóttina á
eftir og framyfir hádegi næsta dag.
Það var þó ekki hið stórbrotna
landslag öræfanna, með öllum þess
fjöllum, hraunum, söndum, stöðu-
vötnum og ám, sem gerðu mér
þennan lambarekstur svo minnis-
stæðan, heldur var það hinn
harmþrungni jarmur, eða öllu held-
ur grátur lambanna, sem aldrei
líður mér úr minni.
Allan tímann frá því að lagt var
af stað, hafði þessi jarmur stöðugt
kveðið við. Gleymist mér aldrei
þessi harmagrátur, er auðvitað
leiddi af viðskilnaði lambanna við
mæður sínar, og var svo sár, að ég
gat meira að segja viknað við að
hlusta á hann.
í djúpri þögn öræfanna hljómaði
þessi jarmur lambanna allan
tímann, eins og tilbreytingarlítil
harmþrungin hljómkviða. Og á
þeysireið aftur til byggða og lagstur
út af til að sofa, ómaði jarmurinn
stöðugt fyrir eyrum mér. En fyrir
hugskotssjónum stóð þetta stór-
brotna landslag eins og í fögrum
draumi. Sviðið þar sem harmleikur-
inn fór fram. Tíguleg fíöll víða með
grænar hlíðar og háir tindar, sem
gnæfðu yfir hálfgróin hraun og
svarta sanda. Þar inn á milli bætt-
ust svo fagurtær fíallavötn, ár og
jafnvel kolmórauð jökulfljót. Og
yfir sviðið skein töfrandi birta há-
bjartrar sumamæturinnar.
En lömbin sem skiptu nokkrum
hundruðum, hvað varð um þau? Þau
dreifðu sér um afréttinn, gleymdu
brátt móðurmjólkinni sinni, en nutu
af fersku kjamgóðu grásinu og
hættu að gráta. Og mæðumar
dreifðust um hagana heima, þær
hættu fljótt að jarma og bám harm
sinn í hljóði. Þær söknuðu að sjálf-
sögðu lambanna sinna fyrst í stað.
En allt tók þetta enda, sorgimar
gleymdust öllum þegar leið á sum-
arið. Tíminn læknar sorgir vafa-
laust mun fljótar í ámm eða dögum
talið hjá sauðkindinni, en hjá mann-
fólkinu, því að ævihraði hennar er
meiri.
Svo nálgast haustið, og kuldaleg-
ur svipur færðist yfir afréttinn. Þá
kom að því, að lömbin vom sótt
aftur inn á afréttinn, og hét það,
að fara í göngur. Nú vom lömbin
orðin stór og bústin, stygg og óþæg
í rekstri. Reyndi nú bæði á hesta
og hunda að halda safninu saman,
enda hafði bæzt í það margt fullorð-
ið fé. Jarmurinn var nú ósköp blátt
áfram, samræður um hitt og þetta,
eins og þegar réttarbændur tala um
Sigurður Pétursson
„í djúpri þögfn öræf-
anna hljómaði þessi
jarmur lambanna allan
tímann eins og tiibreyt-
ingarlítil harmþrungin
hljómkviða.“
daginn og veginn. AIls enginn grát-
ur.
Leiðin lá nú niður með Rangá
og niður í Réttames, en þar vom
Landréttir, þar sem féð var dregið
í sundur i smærri hópa eftir sveitar-
félögum og komst síðan í sína
heimahaga. Skömmu seinna hófust
skilaréttir, en þá smalaði hver bóndi
sitt heimaland. Var þá margur
bóndinn orðinn æði fjármargur, en
allir höfðu bætt nokkm við. Hófst
nú sláturtíðin með örlagaríkri
ákvarðanatöku um líf og dauða
hvers lambs. Fór hún þannig fram
að eigandinn tók lambið í fang sér,
hossaði því lítið eitt og sagði með
íhyglissvip „nær 10 kílóum" eða
ekki, en þeirri þyngd varð sjálfur
skrokkur lambsins að ná, til þess
að komast í 1. flokk. Næðist þessi
þyngd fyrirsjáanlega ekki, var
lambinu slátrað heima eða sett á,
einkum gimbrarlömbin. Vafasamar
kynbætur það!
Heimslátmn áður fyrr var um-
svifalaus hálsskurður, ekki lengra
síðan en svo, að ég man eftir því,
enda oft látinn halda fótunum.
Þetta er nú allt orðið mannúðlegra.
Nákvæma lýsingu á þessari gamal-
dags slátmn skrifaði skáldið Gestur
Pálsson (1852—1891) í blað sitt
Suðra árið 1884 og nefndi „Sauð-
fjárskurður".
Misjöfn og oft slæm meðferð á
skepnum hefur að jafnaði verið lát-
in afskiptalítil, og þó að ótrúlegt
megi virðast, þá munu rætur þessa
kæmleysis mannsins vera að rekja
til sjálfrar Biblíunnar, en þar stend-
ur í sköpunarsögunni í Fyrstu bók
Mósesar I. kapitula 27.-29. versi:
„hann skapaði þau karl og konu.
Og Guð blessaði þau, og Guð sagði
við þau: Verið frjósöm, margfaldist
og uppfyllið jörðina, og gjörið ykkur
hana undirgefna, og drottnið yfir
fiskum sjávarins og yfir fuglum
loftsins og yfir öllum dýmm, sem
hrærast á jörðinni!"
Hvers konar drottnun þetta hefur
verið, er ljóst af því, sem hér á
undan var sagt. Ekkert orð um
góða meðferð á dýram, að vísu
skyldu þau ræktuð, eins og það
hét, en ræktun húsdýra var ekki
alltaf mjúkhent. í heilagri ritningu
hef ég hvergi rekist á fyrirmæli um
það, að fara ætti vel með skepnur.
En frá spumingunum hjá prestinum
á Breiðabólsstað mínnist ég þó þess,
að hafa fengið slík fyrirmæli, t.d.
að draga kindur á homunum, en
ekki á ullinni. Þá gall við einn af
fermingarbræðmm mínum og
spurði: „En kollóttar kindur?" Þessu
er víst ennþá ósvarað af hendi kirkj-
unnar.
Höfundur er geriafrsedingur.