Morgunblaðið - 31.01.1992, Blaðsíða 32

MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUÐAGUR 3L JANÚAR 1992
Aðalsteinn Hall-
grímsson - Minning
Fæddur 1. desember 1940 ►
Dáinn 23. janúar 1992
Andlát mágs míns kom öllum á
óvart, því þótthann hefði átt í höggi
við mjög erfiðan nýrnasjúkdóm, ríkti
bjartsýni um að hann myndi fá mik-
inn, eða jafnvel fullan bata við
nýrnaígræðslu sem fyrir dyrum
stóð. Seinustu dagarnir voru honum
afar erfiðir, en það var ekki að skapi
Alla að gefast upp fyrr en í fulla
hnefana. Það er eins og hann hafi
verið rifinn upp frá hálfnuðu verki,
og slíkt átti alls ekki við hans skap-
gerð.
Aðalsteinn fæddist hér í Reykja-
vík, foreldrar hans eru Kristín Aðal-
steinsdóttir og Hallgrímur Péturs-
son, skósmiður, en hann lést árið
1975 af sama sjúkdómi og sonur
hans nú. Aðalsteinn var elstur fjög-
urra systkina, en þau eru Friðjón,
Pétur og Helga.
Tvítugur kynntist Alli konuefninu
sínu, Sigurbjörgu Ragnarsdóttur,
hún er fædd 28. mars 1944, foreldr-
ar hennar voru Svanlaug Gunn-
laugsdóttir og Ragnar Á. Magnús-
son, þau eru bæði látin. Þau gengu
í hjónaband 1. júní 1963, er ekki
ofsagt að þar hafi farið saman hjá
þeim hjónum bæði gæfa og gjörvi-
leiki. Þau eiga íjögur börn, elstur
er Ragnar Svanur, fæddur 20. ágúst
1963, vélstjóri, hann er kvæntur
Jónínu Magnúsdóttur kennara og
eiga þau einn son, Hjalta og eru
búsett á Siglufirði. Eggert er fædd-
ur 13. febrúar 1966, hann starfar
við blikksmíðar. Kristín er fædd 14.
desember 1967, fatahönnuður, hún
á einn son sem er óskírður. Yngst
er Svanlaug, fædd 29. júní 1972,
nemi í hárgreiðslu. Þrjú yngri böm-
in eru öll búsett heima.
Þau hjón áttu sömu þrá til lífsins
og nutu sömu gleði. Það hefur verið
mjög skemmtilegt að fá að taka
þátt í því þegar draumar þeirra
hafa ræst. Ekki er hægt að nefna
þau hjón, nema að minnst sé sumar-
bústaðinn þeirra, austur við Apa-
vatn, en sumarbústaður var draum-
ur þeirra allt frá því á fyrstu hjú-
skaparárunum. Árið 1979 keyptu
þau sér landið, fyrstu sumrin bjuggu
þau á landinu í mikilli tjaldbúð á
sumrin, þau gróðursettu mikið af
tijám og jurtum, en sumarið 1984
reis þar fallegur bústaður. Hverri
lausri stund eyddu þau í bústaðnum
og hefur oft verið glatt á hjalla þar
fyrir austan. Aðalsteinn í essinu
sínu, sívinnandi, en þó alltaf með
nægan tíma til að sinna gestum sem
aldrei virtist skortur á. Best af öllu
var þó ef hann tók harmonikkuna
og lék nokkur lög fyrir gestina.
Hann var mjög mikill áhugamaður
um harmonikkuleik. Spilaði sjálfur
mjög vel, hann var að mestu sjálf-
lærður, en hafði hlotið nokkra til-
sögn hjá Karli Jónatanssyni. Lengi
varð hann að láta sér nægja að
spila á gamla nikku sem hann hafði
keypt sér áður en hann kvæntist,
en fyrir nokkrum árum eignaðist
hann mjög góða harmonikku, og
naut þess að spila á hana. Hann var
mikill aufúsugestur í veislum, og
fengu margir aldrei nóg af harmon-
ikkuleiknum. Alli var líka ágætlega
hagmæltur en fór afskaplega leynt
með það.
Þegar minnst er Aðalsteins má
ekki gleyma öðru áhugamáli hans,
en það er skátahreyfingin. Hann
starfaði mikið með skátunum sem
ungur maður, og naut þess að taka
þráðinn upp aftur þegar hann var
orðinn fullorðinn og lífsbaráttan
krafðist ekki allrar hans orku. Hann
var heiðursfélagi í R.S. Hjörtum og
átti þar mjög góða og trygga félaga
sem reyndust honum mjög vel.
Aðalsteinn var vélvirki að mennt,
hann lærði í Landsmiðjunni og vann
þar nokkum tíma, seinna vann hann
nokkur ár á vélaverkstæði og var
um nokkurra ára skeið vélstjóri á
m/b Geir RE. Árið 1973 réð hann
sig til Pósts og síma, starfaði fyrst
við loranstöðina á Gufuskálum og
síðan á Keflavíkurflugvelli. Hann
átti góða vinnufélaga, með nokkrum
hafði hann unnið allan tímann sem
hann var hjá Pósti og síma, þeir
hafa sýnt honum mikla umhyggju
í veikindum hans.
Alli var gæfumaður í sínu lífi og
talaði oft um það hversu mikið hann
mat fjölskyldu sína. Sl. haust fékk
að vita hjá lækninum sínum að eina
ráðið til þess að hann næði heilsu
aftur, væri að hann gæti fengið
nýrnaígræðslu. Sagði hann mér með
stolti, að sama dag hefði Friðjón
bróðir hans komið til sín og boðist
til að gefa honum nýra úr sér, væri
hægt að nota það. Alli talaði oft
um það hversu vænt honum þótti
um þessi orð, og var það mikið til-
hlökkunarefni að fara í nýmaí-
græðsluna, því að engin ástæða
þótti til annars en að allt myndi
takast vel. Mér finnst ástæða til
þess að þakka starfsfólkinu á deild
A-6 á Borgarspítalanum fyrir frá-
bæra umönnun og nærgætni við
Alla og íjölskyldu hans. í desember
sl. þurfti Alli að gangast undir hætt-
ulegan uppskurð á Borgarspítalan-
um, þá spurði konan hans hann
hvort hann væri ekki hræddur, hann
svaraði, nei hér í þessu húsi er ég
aldrei hræddur. Segir þetta mikið
um starfsandann þar.
Það er með miklum söknuði að
ég kveð elskulegan mág minn og
vin, aldrei hef ég komið til hans
með svo smávægilegt vandamál að
hann hafi ekki gefið sér tíma til að
reyna að leysa þar úr. Mér finnst
við hafa þekkst svo lengi en þó allt
of stutt.
Marta Ragnarsdóttir.
Á vit hugans leita minningar um
alúð og umhyggju, minningar um
vönduð verk og stóra sigra, minn-
ingar um ljúfan dreng og góðan
vin, — minningin um Alla.
Hann var ein af þessum hetjum
hvunndagsins sem létu hvorki veg-
semdarleit né efnislega umbun tefja
sig frá hugsjónastörfum með börn-
um og unglingum hér í bæ.
Á vordögum 1976 var haflnn
undirbúningur að stofnun skátafé-
lags í Árbæjarhverfl, undirbúnings-
nefnd var vandi á höndum, hverfíð
var ungt og barnmargt og vel þurfti
að takast til við val á forystu-
manni, það þurfti engan framagosa
eða lýðskrumara heldur skáta sem
af þolinmæði, þrautseigju og heil-
indum væri tilbúinn til að fórna
óendanlegum tíma og fyrirhöfn í
vinnu með börnum og unglingum í
hverfinu. Þau fundu hann Alla og
það þurfti sko ekki að leita lengur.
Mikil var gæfa skátafélagsins
okkar, í nær tíu ár stóð hann í stafni
og vísaði veginn. Alltaf var hann
Alli til staðar, alltaf bjargaði Alli
málunum, Alli talar við þennan,
Alli er búinn að því, hann Alli sá
um það, hann Alli, hann Alli. ..
Við sem óharðnaðir unglingar
gátum ekki fengið betri leiðbein-
anda, hann hvatti okkur til dáða,
hann hlustaði á hugmyndir okkar
og aðstoðaði við að koma þeim í
framkvæmd. Þegar vel tókst til þá
hrósaði hann okkur og þegar eitt-
hvað mistókst þá gerði hann gott
úr hlutunum, fór yflr það með okk-
ur sem gera mátti betur og hvatti
okkur til að prófa á nýjan leik.
Svo gaukaði hann kannski að
okkur frumortum skátatexta, dró
upp harmonikkuna og spilaði og
söng með okkur.
Þær eru margar ógleymanlegar
samverustundirnar, hvort heldur er
á fundum í skátaheimilinu, í skáta-
skála uppi á fjöllum eða á skátamót-
unum að Hafravatni. Alltaf átti
hann Alli tíma fyrir okkur, hvort
heldur við vorum að skipuleggja
næstu verkefni, smíða eða mála í
skátaskálunum eða að leik og störf-
um.
Yndislegar voru kvöldvökurnar
og varðeldarnir, þegar í bjarma báls-
ins Alli sat með nikkuna og spilaði
undir, þá skipti það ekki máli hvort
við vorum fimm, fímmtíu eða fímm-
hundruð, hver og einn fann sig sem
mikilvægan einstakling og ómetan-
legan hlekk heildarinnar. Á sínn
mannlega og vingjarnlega hátt fékk
hann okkur til að vinna saman og
eins og segir í einum fjölmargra
skátatexta hans:
Ofurlitla ást við viljum
öllum sýna í heimi hér
A þann hátt við allir skiijum
að við erum friðarher.
Höfum öll í hugum okkar,
hugsjón sem ér siifur tær,
einbeitt gerum heiminn okkar
aðeins betri en var í gær.
(Birta - skátasöngbók)
Nú þegar ungiingsárin eru að
baki og við flest tekin tii við hið
daglega amstur hversdagsins, að
koma okkur þaki yfir höfuðið, stíga
bernskusporin með börnunum okkar
og eigandi fullt í fangi með að láta'
krónurnar jafna útgjöldin, þá getur
maður ekki annað en dáðst að því
að þegar hann Alli stóð í þessum
sporum þá átti hann líka tíma fyrir
okkur, skátana í Árbænum.
Sibba Raggi, Eddi, Stína og
Svana, við sendum ykkur okkar
dýpstu samúðarkveðjur og þökkum
ykkur fyrir hann Alla.
Vort hjarta er svo rikt af hreinni ást,
að hugir í gegnum dauðann sjást.
Vér hverfum og höldum víðar,
en hittumst þó aftur - síðar.
(Jóhannes úr Kötlum)
Benjamín Axel Árnason,
félagsforingi.
Ég heyri óma harmonikkunnar
koma á móti mér niður tröppurnar.
Geng lengra og staldar við hurð
nágranna míns. Fallegir tónar úr
lagi eftir sænska lagahöfundinn
Evert Taube fylla loftið. Líflegur
hrynjandi nikkunnar heldur áfram.
Ósjálfrátt verð ég léttari í spori.
Aðalsteinn Hallgrímsson hefur
spilað sitt síðasta lag, og allt er
hljótt.
Ég minnist funda okkar á gang-
inum í léttu spjalli um sumarbústað-
inn, börnin hans, barnabamið Hjalta
og annað nýfætt, vinnuna, tónlistina
og lífíð í dagsins önn.
Lífsgöngu manns er lokið. Svo
undarlegt hvernig lífið kviknar hjá
einum og slokknar hjá öðrum.
Hvemig sorgin nístir inn í kviku
hjartans og við fáum engu breytt.
Kæra fjölskylda, okkar hugur er
hjá ykkur á erfíðri stundu.
Blessuð sé minning Aðalsteins
Hallgrímssonar.
Birna og Erlingur.
Hinsta kveðja frá íslensku
skátahreyfingnnni
Velgengni æskulýðsstarfs á borð
við alþjóðlegu skátahreyfínguna
byggist að mestu leyti á því að þeir
einstaklingar sem ganga til liðs við
hreyfínguna á unga aldri nái slíkum
þroska í starfmu að þeir fínni hjá
sér þörf til að láta aðra njóta góðs
af veru sinni og reynslu í félags-
skapnum.
Þannig einstaklingur var Aðal-
steinn Hallgrímsson sem ungur
gerðist skáti og var frá þeim tíma
meira og minna virkur í skátahreyf-
ingunni. Meðal fjölmargra ábyrgð-
arstarfa innan hreyfingarinnar
gegndi hann m.a. starfí félagsfor-
ingja skátafélagsins Árbúar í
Reykjavík og formaður Skátasam-
bands Reykjavíkur.
Bandalag íslenskra skáta þakkar
Aðalsteini hér með framlag hans til
uppgangs skátahreyfíngarinnar á
Islandi og sendir eiginkonu, börnum,
vinum og vandamönnum innilegar
samúðarkveðjur.
Með skátakveðju,
f.h. Bandalags íslenskra skáta
Gunnar Eyjólfsson.
Mig langar að minnast Aðalsteins
í fáum orðum. Ég var svo heppin
að fá tækifæri til að kynnast Alla
sem barn þar sem hann var faðir
æskuvinkonu minnar Kristínar. Ég
var tíður gestur á heimili hans þar
sem alltaf var vel tekið á móti
manni. Það var gaman að koma
heim til Stínu að loknum skóladegi
þegar pabbi hennar var heima, því
hann var oft heima á miðjum degi
þar sem Alli vann vaktavinnu. Þá
var mikið skrafað og helsta um-
ræðuefnið var skátahreyfíngin. Alli
var á þeim tíma félagsforingi skáta-
félagsins Árbúa í Árbæjarhverfinu.
Skátastarfíð var á þeim tíma mitt
aðaláhugamál og þótti mér mjög
gaman að ræða þau mál við Ália
því hann hafði frá svo mörgu
skemmtilegu að segja sem tengdist
skátastarfinu og alltaf gaf hann sér
tíma til að ræða málin. Alli var þeim
kostum gæddur að skilja okkur
unga fólkið svo vel og hann hafði
mjög gaman af að vera innan um
það og taka þátt í leik og starfí
með því.
Mér er það mjög minnisstætt
þegar ég var 13 ára gömul og tók
þá ákvörðun að fara í sveit í fyrsta
skipti og dvelja þar sumarlangt,
Alli hafði kynnst mér það vel í gegn-
um árin að hann skynjaði að borgar-
barnið kveið fyrir að fara út borg-
inni frá vinunum og skátastarfínu.
Þótt ég væri farin í sveit þá hafði
Alli ekki gleymt mér því um leið
og hann skrifaði dóttur sinni bréf í
sveitina þá skrifaði hann mér einnig
langt bréf og sagði mér frá því sem
væri að gerast í skátastarfinu og
sagði mér að honum hafí fundist
það góð ákvörðun hjá mér að hafa
farið í sveit og ég skyldi njóta þess
að vera þar, því það væri svo margt
sem maður gæti lært af því að vera
í sveit. Enda kom það svo á daginn
að þetta var eitt það besta sumar
sem ég hafði lifað.
Þó að samverustundum okkar
Stínu fækkaði eftir að við höfðum
lokið grunnskólanum, kom ég alltaf
öðru hvoru við í Hraunbænum hvort
sem Stína var á landinu eða ekki
og heilsaði upp á Alla og Sibbu,
AIli hafði yndi af því að segja mér
frá því hvað dóttir sín væri að bralla
í það og það skiptið og hvernig
æskuvinkonu minni gengi á erlendri
grundu.
Elsku Stína mín ég er mjög þakk-
iát fyrir að hafa fengið að kynnast
föður þínum. Hann gaf mér mikið
og mun ég ætíð minnast hans sem
hress og lífsglaðs manns.
Kæra fjölskylda, Sibba, Stína,
Raggi, Eddi, Svana og Jónína megi
Guð styrkja ykkur í þessari miklu
sorg og veit ég að það mun ykkur
takast með þeirri samstöðu sem þið
hafið ætíð sýnt.
Hafdís Viggósdóttir.
Vinur okkar hann Aðalsteinn
Hallgrímsson er dáinn.
Góðir og traustir vinir, eru meðal
þess dýrmætasta, sem sérhver mað-
ur getur eignast, hvar og hvenær
sem þau tengsl myndast. Vinátta,
sem bundin er á æskuárum, og end-
ist án alvarlegra bresta og skugga
langt fram á fullorðinsár, er hverj-
um, sem slíks fær notið, ómetanleg
kjölfesta og uppspretta styrks og
jafnvægis. Missir slíkra vina er því
svo sár, svo erfiður að sætta sig við.
Fyrir meira en aldarfjórðungi,
stofnuðum við nokkrir ungir piltar,
sem starfað höfðum í skátahreyfing-
unni um nokkurra ára skeið sveit
eldri skáta, sem að mestu voru
hættir hefðbundnu skátastarfi.
Verkefni okkar var undirbúningur
fyrir fullorðinsárin, og stuðningur
við starf hinna yngri. Á næstu tím-
um fjölgaði svo í hópnum, og alls
urðum við fjórtán félagar. Þetta var
svokölluð Roversveit, og fékk hún
nafnið Hirtir. Milli piltanna í Hjarta-
sveitinni mynduðust þá þegar
tengsl, sem síðar kom í ljós að
myndu halda út lífið. Það var eitt
af verkefnum Hjartanna að hlúa vel
að þeim tengslum og rækta þau
eftir megni. Þeir settu sér-nokkrar
einfaldar reglur um samskipti sín.
Hirtirnir óskuðu félagsskapar
Alla Hallgríms, og kölluðu hann til
þátttöku í sveit sinni. Hann gerðist
Hjörtur og varð sérstakur heiðurs-
félagi, og þar sem hann var nokkr-
um árum eldri en flestir okkar
hinna, varð þroski hans og reynsla
okkur mikill fengur.
Árin liðu, við ungu mennirnir
eignuðumst fjölskyldur eins og
gengur, og þannig stækkaði vina-
hópurinn og efldist. Og þrátt fyrir
áralangar fjarvistir nokkurr á er-
lendri grund, hefur gamli félags-
skapurinn að mestu haldið. Reyndar
hefur mikilvægi sumra reglnanna
dofnað með árunum, en aðrar hafa
orðið að einskonar erfðavenjum, og
þannig því enn mikilvægari. Dýr-
mætust er samt vináttan, sem hefur
enst í nær þrjá áratugi, og regluleg-
ar samverustundir okkar, sem aldrei
hafa niður fallið.
Á hverju vori, í byrjun maí, öll
þessi ár, höfum við hist til að eiga
saman hátíðlegt kvöld, gleðistund,
og notið þess að efla þannig sam-
kenndina og vináttuna. Á þessum
stundum hefur Alli Hallgríms verið
uppspretta gleði og gáska með
skemmtilegum tiltækjum sínum og
kímnum frásögnum. Hann tók oft
með sér nikkuna sína og þá voru
slagarar sungnir og dansinn dun-
aði. Hann Alli var sannur gleðimað-
ur í þess orðs bestu og fallegustu
merkingu.
Aðalsteinn Hallgrímsson gekk
ungur til liðs við skátahreyfinguna,
og átti þar alla tíð síðan vini og
starfsvettvang. Hann hófst til
ábyrgðarstarfa, stundum fram yfír
eigin óskir, en hann skoraðist ekki
undan ef til hans var leitað. Ábyrgð
var á hann sett vegna ótvíræðra
hæfileika hans til að veita forystu
í málum, sér í lagi þar sem úr vanda
var að leysa, eða mikilla átaka, eða
ósérhlífni var þörf. Hann hafði til
að bera þá eiginleika að fá það besta
fram í fólki, að stjóma án þess að
beita valdi, að hrósa en ekki gagn-
rýna og laða þannig aðra til að beita
eigin frumkvæði. Slíkir eru góðir
foringjar, og ekki á hveiju strái.
Ósvikin alúð, leiftrandi kímni og
sterk virðing fyrir gömlum hefðum,
það vom aðalsmerki Alla.
Aðalsteinn var í mörg ár deildar-
foringi Birkibeina í Reykjavík, og
síðar einnig Jómsvíkinga. Hann var
einn af stofnendum skátafélagsins
Árbúa í Árbæjarhverfí, og félagsfor-
ingi þess í áratug, og starfi for-
manns skátasambands Reykjavíkur
gegndi hann í nokkur ár. Það má
segja að til allra þessara starfa hafi
hann verið kallaður, og ekki talið
sig geta undan skorast. En áhugi
hans var alla tíð fyrst á skólastarf-
inu sjálfu, en ekki svo mjög á stjórn-
uninni, sem honum þó fórst svo vel
úr hendi.
Vorið 1963 kvæntist Aðalsteinn
Sigurbjörgu Ragnarsdóttur, og
settu þau saman fallegt heimili, sem
gjaman varð samkomustaður vina-
hópsins. Böm þeirra Alla og Sibbu
eru fjögur: Ragnar Svanur, f. 1963,
Eggert Birgir, f. 1966, Kristín, f.
1967 og Svanlaug f. 1972. Barna-
börnin eru tvö: Hjalti, sonur Ragn-
ars, f. 1988, og óskírð dóttir Krist-
ínar, f. 3. 12. 1991.
Faðir Aðalsteins lést árið 1975,
en hann var Hallgrímur Pétursson
skósmiður en eftirlifandi kona hans,
og móðir Aðalsteins, er Kristín Aðal-
steinsdóttir. Systkini hans em Frið-
jón, Pétur og Helga.
Aðalsteinn lærði vélvirkjun í
Landssmiðjunni, og lauk því námi
1971. Hann stundaði síðan störf
tengd fagi sínu síðan. Eftir að tím-
anum í Landssmiðjunni lauk var
hann vélstjóri á bát um nokkurt
skeið, en svo fluttist fjölskyldan að
Gufuskálum, en þar starfaði hann
á þriðja ár. Síðan réðst Aðalsteinn
til starfa við Lóranstöðina í Kefla-
vík, og þar starfaði hann til dauða-
dags.
Sjúkdómurinn hafði vissulega
þjáð Alla síðustu tvö árin, en dauð-
anum bjóst enginn við, ekki núna,
hann var reyndar ekki hluti af því
hugsanlega, ekki nálægur á nokk-