Morgunblaðið - 31.01.1992, Blaðsíða 33

33
MORGUNBLAÐIÐ FOSTUDAGUR 31. JANUAR 1992
urn hátt. Bjartsýni ríkti um árangur
væntanlegra aðgerða. Því er sorgin
enn sárari.
Það dregur hver nokkurn dám
af sínum sessunaut, er sagt. Við sem
fengum að kynnast Alla á unga
aldri, deila með honum æsku- og
manndómsárum, læra af honum og
þroskast með honum, munum njóta
ávaxta þess alla okkar daga hér
eftir. Það er hluti lífsgæfu okkar
hvers og eins, sem við virðum og
þökkum.
Elsku Sibba, kæra vinkona, við
Hirtirnir og konur okkar, sendum
þér og fjölskyldu þinni, okkar dýpstu
samúðarkveðjur á þessari stund
sorgarinnar, sem enginn var undir
búinn. Guð varðveiti þig og styrki
og Guð varðveiti Aðalstein Hall-
grímsson vin okkar.
Blessuð sé minning góðs drengs.
Hirtir R.S.
Mig langar með nokkrum orðum
að minnast tengdaföður míns Aðal-
steins Hallgrímssonar. Ég kynntist
honum 1979, þá var ég unglings-
stelpa nýlega orðin skotin í strák.
Hann tók mér sérstaklega vel frá
fyrstu tíð. Hann var svo ræðinn og
hrífandi að tíminn var fljótur að líða
í návist hans.
Fljótlega komst ég að því hve
fróður hann var, þekkti nöfn allra
báta og skipa í höfninni. Ferðirnar
á Grandann eru sérstaklega eftir-
minnilegar, þær voru farnar seint á
kvöldin og ég var stundum að verða
of sein heim. I fyrstu ferðinni komst
ég að því hve hefðir og venjur voru
ríkur þáttur í hans lífi, því ferðin
var skipulögð. Fyrst var farið á BSÍ
til að kaupa kók og Prins, síðan
ekið á Grandann, bílnum lagt og
þá fyrst mátti opna kókflöskurnar
og bíta í kexið.
Hann Alli var skáti. Skátahreyf-
ingin átti sterk ítök í honum. Marg-
ar sögur úr skátastarfinu, af atburð-
um og fólki, sagði hann svo hríf-
andi að maður var kominn hálfa
leið með í atburðarásina. Við störf-
uðum lítið saman því við vorum í
sitthvoru skátafélaginu. Hins vegar
spjölluðum við oft um þetta sameig-
inlega áhugamál okkar, stundum
svo mikið að það varð þreytandi
fyrir aðra fjölskyldumeðlimi. Okkur
lærðist að tala um það í einrúmi.
Hann Alli var harmonikkuleikari
og unnandi harmonikkutónlistar.
Þær voru ófáar stundirnar sem við
skemmtum okkur við söng og dans
við undirleik hans. í sumarbústaðn-
um, heima og í samkvæmum lék
hann tímunum saman. Ég gjeymi
ekki sumrinu sem hann æfði Ólívu-
blómin eftir Frosini.
Það er ótrúlegt hvað hann átti
mörg áhugamál sem hann gaf sér
tíma til að sinna. Hann var svo fróð-
leiksfús, sérstaklega um sögu og
landafræði. Var mikill áhugamaður
um íslenska tungu, hafði áhuga á
kveðskap og setti saman vísur.
Hafði ánægju af ferðalögum, áhuga
á ensku og svo setti hann saman
módel.
Alli var trygglyndur, ræktaði
heimili sitt og hugsaði vel um sína.
Ég minnist þess hve vel hann lagði
sig fram um að útvega þá hluti sem
hann hafði heyrt að kæmu sér vel
eða hann hélt að hentuðu.
Hann var maður framkvæmda,
handlaginn og duglegur að pússa
og laga það sem úr lagi gekk. Sum-
arbústaður tengdaforeldra minna
ber vott um þá lagni og einbeitingu
sem hann bjó yfir.
Fyrir rúmum þremur árum varð
hann afi. Þetta nýja hlutverk fórum
honum sérstaklega vel. Ekki stóð á
honum að gerast dagafi þegar
barnabarnið var fimm mánaða.
Hann sinnti því starfi um þriggja
mánaða skeið, þá daga sem hann
var á frívakt. Hvað hann var natinn
við drenginn, bjó til ýmislegt sem
hann kallaði leiki og hæfði barninu
á þeim tíma. Seinna smíðaði hann
sandkassa við sumarbústaðinn, mál-
aði gamlan vörubíl, sendi leikföng
og byggingarefni norður á Siglu-
íjörð til sonarsonar síns. 3. desemb-
er sl. eignaðist hann lítinn dóttur-
son, en því miður náðu þeir ekki
að njóta hvors annars að neinu
marki.
Hann var svo upptekinn af
augnablikum og gullkornum, gerði
hversdagslega atburði að frábæru
umtalsefni. Notaði fjölbreyttan
orðaforða sinn til að glæða frásagn-
ir lífi.
Allt síðastliðið ár átti Alli í veik-
indum. Vonin og bjartsýnin um
bætta heilsu entist honum til hinsta
dags. Friðjón bróðir hans ætlaði að
gefa honum nýra og við það ætlaði
hann að verða nýr maður.
Hann var mjög þakklátur hjúkr-
unarfólkinu og læknunum sem önn-
uðust hann.
Síðustu helgina sem hann lifði
kom hann norður á Siglufjörð til
að heimsækja okkur og vinna síð-
asta verkið. Hann stillti ventla í bíl
sonar síns og ræddi möguleika á
frekari heimsóknum til okkar á
Siglufjörð.
Nú kveð ég félaga og vin minn.
Eftir lifir minningin um góðan
dreng. Guð geymi hann.
Jónína Magnúsdóttir.
Kveðja frá Skátasambandi
Reykjavíkur
Aðalsteinn Hallgrímsson gekk
ungur skátahreyfingunni á hönd og
tók virkan þátt í störfum hennar
með litlum hléum allt til æviloka.
Honum voru snemma falin ábyrgð-
armikil foringjastörf á hendur og
reyndist hann vel til forystu fallinn.
Hann hafði einkar gott lag á því
að starfa með börnum og unglingum
og fá skátana sína til þess að leggja
sig fram í hvívetna, með hæversku
og léttri lund. Aðalsteinn var næm-
ur maður og fundvís á verkefni sem
höfðuðu til ungra skáta. Því var
hann ævinlega í fararbroddi fjöl-
mennra skátadeilda, átti miklum
vinsældum að fagna og ól upp fjöl-
marga hæfa leiðtoga sem hann fól
síðan á tilsettum tíma verðug verk-
efni. Þannig myndaðist skjótt öflug-
ur kjarni skátaforingja umhverfís
Aðalstein. Hann kunni til hlítar þá
góðu list að hvetja fólk til dáða á
óbeinan hátt. Hann var í forsvari
fyrir Birkibeinadeild Skátafélags
Reykjavíkur á árabilinu 1958-1963,
árið 1965 deildarforingi Jómsvík-
inga og stofnaði ásamt nokkrum
öðrum reyndum skátum Skátafélag-
ið Árbúa í Árbæjarhverfi í Reykja-
vík árið 1977. Varð það skátafélag
á skömmum tíma fjölmennt og lof
borið á starfsemi þess alla. Var
hann félagsforingi skátafélagsins
uns hann tók við formennsku í Skát-
asambandi Reykjavíkur en því
ábyrgðarstarfi gegndi hann til árs-
ins 1986. Þessi störf öll og fjölda
annarra verka sem skátahreyfingin
fól honum vann hann með stakri
prýði. Aðalsteinn var maður léttur
í lund og áhugamaður um landið,
náttúru þess og fegurð. Er enginn
vafi á því að betur átti við hann að
fylgja glöðum skátahópi í útilegu
og stjórna glaðbeittur skátamóti, en
að sitja fundi í þungbúnum stjórn-
um, þótt hann teldi það ekki eftir
sér.
Það er öllum tregt tungu að
hræra við fráfall ungra manna, sem
hafa sannarlega átt hlutverki að
gegna í ræktun lands og lýðs. Þótt
Aðalsteinn hafi ekki gengið heill til
skógar um hríð var fráfall hans
óvænt og óvægið. Áttu fáir von á
að liði að kveðjustund. íslenskir
skátar flytja Aðalsteini Hallgríms-
syni og fjölskyldu hans þakkir og
auðsýna honum virðingu fyrir hönd
þeirra mörgu sem nutu leiðsagnar
gæðamanns í skátastarfi sínu, en
ekkju hans frú Sigurbjörgu Ragn-
arsdóttur og börnum þeirra fjórum
vottar skátahreyfingin dýpstu sam-
úð.
Ólafur Ásgeirsson.
Mér er minnisstætt þegar ég hitti
Aðalstein í fyrsta skipti. Það var
fyrir fjórðungi aldar, stúlka sem ég
var byijaður að stíga í vænginn við
ætlaði að passa fyrir systur sína og
mág. I því tilefni renndi Alli eftir
mér vestur í bæ. Hann ferðaðist þá
um á einum af þessum bílum sem
auk ökuskírteinis þarf að vera bif-
vélavirki eða vélvirki til að aka. Mig
minnir að hann hafi komið við í
úthverfí þar sem hann geymdi ann-
að eintak sömu tegundar og skipti
um einn, tvo varahluti áður en
lengra var haldið. Leiðin lá út úr
bænum í hverfi sem þá var að rísa
á slóðum sem í huga Reykvíkinga
voru í einhveijum óskilgreindum
fjarska kenndum við Elliðaár og
Árbæ. Óljóst hugboð hafði maður
um að þarna væru lönd skáta og
hestamanna en bærinn hafði tekið
sig til og læðst þangað upp eftir svo
lítið bar á — til dæmis held ég að
strætó hafi ekki haft hugmynd um
þessa byggð fyrr en þónokkru síðar.
Nú var numið staðar fyrir framan
hálfkaraða blokk og haldið upp stiga
sem voru í mótun og Aðalsteinn
lauk upp dyrum að íbúð sem var
líka í bígerð. Innandyra voru börn
á ýmsum þróunarstigum — og svo
Sigurbjörg — og var auðfundið að
hér þótti Aðalsteini sköpunarverkið
hossa nokkuð hátt.
Nú tóku þau hjón að tygja sig
til brottfarar en áður en gengið var
út kippti Aðalsteinn harmónikku
upp af gólfinu eins og hveijum öðr-
um brúkshlut og hafði á brott með
sér. Sagði svo ekki meira af þeim
fyrr en undir morgun að þau skiluðu
sér heim öll þijú.
Hér höfðu strax við fyrstu kynni
komið við sögu nokkrar höfuðstærð-
ir í lífi Aðalsteins: vélar, Hraunbær-
inn, Sibba, börnin og nikkan. Hann
var vélvirki að mennt og starfi,
hann var einn af frumbýlingum í
Hraunbænum, hann var ástríðufull-
ur harmonikkuleikari, drottningin í
lífi hans hét Sigurbjörg og börnin
voru helsta hugðarefni hans.
Aðalsteinn Hallgrímsson var son-
ur Hallgríms Péturssonar skósmiðs
og Kristínar Aðalsteinsdóttur. Hann
var elstur fjögurra systkina, alinn
upp í Laugarásnum og lauk vél-
virkjaprófi frá Iðnskóla Islands árið
1963. Það sama sumar gekk hann
að eiga unnustu sína, Sigurbjörgu
Ragnarsdóttur og eignuðust þau
börnin Ragnar, Kristínu, Eggert og
Svanlaugu.
Úr foreldrahúsum hafði Aðal-
steinn það veganesti að hann var
upplitsdjarfur og mannblendinn,
glaðsinna og góðgjarn. En það sem
sérkenndi hann öðru fremur var sí-
vakandi, smitandi áhugi sem gerði
að verkum að hann var sýknt og
heilagt að brjóta heilann og miðla
samferðafólki sínu í einhveiju. Skip
voru til dæmis ástríðuhlaðin fyrir-
bæri í hugarheimi Aðalsteins og
dæmigert að þegar heitmey hans
dvaldi vetur í Englandi bauð hann
systur hennar á barnsaldri iðulega
á bíó og Hrafnhildur hefur sagt mér
að þá hafi Aðalsteinn aldrei getað
setið á sér að tala við hana um skip.
Hann gat talað um skip eins og þau
væru lifandi verur með örlög og
ævisögu. Auk þess sem gangvél
skipsins var einatt starfsvöllur hans.
Áðalsmerki Aðalsteins var hið
góða skap sem honum var ríkulega
úthlutað og glaði hlátur sem dillaði
hlustum samferðamanna. Þetta
ásamt sjaldgæfri þolinmæði gerði
að verkum að mörg óleysandi vand-
amál hreinlega gáfust upp á honum.
Þessir eðliskostir Aðalsteins nutu
sín vel í umgengni hans við börn.
Það var aðdáunarvert hve hann
sinnti þeim af mikilli alúð og gaf
sig allan í vangaveltur og leiðbein-
ingar. Ekki bara sínum eigin börn-
um: æskulýðsstarf í Árbænum átti
hauk í horni þar sem Alli var, en
líka unglingarokksveit sem þurfti a
fá nikkuna hans lánaða svo vikum
skipti eða barnungur píanóleikari
sem hann lagði sig í líma við að
útvega nótur með skemmtilegum
danslögum. Ég ímynda mér að fijótt
samband hans við börn og unglinga
hafi stafað af því hve vel honum
tókst að varðveita barnið í sjálfum
sér: hann gat gleymt sér við að líma
saman módel eins og lítill strákur
og alla tíð upptendrast af áhugamál-
um sínum eins og barn.
En fyrst og síðast var hann heim-
ilisfaðir af lífi og sál og þótti mest-
ur ókostur þegar hann var á sjó að
vera fjarri fjölskyldunni og mestur
kostur þegar hann vann við Lór-
aninn á Snæfellsnesi að hafa fólkið
sitt í seilingu, kallfæri og sjónmáli.
Nú þegar hans eigin börn voru
sprottin úr grasi urðu barnabörnin
honum fagnaðarefni. Þessi síðustu
misseri þurfti ekki lengi að spjalla
við Alla áður en sonarsoninn Hjalta
bæri á góma og ljómaði hann þá
eins og tími kraftaverkanna væri
rétt að renna upp. Fjársjúkur tók
hann sig upp aðeins fáum dögum
fyrir skapadægur sitt og flaug norð-
ur til Siglufjarðar til að hitta vin
sinn. Og síðustu vikurnar sem hann
lifði bættist honum dóttursonur sem
stafaði birtu á þá dimmu daga sem
fóru í hönd.
Síðast hitti ég Aðalstein réttri
viku áður en hann mætti örlögum
sínum. Erfiður sjúkdómur hafði
gengið honum nærri og fram undan
var tvísýn barátta. Áður en við
kvöddumst tók hann mig afsíðis og
sýndi mér flókið líkan af fiskiskipi
sem hann var nýbyijaður að glíma
við og sagði meira en orð um hug-
rekki hans.
Síðustu tvo áratugi var Aðal-
steinn starfsmaður Pósts og síma,
fyrst við Lóraninn á Gufuskálum
og síðan á Keflavíkurvelli. Unnið
var á vöktum og því var það að
Alli þurfti einatt að ráðstafa sínum
tíma öðruvísi en tíðkast í 9-5 félag-
inu. Oft þurfti hann að sinna skyldu-
störfum þegar aðrir héldu hátíð eða
kveðja í miðjum fjölskyldufagnaði.
Og nú er hann farinn — langt
fyrir aldur fram. Harmdauði ástvin-
um — eftirminnilegur öllum sem
honum kynntust.
Pétur Gunnarsson.
Mig langar til að minnast Aðal-
steins Hallgrímssonar og dvelja ögn
við samverustundirnar sem fylla út
tómið þessa dagana. Fyrst kemur í
hugann sú hlýja sem stafaði af ná-
vist hans og hversu nærveran við
hann var átakalaus og einföld. Hann
kom inn í líf mitt sem fyrsti alvöru
kærasti stóru systur minnar og þar
af leiðandi voru ekki litlar þær vænt-
ingar sem við yngri systurnar gerð-
um til hans. Einhvern veginn var
hann allt öðruvísi en allt það karl-
kyns sem við höfum kynnst áður.
Hann var mjúkur og hjarta hans
var ekki lokað líffæri heldur var á
því lítii hurð sem enginn aðgangs-
eyrir var að. Fyrirfram reistir for-
dómar barnsheilans reyndust óþarf-
ir og misstu tilgang sinn. Hann
vann okkur með blíðunni, rósem-
inni, þolgæðinni og léttleikanum.
Þegar fram liðu stundir og allir fór
að hafa skoðun á öllu var greinilegt
að hann hafði lúmskt gaman af að
vera á öndverðri skoðun, enda gat
hann verið ansi ákveðinn á stundum.
Iðulega, eftir nokkuð þóf, þegar
búið var að velta upp ýmsum hliðum
var hægt að sameinast um sjónar-
horn sem útvíkkaði gildi allra. For-
vitni hans og fróðleiksfýsn gerðu
það að verkum, að aldrei var komið
að tómum kofunum hjá honum.
Þegar maður var kominn inn í stofu
og hefðbundinni móttökuathöfn,
sem fólst í hlýju faðmlagi og kossi
á vanga var lokið, átti hann til að
segja: Veistu það Ranka, ég var að
lesa í tímariti að nú væri hægt að
framleiða þetta eða hitt tækniundrið
á ótrúlega hagkvæman hátt, eða
eitthvað í þá áttina. Eða þá að hann
útlistaði fyrir manni hjartfólgna
búta úr mannkynssögunni. Þannig
var hann barnslega einlægur og
hissa á lestrarbók heimsins, aldrei
áhugalaus eða lokaður fyrir hvað
hefði gerst né hvað væri hægt að
gera. Áhugamál hans voru ærin,
einkum áttu þó vélar og flóknar
samsetningar hug hans, en skringi-
leg listaverk svæfðu heldur ekki
áhugann. Hann hafði skoðanir og
löngun til að ræða fram og til baka
allt milli himins og jarðar. Eðlislæg
forvitni hans gaf ekki tómhyggjunni
ráðrúm. Samverustundimar heima
í Hraunbænum voru notalegar og
kynntu mér nýja hlið á stóru systur
minni, sem vafalítið má skrifa á
sambúðina við Aðalstein. Einhvern
veginn var allt svo eðlilegt og ljúft.
Þau byijuðu saman sem krakkar,
áttu sjálf krakka, bösluðu að manni
fannst í heila eilífð og náðu í gegn
um súrt og sætt að koma kraftmikl-
um börnum til manns, þroskast og
fullorðnast saman. Myndin af ball-
inu sem slegið var upp í bjartri sum-
arnóttinni uppi á fjalli við vatn norð-
ur á Ströndum fyrir tæpum tveimur
árum, lýsir upp myrkrið og dillandi
harmoníkutónarnir við undirleik
himbrimans renna saman við birtu
þessarar gleðistundar, þar sem börn
og fullorðnir veltust um móana í
óstöðvandi polka og ræl. Nú er
harmoníkunnar sætur sónn sjatnað-
ur, en ómurinn lifir.
Sá, er sameinar karlmennsku og kvenlega
blíðu, mun verða eins og breitt fljót, sem
allar lindir renna til. Þannig mun hann öðl-
ast hin eilífu dyggð. Hann mun verða sem
lítiðbarn. (Lao-Tse.)
Ragnheiður Ragnarsdóttir.
FIAT
UNO 45 Fullt verð 516.465 án vsk.
Tilboðsverð 485.943 án vsk.
VASK-
BÍLAR
Ath.: Takmarkað magn
FIORINO 1100
Fullt verð 630.000 án vsk.
Tilboðsverð 595.090án vsk.
FIORINO 1300
Fullt verð 650.000 án vsk.
Tilboðsverð
án vsk.
Skeifunni 17 - S. 688850