Dagblaðið Vísir - DV - 09.11.1988, Blaðsíða 31

MIÐVIKUDAGUR 9. NÓVEMBER 1988.
31
LffsstQl
Ef þakleka verður vart:
Hvað á að gera?
Það sem fólki dettur oft fyrst í hug
þegar leka verður vart er að leita til
smiðs - „til að kíkja á þetta“. Smiðir
koma þó oft dálítið seinna til sögunn-
ar þegar staðið er að þessum leka-
vandamálum. Það er nefnilega hægt
að leita til sérfræðinga um þakleka
sem ko'ma á staðinn og kanna
skemmdir. Að því loknu gera þeir
skýrslu þar sem bent er á þær að-
gerðir sem eiga að duga gegn lekan-
um.
Þannig er hægt að leita til Rann-
sóknastofnunar byggingariðnaðar-
ins í Keldnaholti. Á þeirra vegum eru
verkfræðingar og rannsóknamenn
sem taka slík verk að sér. Verð slíkra
úttekta er reiknað í tímavinnu. Al-
gengt mun vera að slík úttekt og
skýrsla kosti 6-10 þúsund krónur.
Einnig er hægt að leita til Verkvangs
sem veitir svipaða þjónustu. Þaðan
koma 2 menn á staðinn, kanna
skemmdir og gera skýrslu. Þeir aðil-
ar benda einnig á iðnaðarmenn sem
þeir taka ábyrgð á.
Leki í fjölbýlishúsi
Algengt er, þegar leki kemur upp
í fjölbýlishúsi, að áhtamál sé hvort
einn eða fleiri stigagangar eigi að
bera skaðann. Vegna þessa er hægt
að leita til Húseigendalfélagsins. Sól-
veig Kristjánsdóttir starfsmaður þar,
segir að fólk komi gjarna til þeirra
vegna lekavandamála. Á þeirra veg-
um starfar lögfræðingur sem sker
úr um álitamál, t.d. vegna sameignar.
Byrjað er á því að fá útlitsteikningu
af húsinu þar sem fram kemur hvort
um er að ræða eina eða íleiri eignir
undir sama þaki. Lögfræðingur skil-
ar síðan áhtsgerð þar sem skorið er
úr um vafaatriði. Sólveig segir að
mikhvægt sé í þessu sambandi að
hafa fengið faglega áhtsgerð áður'
(t.d. frá RB) en húsfundir eru haldn-
ir vegna leka eða skemmda. Th að
húsfundir séu löglegir verður að
boða til þeirra í húsfélagi með 8 daga
fyrirvara og thgreina í fundarboði
hvað skal ræða á fundinum. Að því
í fjölbýlishúsum er stundum álitamál hve margir aðilar skuli bera skaðann þegar byrjar að leka. Þessu er hægt að fá skorið úr með því að fá álitsgerð
hjá Húseigendafélaginu. DV-mynd BG
loknu er svo hægt að leita álitsgerðar
um íjölda ábyrgra (stigaganga). Þeg-
ar það hggur ljóst fyrir skiptist svo
kostnaður niður á íbúðir eftir eignar-
hluta í húseigninni.
Hvað varðar bætur vegna leka þá
bætir húseigendatrygging aldrei
skaða sem hlýst af völdúm vatns sem
kemur utan frá. Sé hins vegar um
að ræða að leiðsla springi, eða annað
sem kemur innan frá, þá bætir sú
trygging hins vegar tjón sem hlýst
af slíku.
Leitað til kunnugra
Jón Sigurjónssonm verkfræðingur
hjá Rannsóknastofnun byggingar-
iðnaðarins segir að þegar lekavanda-
mál kemur upp geti verið mjög gott
að leita th manna sem þekkja húsin.
„Stundum þekkir einn íbúi hússins
byggingarferhinn og veit í mörgum
tilfehum hvað er að þegar eitthvað
bjátar á,“ segir Jón. „Þeir vita meira
og minna hvar mistök hggja. Svona
hlutir eru oft leystir með vinum og
kunningjum.
En það er líka svo oft að þegar ver-
ið er að gera við hús af einhverjum
öðrum völdum en leka, þá kemur
stundum í ljós að tréverk í þaki er
byrjað að fúna. Þetta gerist stundum
án þess að vart hafi orðið við nokk-
urn leka. Þannig getur leki átt sér
stað á húsum sem alls ekki eru tahn
í lekahættu."
-ÓTT.
Leki með nöglum:

©
••
Eitt smáatriði getur skipt sköp-
um meö þakleka. Þannig getur
byrjaö að leka þar sem einn nagli
var rekinn niður í þakklæðning-
una. Oft er talað um að eitt hamars-
högg geti dregið dhk á eftir sér.
Með þessu er átt viö að þegar smiö-
ir vinna við að negla niður báru-
járn, eða trapisulaga þakklæðn-
ingu, sé slegið einu hamarshöggi
of mikið. Það er neglt í hábáruna
svoköhuðu (efri bylgjuna). Þessi
lekaliætta skapast sérstaklega þeg-
ar naglarnir ltafa ekki gúmmí-
pakkningu. Þá myndast eins konar
skál með örhtlu gati við naglann.
Á trapisulaga klæðningu mynd-
ast eins konar rennibraut á hábár-
unni og hætta er á leka ef skál hef-
ur myndast. Þetta á sérstaklega viö
um lognrigningu. Þá nær vindur
ekki að feykja vatninu niöur í iág-
báruna. Á venjulegu bárujárni er
minni hætta á þessum leka því
vatnið á greiðari leið niður í lág-
báru. í þessu tilfelli sem öðrum er
hættan á leka mest þegar halli
þaksins er minnstur.
-ÓTT.
Þegar gúmmípakkning er ekki með nagla skapast lekahætta þegar slegið er „einu höggi of mikið“. Þannig
getur myndast skál og vatn lekið niður eftir efri báru, sérstaklega á trapisulaga klæðningu (sjá innfelida mynd).
DV-mynd BG
„Margir hafa numið á visindalegan hátt.“ DV-mynd BG
Vilhjálmur Hjálmarson, fyrrverandi ráðherra:
„Svo rósamáli
sé sleppt"
Þeir sem hafa rannsakað þakleka
á íslandi fuhyrða að öh þök virðast
geta lekið. Tíðni lekatilfeha er þó að
miklu leyti háð þakhaha á húsum -
því minni halli því meiri hætta á að
leki.
„Ótrúlega mörg hinna nýrri húsa
halda ekki vatni - mígleka eins og
tágahripið andskotans, svo sleppt, sé
öhu rósamáh.“ Þessi thvitnun er úr
grein Vhhjálms Hjálmarssonar, fyrr-
verandi menntamálaráðherra, í Tím-
anum fyrir nokkrum árum. Vh-
hjálmur talaði um að margir íslend-
ingar hafi numið húsagerð á vísinda-
legan hátt og þjóðin hafi á fáum árum
eignast dugmikla sérfræðinga á því
sviði. En þó lækju húsin.
Orsaka hefur verið leitað. Erlendis
hefur verið tahð að ný þakefni og
þakgerðir hafi ekki staðið sig eins og
til var ætlast. Önnur ástæða hefur
verið tahn að um ranga hönnun þaka
úr þekktum og þaulreyndum efnum
hafi verið að ræða. Þriðja orsökin er
að handverki hafi verið ábótavant.
Tahð er að sömu skýringar eigi við
hér á landi. Auk þess er tahð að sér-
staða íslensks veðurfars valdi því að
þakgerðir sem reynst hafa öruggar
erlendis geti reynst óhepphegar hér
álandi. -ÓTT