Dagblaðið Vísir - DV - 23.11.1996, Blaðsíða 37

LAUGARDAGUR 23. NOVEMBER 1996
bókarkafíi
45
Menn skiptust líka á að standa
stýrisvaktir. Þrjú stór stýrishjól
voru á Eagle og voru þau undir
berum himni. Þegar mest á reyndi
voru sex menn við stýri, tveir á
hverju hjóli, og máttu hafa sig alla
við. Það var líka hlutverk nýlið-
anna að standa vaktir á útkikki. Þá
klifruðu menn upp í formastrið og
komu sér þar fyrir í körfu. Og það
var betra að hafa augun hjá sér.
Þegar skipið var undir fullum segl-
um sáu þeir, sem voru við stýrið,.
ekkert hvað var fram undan. Það
var lika betra að vera ekki loft-
hræddur, sérstaklega ef menn voru
sendir í það sem kallað var „top
royaI“, efstu rána á mastrinu. Þá
voru þeir komnir í um 150 feta hæð
frá dekkinu. Þegar nær dró landi
eða þegar Eagle var á siglingaleið-
um var þeim, sem voru á útkikki,
fjölgað og þá hafðir menn í mastri,
stefni og á stjómpallinum. Þess var
vandlega gætt að sá, sem var á
útkikki í mastri, gleymdi sér ekki
og þurfti hann að kalla til félaga
sinna með ákveðnu millibili, sama
hvort eitthvað var að sjá eða ekki.
Sendiboðahlutverk, á borð við það
sem ég var settur í fyrsta daginn,
var líka hlutverk nýliðanna. Og
það var betra að skilaboð skoluðust
ekki til. Meðal þess sem sendiboðar
áttu að sjá um var að ræsa mann-
skapinn eftir fyrirfram ákveðnu
kerfi. Eitt sinn í ferðinni, þegar ég
var kominn á Campbell, urðu ein-
um félaga minna úr flokki fimm á
þau mistök í sendiboðastarfinu að
ræsa út herra Jones „upperclass“
mann þegar hann átti að ýta við Jo-
nes „lowerclass" manni. Sá fékk al-
deilis fyrir ferðina. „Upperclass"
Jones þótti sér stórlega misboðið
og ákvað að veita hinum óheppna
sendiboða ráðningu. Hann taldi sig
heppinn þegar hann sá að Sinbad
hafði skitið á dekkið og skipaði ný-
liðanum að þrífa upp skítinn og
gætti þess vandlega að við, félagar
hans, yrðum vitni að niðurlæging-
unni. Það sauð á mönnum en eng-
inn þorði að hreyfa andmælum.
Slíkt hefði aðeins leitt af sér refsi-
stig. - Ætli það næsta verði ekki að
þeir skipi mönnum að reka andlit-
in niður í grautarskálarnar, hugs-
aði ég með mér, en við höfðum frétt
að slíkt hefði gerst í busavígslu í
Strandgæsluskólanum."
Sendiboði aðmíráisins
“Dag nokkum kallaði yfirmaður
minn mig til sín. Hann var dálítið
hátíðlegur á svipinn.
„Gallaðu þig upp, sagði hann.“
„Settu upp legghlífarnar, gættu
þess að buxumar séu vel pressað-
ar, skórnir gljáburstaðir, hendur
hreinar og neglur snyrtar. Það er
komið að því að þú verðir
sendiboði aðmírálsins.
Eins og alls stað
ar þar. sem
heragi rík-
Vaktfélagar i flokki fimm. Hannes fyrir miðju í aftari röð.
mn,
æðsta yf-
irmanninn
sem goðum-
borna veru.
Hann hafði
stóra káetu aftast
í skipinu og var
það eitt af hlutverk-
um hinna óbreyttu að
skiptast á um að standa
vörð við káetudyrnar og
fara í sendiferðir fyrir að-
mírálinn ef slíks var þörf.
Eg hugsaði sem svo að betra
hefði nú verið að sleppa við
þetta en datt ekki í hug að
malda í móinn og var óðar til þjón-
ustu reiðubúinn. Ég leysti félaga
minn af og tók mér stöðu við káetu-
dyrnar með þanið brjóst og sperrt
stél.
Það er þreytandi að standa lengi
teinréttur í sömu sporum og ég var
því dauðfeginn þegar káetuhurðin
opnaðist og goðið gægðist fram.
Sennilega þurfti aðmírállinn að
koma boðum til einhverra á skip-
inu en þegar hann sá mig kom
spurnarsvipur á andlitið og síðan
spurði hann hvort þarna væri pilt-
urinn sem væri gestur þeirra á
skipinu.
„Ég vil nú ekki kalla mig gest.
Ég er námsmaður hér um borð,“
svaraði ég.
Aðmírállinn glotti. „Komdu inn
til mín og spjallaðu við mig,“ sagði
hann svo.
Hann gekk að borðinu sínu og ég
fylgdi í humátt á eftir og gætti þess
að halda hátíðarstellingunum. Tók
ekki ofan húfuna fyrr en mér var
boðið sæti. Þótt ég væri vanur
því heima á íslandi að menn
umgengjust sem jafhingjar,
sama hver staða þeirra var,
vissi ég mætavel að þess-
um manni varð ég að
sýna tilhlýðilega virð-
ingu.
Aðmírállinn var
hinn alúðlegasti og
hafði greinilega
gaman af því að
spjalla. Honum
lék forvitni á
að vita af
hverju ég
hefði val-
ið þann
kost
koma
til Strand-
gæslunnar í þjálf-
un, spurði hvernig
mér líkaði og hvað ég
hygðist fyrir. Einnig spurði
hann margs um ísland og Islend-
inga. Meðan við vorum að spjalla
saman heyrðist allt í einu mikill
fyrirgangur á þilfarinu fyrir ofan,
fótatak manna sem hlupu fram og
til baka. Síðan var greinilegt að
einhver flýtti mjög for niður stig-
ann að káetunni og í kjölfar þess
var bankað hressilega á dyrnar.
Aðmírállinn svaraði bankinu með
því að kalla „kom inn“. Þarna var
einn af vakthafandi „upperclass"
mönnum á ferð. Honum hafði verið
litið niður og sá að enginn varð-
maður var við káetu aðmírálsins.
Það var ekki alveg eftir reglunum
og honum datt strax í hug að ég
hefði ekki vitað um alvarleika emb-
ættisins og brugðið mér fram á þilj-
ur og lent á kjaftatörn. Þegar hann
sá að undirsáti hans sat í rólegheit-
um inni hjá aðmírálnum varð hon-
um orðfátt og varð hálf kindarlégur
á svipinn. Aðmírállinn vissi strax
um hvað málið snerist og sagðist
hafa boðið
vaktmannin-
um inn til að
spjalla við
sig. Yfirfor-
inginn hvarf
á braut við
svo búið en
við héldum
áfram tali
okkar eins og
ekkert hefði í
skorist. Að
góðri stund
liðinni stóð
aðmírállinn
upp, rétti mér
höndina,
kvaddi með
virktum og
óskaði mér
velfarnaðar.
Ég setti upp
húfuna, rétti
úr mér og hóf
varðstöðuna
að nýju. Ég
óttaðist
reyndar að fá
tiltal frá yfir-
mönnum mín-
um en komst
fljótt að þvi
að það þótti
mikil upphefð
og virðingar-
auki að hafa
verið boðið í káetu aðmírálsins."
w
A Kanaríeyjum
Eftir stopp á Azoreyjum var
haldið til Lundúna og þaðan til
Kanaríeyja þar sem eyjaskeggjar
hækkuðu vöruverð upp úr öllu
valdi og litlir strákar falbuðu syst-
ur sínar og mæður:
„Það var líklega eins gott að eiga
takmörkuð viðskipti við innfædda.
Sumir þeirra voru ekki allir þar
sem þeir voru séðir. Að því
komumst við á Eagle morguninn
sem við héldum brott. Flokkur
undirmanna var þá að skrúbba
dekkið á Eagle og var ég í hópi
þeirra. Allt í einu heyrðist mikil
Farþegasæti úr franska flugbátnum komiö um borö í Campbell.
háreisti uppi á bryggjunni og þegar
við litum þangað sást þar hálfstríp-
aður maður á hlaupum. Strákarnir
kölluðu til hans en það var ekki
fyrr en ég blandaði mér í málið
sem skýring fékkst á því hvað
þarna var um að vera. Norskur sjó-
maður af skipi, sem lá við sömu
bryggju og Eagle, hafði brugðið sér
í land kvöldið áður, náð sér í stelpu
og farið heim með henni. Áður en
eiginleg viðskipti þeirra hófust var
Norðmanninum boðið upp á hress-
ingu sem hann þáði og fyrr en
varði missti hann meðvitund. Þeg-
ar hann loks vaknaði upp var búið
að rýja hann inn að skyrtunni í
þeirra orða fyllstu merkingu. Öll
fótin hans voru horfin, jafnt nær-
buxur sem sokkar og skór og hann
stóð uppi á nærbolnum einum fata.
Þannig til reika þurfti hann að
ganga í gegnum bæinn og koma sér
til skips og allir þeir, sem komnir
voru á stjá og urðu ferða hans var-
ir, gerðu athugasemdir við útgang-
inn á honum og leyndu ekki van-
þóknun sinni.“
Neyðarkalli svarað
Eftir dvölina á Eagle var Hannes
á flugbátnum Campbell. Fljótlega
barst neyðarkall frá frönskum flug-
bát með hátt í 60 manns um borð og
var Campbell sett á fulla ferð. Á
þriðja degi leitarinnar fannst brak
á sjónum og fundust m.a. tvö far-
þegasæti, hurð, björgunarbelti og
ýmsir smáhlutir:
„Af brakinu var strax hægt að
ráða að sprenging hefði orðið í
flugbátnum og hann orðið alelda.
Það voru aðeins farþegasætin sem
voru sæmilega heilleg. Meðan ver-
ið var að ná brakinu um borð
veittu menn því athygli að risahá-
karlar voru þarna á sveimi.
Bakuggar þeirra ristu hafílötinn
eins og tundurskeyti og þeir komu
alveg að björgunarbátunum, veltu
sér og sýndu kvið og kjaft. Það var
eins og þeim þætti eitthvað frá sér
tekið þegar brakinu var komið um
borð í bátana.
Eftir að hafa tínt upp brakið
héldu björgunarbátarnir að skips-
hlið. Ég var einn þeirra sem stóð á
dekki, tilbúinn að hjálpa til við að
koma brakinu um borð, rauðeygð-
ur og hálfbólginn um hvarma eftir
að hafa verið lengi á útkikkinu.
Þegar bátarnir komu að Campbell
kom einn af skipstjórnarmönnun-
um niður á dekkið og kallaði til
bátsverja og spurði hvað þeir hefðu
fundið.
í augnabliks unggæðingshætti
kallaði einn bátsverja að bragði á
móti að þeir hefðu fundið „French
toast“. Einhver á dekkinu fór að
flissa en ég sá að yfirmaðurinn
bókstaflega þrútnaði í framan og
æðarnar á gagnaugum hans stigu
trylltan dans. Það var greinilegt að
honum þótti þetta svar síður en svo
fyndið og þeir, sem höfðu verið að
gantast, urðu
eins og barðir
rakkar. Þarna
hafði á sjötta
tug manna
týnt lífi og
kannski lent í
hákarlakjöft-
um. Sá, sem
kallaði úr
bátnum, var
„tekinn á
beinið" eins
og það var
kallað í MA.
Leitinni
var siðan
haldið áfram
en hún bar
engan árang-
ur. Undir
kvöld kom
franska frei-
gátan Cross
of Lorraine á
svæðið. Brak-
ið úr flug-
bátnum var
flutt um borð
í hana og
ákveðið að
hún leysti
Campbell af
við leitina.
Stefnan var
sett á
Bermúda og
þegar komið var til Hamilton var
Eagle þar fyrir, hafði komið þangað
nokkru áður. Vegna leitarinnar
varð viðdvöl Campbell á Bermúda
styttri en ráð var fyrir gert. Það
var rétt tími til þess að bregða sér
í land og fara í stutta skoðunarferð
áður en haldið var af stað að nýju.“