Morgunblaðið - 30.01.2008, Blaðsíða 14

14 MIÐVIKUDAGUR 30. JANÚAR 2008 MORGUNBLAÐIÐ
ERLENT
WEN Jiabao, forsætisráðherra
Kína, stjórnaði í gær umfangs-
miklum björgunaraðgerðum sem
hafnar hafa verið vegna harðasta
vetrar í landinu í hálfa öld. Yfir 50
manns hafa látið lífið af völdum
vetrarkulda og fannfergis. Vetrar-
hörkurnar hafa einnig leitt til orku-
skorts og mikilla tafa í samgöngum
nú þegar milljónir Kínverja reyna
að komast til átthaga sinna til að
halda upp á kínverska nýárið sem
gengur í garð í byrjun febrúar.
Áætlað er að vetrarhörkurnar hafi
raskað lífi um 78 milljóna lands-
manna.
Reuters
Samgöngur raskast Öngþveiti á
lestastöð í Peking vegna tafa.
Hörkur í Kína
GITTE Seeberg, sem stofnaði Nýja
bandalagið í Danmörku ásamt Nas-
er Khader í fyrra, hefur gengið úr
flokknum. Segir hún að Khader
hafi að undanförnu farið með flokk-
inn of langt í átt til borgaralegu
flokkanna. Vísar hún m.a. til þess
að flokkurinn hafi ákveðið að styðja
stefnu stjórnarinnar í málefnum
innflytjenda og fleiri málaflokkum.
Khader sagði hins vegar við
danska fjölmiðla í gær að þing-
flokkurinn væri sammála um þá
stefnu sem tekin hefði verið.
Anders Fogh Rasmussen for-
sætisráðherra sagði að ákvörðun
Seeberg hefði ekki áhrif á stjórn-
ina.
Gekk úr Nýja
bandalaginu
ÖRYGGIS- og samvinnustofnun
Evrópu gagnrýndi í gær takmark-
anir sem stjórnvöld í Moskvu hafa
sett á starfsemi eftirlitsmanna
stofnunarinnar vegna forsetakosn-
inganna í Rússlandi 2. mars. Tals-
maður ÖSE sagði að takmark-
anirnar myndu ekki gera
stofnuninni kleift að annast mark-
tækt kosningaeftirlit. Hann hvatti
því rússnesk stjórnvöld til að falla
frá þessum takmörkunum, sem fel-
ast m.a. í því að eftirlitsmennirnir
fá aðeins að koma til landsins þrem-
ur dögum fyrir kosningarnar. Rúss-
ar hafa boðið 70 eftirlitsmönnum til
landsins, jafnmörgum og í þing-
kosningunum í desember.
ÖSE gagnrýnir
rússnesk yfirvöld
GEORGE W.
Bush Banda-
ríkjaforseti flutti
síðustu stefnu-
ræðu sína á
Bandaríkjaþingi
í fyrrinótt og
hvatti þingið til
að samþykkja
skattaafslætti
fyrir fjölskyldur
og fleiri aðgerðir til að stemma
stigu við samdrætti í efnahagnum.
Hann hótaði að beita neitunarvaldi
sínu gegn skattahækkunum.
Forsetinn hvatti einnig þingið til
að sýna þolinmæði í málefnum
Íraks og sagði að sú ákvörðun
Bandaríkjastjórnar að fjölga í her-
liðinu í Írak hefði skilað meiri ár-
angri en búist var við fyrir ári.
Flutti síðustu
stefnuræðuna
George W. Bush
STUTT
RÚMENSKAR sígaunastúlkur
fagna eftir að hafa verið valdar í
úrslit fegurðar- og danskeppni í
Búkarest. Keppendurnir voru
metnir eftir færni í hefðbundnum
dönsum sígauna ekki síður en útliti.
AP
Fagnandi sígaunameyjar
MIKLAR líkur eru nú taldar á því að
mynduð verði ný stjórn í Færeyjum
með þátttöku jafnaðarmanna, Þjóð-
veldisflokksins og Miðflokksins. Við-
ræður héldu áfram í gær milli flokk-
anna og er talið líklegt að þeir muni
ná samkomulagi um stjórnarsátt-
mála annaðhvort í dag eða á morgun.
Joannes Eidesgaard, leiðtogi jafn-
aðarmanna, hefur síðustu árin verið
forsætisráðherra í stjórn með Sam-
bandsflokknum og Þjóðarflokknum
en ekki tókst að halda því samstarfi
áfram þótt stjórnin héldi meirihlut-
anum í kosningunum nýverið. Høgni
Hoydal, leiðtogi Þjóðveldisflokksins,
sem vill fullt sjálfstæði Færeyja,
segir að enn sé ekki búið að finna
lausn á ágreiningi um stöðu Færeyja
í danska ríkinu. Ekki hafi legið eins
mikið á því og öðru og því hafi málið
verið látið mæta afgangi.
Fær Hoy-
dal sæti
í stjórn?
Sagt vera stutt í sam-
komulag í Færeyjum
Eftir Kristján Jónsson
kjon@mbl.is
VIÐRÆÐUR stjórnar og stjórnarandstöðu í Ken-
ýa hófust í Nairobí, höfuðstað landsins, í gær und-
ir stjórn Kofi Annans, fyrrverandi framkvæmda-
stjóra Sameinuðu þjóðanna. Lögreglan skýrði frá
því að 22 hefðu fallið í gær í átökum í landinu.
Beitti hún m.a. vopnuðum þyrlum til að stöðva
átök í Naivasha í vestanverðum Sigdalnum svo-
nefnda sem nær yfir mikinn hluta Kenýa.
„Við gerum okkar góðar vonir um að hægt verði
að leysa deilurnar innan árs … og brýnasti ágrein-
ingurinn á stjórnmálasviðinu verði leystur innan
fjögurra vikna, ef ekki fyrr,“ sagði Annan. Hann
mun hafa kynnt deiluaðilum áætlun sem hann hef-
ur gert um frið. Fundurinn í gær hófst með mín-
útu þögn til að heiðra minningu stjórnarandstöðu-
þingmannsins Mugabe Were sem var skotinn til
bana við heimili sitt í gærmorgun. Varð morðið
kveikjan að nýjum átökum og sjö manns féllu í
Nairobí. Bæði Mwai Kibaki forseti og Raila Od-
inga, leiðtogi stjórnarandstæðinga, hvöttu í gær
liðsmenn sína til að slíðra sverðin. „Ef við tökum
ekki ákvörðun hér um að bregðast skjótt við og
bjarga þjóð okkar mun hér ekki verða nein þjóð til
að bjarga,“ sagði Odinga sem áður hafði sakað
stjórnarliða um aðild að morðinu á Were.
Deilurnar hafa ýtt undir hatur milli þjóðflokka í
Kenýa. Talið er að hátt í þúsund manns hafi nú
fallið í kjölfar forseta- og þingkosninganna í lok
desember en stjórnarandstaðan segir Kibaki hafa
með svindli rænt sigrinum frá Odinga. Lögreglan í
Naivasha er sögð hafa látið afskiptalausa vígahópa
Kikuyu-manna en Kibaki forseti er úr þeirra röð-
um. Odinga er hins vegar Luo-maður. Fyrst eftir
að átökin hófust réðust Luo-menn víða á Kikuyu-
menn og myrtu marga þeirra.
Samningaviðræður með milli-
göngu Annans hafnar í Nairobí
Þingmaður sem var að skipuleggja friðargöngu myrtur við heimili sitt
Í HNOTSKURN
»Tveir óþekktir menn skutu þingmanninnMugabe Were til bana í Nairobí í gær.
Hann var 39 ára stjórnarandstæðingur sem
beitti sér fyrir viðræðum milli leiðtoga ýmissa
þjóðflokka og vann að því daginn fyrir dauða
sinn að skipuleggja friðargöngu.
Port-au-Prince. AP. | Það var mat-
artími í einu af hrörlegustu fátækra-
hverfum Haítí og Charlene Dumas
var að borða mold.
Hækkun matvælaverðs í heim-
inum hefur orðið til þess að fátæk-
asta fólkið á Haítí hefur ekki lengur
efni á því að kaupa hrísgrjón á
hverjum degi og sumir þurfa að
grípa til örþrifaráða til að fylla mag-
ann.
Charlene, sextán ára stúlka sem á
mánaðargamalt barn, er meðal
margra Haítíbúa sem beita nú
gömlu ráði við hungurverkjunum:
borða kökur úr þurrkaðri gulri mold
af miðhálendi landsins.
Moldin hefur lengi þótt góð fyrir
barnshafandi konur og börn á Haítí
þar sem hún er kalkrík og getur haft
svipuð áhrif og magasýrulyf. En
moldarkökur, blandaðar salti og
grænmetisfeiti, eru nú orðnar dag-
leg fæða margra fátækra Haítíbúa.
„Þegar mamma eldar ekkert þarf
ég að borða þær þrisvar sinnum á
dag,“ sagði Charlene sem býr í
tveggja herbergja íbúð ásamt barni
sínu, foreldrum og fimm systkinum.
Matvæla- og landbúnaðarstofnun
Sameinuðu þjóðanna (FAO) hefur
miklar áhyggjur af hækkun mat-
vælaverðs í heiminum, en það hefur
hækkað um allt að 40% á nokkrum
Karíbahafseyjum. Stofnunin þurfti
að lýsa yfir neyðarástandi á Haítí og
fleiri löndum í fyrra vegna flóða og
uppskerubrests. Leiðtogar land-
anna komu saman í desember til að
ræða lækkanir á matvælasköttum
og stofnun stórra búa til að draga úr
þörfinni á matvælainnflutningi.
Hækkaði um 50%
Tveir bollar af hrísgrjónum kosta
sem svarar tæpum 40 krónum á
Haítí. Verðið hefur hækkað um sex
krónur frá því í desember og um
50% á einu ári.
Svipuð hækkun hefur orðið á
verði á baunum, niðursoðinni mjólk
og ávöxtum. Jafnvel verðið á ætri
mold hefur hækkað. Mold í u.þ.b.
100 kökur kostar nú sem svarar 325
krónum.
Kaupmenn flytja moldina á úti-
markaðina. Konur kaupa moldina,
blanda vatni, salti og grænmetisfeiti
út í og láta kökurnar þorna í brenn-
andi sólskininu. Moldarkökur eru
síðan seldar á útimörkuðunum eða á
götunum.
Moldin getur innihaldið banvæn
sníkjudýr eða eiturefni en getur líka
stuðlað að ónæmi fósturs fyrir
ákveðnum sjúkdómum, að sögn Ger-
alds Callahans, prófessors í ónæm-
isfræði við ríkisháskóla Colorado.
Læknar á Haítí segja að hætta sé á
vannæringu meðal þeirra sem þurfi
að lifa á moldarkökum.
Þurfa að lifa á moldarkökum
AP
Moldarát Cajeunes, ellefu ára piltur, sýnir tunguna eftir að hafa borðað
moldarköku. Þeir sem borða slíka fæðu daglega kvarta yfir magaverkjum.
Hærra matvæla-
verð farið að
segja til sín á Haítí
AP
Kökusali Kona selur moldarkökur
á útimarkaði í Port-au-Prince.