Tímarit lögfræðinga - 01.11.1985, Blaðsíða 40
misræmi sem fælist í því að menn gætu leitað aðstoðar hins opinbera
vegna minni háttar auðgunarbrota, þegar um væri að tefla áþreifanlega
fjármuni, en yrðu sjálfir að sækja mál sín vegna meiri háttar auðgun-
arbrota á sviði höfundaréttar.
Þótt þessi rök væru góð og gild er rétt að vekja athygli á því að sú
skipan, sem nú hefur verið tekin upp varðandi brot á höfundalögum, er
nánast einsdæmi í íslenskri löggjöf. Sú meginregla hefur gilt í hérlendu
réttarfari að tiltekin mál séu annaðhvort rekin sem einkamál af máls-
aðila sjálfum eða sem opinber mál af handhafa ákæruvalds.
Svo sem fyrr greinir getur réttarfar í höfundarréttarmálum nú ýmist
verið einkamálaréttarfar eða opinbert réttarfar. Er það undir höfundi
sjálfum komið hvor leiðin er farin, þótt ákæruvaldið geti að sjálfsögðu
neitað að höfða opinbert mál. Afleiðingin getur vissulega orðið sú að
tvö eðlislík mál séu rekin hlið við hlið í dómskerfinu, annað sem einka-
mál en hitt sem sakamál. Með þessu móti er að mínum dómi verið að
skapa óþarfa misræmi í íslensku réttarfari. Jafnframt verður að hafa
hugfast að eðli höfundarréttarbrota er rnjög mismunandi. Það er t.d.
allalgengt að hinir brotlegu séu í góðri trú og telji sig jafnvel vera að
vinna þarft verk í þágu almennings. Hin nýju ákvæði höfundaláganna
kunna að leiða til þess að fjölmörg meint brot á lögunum, bæði stór og
smá, verði kærð til ákæruvalds og lögreglu. Þar eð þessi mál eru vand-
rannsökuð er hætt við að álag á ákæruvald og rannsóknarlögreglu aukist
til muna, en það gæti aftur leitt til þess að þessir aðilar færu að amast
við höfundarréttarmálum sem slíkum, án tillits til þess hve stórvægileg
brotin væru.
Eiríkur Tómasson lauk lagaprófi 1975 og stund-
aði framhaldsnám í stjórnarfarsrétti í Lundi
1975-1976. Hann var fulltrúi í dómsmálaráðu-
neytinu 1976-1977, aðstoðarmaður dómsmála-
og viðskiptaráðherra 1977-1978 og aðstoðar-
maður dómsmálaráðherra 1978-1979. Hefur frá
árinu 1979 rekið málflutningsskrifstofu í félagi
við aðra. Héraðsdómslögmaður varð hann 1979
og hæstaréttarlögmaður 1984. Eiríkur hefur frá
árinu 1976 verið stundakennari við Háskóla is-
lands, fyrst við viðskiptadeild og síðar lagadeild.
Settur dósent var hann við lagadeild í sex mán-
uði 1983 og aðjúnkt við lagadeild frá 1981.
178