Morgunn - 01.07.1974, Blaðsíða 68
66
MORGUNN
Á því sviði eigum við þó ýmsa stórvirka þjóðbræður. Ýmsir
Islendingar starfa við stórblöð þjóðanna hér vestra, eða gefa
út blöð á ensku, svo sem Gunnar B. Björnsson. Marga aðra
mætti nefna, er getið hafa sér góðan orðstír. Meðal höfunda,
er á ensku rita af Vestur-íslendingum, má nefna sem dæmi
Vilhjálm Stefánsson og Láru Salverson, er auk ritgerða, hafa
samið margt bóka á enska tungu. Margra annarra væri skylt
að geta. Bókagerð meðal Vestur-íslendinga er heldur ekkert
smáræði. Þær bækur skipta tugum. Eru þær og um hin fjöl-
breyttustu efni, þótt hér sé ekki rúm til að greina nánar frá
þeim ritstörfum. En athyglisvert er, að fyrstu sjálfstæðu skáld-
söguna, sem hér er rituð, nefnir höfundurinn Vonir. Vonir
voru arfur íslendinga. Vonir lágu hér í loftinu. Islendingar
eru ung þjóð, ungir sem landnemar hér vestra, og útsýn þeirra
er útsýn æskunnar.“
Landnám Islands var méS nokkuð öSrum hœtti en nám
annarra landa. ÞangaS leituSu ekki dreggjar þjóSfélags, er
þáS hafSi hrundiS frá sér til þess áS útrýma rotnuninni, sem
af þeim stafaSi. Landnámsmenn Islands voru ríkir menn og
voldugir í œttlandi sínu. Þeir áttu landflœmi, sem hœgt var
áS skattleggja, en vildu ekki beygja sig fyrir slikum valdboS-
um. Þeir höfSu aflaS sér þeirrar menntunar og siSfágunar,
sem samtíS þeirra gat veitt þeim. ÞáS var því engin furSa,
þótt Islendingar vœru frá upphafi lySveldisins búnir meiri
andlegum gervileik en almennt er um svo afskekkta þjöS.
(Ferðabók Dufferins lávarðar í þýðingu Hersteins Pálssonar).