Morgunblaðið - 11.08.2012, Blaðsíða 17

VIÐTAL
Baldur Arnarson
baldura@mbl.is
Með sama áframhaldi verður norð-
austurleiðin svonefnda orðin vel
greiðfær hluta ársins eftir 10-20 ár
þannig að flutningaskip geti þar
siglt með vörur suður á bóginn.
Þetta er mat Kims Holméns,
stjórnanda hjá rannsóknarsetri
Norsku pólarstofnunarinnar í Nýja-
Álasundi, en hún hefur eftirlit með
lífríkinu og sinnir rannsóknum.
„Ef spár um loftslagsbreytingar
ganga eftir mun norðausturleiðin
verða opin á sumrin en aðeins í
stuttan tíma. Hún verður ávallt ísi
lögð yfir veturinn. Hún verður þó
ekki greiðfær fyrir flutningaskip
innan fárra ára eins og sumir hafa
haldið fram. Engu að síður er til-
tölulega skammt þangað til sá dagur
rennur upp. Leiðin gæti opnast eftir
einn til tvo áratugi,“ segir Holmén
sem telur að sýna beri varkárni við
spár.
Þá sé það skilgreiningaratriði
hvenær leiðin muni teljast íslaus.
Skortur á fyrirsjáanleika
Spurður út í hvers kyns flutningar
geti farið um siglingaleiðina nefnir
Holmén þrjár gerðir.
Í fyrsta lagi flutninga þar sem
stundvísi er krafist til að lágmarka
birgðahald. Ólíklegt sé að aukning
verði í þessum siglingum á næst-
unni. Í öðru lagi stórflutninga, eink-
um á hrávörum, þar sem ekki er
lögð jafn mikil áhersla á að tíma-
mörk haldi. Telur hann mestar líkur
á að þessi flokkur siglinga fari fyrst
um norðausturleiðina. Í þriðja lagi
strandsiglingar, í þessu tilviki með-
fram strönd Rússlands. Allar líkur
séu á að slíkar siglingar færist í vöxt
samfara uppbyggingu í Norður-
Rússlandi og opnun siglingaleið-
anna.
„Það er mikið rætt um norð-
austurleiðina. Á milli 10 og 20 flutn-
ingaskip hafa siglt um pólana. Til
samanburðar fara þúsundir skipa
um Súez-skurðinn á ári hverju.“
Ísrek verður á leiðinni
Að sögn Holméns verður ísrek þá
fjóra til sex mánuði sem norðaustur-
leiðin verður opin. Þótt tæknin til
siglinga sé fyrir hendi verði þær því
dýrar þar sem brjóta þurfi ísinn. Sú
óvissa sem fylgi ísreki eigi þátt í að
gera nákvæmar áætlanasiglingar
vandasamar. Með skipulagsbreyt-
ingum geti seinkun um nokkra daga
í afhendingu á vörum sem fluttar
eru þessa leið orðið þolanleg. Eftir
því sem ísbreiðan hopi verði spár um
siglingaleiðina þó áreiðanlegri.
Spurður hvað honum finnist um
hugmyndir um umskipunarhöfn á
Norðausturlandi segir Holmén að
fleiri staðir þyki koma til greina fyr-
ir slíka höfn, þar með talinn Sval-
barði og Murmansk í Rússlandi.
Talið berst þá að áhuga Kínverja
á að rannsaka norðurslóðir.
Inntur eftir rannsóknum kín-
verskra vísindamanna segir Holmén
að þeir standi orðið mjög framarlega
á þessu sviði. Á níunda áratugnum
hafi margir kínverskir doktorsnem-
ar farið í nám til Bandaríkjanna og
Evrópu. Nú sé hins vegar svo komið
að Kínverjar miðli öðrum af þekk-
ingu sinni í vísindasamstarfi.
Horfa til hlýnunar og auðlinda
Kínastjórn geri sér vel grein fyrir
því að til að fá sæti við borðið þurfi
Kínverjar að leggja sitt af mörkum
til rannsókna á norðurslóðum.
Áhuginn tengist bæði auðlindum á
svæðinu og áhrifum hlýnunar á
norðurslóðum á veðurfar í Kína.
„Ef það kemur til þess að auðlind-
um á svæðinu verður útdeilt vilja
Kínverjar vera með í ráðum,“ segir
Holmén og bendir á að pólarrann-
sóknarstöðin sem sé verið að móta í
Sjanghæ verði sú stærsta í heimi.
Hann segir jökla að hopa í norðri.
Norðausturleiðin er að opnast
 Vísindamaður hjá rannsóknarsetri á Svalbarða telur að leiðin geti jafnvel opnast eftir áratug
 Áhersla Kínastjórnar á að taka þátt í rannsóknum er tengd þörf fyrir auðlindir úr norðrinu
Morgunblaðið/RAX
Breytingar Ísbreiðan við Kulusuk á Grænlandi. Mikil bráðnun hefur verið í Grænlandsjökli í sumar.
FRÉTTIR 17Innlent
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 11. ÁGÚST 2012
Nýja-Álasund
er nyrsta
byggð á jörðu
en aðeins
nokkrir tugir
manna dvelja
þar að vetri
til, allir
starfsmenn
Norsku pólar-
rannsóknarstofnunarinnar.
Íbúafjöldinn þrefaldast í um
120 manns yfir sumarið en
Noregur, Holland, Þýskaland,
Bretland, Frakkland, Indland,
Ítalía, Japan, Suður-Kórea og
Kína halda uppi aðstöðu til
rannsókna í hinni afskekktu
byggð.
Nýja-Álasund er í um 107 km
fjarlægð frá Longyearbyen,
höfuðstað Svalbarða, þar sem
um 2.000 manns búa.
Norska pólarrannsóknar-
stöðin skipuleggur leiðangra til
norðurpólsins og suðurskauts-
ins. Stofnunin hefur skrifstofur
á Svalbarða og í Tromsø.
Stofnunin var opnuð árið
1928 af frumherjanum Adolf
Hoel og þá undir öðru nafni.
Rannsakar
báða póla
OPNUÐ 1928
Kim Holmén
Vetraráætlun Strætó á höfuð-
borgarsvæðinu tekur gildi á morg-
un, sunnudaginn 12. ágúst. Vetrar-
áætlun er viku fyrr á ferðinni en
vanalega og er það liður í að koma
til móts við farþega með því að auka
tíðni fyrr og ná fram úrbótum á
leiðarkerfi farþegum til hagsbóta,
að því er fram kemur í frétt frá
Strætó.
Þar kemur fram að helstu úrbæt-
ur á höfuðborgarsvæðinu verði sem
hér segir:
 Allar leiðir, sem aka á kvöldin,
munu aka klukkustund lengur á
kvöldin.
 Leiðir 13, 24 og 28 munu aka á
15 mín. tíðni á annatíma á virkum
dögum.
 Akstur hefst einum tíma fyrr á
laugardögum.
 Leið 2 kemur aftur í akstur á
kvöldin og um helgar.
 Leiðir 3 og 4 munu aka sinn
hvorn hringinn í Breiðholti og alltaf
tengjast í Mjódd.
 Leið 4 ekur aftur alla leið að
Hlemmi á kvöldin og um helgar.
 Leið 5 mun aka um helgar á
milli Sundahafnar (Klettagarðs) og
Hlemms.
 Leiðir 2, 4, 5, 11, 12, 13, 14, 15,
18, 24 og 28 munu aka á 30 mín.
tíðni á kvöldin og um helgar.
 Leið 21 mun aka eftir Reykja-
nesbraut á milli IKEA og Mjóddar
og áfram í Fjörð, þó ekki á sunnu-
dögum.
 Frístundaakstur hefst í
Hafnarfirði. Leiðir 22, 33 og 34
hætta akstri í núverandi mynd kl.
13.20 á daginn og við taka leiðir 43
og 44 sem munu tengja saman
íbúðasvæði, frístundir og skóla.
Fram kemur hjá Reyni Jónssyni,
framkvæmdastjóra Strætó bs., að
notkun strætisvagna aukist jafnan
þegar sumarleyfi klárast og skólar
hefjist. Með því að hefja vetrar-
áætlun viku fyrr en vaninn er vilji
Strætó leitast við að koma til móts
við farþega með þeim úrbótum á
leiðarkerfi sem vetraráætlun hefur í
för með sér.
Upplýsingar um vetraráætlun
allra leiða má finna á vef Strætó,
www.straeto.is undir flipanum
„Vetraráætlun 2012-2013“.
Morgunblaðið/Ómar
Vetraráætlun
Strætó tekur gildi
 Ekið klukkustund lengur á kvöldin 16. október - 8. nóvember
Fararstjóri: Ari Trausti Guðmundsson
www.baendaferdir.is s: 570 2790
A L L I R G E T A B Ó K A Ð S I G Í B Æ N D A F E R Ð I R
Sp
ör
eh
f.
Travel Agency
Authorised by
Icelandic Tourist Board
Ekvador- milli fjalls og fjöru
Ekvador er eitt allra litríkasta og forvitnilegasta land Suður-Ameríku, um 230 þúsund ferkílómetrar að stærð
og með um 14 milljón íbúa. Meirihluti þeirra er af frumbyggjaættum. Landsvæðið nær yfir þurrlendi við
Kyrrahafið, upp í hásléttur og jökulþakin eldfjöll og niður í hlýjan og rakan frumskóg Amazon-svæðisins. Í
þessari ferð er farið um fyrrgreinda landshluta til þess að kynnast mannlífi, náttúru, menningu og sögu sem
nær mörg þúsund ár aftur fyrir okkar tímatal. Ferðin hefst í Quito, en gamli borgarhlutinn er á heimsminjaskrá
UNESCO. Síðan er ferðast norður í land á eldfjallaslóðir en þar á eftir allt suður til borgarinnar Cuenca,
sem er talin með fegurri borgum álfunnar, skoðaðar inkarústir og þjóðgarðar, og bærinn Banos undir virka
eldfjallinu Tungurahua heimsóttur í leiðinni. Stærsta borg landsins, Guyaquil er einn viðkomustaðurinn, ásamt
fiskimannaþorpum norðar á ströndinni. Þar er farið í ýmsar skoðunarferðir, á sjó og landi.Að lokum er farið
austur um í frumskóginn við Rio Napo þar sem Quechua-frumbyggjar kynna sitt land fyrir hópnum.
Ari Trausti fararstjóri verður til viðtals hjá Bændaferðum vegna ferðarinnar
mánudaginn 13. ágúst kl. 12:30 - 15:00. Við bjóðum ykkur velkomin í kaffi,
en að sjálfsögðu er einnig hægt að slá á þráðinn í síma 570 2790.