Morgunblaðið - 11.08.2012, Blaðsíða 30

30 MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 11. ÁGÚST 2012
✝ Lárus Jón-asson fæddist á
bænum Vetleifs-
holti í Ásahreppi 5.
desember 1933.
Hann lést á Dval-
arheimilinu Lundi
á Hellu 29. júlí
2012.
Foreldrar hans
voru Jónas Krist-
jánsson, f. 19. maí
1894 í Stekkholti,
Biskupstungum, d. 4. desember
1941, og Ágústa Þorkelsdóttir,
f. 19. ágúst 1896 á Brekkum í
Hvolhreppi, d. 30 júní 1974.
Systkini Lárusar eru: Sigríður,
fædd 1925, Þorkell, fæddur
1926, hann lést rúmu ári síðar,
Margrét Jóna, fædd 1927, Gerð-
ur Þórkatla, fædd 1929, Gunnar
Kristján, fæddur 1930, hann
lést 1953, Þórunn Guðmunda,
fædd 1931, Áslaug, fædd 1932,
Ingólfur Gylfi, fæddur 1937,
hann lést 2000, og Auður Ásta
fædd 1939. Eftir fráfall Jónasar
föður Lárusar degi fyrir hans
áttunda afmælisdag var systk-
inunum komið fyrir hjá fóstur-
fjölskyldum. Lárus fluttist því
ásamt Gerði systur
sinni að Selsundi á
Rangárvöllum í
fóstur til Þorsteins
Björnssonar og
Ólafar Kristjáns-
dóttur, föðursystur
þeirra.
Lárus giftist
Auði Einarsdóttur,
f. 18. mars 1928 í
Nýjabæ, undir
Eyjafjöllum. Auður
lést á Dvalarheimilinu Lundi á
Hellu 26. janúar síðastliðinn.
Börn þeirra eru: Gunnar Jónas
Lárusson, f. 13. ágúst 1953, d. 1.
október 1972, Dröfn Lár-
usdóttir, f. 5. ágúst 1954, Drífa
Lárusdóttir, f. 5. ágúst 1954,
Örn Lárusson, f. 20. apríl 1956,
Fjóla Lárusdóttir, f. 30. sept-
ember 1957, Hrönn Lárusdóttir,
f. 30. október 1958, Ari Lár-
usson, f. 29. desember 1959,
Lárus Sighvatur Lárusson, f. 6.
ágúst 1961. Afkomendur barna
Auðar og Lárusar eru nú þrjá-
tíu talsins.
Útför Lárusar fer fram í
Oddakirkju í dag, laugardaginn
11. ágúst 2012, kl. 14.
Þau bjuggu þrjú saman ásamt
fjölskyldum, í sömu götunni, í
yfir 40 ár systkinin frá Vetleifs-
holti, þau Lalli, Tóta og Lulla.
Auk þess bjó Gerða systir
þeirra í næstu götu lengi vel.
Þetta er sögusviðið sem ég ólst
upp við fyrstu 16 árin, Hella á
Rangárvöllum. Þau systkinin
voru frumbýlingar í þessu litla
sveitaþorpi, sem byggðist upp í
kringum þjónustu við sveitirnar
í kring. Þau ásamt Sigga Kalla
og Öldu, Stolzurunum Erlu og
Rúdólf, Tóta Páls og Ingu,
Steinþóri og Dúnu. Þetta ágæta
fólk ásamt fjölmörgum öðrum
sem ég ekki nefni, en ættu
heima í þessum hópi, áttu sinn
þátt í að byggja upp þetta ynd-
islega þorp.
Pabbi og mamma byggðu sér
hreiður í Laufskálum 1, fluttu í
það 1957 og það var miðpunkt-
urinn í lífi okkar systkina frá
upphafi. Þau hrúguðu niður
börnum eins og það mundi kall-
ast í dag, átta börn sem öll eru á
lífi nema Gunnar sem lést 1972
aðeins 19 ára. Ótímabært fráfall
hans var foreldrum mínum mik-
ið áfall og setti mark sitt á fjöl-
skylduna alla. Pabbi var aðeins
28 ára þegar ég fæddist, átt-
unda barnið í röðinni. Það þætti
saga til næsta bæjar í dag en
var svo sem ekkert tiltökumál
þá.
Sjálfsbjargarviðleitnin var
mikil hjá pabba sem alltaf var
að finna nýjar aðferðir til að
auðvelda framfærslu fjölskyld-
unnar. Pabbi byggði útihús „bak
við hól“ þar sem við héldum kýr
og kindur auk hesta. Við vorum
með hænsni, ræktuðum kart-
öflur og rófur og seldum í búðir.
Allir voru virkjaðir og í minn-
ingunni eru þetta atriði sem
hafa kennt manni ótalmargt sem
enn er byggt á í dag.
Ungt fólk á þessum árum átti
minni möguleika á að láta
drauma sína rætast. Pabbi
ræddi það eitt sinn við mig,
hvað honum þótti sárt að geta
ekki látið drauma sína rætast.
Hann fór ungur til sjós til Eyja
og var þar margar vertíðir, svo
vann hann hjá hernum á sumrin.
Hann hafði áhuga á smíðum, fór
á Selfoss til að læra, en meist-
arinn fór á hausinn eins og sagt
er. Hann langaði líka til að ger-
ast verktaki, átti um tíma vöru-
bíl, en vildi gjarnan eignast
traktorsgröfu og hafði fengið
vilyrði fyrir lánum, en þá settu
ákveðnir menn honum stólinn
fyrir dyrnar.
Það þurfti nefnilega stöðugar
tekjur til að framfleyta fjöl-
skyldunni og hann fékk sig ekki
lausan frá Kaupfélaginu Þór fyr-
ir svoleiðis „ævintýri“. Gerðist í
framhaldi af því frystihússtjóri
hjá kaupfélaginu sem „átti hann
um tíma“, launin voru í formi út-
tekta í „kuffélaginu“ eins og við
kölluðum það. Þetta fannst hon-
um að sjálfsögðu niðurdrepandi
staðreynd en í því var lítið hægt
að gera. Síðar fór hann m.a. í
vinnu við virkjanirnar á hálend-
inu og að lokum á Vistheimilið í
Gunnarsholti þar sem hann end-
aði sína starfsævi.
Hestarnir áttu hug og hjarta
foreldra minna. Fyrir utan að
eiga góða reiðhesta voru þau að
fikta við ræktun og var Siggi
Kalla stundum að gantast og
kalla þetta „Gránufélagið“ enda
flest hrossin grá. Hápunktur
þeirrar ræktunar var gæða-
hryssan Nana frá Hellu.
Ég lærði mikið af foreldrum
mínum og kannski er mesti lær-
dómurinn sá að standa á eigin
fótum og stóla á eigin dóm-
greind.
Blessuð sé minning pabba og
mömmu.
Sighvatur Lárusson
„Einhvern veginn var það
þannig, að ég elskaði hana.“
Þetta sagði Lalli afi þegar við
sátum hjá honum í herberginu
hans í Lundi fyrr á árinu, eftir
að Auður amma dó. Það leið
ekki langur tími þar til hann
fylgdi elskunni sinni og kvaddi
sjálfur.
„Einhvern veginn var það
þannig að ég elskaði hana.“ Lalli
afi var víst ekki mikið fyrir það
að tala opinskátt um tilfinningar
sínar, frekar en svo margir af
þeirri kynslóð, og kannski voru
aðstæður þannig að vænlegast
þótti að harka hlutina af sér
frekar en ræða þá. En það
breyttist þó eitthvað með aldr-
inum og ég held að við barna-
börnin höfum fengið að kynnast
blíðari og innilegri hliðum á afa í
okkar uppvexti en pabbi og
systkini hans gerðu í sínum.
Ein hlýjasta minning sem ég
á um afa var örlítið augnablik í
gullbrúðkaupi þeirra ömmu,
þegar við söfnuðumst öll saman
í Laufskálunum, börn og barna-
börn, og glöddumst með þeim
yfir langri ævi saman. Þegar við
vorum að kveðja tók afi mig
snöggt og þéttingsfast í fangið
og hvíslaði: „Mér þykir svo
óskaplega vænt um þig.“ Þannig
lét afi mér alltaf líða, og ég vona
bara að mér hafi tekist að sýna
honum að það var gagnkvæmt.
Afa þótti vænt um allan afkom-
endahópinn sinn sem nú telur 30
manns en fyrst og fremst held
ég að honum hafi þótt vænt um
ömmu.
Eflaust áttu þau sínar sveiflur
eins og í öllu hjónalífi en í mín-
um augum voru þau miklir fé-
lagar. Til er mynd af afa og
ömmu þar sem þau standa og
halda hvort utan um annað á
dyrapalli Laufskálanna einn fal-
legan sumardag. Þannig ætla ég
alltaf að muna þau, því þannig
tóku þau á móti okkur með
hlátri og hlýju, þegar við kom-
um í heimsókn.
Nú þegar þau eru bæði fallin
frá með stuttu millibili verða
ákveðin vatnaskil. Tími þeirrar
kynslóðar er liðinn og pabbi og
systkini hans orðin elst. En
minning ömmu og afa lifir áfram
og það gerir líka svipurinn.
Í eitt af síðustu skiptunum
sem ég hitti afa dáðist ég að því
hvað augun hans voru alltaf fag-
urblá og hvíta hárið þykkt og
liðað, ekki vottur af kollvikum.
Hann var svo óskaplega mynd-
arlegur hann Lalli afi. Ég man
eftir að hafa heyrt að þegar
hann var ungur maður hafi
margar stúlkur rennt hýru auga
til hans.
Þeir bræður Lárussynir og
aðrir yngri karlmenn í fjölskyld-
unni hafa erft margt frá afa og
er hver líkur öðrum. En þessi
svipur kemur lengra aftur úr
ættum og það sést best á mynd-
inni af ungum Jónasi langafa,
sem er eins og spegilmynd Kára
bróður míns í dag, tæpri öld síð-
ar. Þetta fær mig til að hugsa að
kannski muni eftirmynd Lalla
afa koma fram í næstu kynslóð.
Þá væri ekki leiðum að líkjast.
Takk fyrir allt afi minn. Mér
þykir svo óskaplega vænt um
þig.
Una Sighvatsdóttir.
Undarlegt er það að mér
finnst ég hafi aldrei kynnst Lár-
usi, hann var einfaldlega í
bernsku minni, pabbinn í næsta
húsi og var því eins samofinn
fyrstu árum mínum og hugsast
gat um óvandabundinn mann.
Í minningunni situr hann við
stórt eldhúsborð og er að prjóna
sokka eða vettlinga á eitthvert
barnanna átta eða úti í frysti-
húsi að afgreiða kjöt eða fisk yf-
ir borðið eða að ná í eitthvað
sem geymt var í einhverju af
þeim rúmlega 400 frystihólfum
sem voru í frystihúsinu hans
Ingólfs. Að vísu óttaðist ég
mjög, þegar ég horfði á eftir
honum þangað inn, að hann
myndi læsast inni í kuldanum.
Seinna fékk ég líklega skýringu
á þeim ótta; að ég hafi sennilega
heyrt söguna af því þegar Jónas
(forveri hans í starfi) læstist þar
inni í tvo til þrjá tíma og umhlóð
kjöti til að halda á sér hita.
Svo var það að ég tók að mér,
fyrir hreina tilviljun, að skrá
sögu minnar gömlu heima-
byggðar að ég leitaði til Lár-
usar; Hvort hann væri til í að
spjalla við mig og rifja upp
gamla tíma? Ekki stóð á því. Og
mikið á ég Lárusi að þakka.
Hann veitti mér fúslega innsýn í
lífshlaup sitt, sem að mestu
hafði spunnist í söguvef þorps-
ins; þar sem hann hafði ungur
hafið brauðstritið. Þar sem hann
kynntist Auði og átti með henni
börnin átta. Byggði húsið þeirra
úr því byggingarefni sem tiltækt
var á þeim tíma, og þegar komið
var úr öllum áttum til að hjálpa
þegar steypt var. Þá þurfti eng-
an að biðja, það þótti alveg sjálf-
sagt að koma. Sumir voru farnir
að spyrja: „Hvenær ætlar þú að
steypa?“ Svo þegar búið var að
steypa voru ýmsir með dreitil,
og aðeins fengið í tána og spjall-
að.
Hann starfaði við það sem til
féll, lét sig dreyma um að eign-
ast traktorsgröfu, en varð að sjá
á bak þeim draumi, því ekki
hugnaðist Ingólfi að missa góð-
an starfskraft. Var fyrst með
kýr til að hafa mjólk og rjóma
handa börnunum og þannig var
það, þar til farið var að selja
mjólk í bakaríinu. Þá þurfti að
fara í fjósið klukkan 6 á morgn-
ana og svo aftur eftir vinnu.
Hvernig hann og Grímur áttu
hugmyndina að stórgripaslátur-
húsinu í bragganum sem óx og
dafnaði og var, þegar fram í
sótti, það sem bar sig best
ásamt pakkhúsinu af starfsemi
kaupfélagsins.
Tímarnir breyttust; kaup-
félagið breyttist í kjörbúð, fólk
hafði eignast frystikistur uns
þar kom, að Lárusi þótti sem
hann hefði ekkert að gera og
sagðist því hættur í kaupfélag-
inu. Eftir það starfaði hann víða
en lengst af á vistheimilinu Ak-
urhóli í Gunnarsholti, eða í 16
ár.
Lárus hafði mjög gott minni
og næman mannskilning. Því
kynntist ég vel í heimsóknum
mínum til hans á Lundi. Ærin
vinna var oft að sannreyna ým-
islegt eftir heimsóknir sem þess-
ar, s.s. eins og lán til almenn-
ings um 1955 (stofnun
Húsnæðismálastjórnar), ekki
reyndi ég hann að rangminni.
Þegar hann talaði um menn
og málefni var það ætíð af mik-
illi virðingu og vildi hann alltaf
gæta sannmælis. Það var mjög
sterkur þáttur í fari hans.
Það var mér mikil ánægja að
kynnast Lárusi, sem fullorðin
manneskja, þótt þau kynni hafi í
raun ekki varað lengi.
Blessuð sé minning hans.
Ingibjörg Ólafsdóttir.
Lárus Jónasson
24 tíma vakt
Sími 551 3485
Davíð H. Ósvaldsson S: 896 8284 Óli Pétur Friðþjófsson S: 892 8947
ÞEKKING–REYNSLA–ALÚÐ
ÚTFA
RARÞJÓNUSTA
✝
Ástkær faðir okkar, tengdafaðir, afi og langafi,
MAGNÚS EINARSSON,
Sóleyjarima 17,
lést á Landspítalanum fimmtudaginn
9. ágúst.
Berglind Magnúsdóttir, Baldur Arason,
Svava Lilja Magnúsdóttir, Sveinn Benónýsson,
Jón Orri Magnússon, Sigríður Bjarnadóttir,
Magnús Ýmir Magnússon, Díana Jónasardóttir,
barnabörn og barnabarnabörn.
✝
Móðir okkar, tengdamóðir, amma og
langamma,
Ragnheiður Valgarðsdóttir
kennari,
lést á Kristnesspítala þriðjudaginn 7. ágúst.
Útför hennar fer fram frá Akureyrarkirkju
föstudaginn 17. ágúst kl. 13.30.
Valgarður Stefánsson,
Ingibjörg Haraldsdóttir, Sigurður Klausen,
Ragnheiður Haraldsdóttir, Veturliði Rúnar Kristjánsson,
ömmu- og langömmubörn.
✝
Innilegar þakkir færum við öllum þeim sem
sýndu okkur samúð og hlýhug við andlát
og útför móður okkar, tengdamóður, ömmu
og systur,
AÐALHEIÐAR JÓNASDÓTTUR,
Heiðu,
framhaldskólakennara.
Fyrir hönd aðstandenda,
Hrefna, Vilborg og Jóhanna.
✝
Ástkær móðir okkar, tengdamóðir, amma og
langamma,
SESSELJA ÞÓRÐARDÓTTIR
húsmóðir
frá Sléttubóli í Austur-Landeyjum,
síðast til heimilis í Álfheimum 54,
Reykjavík,
andaðist á hjúkrunarheimilinu Skógarbæ
þriðjudaginn 7. ágúst.
Útför hennar verður frá Fossvogskirkju föstudaginn 17. ágúst
kl. 13.00.
Guðrún Erlendsdóttir, Davíð Janis,
Valgerður Erlendsdóttir, Stephen J. Carter,
Ólafur Þór Erlendsson, Hildur Kristjánsdóttir,
barnabörn og barnabarnabörn.
✝
Móðir okkar,
MARÍA GUÐMUNDSDÓTTIR,
áður til heimilis að Hlaðbæ 14,
Reykjavík,
lést þriðjudaginn 31. júlí á dvalarheimilinu
Fellaskjóli, Grundarfirði.
Útför hennar fer fram frá Fossvogskirkju
þriðjudaginn 14. ágúst klukkan 15.00.
Fyrir hönd tengdabarna og barnabarna,
Anna Margrét Marísdóttir,
Kristín Marísdóttir,
Guðmundur Marísson,
Guðrún Marísdóttir,
Ólöf Hulda Marísdóttir,
Kári Marísson,
Katrín Marísdóttir.
✝
Elskuleg dóttir okkar og systir,
NIKOLA USCIO,
Austurvegi 1,
Þórshöfn,
lést miðvikudaginn 8. ágúst á Barnaspítala
Hringsins.
Athöfn verður í Landakotskirkju mánudaginn
13. ágúst kl. 13.00.
Jarðsetning fer fram þriðjudaginn 14. ágúst kl. 15.00 í Sóllandi í
Öskjuhlíð.
Krzysztof Uscio, Klaudia Uscio,
Michal Uscio, Oliwia Uscio
og Paulina Dudko.