Morgunblaðið - 22.10.1974, Blaðsíða 37
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 22. OKTÖBER 1974
37
Evelyn
Anthony:
LAUNMORÐINGINN
Jöhanna v
Kristjönsdöttir
þýddi ,
— Og ég fer á morgun, ef vinur
þinn krefst þess. Hvað ég geri I
nótt er aftur á móti mitt mál.
Komdu til mín, elskan mín. Nótt-
ina eigum við sjálf og við skulum
ekki eyða tlmanum til ónýtis....
Skrifstofa Frank Learys var á
sjöundu og áttundu hæð í geysi-
lega stórri byggingu á Broadway.
Bækistöðvar hans voru á tveimur
hæðum og dyrnar voru merktar
stóru skipafyrirtæki.
.Skrifborð Learys sneri þannig,
að hann hafði gott ýtsýni yfir
næsta nágrenni. Honum fannst
örvandi að horfa út í iðandi mann-
hafið fyrir neðan. Stöðugan bíla-
strauminn allan daginn, fólkið
sem hraðaði sér eftir gangstéttun-
um, ljósaauglýsingarnar, sem
kviknaði á og slokknaði í sífellu.
Hann hafði nú sfðustu klukku-
stundina lesið allt tiltækt um
Elisabethu Cameron. Sama máli
gegndi um hana og Eddi King, að
ekki var mikið um hana að segja.
Hún var tuttugu og sjö ára
gömul, móðir hennar hafði verið
sterkrik og gifzt sér enn rfkari
manni. Elisabeth hafði misst báða
foreldra sfna í flugslysi sem í fór-
ust áttatíu og fjórir. Hann hafði
strikað með rauðum penna undir
sfðustu lfnuna.
Hún hafði búið með Peter
Mathews um tfma, en ekki var
vitað til að hún hefði verið í þing-
um við neinn annan og samkvæmt
því sem Mathews hafði skýrt hon-
um frá eftir fund hans og Elisa-
bethar var óhugsandi að hún væri
f tygjum við Eddi King. Mathews
hafði lagt rfka áherzlu á hið nána
samband sem hafði verið milli
hennar og móður hennar. Leary
leit á klukkuna, hún var væntan-
Ieg á hverri stundu. Bjalla á
borðinu hringdi lágt og gaf til
kynna að Mathews og Elisabeth
Cameron væru komin.
Þegar hún kom reis hann upp
og rétti henni höndina, glaðlegur
í bragði.
— Góðan daginn, ungfrú
Cameron. Sæll, Pete. Ég er feginn
að sjá ykkur. Fáið yður sæti Elisa-
beth.
Hann hafði ekki búizt við að
hún væri svona aðlaðandi, mynd-
irnar af henni höfðu ekki gefið
rétta mynd af henni — á þær
vantaði þann ljóma, sem honum
fannst stafa af andliti hennar.
Hvað f fjáranum hefur hún séð
við kvennabósa eins og Mathews
hugsaði hann með sér — enda
þótt f jögur ár væru umliðin.
— Viljið þér sígarettu?
— Þökk fyrir. Hann kveikti í
fyrir hana og tók eftir þvf að hún
virtist ekki hið minnsta tauga-
óstyrk.
— Ég veit að þú ert störfum
hlaðinn,- Pete. Við ungfrúin
ætlum að tala saman undir f jögur
augu smástund og ég sendi eftir
þér, þegar þar að kemur.
— Allt í lagi, sagði hann. —
Bless á meðan Liz.
Elisabeth horfði á eftir honum,
þegar hann fór út. Hann bar aug-
sýnilega mikla virðingu fyrir yfir-
manni sínum. Reyndar fannst
henni hann hafa breytzt ótrúlega
mikið á þessum fjórum árum.
— Ég býst við yður finnist þetta
einkennilegt allt saman, ungfrú
Cameron, sagði Leary, hallaði sér
eilftið fram og brosti til hennar.
Hann vildi að sem bezt færi um
hana og eins og allir sem áttu
ættir sínar að rekja til Ira hafði
hann ósvikna persónutöfra, sem
hann ákvað að beita til að fá hana
til að vera sem rólegasta.
— Hvað sagði Pete yður?
— Ekki neitt að ráði, svaraði
hún. — Hann minntist eitthvað á
eignir föður míns og einhver
skattamál, sem þér vilduð ræða
við mig. Ég verð þó að játa, að ég
hef sáralitla þekkingu á slfku, þvf
að lögfræðingar mfnir annast um
allt fyrir mig.
— Ég skil. Leary hagræddi sér í
stólnum. Skattamál. Sko
Mathews, hann var hreint ekki
svo banginn. — Ungfrú Cameron,
ég veit ekki, hvort þér verðið reið-
ar, en ég verð að játa fyrir yður,
að ég er mjög fáfróður um skatta-
mál líka.
— Ef svo er, sagði Elisabeth og
horfði stóreygð á hann — ef svo
er, hr. Leary, hvað er ég þá að
gera hér? Nú skil ég ekki baun...
— Þessi skrifstofa hefur engin
afskipti af neinu sem viðkemur
sköttum, sagði Leary. —Ég bað
Mathews að fá yður til að koma
hingað. En ég lét ekki uppskátt,
hvað ég ætlaði að ræða við yður.
Þessi skrifstofa er miðstöð New
York deildar CIA. Ég er einn af
yfirmönnunum. Ef Peter
Mathews hefur sagt yður að hann
starfað hjá skattalögreglunni, þá
hefur hann sagt ósatt. En ég býst
við þér hafið nú þegar gert yður
grein fyrir því.
Hann brosti breiðu brosi til
hennar og bætti við: — Ef satt
skal segja er hann einn af beztu
starfsmönnum míntim. Viljið þér
hjálpa okkur? Mathews var sann-
færður um að þér mynduð gera
það.
— Ég er hrædd um hann sé
einum of viss um sjálfan sig, sagði
Elisabeth — og mér er hulin ráð-
gáta, hvernig ég gæti orðið yður
að liði.
— Þér getið hlustað á mig
stundarkorn og sfðan svarað fá-
einum spurningum, sagði Leary.
— Ég myndi verða yður mjög
þakklátur. Þér þekkið Eddi King,
útgefanda Feature, veit ég.
— Já, ég þekki hann. Frændi
minn Huntley Cameron og hann
eru vinir.
— Hann er í vinfengi við ýmsa
áhrifamenn, sagði Peary. —
Stjórnmálamenn, iðnjöfra, bók-
menntamenn. Hann er mjög
hægrisinnaður, skilst mér.
— Ég veit það ekki, svaraði
Elisabeth. — Ég hef aldrei rætt
stjórnmál við hann. Ég held þó að
hann sé ekki hrifinn af þvf að
frændi minn hefur ákveðið að
styðja frambjóðanda demókrata.
En segið mér hreint út, Leary,
hvað er eiginlega á seyði? Hvers
vegna eruð þér að spyrja mig um
Eddi King.
— Áður en ég svara þeirri
spurningu, sagði Leary, — þarf ég
að segja yður dálftið. Þér misstuð
foreldra yðar í flugslysi fyrir tæp-
um tveimur árum, er það ekki
rétt? Vélin sprakk í loft upp,
skömmu áður en hún átti að lenda
í Mexicoborg. Allir sem með vél-
inni voru fórust...
— Já, sagði hún lágt, og eins og
hnipraði sig örlítið saman í stóln-
um. Hún vildi ekki tala um slysið,
og hún vildi ekki að hann talaði
um það. En hann hélt áfram.
Það er rétt. Þau eru súr.
VELVAKANDI
Velvakandi svarar i sima 10-100
kl 10.30 — 1 1.30. frá mánudegi
til föstudags.
# Frelsi
Lára Ólafsson skrifar á
þessa leið, en bréfið er nokkuð
stytt:
„Kæri Velvakandi.
Það er bæði skemmtilegt og oft
gagnlegt að lesa dálka þína, enda
byrja ég ævinlega á að lesa þá á
undan öllu öðru efni f blaðinu,
jafnvel fréttunum.
Margra grasa kennir I greinum
þfnum, og mörg og misjöfn eru
vandamálin, sem þar er skrifað
um. Óvfst tel ég, að önnur blöð
hér á landi taki við öllu því, sem
þú setur f dálkinn þinn, þvf að
enda þótt blaðið fylgi Sjálfstæðis-
flokknum að málum, er ekki hægt
að segja, að þú flokkir f sundur
flokksbundið efni og pólitískt þér
í hag, og annað. Ég veit nefnilega
um fjölmarga, jafnt karla sem
konur, sem skrifa þér án nokkurs
tillits til þess hvaða flokki þeir
tilheyra, og þú lætur ekki þfnar
persónulegu skoðanir ráða neinu
um hvað birt er.
Segi svo einhver, að við búum
ekki f landi skoðanafrelsis og eig-
um ekki frjálsan aðgang að dag-
blaði, sem birtir það, sem fólkið í
landinu vill að komi fram fyrir
alþjóð.
Sem betur fer búum við f landi
prentfrelsis, jafnréttis, skoðana-
frelsis og trúfrelsis. Þetta ætti að
minna okkur á hvað við eigum
gott að vera tslendingar og búa á
Islandi.
Mérfinnst, að við gerum okkur
alltof sjaldan ljóst, hve gott við
eigum að vera íslendingar, og
þótt við séum ekki nein milljóna-
þjóð, þá getum við svo sannarlega
komið ýmsu f verk.
Við megum heldur aldrei
gleyma hversu hörmulegt er að
hleypa kommúnístfskum áhrifum
inn í landið okkar. Við höfum
alltof oft orðið vitni að þvf, að
kommúnistar hafa komizt inn í
önnur lönd, rifið niður kirkjur,
tekið höndum kristið fólk, ofsótt
ættingja þess og ofsótt með jafn
kaldri einræðishneigð allt, sem
hverjum manni er heilbrigt, trú
og frelsi.
% Hækka ætti
munaðarvörur í
stað nauðsynja
Um þessar mundir er verið
að hefjast handa um að byggja
upp að nýju það, sem spillt hafði
verið. A ég þar við ríkiskassann,
sem við erum nú að reyna að afla
peninga í, f stað þeirra, sem búið
er að eyða, en eins og allir vita
höfum við að undanförnu eytt
langt um efni fram.
Hvernig væri að hækka ekki
lffsnauðsynjar, svo sem mjólkur-
vöru, fisk, kjötvörur og kartöflur,
en hækka heldur sígarettupakk-
ann upp f t.d. 200 krónur, áfengi
enn meira en þegar er orðið, svo
og allar aðrar „lúxusvörur". Líka
mætti hætta að flytja inn danskar
kökur og a.inað bakkelsi erlendis
frá, svo dæmi sé tekið.
Þá finnst mér, að hækka ætti
laun þeirra lægstlaunuðu, sem
hafa ekki nema um 50.000 krónur
í mánaðarlaun.
0 Ráðamenn eiga
að sýna
gott fordæmi
Það er svo ótalmargt fleira,
sem upp mætti telja, en ég ætla að
vona, að þeir, sem tökin hafa á
þessu, standi nú saman og láti
dýrtfðina, sem nú er f algleym-
ingi, ekki koma niður á þeim, sem
lægstu laun hafa, heldur byrja
ofan frá, þar sem garðurinn er
hæstur. Spara ætti f opinberum
veizluhöldum, og einnig annað
óþarfa „bruðl“.
Ég vil þakka menntamálaráð-
herra fyrir að hafa ekki áfengi f
veizlum, sem hann heldur, og
ættu aðrir framámenn að taka
hann sér til fyrirmyndar, og sýna
okkur hinum gott fordæmi.
% Streitan
Annað er það, sem ég hefi
verið að velta fyrir mér, en það er
streitan, unglingavandamálin og
annað þar fram eftir götunum.
Ég er 49 ára, hefi eignazt 5
börn, það fyrsta þegar ég var um
tvftugt. Ég man bara aldrei eftir
neinni streitu, þótt ég ætti oft
eftir að þvo stórþvott f ósjálf-
virkri þvottavél, stífa 5—10
skyrtur, og strjúka allan þvottinn
með strokjárni. Oft voru börnin
veik, eins og gengur og gerist, t.d.
þegar þau fengu barnasjúkdóm-
ana eitt af öðru. Með 7 manns f
heimili var ég oft dauðþreytt, en
það voru flestar vinkonur mínar
lfka. Við héldum okkar sauma-
klúbba, streitulaust, fórum í bíó
með körlunum okkar og á 1—2
árshátfðir yfir veturinn. Þegar ég
lít um öxl, þá er einhver ævin-
týraljómi yfir þessum góðu,
gömlu dögum, — jafnvel þegar
þess er minnzt, að rafmagnið fór
stundum þegar átti að fara að
setja yfir kartöflurnar.“
Bréfið var lengra, og minnist
Lára þar m.a. á unglingana, sem
hún telur vera bezta fólk, þótt að
sjálfsögðu sé þar misjafn sauður f
mörgu fé, svo sem annars staðar.
# A að leggja
vörubílum öfugt
við akstursstefnu?
K.S.I. skrifar:
Nýlega varð banaslys, er bfll ók
undir pall vörubíls. Þetta var ekki
fyrsta slysið, sem bar að með
þessum hætti.
Mér var að detta í hug, hvort
ekki mætti gera ráð fyrir, að vöru-
bifreiðastjórar legðu farartækj-
um sínum öfugt við aksturs-
stefnu. Það ætti að minnka hætt-
una á þvf, að bílum sé ekið undir
palla vöruflutningabíla.
Virðingarfyllst,
K.S.I.“
Sjálfsagt myndi þessi tilhögun
bara hafa aðrar hættur og e.t.v.
verri f för með sér, en umferðar-
sérfræðingar og áhugamenn vilja
kannski tjá sig um það.
Skák
Nú er keppni f 2. deild Skák-
þings Sovétrfkjanna hafin og
eigast þar við 18 meistarar og
stórmeistarar. Ymsum kann að
þykja sem keppni f annarri
deild sé ekki ýkja merkileg.en
sannleikurinn er sá, að þetta
mót er betur skipað en flest
alþjóðamót, sem háð hafa
verið á sfðustu árum. Á meðal
keppenda má nefna eftirtalda
fimm stórmeistara: Bronstein,
Balasjov, Savon, Smyslov og
Tukmakov. Þá eru á meðal
þátttakenda nokkrir ungir og
mjögo efnilegir meistarar og
má þároiefna m.a. þá Roman-
ischin, Podgajets, Razuaev,
Kuprejits og Beljavsky.
Keppni þessi ætti að geta orðið
mjög spennandi og mun verða
reynt að skýra frá gangi
hennar hér f þáttunum eftir
þvf sem fréttir berast. Nú
þegar þetta er ritað er lokið 4
umferðum og hafa Bronstein
og Romanischin forystú með 3
v., en sfðan koma þeir
Podgaets, Dvoretsky og Lerner
með 2,5 v„ Balashov hefur 2 v„
og tvær viðskákir. Lftum nú á
eina skemmtilega skák frá
keppninni.
Hvftt: Bronstein
Svart: Tukmakov
Sikileyjarvörn
I. e4 — c5, 2. Rf3 — d6, 3. d4
— cxd4, 4. Rxd4 — Rf6, 5. Rc3
— a6, 6. Bg5 — e6, 7. f4 — Be7,
8. Df3 — Dc7, 9. 0-0-0 — Rbd7,
10. Bd3
(Hér er einnig leikið 10. Be2
og 10. g4).
10. — h6,
(Algengara er 10. — b5).
II. Dh3 — Rb6,
(11. — b5 kom einnig til
greina, en með þessum leik
hyggst svartur hraða lið-
skipaninni á drottningarvæng
og hróka sem fyrst).
12. Hhfl — Bd7, 13. f5 — e5,
14. Rb3 — o-o-o, 15. Be3 —
Ra4. 16. Bd2 — Rxc3, 17. Bxc3
— Kb8, 18. Dg3 — Hc8, 19.
Hfel — g6, 20. fxg6 — fxg6,
21. Kbl.
(Svartur hefði auðvitað
hagnast á 21. Dxg6).
21— Be6, 22. Ba5.
(Til greina kom einnig 22.
De3).
22. — b6, 23. Bb4 — a5, 24.
Ba3 — Rh5, 25. De3 — Rf4, 26.
Bfl?!
(Bronstein óttast ekki um
kónginn; eftir 26. — Dxc2+,
27. Kal — Kb7, 28. Hd2 — Dc6,
29. Kbl hefði hann sjálfur
góða sóknarmöguleika).
26. — b5!, 27. c3 — Bd7, 28.
Dd2 — Bg4, 29. Bxb5!
(Skemmtileg skiptamunar-
fórn, sem tryggir hvítum
öruggt frumkvæði).
29. — Bxdl, 30. Hxdl — a4,
(Hvítur hótaði 31. c4).
31. Bxa4 — Dc4,
(Svartur leitar eftir mót-
spili. Eftir t.d. 31. — Hhd8, 32.
g3— Rh5, 33. Dd5 hefði hvftur
unnið hægt og sigandi).
32. Bxd6+ — Ka8, 33. Bd7 —
Dxe4+, 34. Kal — Bxd6, 35.
Bxc8 — Be7, 36. Bd7 — Hd8,
37. c4 — Kb8,
(Ekki 37. — Dxc4, 38. Da5+
— Kb7, 39. Hcl).
38. c5 — Re6, 39. Da5 —
Db7, 40. c6—Db4,
(Ekki 40. — Dxe6 vegna 41.
Dxd8).
41. Dxe5+ og svartur gafst
upp.
MS MS M3E 1=
EEW 2IAI
MSE SN MY Adals AUGL ^^TEIKr MDAM Iræti 6 simi MS ÝSINGA- OISTOFA ÓTA 25810