Morgunblaðið - 06.12.1974, Blaðsíða 23

22
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 6. DESEMBER 1974
GLUGG
EKKI er laust við, að innihald
fréttatíma sjónvarpsins hafi
breytzt til batnaðar með nýjum
umbúðum. Nú fáum við að sjá allt
liðið í viðbragðsstöðu í upphafi
fréttanna, siðan fréttaágrip, og
loks fréttirnar sjálfar. Og þær
hafa verið ferskari og safameiri
undanfarið eftir að þessi andlits-
lyfting var gerð. Enda gátu nú
fréttamennirnir varla verið
þekktir fyrir að iesa ágrip þeirra
frétta, sem boðið var upp á í sum-
ar. Manni hefur fundizt vera allt-
of mikið af uppþuldum rútínu-
fréttum í sjónvarpinu, og nokkuð
skorta á sjálfstæð, myndræn inn-
grip í líðandi stund.
Mikið virðast sjónvarpsmenn
hrifnir af bandarískum stríðs-
myndum. Fyrir skömmu fengum
við makalausa nasistamynd á
laugardagskvöldi, svo tilfinn-
ingasama Kirk Douglas-mynd úr
síðari heimsstyrjöldínni, og nú á
miðvikudaginn i síðustu viku
hundgamla fangabúðamynd úr
fyrri heimsstyrjöldinni. Þetta er
eiginlega fullmikið af því góða.
Annars var þessi miðvikudags-
mynd alls ekki svo leiðinleg á að
horfa, og snöggtum manneskju-
legri en þessar nýlegu sjónvarps-
myndir Hollywoodmaskinunnar,
sem sligað hafa miðvikudagana í
haust með fádæma meðal-
mennsku. Þessi mynd einkennd-
ist að vísu af þjösnalega grófum
leik í flestum hlutverkum, pínu-
lítið pappalegri fangabúðaleik-
mynd, átakanlega neyðarlegum
senum, t.d kveðjustund hetjunn-
ar, Leslie Howard, og unnustu
hans á brautarpallinum og mér
leizt satt að segja ekkert á þetta í
upphafi. En þegar líða tók á
myndina fór þessi gamla drama-
tíska formúla, þar sem teflt er
saman ólíkum persónuleikum í
einangrun, t.d. fangabúðum,
smátt og smátt að ná tökum á
manni. Fangabúðalíf, flótti úr
þeim í kjölfar gaumgæfilegs og
hættulegs undirbúnings, hefur
veríð næstum því óbrigðul efnis-
uppistaða tuga afþreyingarmynda
og er svo enn. Þetta var að vísu
tekið frumstæðum tökum í þess-
ari mynd, en það kæmi mér ekki á
óvart að árið 1933 hefði myndin
um margt þótt jafnvel frumleg,
t.d. varðandí það, að gera Banda-
menn ekki bara hvíta og Þjóð-
verja ekki bara svarta. Hins vegar
vekur það að sjálfsögðu kátínu, að
blessaðir Bandaríkjamennirnir
þurftu að gera brjálaða morðingj-
ann og nauðgarann að Rússa...
Óneitanlega hefur kvikmynda-
val sjónvarpsins sett mjög ofan
undanfarna mánuði frá því sem
var í fyrravetur, þegar næstum
því hvert sígilda meistaraverkið
rak annað. Og slikar hrákasmíðar
sem bandarísku sjónvarpsmynd-
irnar hjálpa ekki til.
Á sunnudaginn var Vigdís
Finnbogadóttir með sinn fyrsta
þátt undir nafninu „Það eru
komnir gestir". Það má marg;
gott um þennan þátt segja, og
Vigdís er að mörgu leyti prýðileg-
ur sjónvarpsmaður, afslöppuð og
hressileg. Hún var nokkuð höró í
spurningunum við yngri gestina á
sunnudagskvöldið, Önnu Björns-
dóttur og Magnús Kjartansson, —
jafnvel óþægilega hörð. Það er
allt í lagi og ágætt að koma á
rökræðum í svona þætti, en ekki
bara skiptum á spurningum og
svörum. Hins vegar held ég að
heppilegra sé, að þær rökræður
verði á milli gestanna innbyrðis,
en ekki stjórnanda og gests. Alla
vega þyrfti stjórnandi að fara fínt
og ísmeygilega í rökræóur við
gest sinn. Mér fannst hálfpartinn
eins og Vigdís væri að móralisera
yfir þeim Önnu (fyrir að velja
tizkustörf en ekki framhaldsnám)
og Magnúsi (fyrir að telja sígilda
tónlist óþarfa í nútímanum).
Mikill fengur er að Þórbergs-
mynd Ósvalds Knúdsen. Þótt hún
um margt sé ófullkomin, er hún
skemmtileg heimild um karakter-
inn Þórberg, einkum ytri siði
hans og kátlegan leikaraskap. Mig
minnir að fyrir nokkrum árum
hafi verið sýndur viðtalsþáttur
Magnúsar Bjarnfreðssonar við
Þórberg í flokknum „Maður er
nefndur". Væri ekki veitilfundið
í framhaldi af mynd Ósvalds að
endursýna þennan þátt? Þar
kynni að fást einhver innsýn í
þankagang meistarans.
Sænska leikritið á sunnudags-
kvöldið var ómerkilegt bull, —
sama gamla rauðsokkaplatan á
fóninum enn einu sinni, án nokk-
urra þeirra tilbrigða við stefið,
sem fengur var í.
— A.Þ.
P.S. Auglýsingarnar í sjónvarp-
inu eru nú að vera í hálftíma
samtals á hverju kvöldi. Er það of
mikil bjartsýni að vona að tekj-
urnar af þeim nýtist til að hleypa
nýju lífi í innlent efni sjónvarps-
ins eftir áramótin?
Fflahirðirinn er vinsæll hjá yngri sjónvarpsþrælunum. Miðvikudagur
kl. 18.40.
r
Á SUNNUDAGSKVÖLD kl. 21.20
verður sýndur fyrsti þáttur af sex úr
finnskum myndaflokki um HEIMS-
MYND j DEIGLU, en i þessum þátt-
um er fjallað um visindamenn fyrri
alda. Þessir þættir eru gerðir i tilefni
af þvi, að 500 ár voru liðin frá
fæðingu Nikolausar Kopernikusar
19. febrúar á siðasta ári. Greinir
myndaflokkurinn frá þeim breytinq-
um, sem orðið hafa á heimsmynd
manna fyrir tilstilli visindamanna i
aldanna rás.
Fyrsti þátturinn, sem sýndur verð-
ur á sunnudaginn, fjallar um þá
flóknu heimsmynd sem þróaðist með
heimspekikenningum fornaldar.
Annar þátturinn greinir svo frá
Kopernikusi og rannsóknum hans.
Hann komst að þeirri niðurstöðu, að
sólin væri miðpunktur atheimsins og
að jörðin snerist um möndul sinn og
umhverfis sólina. Þriðji þátturinn
segir frá Dananum Tycho Brahe og
stjörnufræðiathugunum hans. Brahe
tókst að reikna út nákvæma stað-
setningu stjarnanna. Fjórði þátturinn
er um Johann Kepler, lærisvein
Brahes ■ Prag. Kepler var Þjóðverji,
og kom fram með splunkunýja
heimsmynd. Hann innleiddi eðlis-
fræði í stjörnufræðiina með því að
velta fyrir sér spurningunni um ferðir
reikistjarnanna og sporbauga þeirra.
i fimmta þætti segir frá Galileo
Galilei, fyrst stjörnufræðingnum,
sem notaði stjörnukíki við rannsókn-
ir sínar. Myndaflokknum lýkur svo á
þætti um Isaac Newton og upptövun
þyngdarlögmálsins.
Lesley Warren og John Forsythe I miðvikudagsmyndinni BRÉFIN. Þetta
er bandarisk sjónvarpsmynd. eins konar þríleikur, sem greinir frá ferli
þriggja bréfa, sem finnast þar sem flugvél hefur hrapað til jarðar og
komast á leiðarenda ári síðar. Þar með breytist lif viðtakenda á ýmsan
hátt. Af öðrum leikurum má nefna Barböru Stanwyck og Idu Lupino.
HVAÐ EB AÐ SJA?
Á SUNNUDAGSKVÖLD kl. 21.35
sýnir sjónvarpið norskan þátt um
norska hljómsveitarstjórann og tón-
skáldið OLAV KIELLAND. Byggir
þátturinn bæði á viðtölum og sýnis-
honum af afurðum Kiellands á tón
listarsviðinu. Olav Kielland starfaði
m.a. hér á íslandi. og var þvi sem
næst fastráðinn hlómsveitarstjóri
Sinfóníuhljómsveitar jslands í nokk-
ur ár upp úr 1952. Siðar kom hann
oftar en einu sinni sem gestastjórn-
andi. „Það þótti mikill fengur að fá
Kielland hingað." sagði Gunnar
Guðmundsson, f ramkvæmdastjóri
Sinfóníuhljómsveitarinnar i stuttu
spjalli. „Hann var mikill og ákveðinn
temjari. Kielland var stórbrotinn
karakter, og það stóð alltaf nokkur
styr um hann. Það er alltaf varið í
þannig menn".
Olav Kielland er fæddur árið
1901. Hann hóf fyrst að nema
arkitektúr, en sneri sér síðan að
tónlistarnámi og útskrifaðist frá há-
skólanum i Leipzig, þar sem Felix
Weingartner var meðal kennara.
Hann var hljómsveitarstjóri ýmissa
hljómsveita, t.d. við Stora Teatern í
Gautaborg. við Filharmonisk Selskap
i Ösló, Sinfóniuhljómsveitina í
Þrándheimi. Harmonien i Bergen
o.fl. Þá hefur hann heimsótt London,
Paris, Berlin, Brússel, New York
m.a. borga sem gestastjórnandi.
Frá árinu 1955 fór Kieiland I vax-
andi mæli að láta að sér kveða sem
tónskáld. Hann hafði áður lagt kapp
á að kynna sér einkenni norskra
þjóðlaga, og þau hafa haft áhrif á
hans eigin tónsmiðar. Margar af
þeim hafa hlotib verðlaun, t.d.
Overtura tragica og Sinfonía II. Kiel-
land fastskorðaði sig ekki innan
áveðinnar tegundar tónlistar, gat
skapað jafnt innan rómantískrar
norskrar hefðar og persónulegrar
fantasiu.
Olav Kielland fékk árið 1 960 lista-
mannalaun norska rikisins og hefur
að mestu helgað sig tónsmiðum sið-
an.
Getraunaleikurinn UGLA SAT Á
KVISTI er á dagskrá i þriðja sinn á
LAUGARDAGSKVÖLDIÐ kl. 21.00,
og er með sama sniði og áður. Þátt-
takendur að þessu sinni eru starfs-
fólk hjá Agli Vilhjálmssyni, verzlun
Sláturfélags Suðurlands að Lauga-
vegi 116, og prentsmiðjunni Guten-
berg, og skemmtikraftarnir eru
Dixielandhljómsveit Árna isleifsson-
ar.
„Þetta gengur ágætlega," sagði
Jónas R. Jónsson, umsjónarmaður
þáttanna, þegar við ræddum við
hann. „Þetta er svona að komast i
gang. Jú. það er töluvert mikið um
það. að starfshópar sendi okkur bréf
og bjóði sig fram til þátttöku, og það
má gjarnan koma því á framfæri. að
þeir, sem hafa áhuga á sliku, eru
beðnir um að hafa samband við okk-
ur bréfleiðis hið fyrsta. Þetta eru
talsverðir peningar, sem i boði eru.
Það er hægt að fá allt upp I 140
þúsund en með einfaldasta kerfinu
er vinningsupphæðin 80 þúsund."
Jónas kvaðst frekar reikna með
þvi, að þetta form yrði á Uglunni i
vetur, en þó væri það óráðið enn þar
eð hann væri aðeins ráðinn fram að
áramótum. Hann sagði, að þegar
væri búið að taka upp jólaugluna, og
væri hún í sama dúr, en með jólasvip
þó. Þar koma fram til skemmtunar
Þrjú á palli.
LAUGARDAGSMYND sjónvarpsins
er að þessu sinni, — sem oftar —,
bandarisk að ætterni. gerð árið 1942
og nefnist á frummálinu THE
TUTTLES OG TAHITI. Eins og flestar
af kvikmyndum þeim, sem sjónvarp-
ið hefur boðið upp á að undanförnu,
er hér tæpast á ferðinni eitt af önd-
vegisverkum kvikmyndasögunnar.
En engu að siður er hugsanlegt. að
af þessari framleiðslu megi hafa
nokkurt gaman.
Myndin gerist I Suðurhöfum, og
ætti kannski að geta bjargað ein-
hverjum frá islenzkum skammdegis-
leiða. Hún fjallar um höfuð stórrar
fjölskyldu. sem býr á þessum slóð-
um. Sá heimilisfaðir er ekkert allt of
hrifinn af þvi að hreyfa sig sérlega
mikið i hitanum, og tekur lifinu með
mestu rólegheitum. Þetta er sem
sagt útgangspunktur efnisins, og
það eina, sem við vitum um það, og
væri synd að segja við hefðum þar
feitan gölt að flá.
Biblían okkar gefur myndinni þrjár
stjörnur og telur hana hafa talsvert
skemmtigildi. Í aðalhlutverkinu er
meistari Charles Laughton. og að-
eins hans vegna er það þess virði að
skrúfa frá tækinu á laugardagskvöld-
ið. Laughton er einn af mikilhæfustu
leikurum kvikmyndanna fyrr og sið-
ar. Hann var brezkur að uppruna, og
hóf að leika í kvikmyndum árið 1928
þá 39 ára, fyrir hvatningu Elsu
Lanchester, sem hann kvæntist ári
siðar. Meðal kunnustu mynda hans
voru „Uppreisnin á Bounty",
„Hringjari'nn i Notre Dame",
„Canterville draugurinn", „Vitni
saksóknarans" og siðasta mynd
hans „Advise and Consent", en
þessar tvær siðastnefndu voru ný-
lega sýndar i sjónvarpinu. Laughton
lézt úr krabbameini 1963. Hann leik-
stýrði einni kvikmynd, stórmerkri
fantasiu. „Nótt veiðimannsins",
sem var sýnd í sjónvarpinu i fyrra-
vetur.
Aðrir helztu leikarar i laugardags-
myndinni eru John Hall og Peggy
Drake. Leikstjórinn er Charles Vidor,
ungverskur maður, sem starfaði
bæði i Evrópu og Hollywood, kunnur
fyrir glysmikla „rómansa," gjarnan
með mörgum stórstirnum. Af mynd
um hans má nefna „Hans Christian
Andersen", „The Mask of Fu
Manchu", „The Swan" og „Fare-
well to Arms" (Vopnin kvödd). Þess
má geta, að myndin er byggð á
sögunni „No more Gas" eftir
Charles Nordhoff og James Norman
Hall, höfunda „Uppreisnarinnar á
Bounty", en þessi saga kom út i
islenzkri þýðingu Karls ísfelds, og
nefndist „Liljur vallarins".
Úr laugardagsmyndinni „The Tuttles of Tahiti" með Charles Laughton.
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 6. DESEMBER 1974
23
SÝNISHORNIÐi
Þráinn Jónsson, Egilsstööum:
Svo við tökum sjónvarpið fyrst þá vil ég
geta þess, að mér þótti þátturinn frá
Bakkafirði til sérstakrar fyrirmyndar. Þá
þykir mér Onedin alveg frábær þáttur, en
við misstum nú af honum sl. mánudag
vegna bilana hér austanlands. Þá þótti
mér þátturinn um Raufarhólshelli sl.
laugardag sérlega athyglisverður og ljóm-
andi góður. Það þyrfti fleiri slíka þætti.
Okkur hér úti á landsbyggðinni líkar bezt
við mannlífsmyndirnar utan af landinu og
að sunnan einnig og náttúrulífs- og lands-
lagsmyndir. Maður er nefndur finnst mér
góður þáttur. Það hafa allir gott af að
kynnast þessu fólki, sem farið er að eldast,
venjulegu alþýðufólki, sem hefur komizt
áfram. Stúdentar hafa að minnsta kosti
gott af því.
Það var mikil raun að hlusta á kommún-
istasamkomuna úr Háskólabíói sl. sunnu-
dag og hún hneykslaði mið mikið þótt ég
sé ýmsur vanur. Það ætti að banna svona
ósóma og áróður í útvarpi landsmanna.
Fólk almennt hefur engan áhuga á að
velta sér upp úr slikum skít, né láta hann
dynja ásér.
Hins vegar er mér mjög minnisstætt
erindi Vigdísar Finnbogadóttur um dag-
inn og veginn. Það var gott erindi og
skynsamlegt og með því minnisstæðara,
sem ég hef heyrt.
Unnur Helgadóttir, Vighólastig 6:
Ég horfi mikið á sjónvarp á kvöldin, af
því þá hefi ég tíma og sit venjulega og
sauma. Stóllinn minn er í stofunni, þar
sem sjónvarpið er og ég fylgist mismikið
með, eftir því hvaða efni er. Onedinskipa-
félagið heldur athygli minni, mér finnst
það ágæt dægrastytting. Eins horfi ég
jafnan á þáttinn Heimshorn, ef ég er við
sjónvarpið. Sl. sunnudag var ágætur þátt-
ur, Það eru komnir gestir, sem Vigdís
Finnbogadóttir var með. Eg hefi ekki á
móti neinu sérstöku i sjónvarpinu, finnst
ágætt að þættir séu á milli, sem halda ekki
athyglinni, og þá hvílir maður sig og snýr
að saumunum eða einhverju öðru.
Á útvarp hlusta ég lítið, vegna þess að á
daginn er ég önnum kafin t.d. lítið heima
eftir hádegið og á kvöldið er sjónvarpið og
því ekki opnað útvarp. Ég efast ekki um
að maður missi þannig af ýmsu, sem
maður ætti að heyra. Það er aðeins á
fimmtudagskvöldum, sem ég hefi opið út-
varp. Og ástæðan er sú, að þá eru leikrit,
sem ég hefi gaman af að hlusta á, ef þau
eru góð. Siðasta fimmtudag voru tvö leik-
rit eftir islenzka höfunda, sem ég hlustaði
á, en vöktu ekki áhuga minn.
I GLEFS I
•fc Magnús Bjarnfreðsson er farinn
að kynna VIKUNA FRAMUNDAN í
útvarpi og sjónvarpi á laugardags-
eftirmiðdögum. Það var full þörf á
því að ríkisútvarpið kynnti dagskrá
hins helmings síns, sjónvarpsins,
— þótt sú kynning hljóti alltaf að
verða ófullkomnari en útvarpskynn-
ingin. Þáttur Magnúsar er ósköp
sléttur og felldur. Magnús sjálfur er
traustur að vanda og duglegur við
að smala til sín viðmælendum, en
viðtöl hans eru það, sem mér finnst
bezt takast í þessum þætti. Hins
vegar er eins og eitthvað fjör vanti í
heildarframleiðsluna. Þetta er tæp-
ast nógu slípað og snaggaralegt.
T.d. mætti nota sýnishorn úr dag-
skránni og músíkinnskot í meira
mæli. Og kannski væri ekki vitlaust
að hafa einhvern snefil af gagnrýni
á dagskrána í hverjum þætti.
Mikil breyting til batnaðar hefur
orðið á leiklistarumfjöllun útvarpsins
með LEIKLISTARÞÆTTI Örnólfs
Árnasonar. Þáttur Örnólfs er ólíkt
áheyrilegri en hinn misheppnaði
„Leikhúsið og við'' sem var í gangi í
fyrra.' Örnólfur er hressilegur út-
varpsmaður, tekst að forðast hinn
hrútleiðinlega jarðarfaralega „menn-
ingar'tón, sem oft sligar svona
þætti. Það virðist samt há leiklistar-
þættinum núna hversu fá ný leikrit
hafa verið sett upp í Reykjavík það
sem af er leikárinu, og i þættinum í
síðustu viku var upptugga um „Ertu
nú ánægð kerling", sem fyrir löngu
er búið að gera góð skil. Hins vegar
var þarna fróðlegt spjall um leik-
starfsemi á Hornafirði, og mætti
vissulega gera meira af þvi að leita
fanga úti á landi þegar slíkt efnis-
hallæri er í Reykjavík. _
r
„ÞETTA er nú fyrst og fremst
heppni," sagði Dagur Þórleifs-
son, blaðamaður á Þjóðviljanum,
þegar við spjölluðum við hann um
fádæma frammistöðu hans í spurn-
ingaþættinum ÞEKKIRÐU LAND? á
sunnudagskvöldum kl. 19.25. ,.Ég
hef starfað mikið i erlendum fréttum
og hef alltaf haft mikinn áhuga á alls
kyns efni utan úr heimi og lesið
mikið þar um. Þetta liggur nokkuð
ofarlega i huganum. En i svona
spurningaþætti, þegar maður hefur
stuttan umhugsunartima, er þetta
einkum heppni. Það er fjarri því, að
ég liti á þetta sem nokkurt gáfna-
próf".
Og Dagur er farinn að stunda
heljarmikla útþenslu á sunnudög-
um, þvi hann er á dagskrá siðar um
kvöldið, kl 20 30 með fyrri þátt
sinn og Ólafs Gislasonar kennara,
um KÚBU „Ég fór ásamt þremur
öðrum islendingum í mánaðartíma
til Kúbu í sumar," sagði Dagur
þegar við spurðum hann um þennan
þátt og aðdraganda hans. „Vináttu-
félög Kúbu á Norðurlöndum skipu-
leggja hópferðir af þessu tagi á
hverju ári. Þetta var bæði vinnu- og
kynnisferð Við unnum þarna aðal-
lega i byggingarvinnu, og eitthvað
að ávaxta- og akuryrkju, sóttum
fræðslufyrirlestra, og skoðuðum
landið og nokkrar stofnanir."
Dagur kvað þennan fyrri þátt
þeirra taka einkum sögu Kúbu til
meðferðar, sérstaklega sjálfstæðis-
baráttuna á siðustu öld. Hinn siðari
væri svo i meiri beinum tengslum
við dvöl þeirra á Kúbu i sumar, um
uppbyggingu kúbansks þjóðfélags
og byltinguna Þættirnir eru byggðir
upp á upplestri, t.d. er vitnað í rit
ýmissa höfunda, og eru lesarar
Dagur, Ólafur og Guðrún Jónas-
dóttir, sem einnig var með I ferðinni.
„En i þáttunum höfum við líka ívaf
með kúbanskri tónlist, sem er ákaf-
lega fjölbreytileg, allt frá nútíma
byltingartónlist til afrískrar negra-
tónlistar, mjög trúarlegs eðlis".
Dagur var að lokum að því
spurður hvað honum hefði litizt bezt
á Kubu og hvað verst. „Þetta var nú
of stuttur tími til að manni tækist að
fá nógu góða heildarmynd," sagði
Dagur Þorleifsson „En í fljótu
bragði held ég. að mér hafi fallið
bezt hversu greinilega er búið að
útrýma allri þeirri neyð, sem til
skamms tima var á Kúbu, hungri og
ólæsi, og heilbrigðismálin virðast
llka vera i góðu lagi. En um það
vonda er það að segja, að ég held ég
hafi verið þarna of stutt til að verða
var við eitthvað, sem sló mig veru-
lega illa En i þessu landi hljóta
auðvitað að vera gallar eins og
annars staðar"
Örnólfur Árnason sér um LEIK-
LISTARÞÁTT í útvarpinu kl. 22.15
annað hvert MIÐVIKUDAGSKVÖLD
Örnólfur var ekki búinn að ákveða
hvað yrði á boðstólum í þættinum á
miðvikudaginn þegar við spjöll-
uðum við hann. „En aðalmarkmiðið
með þættinum er fyrst og fremst
kynning á leiklist, — ekki gagnrýni
eða útblástur á áliti mlnu á hinu og
öðru Ég vil aðeins gefa fólki tæki-
færi til að fylgjast með þvi, sem er
að gerast í leikhúsunum, bæði hér i
Reykjavík og úti á landi, og jafnvel
öðru hvoru í nágrannalöndunum,
t d því, sem kemur upp i Skandina
viu, London og Paris", sagði Orn-
ólfur. „Og ég vil reyna að hafa frekar
mörg atriði i hverjum þætti fara
svolitið vitt á þessum hálftíma."
„Mig langar einnig til að kynna
hlustendum vinnuaðstöðu og hugs-
anagang þeirra, sem vinna i leikhús-
unum, — hluti, sem ekki blasa við
leikhúsgestum þegar þeir koma á
leiksýningar Ég ætla þannig að
reyna að tala ekki aðeins við leikara,
leikstjóra og höfunda, heldur líka
t.d. við leiktjaldamálara, og þá, sem
nú eru að nema leiklist í leiklistar-
skólunum. Mig langar sem sagt til
að skyggnast svolítið bak við
tjöldin "
Örnólfur viðurkenndi, að það
hefði verið fátt um fína drætti i
leikhúsunum hér i Reykjavík það
sem af er leikárinu, og aðeins tvær
frumsýningar (auk Kardemommu-
bæjarins). „Þetta er alveg eins-
dæmi," sagði Örnólfur. „En baeði
leikhúsin hér i Reykjavik og úti á
landi eru i svo miklum fjárhags-
örðugleikum, að þeu hreinlega
neyðast til sð setja upp svona heldur
billega farsa Mér finnst þetta fjári
vont mái Maður fer að missa trúna
á að leikhúslff okkar sé í framför.
Hins vegar er útlitið mjög gott eftir
áramótin, og sérstaklega gaman að
Þjóðleikhúsið ætlar að færa upp á
ný verk eftir þrjá islenzka höfunda i
Þjóðleikhúskjallaranum. Þetta er
ánægjuefní, ekki slzt vegna þess, að
menn voru hræddir um að leikhúsin
myndu fara i bindini á íslenzk verk
eftir að hafa sýnt óvenjumörg slík í
fyrravetur."
Á FIMMTUDAGSKVÖLDIÐ kl.
20.00 verður flutt 12. leikritið i
flokki islenzku leikritanna, sem leik-
listardeild útvarpsins býður upp á I
tilefni þjóðhátlðar. Hér er um að
ræða leikrit, sem er alveg nýtt af
nálinni, sérstaklega skrifað fyrir út-
varp af einu af okkar virkustu yngri
leikskáldum i dag, Oddi Björnssyni.
HVERNIG HEIÐVIRÐU KAUP-
SÝSLUMAÐUR FÆR SIG TIL AÐ
NEFBRJÓTA YNDISLEGA EIGIN-
KONU SlNA í VIÐURVIST ANN-
ARRA nefnist leikritið og munuvart
önnur Islenzk leikrit bera tilkomu-
meira nafn Og undirtitil hefur leik-
ritið llka: Tiltölulega meinlaus þriller
eða leikur að kvikasilfri fyrir hljóð-
varp. „Þetta er enginn afspyrnu-
þriller," sagði Oddur ( stuttu rabbi,
„en þarnaær eins konar spenna, að
visu anzi llflega blönduð gamni
mundi ég halda. Þetta mundi nú
sennilega flokkast undir kómedíu "
„Þetta kemur svolitið inn á upp-
eldismál," svaraði Oddur er við
reyndum að grennslast frekar eftir
efninu. „Það er famelia, sem er að
gera sjálfa sig upp, og koma þar
jafnt til framliðnir sem aðrir til þess
að fá þetta frá sem flestum sjónar-
hornum Þessi famelía býr I ákaflega
fornemu þorpi, sem lítíð er orðið
eftir af á fslandi Nei, þetta er ekki
Reykjavík Reykjavík yrði afskaplega
hættuleg borg fyrir þetta fólk."
Einnig mun efni verksins að veru-
lega leyti felast I nafni þess og þetta
gæti orðið spennandi á fimmtudags-
kvöldið. Leikstjóri er Bríet Héðins-
dóttir, og í aðalhlutverkum eru Rúrik
Haraldsson, Gisli Halldórsson og
Þóra Friðriksdóttir.
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
Dagur — Kúba i nútið og fortið
Örnólfur — hvað er á seyði i
leiklistinni?
Oddur — af nefbroti yndislegrar
eiginkonu
HVAÐ ER AÐ HEYRA?
TÓNHORNIÐ
A LAUGARDAGSKVÖLDIÐ
hefst í útvarpinu flutningur á
spunkunýrri upptöku á MEIST-
ARASÖNGVURUNUM FRA
NÖRNBERG, óperu Richard
Wagners. Verður upptakan flutt i
þremur hlutum, og er annar hlut-
inn á dagskrá á sunnudag kl.
15.00 og sá þriðji á næsta sunnu-
dág, 14. desember. Það er Þor-
steinn Hannesson, sem kynnir
óperuna, en upptakan er frá hinni
árlegu Bayreuth-hátíð í Þýzka-
landi í sumar.
Bayreuth var litið þorp í Frank-
en, þegar Wagner ákvað að þar
skyldi hann reisa óperuleikhús —
óperuleikhús, sem hæfði sérstak-
lega hinum dramatísku óperum
hans. Þar var hornsteinninn lagð-
ur árið 1872 og með stuðningi
Lúðvíks II, kóngs af Bayern, tókst
að ljúka byggingunni 1876. Það
var vígt með sýningu á Niflunga-
hringnum. Og þessi ópera, Meist-
arasöngvararnir, var frumflutt
þar árið 1891. Þar hafa nú um
langt skeið verið haldnar sumar-
hátíðir Wagner til heiðurs, en
stjórn óperuhússins hefur verið í
höndum af komenda tónskáldsins.
Meistarasöngvararnir eru af
mörgum taldir hápunktur sköp-
unargáfu Wagners, ásamt Tristan
og Isolde — þróttmesta tjáning
snilligáfu hans.
Hljómsveitarstjóri þessarar
uppfærslu er Silvio Varviso, en
með aðalhlutverkin fara Theo
Adam (Hans Sachs), Jean Cox
(Walter) og Hannelore Bode
(Eve). Það er skemmtileg tilvilj-
un í sambandi við flutning út-
varpsins á óperunni nú, að Waiter
í Meistarasöngvurunum var ein-
mitt eitt helzta hlutverk Þorsteins
Hannessonar í Covent Garden i
Lundúnum.
A MIÐVIKUDAGSKVÖLDIÐ kl.
22.25 er íslenzkur jazz á dagskrá
sjónvarpsins í þættinum EINS
KONAR JAZZ. Þetta er annar
þátturinn undir þessu nafni, og
var sá fyrri á dagskrá fyrir
u.þ.b. mánuði. Sá þáttur tókst
sérlega vel, og fór saman þrællif-
legt lagaval, pottþéttur flutning-
Wagner — enn á dagskrá I
Bayreuth sem vfðar
ur og prýðileg upptaka. Flytjend-
ur voru blásararnir Halldór Páls-
son og Rúnar Georgsson, bassa-
leikarinn Sigurður Arnason og
píanó- og orgelleikarinn Guð-
mundur Ingólfsson. Einnig söng
Jónas R. Jónsson eitt lag. Liðið i
þessum þætti er að mestu óbreytt,
en i stað Ásgeirs er Erlendur
Svavarsson setztur við trommu-
settið og Janis Carol syngur eitt
lag. Þetta er lið, sem kemur sitt úr
hverri áttinni með það sameigin-
legt að hafa gaman af að spila
eins konar jazz. Meðal laga er
Rhapsody in Blue. Við áttum þess
kost að hlýða á kempurnar á æf-
ingu, og getum lofað stuði og
sveiflu í þættinum á miðvikudag-
inn. Upptökunni stjórnaði Egill
Eðvarðsson.
Halldór Pálsson með flautuna og Rúnar Georgsson með saxófóninn f
„Eins konar jazz“.