Morgunblaðið - 03.08.1975, Blaðsíða 21

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 3. AGUST 1975
21
færslum. Og skipist sá lögmaður
i „sértrúarsöfnuð lögfræðinga",
sem vill veg lýðræðisskipulags
sem mestan, er mér ærinn heiður
að vera skipað á bekk £ slíkum
söfnuði.
Eg vil leiðrétta þá rangfærslu J.
ú. V., að ég sé lögfræðingur Rikis-
útvarpsins. Það hefi ég aldrei
verið, þó að ég hafi flutt nokkur
mál fyrir stofnunina í Hæstarétti.
Það er þá einnig rangt, sem J. ú.
V. segir um afskipti mín af „Indr-
iðamáli", sem hann nefnir svo. Ég
hefi engin afskipti af þvi máli
haft. Þessar fullyrðingar J. ú. V.
og rangfærslur hans um fyrra lög-
bannsmálið, sem ég leiðrétti í
fyrri grein minni, benda til þess,
að J. ú. V. geti hætt til að álykta
að óathuguðu máli. Það hefur
stundum verið nefnt i lögfræði að
hrapa að niðurstöðum. Og þykir
slæmur eiginleiki eða ávani.
Eins og ég gat um hér að
framan gaf síðasta grein Jóns úr
Vör mér næsta litið tilefni til and-
svara. Og hefði ég látið kyrrt
liggja, ef ekki hefði komið til frétt
að forsiðu Morgunblaðsins sama
dag og þessi grein birtist. Á ég
þar við frétt undir fyrirsögninni:
„Alþýðudómstóll sýknar morð-
ingja.“ I frétt þessari segir:
„Fyrsti „alþýðudómstóll“
Portúgals hefur úrskurðað morð-
ingja saklausan og fordæmt
fórnarlamb hans sem óvin fólks-
ins. Dómstóllinn sem settur var
upp í skyndi, sniðgekk réttarkerfi
landsins.. “
Hér blasir við ein afleiðing
Gunnar M. Guðmundsson, hrl.:
þess, að hið stjórnskipulega dóms-
vald lýtur i lægra haldi og býður
raunar algjört skipbrot fyrir
almenningsálitinu. Þarf frekari
vitna við varðandi kenningt’ Jóns
úr Vör um, að eðlilegt sé, að al-
menningsálit hafi áhrif á dóms-
valdið?
ekki laust við, að nokkurrar fyrir-
litningar gæti: „Er dómarahug-
mynd hæstaréttarlögmannsins
okkar ekki orðin forngripur?" Og
i niðurlagi greinarinnar kallar
hann „kenningar" mínar (þ.e.
ákvæði stjórnarskrárinnar!) um
óháða dómstóla, er eingöngu skuli
dæma éftir lögunum, ólýðræðis-
legar. Mér verður á að spyrja,
hvað er lýðræði og hvað ekki að
áliti Jóns úr Vör? Vill hann ekki
gera lesendum blaðsins grein
fyrir þvi skýrt og skorinort og
umfram allt alveg vafningalaust?
Hann hefur látið uppi álit sitt á
almenningsáliti við uppkvaðn-
ingu dóma. Og hann hefur sýnt
viðhorf sitt að þvi leyti í verki
með því að taka sæti I eins konar
„alþýðudómstóli" utan laga og
réttar, svo sem ég vakti athygli á I
fyrri grein minni. Ætla verður, að
hann telji það dæmi um lýðræðis-
lega dómsskipan.
Ég vil þvf biðja Iesendur blaðs-
ins að gefa þvi góðan gaum, hvor
okkar Jön úr Vör flytji boðskap
hins sanna lýðræðis á þvf sviði,
sem um er rætt, og hvort mundi
eftirsóknarverðara hlutskipti Is-
lendinga: óháðir dómstólar ríkis-
ins eða „alþýðudómstólar" með
Framhald á bls. 37
Um almennmgsálit og
óháða dómstóla o. fl.
16. júlf sl. ritaði ég grein i
Morgunblaðið til svars við tveim
greinum eftir Jón úr Vör, er birt-
ust í sama blaði 22. marz sl. og 10.
júlí sl. Gat ég I upphafi greinar-
innar tilefnis hennar, en tók sfðan
orðrétt upp nokkur ummæli úr
grein Jóns úr Vör frá 22. marz sl„
sem urðu mér sérstakt tilefni at-
hugasemda. Þá vék ég að tveim
alkunnum lögbannsmálum gegn
Rikisútvarpinu og meiðyrða-
málum forgöngumanna Varins
lands. Gerði ég stuttlega grein
fyrir þeim eðlismun, sem er á
lögbannsmáli og meiðyrðamáli.
Ég gerði einnig að umtalsefni við-
horf Jóns úr Vör til téðra mála
eins og þau höfðu komið fram í
blaðagreinum hans og vakti at-
hygli á tvfskinnungi hans. Ég
ræddi um jafnrétti manna fyrir
Iögum, hlutverk dómstóla og
ábyrgð dómara. Jafnframt mót-
mælti ég þeirri fullyrðingu Jóns
úr Vör, að ég hefði f málflutningi
I meiðyrðamálum forgöngumanna
Varins lands misskilið ummæli
hans og færði að því rök. Enn-
fremur bar ég fram margvislegar
spurningar af tilefni ýmissa um-
mæla I greinum Jóns úr Vör.
Spurningar þessar hnigu m.a. að
þvf, hvort lögbann gegn birtingu
hugverka væri rithöfundum
þyngra f skauti en lagaábyrgð
á ærumeiðandi ummælum
samkvæmt 72.gr. stjórnarskrár;
hvort lögvernd ærunnar færi f
bága við „heilbrigða réttlætis-
kennd almennings" og hvort opin-
berri umræðu nægði ekki mál-
efnaleg rök. Fleiri spurningar bar
ég fram. Spurningar þessar gáfu
að sjálfsögðu tilefni til rök-
studdra svara. Að lokum leiðrétti
ég ýmsar rangfærslur um lög-
bannsmálið gegn Sverri Kristj-
ánssyni og Rfkisútvarpinu.
Það varð bið á svörum frá Jóni
úr Vör. En í Morgunblaðinu 20.
júlí sl. birtist orðsending frá
skáldinu og bar keim nokkurrar
örvæntingar. „Rithöfundur
hristir ekki slikar ritsmfðar fram
úr ermi sinni“ sagði þar. En
skáldið kvaðst vilja „fá að sitja
einn að þeim feitu bitum“, sem
framreiddir höfðu verið i grein
minni. Þá hafði skáldið áhyggjur
af þvi, hvað lesendur Morgun-
blaðsins hugsuðu um undanfar-
andi skrif þess í blaðið. Var það
raunar ekki ófyrirsynju.
Þess mátti því vænta, að svar-
grein sú, er boðuð var og birtist í
Morgunblaðinu 29. júli sl. mark-
aði einhver þáttaskil i þessum
blaðaskrifum Jóns úr Vör, að
hann sýndi a.m.k. tilburði f þá átt
að hnekkja röksemdum mfnum og
svara að einhverju spurningum
mfnum margvfslegum. En það var
öðru nær. Jón úr Vör er enn við
sama heygarðshornið og þrástag-
ast á hinum annarlegu hug-
myndum sfnum um hlutverk dóm-
stóla, sem ég ræði hér á eftir.
Hins vegar vfkur hann sér algjör-
lega undan því að svara nokkru í
grein minni. Hvað varð um alla
feitu bitana, sem J. ú. V. vildi
fyrir alla muni fá að sitja einn að?
Voru þeir of feitir fyrir hann?
Eða standa þeir kannski í honum?
Þess sér a.m.k. ekki stað f grein
hans, að hann hafi melt þá ennþá.
Það verður oft úrræði þeirra,
sem þrýtur rök f ritdeilu eða á
málþingi að drepa máli sínu á
dreif og seilast til að dylja rök-
þrotin með köpuryrðum f garð
viðmælandans. I þessa freistni
fellur Jón úr Vör. En að sjálf-
sögðu sést strúturinn, þótt hann
stingi höfðinu f sandinn.
Þar sem ekkert finnst bitastætt f
svargrein J. ú. V. hefi ég næsta
lítið erindi til andsvara. Enda er
það annað en umrædd sfðasta
grein J. ú. V., sem varð mér til-
efni þessa greinakorns og víkur
að þvf síðar.
Ég hefi hvorki köllun til
þess né skyldur að beina Jóni úr
Vör vegvilltum f lögfræði
inn á réttar brautír þeirra
fræða, enda lftil von um ár-
angur, úr þvf að röksemda-
færsla er honum ekki tamari
en raun ber vitni. En því get
ég þessa, að hann kveður mig
hafa haslað sér völl á því sviði og
segir, að ég muni þykjast hafa
ástæðu til að koma sér þar f nokk-
urn vanda. Þetta er alveg rangt
hjá J. ú. V. Sé hann f vanda
staddur, er sá vandi sjálfskapar-
víti, og er ég fjarri því, að vera
þar nokkur upphafsmaður. Það
voru ummæli hans um mig, sem
urðu tilefni andsvara af minni
hálfu, en um leið sá ég ástæðu til
að leiðrétta nokkrar firrur hans
og ræða lítillega annarleg viðhorf
hans til dómstóla.
Jón úr Vör bregzt þannig við, að
hann kallar hlutlægar upplýs-
ingar mfnar um nokkur lögfræði-
leg grundvallaratriði „lögbóka-
hroka“ og skipar mér I „sértrúar-
söfnuð lögfræðinga" fyrir að að-
hyllast þær grundvallarreglur
lýðræðisskipulags, sem á góma
bar f grein minni.
Gunnar M. Guðmundsson.
Sé það hroki að leiðrétta rang-
færslur með staðreyndum, sem
sóttar eru f stjórnarskrá og al-
menn lög, þá felst væntanlega
lftillætið f því að una rang-

? -> . W

' ."/ífi. #/•.-/ f ' .C ■ .. f, r .-> - v
... ' ' v .-.•• -r ’' i -rz.
r • f' ■
/••■. ■ ' > *••'' ' .
'. rf ^ ; ? */

Vegna hagstæðra samninga við Land Rover verksmiðjurnar,
getum við nú boðið verðlækkun
á Land Rover 1975, diesel.
r ' * o .s-* _ „ *y
Land Rover - fjölhæfasta farartækið á íslandi.
■'t T U» c
Það borgar sig að aka á diesel.
BRITISH
© P. STEFANSSON HF.
LEYLAND HVERFlSGÖTU 103 REYKJAVÍK SÍMI 26911