Morgunblaðið - 25.04.1976, Qupperneq 31

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 25. APRIL 1976
31
Kristján Pétursson:
Hver ber ábyrgð
á slíkum bréfum?
Þann 14. aprfl s.l. birti dagblað-
ið Timinn enn eina rógsgrein um
mig og Hauk Guðmundsson, rann-
sóknarlögr.m. í Keflavik. I þessari
grein erum við m.a. sakaðir um
brot á 17. kafla hegningarlaga,
svo og um brot i opinberu starfi.
Þau sakaratriði, sem tilgreind eru
í umræddri grein, varða margra
ára fangelsisrefsingu, og að sjálf-
sögðu stöðumissi. Æskilegt er að
sem flestir lesi þessa grein
Timans, svo að þeir gæti á raun-
hæfan hátt fylgzt með rannsókn
málsins og endanlegri afgreiðslu
þess.
Það þarf að fara áratugi aftur i
tímann til að finna sambærileg
niðskrif og þau sem Timinn hefur
viðhaft i minn garð á undanförn-
um mánuðum. Hvaða orsakir
liggja til grundvallar slíkum
skrifum?
Hvers vegna hefur aðeins mál
gagn Framsóknarfl. talið sér
skylt að stunda slfk nfðskrif um
löggæzlumenn?
Eru þessi skrif hugsanlega
framkvæmd með þeim ásetningi
að reyna að koma f veg fyrir að ég
rannsaki ákveðin sakamál? Slfkra
spurninga hef ég oft verið
spurður undanfarið.
Eins og kunnugt er hófust níð-
skrif Tímans fljótlega eftir að ég
kom fram í þættinum Kastljósi.
Þar greindi ég m.a. frá rannsókn
og dómsmeðferð Klúbbmálsins,
sem alþjóð er nú kunnugt um, að
er eitt mesta hneykslismál í dóms-
málum hér á landi fyrr og síðar. 1
þessu sambandi vil ég vekja sér-
staka athygli á nokkrum atriðum
úr grein, sem ég skrifaði í
Morgunblaðið 10. marz s.l.
1. Að sú rannsókn sem laut að
söluskattsbroti veitingahússins,
skyldi aðeins ná til tímabilsins
jan. 1970 — okt. 1972. Rannsókn-
in átti að sjálfsögðu að ná aftur til
ársins 1966, þar sem rökstuddur
grunur var á að sömu aðilar hefðu
einnig til þess tíma dregið háar
peningaupphæðir undan sölu-
skatti, en þá fór veitingarekstur-
inn fram í Glaumbæ. Fyrning
slíkra brota er 6 ár og þvi engum
vandkvæðum bundið að rann-
sóknin næði aftur til þess tíma.
2. Rannsóknin átti einnig að ná
aftur til sama tima varðandi
launaframtöl allra starfsmanna
veitingahúsanna (þar með taldar
greiðslur til hljómsveitamanna).
Sannað er að á tæpum tveimur
árum, sem skattarannsóknin nær
til, nam sú peningaupphæð um 30
millj. kr. Ennfremur sannaðist að
fyrirtækið gaf ekki út launamiða
á því tímabili. Rannsókn varðandi
tekjuskatt og útsvar þessa starfs-
fólks átti því einnig að ná aftur til
ársins 1966.
3. Ef bókhaldsgögn hafa ekki
verið lengur til staðar en fram til
ársins 1970 til að grundvalla
skattaálagningu á, þá átti að yfir-
heyra allt starfsfólk veitinga-
húsanna og hljómsveitamenn og
athuga jafnframt skattaframtöl
þessara aðila aftur til ársins 1966.
4. Þá bar að rannsaka allar
„óeðlilegar" greiðslur og önnur
viðskipti til og frá veitingahúsinu
til ýmissa aðila, sem ekki höfðu
sannanleg eða eðlileg fjármála-
tengsl við fyrirtækin hvorki í
formi þjónustu né vegna
annarrar starfsemi í þeirra þágu.
Þessar rannsóknir hefðu Saka-
dómur Reykjavíkur og Skattrann-
sóknadeildin átt að framkvæma,
ella átti saksóknari ríkisins að
fyrirskipa að svo yrði gert.
5. Þá átti rannsóknin einnig að
ná aftur til sama tíma, varðandi
óleyfilega flutninga og afgreiðslu
Kristján Pétursson.
á áfengi frá Á.T.V.R. til Glaum-
bæjar og Klúbbsins.
6. Rannsaka hefði þurft sérstak-
lega starfsemi vineftirlitsmanna
veitingahúsanna varðandi eftir-
talin atriði: Hvernig þeirra fram-
kvæmd sé háttað við eftirlit í veit-
ingahúsum, m.a. flöskumerking-
um (VH) og flöskuinnsiglum.
Hvort þeir hafi orðið einhvers
vísari um óleyfilega meðferð
áfengis í umræddum veitingahús-
um og hvort einhverjar skýrslur
séu til frá þessum opinberu
starfsmönnum þar að lútandi.
Hvaða afgreiðslu hafa kærur
þessara aðila, ef einhverjar eru,
fengið hjá dómstólum. Þetta tel
ég mikilvægt varðandi könnun á
virkni víneftirlits almennt I veit-
ingahúsum. Ýmis fleiri veiga-
mikil atriði eru hér ekki tilgreind
þar sem ekki er tímabært að
skýra frá þeim nú vegna þeirrar
rannsóknar sem nú fer fram hjá
Sakadómi Reykjavíkur á manns-
hvörfum.
Þá vann ég einnig að lögreglu-
rannsókn Oliumálsins h.f. á
árunum 1958—1961 og Byggis,
sem var verktakafyrirtæki á
Keflavíkurflugv. Sú rannsókn
leiddi m.a. til þess að fyrirtækið
var svipt heimild til rekstrar á
Keflavíkurflugvelli.
Ástæðan fyrir því að ég nefni
þessi mál nú, er sú, að einnig þá
réðst sama málgagn á mig vegna
rannsóknar á þeim málum. Það
virðist þvi nokkuð ljóst, að ef
rannsóknir sakamála beinast að
fyrirtækjum, sem valdamenn
Framsóknarflokksins eiga aðild
að, þá sé málgagn flokksins notað
bæði til að verja sakborninga og
ófrægja þá aðila, sem framkvæma
rannsóknina. Hvaða Iærdóm
getur þjóðin dregið af slíkum við
brögðum? Um það mun ég ekki
fjalla i þessari grein enda ætti
hverjum manni að vera ljóst
hvaða hagsmuni verið er að
vernda. Hins vegar skulum við
vera þess minnug, að þeir, sem
reyna að hvitþvo hendur sínar
eru þó ekki hreinir af verknaði
afbrotamanna, enda verða þeir
oft fórnardýr píslarvotta sinna.
Eru það ekki staðreyndir að
löggæzlumenn forðast að rann-
saka ýmis meiriháttar sakamál,
vegna þess aðkasts og áhættu sem
slfku fylgir? Ennfremur hefur
reynslan sýnt, að uppljóstrun
stærri sakamála nær sjaldnast til-
ætluðum árangri vegna
ófullnægjandi dómsmeðferðar.
Ef við athugum hverjir fara
með stjórn dagblaðsins Tfmans,
hlaðsins sem hefur birt fram-
haldsnfðgreinar um löggæzlu-
menn, kemur eftirfarandi í Ijós:
Framkvæmdastjóri Kristinn
Finnbogason, formaður Fulltrúa-
ráðs Framsóknarfélaganna f
Reykjavfk, ritstjóri og ábyrgðar-
maður, Þórarinn Þórarinsson,
sem jafnframt er formaður þing-
flokks Framsóknarfl., og Ólafur
Jóhannesson. sem er formaður
blaðstjórnar og jafnframt for-
maður Framsóknarfl. og nú-
verandi dómsmálaráðhr.
Öllum má vera ljóst, að þegar
svo margar rógsgreinar hafa birzt
i umræddu blaði um nokkurra
mánaða skeið, að þá sé það gert
með vitund og vilja allra framan-
greindra manna, sem eru aðal-
ráðamenn flokksins i dag. Það
verður því bæði fróðlegt og at-
hyglisvert að sjá hver þessara
manna vill eða þorir að viður-
kenna að hann eða þeir beri
ábyrgð á umræddum niðskrifum
eða er hugsanlegt að enginn vilji
„afkvæmið" eiga, eins og átti sér
stað f Olíumálinu h.f. og í Klúbb-
málinu. Að vísu kæmi engum það
á óvart þó að „afkvæmið" yrði :
bæði föður- og móðurlaust enda
bendir síðasta níðgrein Tímans
eindregið til þess, þar sem hún er
birt undir dulnefni og viður-
kennir höfundur, að það sé litil-
mannlegt. Það hefur ávallt verið
einkenni hugleysingja og lítil-
menna að flýja af hólmi þegar á
reynir. Verið þess minnugir að
útgönguleiðir ykkar eru lokaðai
og þið verðið að standa andspænis
gjörðum ykkar flóttinn er því
alltof siðbúinn.
Greinarhöfundur og ábyrgðar-
maður blaðsins hefðu átt að
kynna sér rækilega, áður en
greinin var birt, hvaða viðurlög
eru samkvæmt hegningarlögum
að bera aðilja þeim sökum, sem
fram komu í margnefndri Tíma-
grein. Samkvæmt 15. kafla i 1.
mgr. 148 gr. hegningarlaga gætu
ábyrgðarmenn hlaðsins eða
greinarhöfundar átt á hættu mjög
alvarlega refsingu vegna slíkra
skrifa, en þar segir orðrétt: Hver
sem með rangri kæru, röngum
framburði, rangfærslu eða
undanskoti gagna. öflun fals-
gagna eða á annan hátt leitast við
að koma því til leiðar, að saklaus
maður verði sakaður um eða
dæmdur fyrir refsiverðan
verknað, skal sa>ta varðhaldi eða
fangelsi allt að 10. árum
(tilvitnun lýkur).
Það er kaldhæðni ör'aganna, en
engin tilviljun þó, að málgagn
dómsmálaráðhr., þar sem hann er
sjálfur formaður blaðstjörnar,
skuli þurfa að standa andspænis
meiðyrðalöggjöfinni með svo
stuttu millibili eins og raun ber
vitni.
Það er eindregin áskorun til
dómsmálaráðhr. og ábyrgðar-
manns blaðsins, að þeir skýri af-
dráttarlaust frá því hvaða
ástæður eða orsakir liggja til
grundvallar umræddum níðskrif-
um og að þeir rökstyðji framburð
sinn sannleikanum samkvæmt.
Verði þeir ekki við því, ber að líta
á níðskrif blaðsins sem árás á alla
löggæzlumenn í landinu.
Ég hef þegar gert ráðstafanir til
að stefna blaðinu og verður fjöl-
miðlum gefin kostur á að fylgjast
með framvindu málsins.
Kristján Pétursson
Grænlandsvikan í
Norræna húsinu
Sýningar, fyrirlestrar,
skemmtanir og umræður
Grænlensku fyrirlesararnir á Grænlandsviku Norræna hússins: Frá vinstri: Ingmar Egede skólastjóri
i Góðvon, Kristian Olsen rithöfundur og mvndlistarmaður, Hans Lvnge rithöfundur og myndlistar-
maður, Karl Elias Olsen rektor Knud Rasmussen lýðháskóla í Holsteinsborg, Peter Ehede deildar-
stjóri, Qunerseq Rosing ijósmyndari Arkaluk Lvnge rithöfundur, Pálfna kennaranemi, Karen I-vnge
frá KGH og Karl Kruse frá GOF. Ljósmvnd Mbl. Friðþjófur.
GRÆNLANDSVIKA Norræna
hússins hófst 1 gær með ávarpi
Vilhjálms Hjálmarssonar
menntamálaráðherra, en dag-
skrá vikunnar er hin fjölbreytt-
asta með sýningum, fyrirlestr-
um og skemmtunum. Alls eru
35 Grænlendingar vfða að úr
Grænlandi komnir hingað til
þess að taka þátt ( Grænlands-
vikunni með fyrirlestrum og
uppsetningu sýninga.
1 sýningarsal í kjallara
verður sýnd grænlenzk mynd-
list: Olíumálverk, höggmyndir
og grafik eftir Hans Lynge,
grafik eftir Kristian Olsen,
grafik eftir Aka Hoegh, grafik
eftir Anne-Birthe Hove, grafik
eftir Emil Rosing og teikningar
og vatnslitamyndir eftir Jens
Rosing og Johan Kreutzman. Þá
eru verk eftir nemendur lista-
skólans i Góðvon. Einnig eru
þar sýndir munir úr þjóðminja-
safni Grænlands: þjóðbúning-
ar, stein- og beinamyndir,
perlusaumur og fleira.
Quenerseq Rosing sýnir ljós-
myndir, en um árabil hefur
hún tekið myndir viða um
Grænland.
1 bókasafni Norræna hússins
eru sýndar bækur úr Lands-
bókasafni Grænlands, þróun
grænlenzkrar bókaútgáfu og
ýmislegt sem að bókaútgáfu lít-
ur.
Kaffistofa Norræna hússins
verður opin alla daga vikunnar
frá 9—23 og eitthvað verður
þar af grænlenzkum mat á boð-
stólum.
I dag, laugardag, verða
sýningarnar opnaðar kl. 17, en
kl. 17,15 mun Karl Elias Olsen
lýðháskólastjóri flytja fyrirlest-
ur um stöðu Grænlands í norr-
ænni samvinnu. Kl. 23 verður
sýnd leikin kvikmynd frá 1933,
tekin á Austur-Grænlandi, leik-
in af heimamönnum sem Knud
Rasmussen valdi úr ýmsum
byggðum. Myndin er mjög sér-
stæð og sýnir vel mannlíf frá
þessum tíma og náttúru Græn-
lands.^Að öðru leyti er dagskrá-
in þessa viku eftirfarandi:
Sunnudagur 25. aprfl
kl. 14:30 HANS LYNGK og KRISTIAN
OLSEN vfsa til vegar á bókasýning-
unni (í bókasafninu).
kl. 16:00 Kvikmyndasýning.
kl. 17:15 II.C. PKTKRSKN. f.v. lýð-
háskólastjóri, fyrirlestur um náttúru
Grænlands.
kl. 20:30 Gramlenzkar hókmenntir:
IIANS LYNGE, KRISTIAN OLSEN,
AQUGSSIAQ MÖLLKR og
ARKALUK LYNGE lesa úr eigin
verkum og ra*óa um ritstörf sín.
KARL KRUSK kvnnir.
KINAR RRAGI kynnir grænlenzk
ljóð í fslenzkri þýðingu.
Mánudagur 26. apríl
kl. 15:00 Kvikmyndasýning.
kl. 17:15 II.C. PKTKRSEN, f.v. lýð-
háskólastjóri, fyrirlestur: „Den grön-
landske sag“.
kl. 20:30 AKA IIOKGII og KARL
KRUSE ræða um listamenn og val á
viðfangsefnum og segja frá list-
sýningunni (sýningarsalir í kjallara).
kl. 22:00 Kvikmyndasýning.
Þriðjudagur 27. aprfl
kl. 15:00 Kvikmyndasýning.
kl. 17:15 PETER EGEDE. deildarstjóri:
Fyrirlestur um gramlenzkt atvinnu-
Iff, einkum fiskveiðar.
kl. 20:30 ÞOR MAGNUSSON, þjóðminja-
vörður, fyrirlestur: „Norrænu
bvggðirnar á Grænlandi" (m. lit-
sk.vggnum).
Miðvikudagur 28. aprfl
kl. 15:00 Kvikmvndasýning
1*1- 17:15 ÓLAKUR ll.ALLDÓRKSON.
handritafræðingur, fyrirlestur:
„Grönland I Islandske kilder44 (á
dönsku).
kl. 20:30 IIANS LYN(iK og BODIL
KAALUND vfsa til vegar á listsýning-
unni og segja frá Grafisk Værksted í
Godtháb.
kl. 22:00 Kvikmyndasýning.
kl. 20:30 Kvöldvaka í llátfðasal Mennta-
skólans v/llamrahlfð: Nemendur
kennaraskólans f Godtháh syngja og
segja frá Grænlandi.
Fimmludagur 29. aprfl
kl. 15:00 Kvikmyndasýning
kl. 17:15 Sr. KOLBKINN ÞORLKIKS-
SON. fyrirlestur: „Missiona*r Kgill
Thorhallesen og vækkelsen i
Pisugfik44 (ádönsku).
kl. 20:30 KARL KI.IAS OLSKN, lýð-
háskólast jóri, fvrirlestur. „Andels-
beva*gelsen i Grönland".
kl. 22:00 Kvikmynd.
Föstudagur 30. april
kl. 15:00 Kvikmvndasýning.
kl. 17:15 INGKMAR K(iKI)K. kennara-
skólastjóri, fyrirlestur. „Uddannelse i
to kulturer".
kl. 20:30 Kvikmyndasýning. „Palos
brudefa*rd".
kl. 22:00 „Knurt". kvikmynrt uni Knurt
Rasmussen.
Laugardagur 1. niaí
kl. 14:00 Kvikmyndasýning.
kl. 15:00 l'mra*ður um efnið „At leve i et
kultursammenstöd". Þátttakendur:
KARL KLIAS OLSKN. IIANS
LYNGE, INGEMAR KíiKDK. KARL
KRCSK o.fl. ÞORBJOKN BRODDA
SON, lektor. stýrir umra*ðum.
kl. 17:15 Kv ikmyndasýning. „Palos
brudefa*rd‘‘.
kl. 22:00 Kvikmyndasýning.
Sunnudagur 2. maí
kl. 14:00 Kvikmyndasýning.
kl. 15:00 Svipmyndir frá (irænlandi:
IIKRDtS VKíFÚSDDTTIR. FKIDRIK
KINARSSO.N ()(i BJOR.N ÞOR-
STEINSSON segja frá og svna lit-
skyggnur.
kl. 17:30 Kvikmyndasýning.
P