Morgunblaðið - 07.12.1976, Blaðsíða 21

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 7. DESEMBER 1976
21
Samfellt lífeyriskerfi
nái til allra landsmanna
1 ALYKTUN ASl-þingsins I síó-
ustu viku um lífeyrismál segir (
upphafi að meðal mikilvægustu
réttinda, sem verkalýðshreyfing-
in hafi áunnið sér á slðustu árum
séu lffeyrisréttindin. Þrátt fyrir
mikilsverðan áfanga skorti þó
enn mikið á að lffeyrisréttindi
hins almenna tryggingakerfis
veiti viðunandi elli- og örorkulff-
eyri. Þvf sé þörf skjótra breyt-
inga. Þingið telur að eftirfarandi
atriði séu meginmarkmið endur-
skipulagningarinnar:
Að samfellt lífeyriskerfi taki til
allra landsmanna.
Að stefna beri að því að lifeyris-
þegar fái sem jafnastar greiðslur.
Að verkafólk öðlist rétt til verð-
tryggðs lifeyris, er fullnægi þörf-
um lífeyrisþega á hverjum tíma.
Að full eftirlaun og ellilífeyrir
miðist við 65 ára aldur.
Að hlutur einhleypinga I hinu
almenna tryggingakerfi verði
bættur sérstaklega frá þvi sem nú
er, svo og að hlutur eftirlifandi
maka látinna félagsmanna i
stéttarfélögum er létust fyrir
1970, verði bættur sérstaklega.
Að skerðingarákvæði verðaekki
beitt á tekjutryggingu vegna
þeirra lifeyrisgreiðslna, sem eftir-
laun aldraðra og lifeyrissjóðir
verkalýðsfélaganna greiða.
Eðvarð Sigurðsson hafði fram-
sögu um lífeyrissjóðamál og sagði
meðal annars að lífeyrissjóða-
kerfið, sem samið hefði verið um
1969, stæðist ekka i þeirri óða-
verðbólgu, sem væri í þjóðfélag-
inu. Sjóðirnir hreinlegu brynnu
upp. Eðvarð sagði það sina
skoðun að allir lifeyrisþegar ættu
að vera i einum lifeyrissjóði, en
mörg Ijón væru á veginum, áður
en að hægt væri að taka upp slíkt
kerfi.
„Auðlindir hafsins munu
um langa framtíð verða
undirstaða velmegunar”
Úr ályktun um atvinnumál
Að hluta til hefur verið greint frá
ályktun um atvinnumál, sem sam-
þykkt var á ASl-þinginu. Hér fer
á eftir sá kafli ályktunarinnar
þar sem fjallað er um höfuðat-
vinnuvegina:
„Sjávarútvegur og fiskvinnsla
eru meginstoðir atvinnu í mörg-
um byggðarlögum og hinar gjöf-
ulu auðlindir hafsins munu enn
um langa framtið verða undir-
staða velmegunar á Islandi. Þess-
ar auðlindir eru nú I hættu vegna
ofveiði og þar með afkomugrund-
völlur margra byggðarlaga og
þjóðarinnar í heild. Þvi telur
þingið eitt brýnasta verkefni hag-
stjórnar á Islandi að skipuleggja
nýtingu miðanna þannig, að af-
rakstur þeirra sé tryggður til
Frá
ASÍ-
þingi
frambúðar. Stjórnvöld hafa ekki
gegnt þeirri skyldu sinni að gera
þær ráðstafanir til verndar fiski-
stofnunum, sem öll þjóðin veit, að
óhjákvæmilegar eru. 33. þing ASÍ
lýsir yfir þeim eindregna vilja
sinum að eiga fullan hlut að sínu
leyti I þeim ráðstöfunum, sem
gera þarf til þess að framtíðar-
hagsmunir fiskvinnslufólks um
hinar dreifðu byggðir landsins
verði tryggðir og er reiðubúið til
samstarfs um þetta vandasama
mál og krefst þess, að nú þegar
verði gengið frá lausn á því máli.
Jafnframt þarf að skipuleggja
uppbyggingu fiskiflotans og fisk-
vinnslunnar I samræmi við
sóknarþol fiskistofna, atvinnu-
þörf byggðarlaga og afkastagetu
og verkefnaþörf innlendra skipa-
smiðastöðva. Þingið telur, að
átaks sé þörf í þessum efnum og
verulegum árangri verði ekki náð
nema á grundvelli skipulags áætl-
unarbúskapar.
Landbúnaður gegnir mikilvægu
hlutverki I efnahagslífi Islend-
inga. Hann sér ýmsum iðngrein-
Bráðabirgðalögum og
frumvarpi um vinnu-
löggjöfina mótmælt
Dagvistunarheimili þarfnast aukins fjár
FRUMVARPI þvf til laga um
stéttarfélög og vinnudeilur, sem
leggja átti fvrir alþingi í vetur
var harðlega mótmælt á ASI-
þingi f sfðustu viku. Ef það yrði
að lögum myndi það þrengja
mjög athafnafrelsi verkalýðssam-
takanna. segir f ályktun þingsins.
Þingið lýsir þvf yfir I ályktun,
sem það samþykkti, að verkalýðs-
samtökin muni berjast af alefli,
gegn hverri þeirri breytingu á
lögum um stéttarfélög og vinnu-
deilur, sem áformuð væri án fulls
samráðs og samþykkis þeirra.
Stjórn Sjómannasambands Is-
lands bar upp tillögu á þinginu,
sem samþykkt var. Eru bráða-
birgðalögin frá 6. september s.l.
um kaup og kjör sjómanna harð-
lega fordæmd. Segir í ályktuninni
að lögin séu ómakleg og siðlaus
árás pólitisks valds á sjómanna-
stéttina án allra ástæðna. Þingið
skoraði á alla vinnandi menn inn-
an heildarsamtakanna að standa
vörð um stéttarfélög sin til að
verja rétt þeirra og standa móti
að svona nokkuð verði nokkurn
timann reynt til að óvirða Is-
lenzka launþega á sjó eða landi,
eins og segir í ályktun þingsins.
Þingið beindi þvi til alþingis,
ríkisstjórnar og byggðastjórna að
hækka framlög til dagvistunar-
heimila verulega og fól miðstjórn
ASl að knýja á hið opinbera um
úrbætur I þessum efnum. Segir I
ályktun þangsins að hið opinbera,
riki og sveitarfélög hafi ekki stað-
ið við þau fyrirheit, sem gefin
hafi verið I þessum efnum.
Þingið beindi þvi til stjórna líf-
eyrissjóðanna að þær athugi
hvort ekki komi til greina að sjóð-
irnir láni það fjármagn, er á
skortir til að fullnægja brýnni
þörf fyrir dagvistunarheimili.
um fyrir hráefni og tryggir þörf
innanlands fyrir Islenskar land-
búnaðarvörur. öryggis- og
byggðasjónarmið réttlæta, að
nokkru sé kostað til að ná þessum
markmiðum. A hinn bóginn telur
þingið að endurskipuleggja verði
aðferðir til stuðnings Iandbúnaði
til þess að hafa stjórn á heildar-
magninu og beina framleiðslunni
á hagkvæmar brautir.
Iðnaðurinn hlýtur á komandi
árum að veita sifellt fleirum at-
vinnu og verða æ veigameiri þátt-
ur i atvinnulifinu. Með eflingu
iðnaðar má renna fleiri stoðum
undir islenskt efnahagslíf. Að frá-
töldum fiskimiðunum er hin
mikla vatns- og varmaorka i fall-
vötnum og jarðhita aðalauðlind
tslands. Þá auðlind verður að
beisla til framdráttar innlendri
iðnaðaruppbyggingu.
Það er álit þingsins, að íslensk-
ur iðnaður búi ekki við hliðstæð
skilyrði varðandi tollamál og að-
gang að fjármagni eins og hinar
meginatvinnugreinarnar, sjávar-
útvegur og landbúnaóur. Þessu
telur þingið að verði að breyta og
skapa verði iðnaðinum góð
vaxtarskilyrði.
Þá er það eindregin krafa að
hætt verði nú þegar þeirri
gegndarlausu sóun gjaldeyris,
sem nú á sér stað með innflutn-
ingi tilbúinna húsa, húsgagna og
innréttinga. Jafnframt hvetur
þingið landsmenn til þess að
kaupa islenskar iðnaðarvörur að
öðru jöfnu.
Verslun og þjónusta eru mikil-
vægir þættir í nútimaþjóðfélagi.
Þingið itrekar hins vegar nauðsyn
þess, að öllum millíliðakostnaði sé
haldið í skefjum, þannig að gróða-
hagsmunir og skipulagsleysi
spenni ekki upp verðlag i land-
inu.
Atvinnuþátttaka giftra kvenna
Framhald á bls. 28
Asmundur Stefánsson hagfræðingur
sambandsins bera saman bækur sínar.
Ljósm. Ól. K. Mag.
ASl og Björn Jónsson forseti
Bæði við launþega og
vinnuveitendur að sak-
ast um ónóga vinnuvernd
Vinnuverndarmál voru til umræðu
á Alþýðusambandsþinginu og var
samþykkt ályktun, þar sem fjallað er
í 16 liðum um úrbætur f þessum
efnum Hermann Guðmundsson for-
maður Hlífar I Hafnarfirði fjallaði um
þessi mál og sagði hann m.a. að
alltof oft væri þvi þannig farið að
þegar verkamaður seldi vinnu sína,
þá væri hann um leið að selja heilsu
sína. Á þessu yrði að verða breyting,
en ekki væri við atvinnurekendur
eina að sakast. Verkalýðsfélög og
verkafólk bæri einnig sök á því
ástandi, sem nú ríkti í þessum efn-
um. Verkalýðshreyfingin yrði að
breyta hinu almenna rótgróna, við-
horfi að vinnuumhverfið sé óum-
breytanlegt frá því ástandi sem ríkir
og ríkt hefur.
Verkalýðshreyfingin setur sér það
mark að vinna að eftirfarandi. Að við
kjarasamninga verði vinnuverndar-
sjónarmiðið að meginatriði og eigi
látið víkja fyrir sérstökum greiðslum
fyrir hættuleg og heilsuspillandi
störf. Að verkafólk öðlist til fulls á
við atvinnurekendur rétt til ákvörð-
unar um tilhögun á vinnuumhverf-
inu.
Verkalýðshreyfingin fái beina
aðild að eftirliti með vinnuverndar-
málum vinnustaða. í lög um vinnu-
vernd komi ákvæði um starfsað-
stöðu trúnaðarmanns, sem gæta
skal þess að vinnuverndarlögunum
sé framfylgt. Trúnaðarmaður hafi
vald til að stöðva vinnu, sem að hans
mati felur f sér slysahættu og/eða
heilsuspillandi áhrif.
Verkafólki skuli vera heimilt að
leggja niður vinnu, atvinnurekandi
framkvæmi ekki samningsákvæði
um aðbúnað og hollustuhætti. Heil-
brigðisyf irvöld sjái til þess að
greinargóðar upplýsingar liggi fyrir
um fjölda vinnuslysa og orsakir
heilsutjóns á vinnustað.
Verkalýðshreyfingin tryggi með
samningum enn frekar en nú er að á
vinnustöðum sé allur tiltækur hlffð-
ar- og öryggisútbúnaður fyrir verka
fólk og það noti þennan búning
undanbragðalaust. Þar sem óhjá-
kvæmilegt er að vinna með skaðleg-
um efnum eða undir óeðlilegu vinnu-
álagi skuli vinnutfmi styttur. Þar
sem myndast skaðleg úrgangsefni á
vinnustöðum við framleiðsluna skuli
vera fullnægjandi útbúnaður, sem
komi í veg fyrir spillingu umhverfis-
ins.
Stofnanir þær sem fjalla um
öryggis- og heilbrigðismál verkafólks
á vinnustöðum verða sameinaðir í
eina stofnun. Upp verði teknar á
kerfisbundinn hátt rannsóknir vara-
samra efna í samvinnu við hin
Norðurlöndin og að launþegasam-
tökin fái að fylgjaast með og taka
Framhald á bls. 28
.
*
V y ‘Y-