Morgunblaðið - 07.12.1976, Blaðsíða 46

46
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 7. DESEMBER 1976
ERLENT
Mótmæli í
Stokkhólmi
Stokkhólmi, 6. desember. Reuter.
SÆNSKIR verkamenn fóru I
fyrsta skipti f mótmælagöngu um
götur Stokkhólms um helgina
síðan á árunum eftir 1930. Launa-
samningar renna út í árslok.
Mótmælt var tillögum formanns
vinnuveitendasambandsins um
fækkun veikindadaga, lengri
vinnuviku á annatímum og af-
námi tveggja opinberra fridaga.
Park gerir
breytingar
á stjórninni
Tanaka sigraði þrátt
fyrir hneykslismálin
Tokyo, 6. desember. AP.
KAKUEI Tanaka fyrrverandi
forsætisráðherra var endur-
kjörinn með yfirgnævandi
meirihluta atkvæða I japönsku
þingkosningunum þótt hann
verði leiddur fyrir rétt I næsta
mánuði, ákærður fyrir mútu-
þægni.
Tanaka sagði af sér embætti
forsætisráðherra f desember
1974 vegna fjármálahneykslis
og var handtekinn f júlf f sam-
bandi við Lockheed-
mútuhneykslið. Hann sagði sig
úr Frjálsiynda demókrata-
flokknum eftir handtökuna og
bauð sig fram sem óháður.
Fyrir kosingarnar spáði
Tanaka því að hann fengi
100.000 atkvæði í kjördæmi
sínu, Niigata, en hann fékk
168.522 atkvæði, heldur minna
en í síðustu kosningum en
þrisvar sinnum fleiri atkvæði
en hættulegasti andstæðingur
hans. Tanaka vildi ekkert segja
um úrslitin en skrifaði í vasa-
Tanaka
klút farþega sem hann ferð-
aðist með f lest og bað hann um
eiginhandaráritun kvæði sem
hljóðar þannig: Arnar í fjöllun-
um/renna um stund undir
föllnu laufi/og verða haf að
lokum.
Sigur Tanaka kom Japönum
yfirleitt ekki á óvart. Þótt hann
hafi almenningsálitið á móti sér
f landinu sem heild samkvæmt
skoðanakönnunum nýtur hann
mikilla vinsælda meðal kjós-
enda sinna sem er ihaldssamt
sveitafólk. Kjósendur hans
telja sig standa í þakkarskuld
við hann vegna vegaviðgerða og
brúarsmíði og fleiri umbóta,
sem hann hefur beitt sér fyrir.
Tanaka neitaði að ræða Lock-
heed-málið, í kosningabarátt-
unni en sagði þegar einhver
greip fram í fyrir honum á
kosningafundi og minnti hann
á það: „Lestu blöðin, þau birta
fréttir um málið á hvejum
degi.“
Tanaka var handtekinn
vegna ákæru um að hafa þegið
1,7 milljón dollara í mútur og
brotið japönsk gjaldeyrislög.
Hann var handtekinn fyrir
mútur fyrir kosningarnar 1948,
en sigraði þá einnig. Hann var
fundinn sekur, en dómnum var
hnekkt þegar hann áfrýjaði
honum. Hann varð forsætisráð-
herra 1972.
París, 6. desember. Reuter.
Endurskipulagning Gaullista-
flokksins hefur endurvakið tog-
streitu Valery Giscard dEstaings
forseta og Jacques Chriacs fyrr-
verandi forsætisráðherra og er
talin hafa veikt stöðu forsetans.
Gamla nafnið á flokknum var
lagt niður og samþykkt að endur-
skipuleggja hann undir heitinu
„Rassemblement pour la repu-
blique" (Lýðveldishreyfingin).
Chirac var kjörinn leiðtogi
Novikov
látinn
Moskvu, 6. desember. Reuter.
YFIRMAÐUR sovézka flughers-
ins f sfðari heimsstyrjöldinni,
Alexander Novikov marskálkur,
lézt f gær, 76 ára að aldri.
Þúsundir manna sátu stofnfund hinna nýja samtaka Gaullista f Parfs á sunnudag. Ap-simamynd.
Andófsmenn
sæta áreitni
Moskvu, 6. desember. Reuter.
MÓTMÆLASTÖÐU pólitfskra
andófsmanna á einni aðalgötu
Moskvu lauk með áflogum f gær-
kvöldi og friðarverðlaunahafinn
Andrei Sakharov kennir leynilög-
reglunni KGB um það sem gerð-
ist.
Múgur manns stjakaði dr.
Sakharov og fámennum hópi
stuðningsmanna hans frá minnis-
merki um skáldið Alexander
Pushkin á Gorkystræti þar sem
andófsmenn hafa safnazt saman f
10 ár á stjórnarskrárdeginum 5.
desember.
Sakharov sagði blaðamönnum
að hann teldi að allt að 100 manns
í mannfjöldanum hefðu verið
starfsmenn KGB eða farið eftir
skipunum leynilögreglunnar.
„Svona nokkuð getur ekki gerzt
án samþykkis háttsettra manna.
Ég tel þetta hafa verið ögrun til
þess ætlaða að láta líta út fyrir að
andófsmenn hafi truflað lög og
reglu,“ sagði Sakharov.
Annar leiðtogi andófsmanna,
Pyotr Grigorenko fyrrverandi
hershöfðingi, sagði að engin af-
skipti hefðu verið höfð af mót-
mælastöðu hans og annarra and-
ófsmanna. Hann sagði að um 25
manns hefðu í fyrsta skipti mót-
mælt með þessum hætti við Push-
kin-styttuna í Leníngrad án þess
að dregið hefði til tíðinda.
Tilgangurinn er að sýna sam-
stöðu með andófsmönnum í fang-
elsum sem þátttakendurnir kalla
samvizkufanga. Sakharovtelur að
100—200 andófsmenn eða stuðn-
ingsmenn þeirra hafi mætt í
Gorky-stræti. Fyrri mótmælaað-
gerðir af þessu tagi hafa farið
fraðsamlega fram nema 1972.
George Krimsky, fréttamaður
AP, var tekinn til yfirhreyslu í
sambapdi við mótmælin og þegar
hann var látinn laus komst hann
að raun um að tveir af hjólbörð-
um bifreiðar hans höfðu verið
skornir í sundur.
Seoul S-Kóreu 6. desember Reuler.
PARK Chung-hee forseti S-Kóreu
hefur samþykkt lausnarbeiðni
yfirmanns leyniþjónustu landsins
og gert 5 breytingar á rfkisstjórn
sinni. Engin opinber skýring hef-
ur verið gefin á lausnarbeiðni
Shins Chuks-soos, sem verið
hefur yfirmaður leyniþjónust-
unnar i 3 ár og lengi einn af
nánustu samstarfsmönnum for-
setans, en talið víst að hneykslið í
sambandi við starfsemi sendiráðs
S-Kóreu í Washington sé ástæðan,
en grunur leikur á að sendiráðið
hafi frá 1970 greitt um 11 milljón
dollara til þingmanna sem fram-
lög í kosningasjóði eða gjafir. 1.
sendiráðsritari S-Kóreu í
Washington hefur beðizt hælis
sem pólitískur flóttamaður og
vinnur með bandarísku alrikislög-
reglunni að lausn málsins.
Tveir ráðherrar sögðu af feér nú
í vikunni, annar vegna veikinda
og voru þá þær helztar breytingar
gerðar, að San-duk dómsmálaráð-
herra var gerður að menntamála-
ráðherra og Lee Sun-joong ríkis-
saksóknari gerður að dómsmála-
ráðherra.
Keisararíki
í Mið-Afríku
Ndjamena, 6. desember. Reuter.
LVST var yfir stofnun keisararík-
is I Mið-Afrfkulýðveldinu um
helgina og Sallah Bokassa forseti
hylltur sem fyrsti keisari þess.
Utvarpsstöðin Rödd Mið-Afrfku
sagði að landið yrði hér eftir kall-
að Keisararfki Mið-Afríku og
breytingin væri staðfest 1 nýrri
stjórnarskrá sem hefði verið sam-
þykkt á aukaþingi eina stjórn-
málaflokksins, Mesan Renove.
„Lengi lifi Bokassa fyrsti, keisari
Mið-Afrfku,“ sagði útvarpið.
Keisaranafnbót Bokassa var
samþykkt með lófaklappa á
íþróttaleikvangi höfuðborgarinn-
ar Bangui að viðstöddum Mobutu
Zaireforseta sem er í heimsókn.
Bokassa verður keisari til lifstfð-
ar og sem fyrr yfirmaður hersins.
Nýi keisarinn er einn litríkasti
þjóðhöfðingi Afriku. Hann er 54
ára gamall og komst til valda þeg-
ar hann steypti David Dacko af
stóli í byltingu 1966. Dacko hafði
verið forseti siðan Frakkar veittu
landinu sjálfstæði 1960.
Reynt var að ráða Bikassa að
dögum í febrúar þegar sprengju
var kastað að honum á Bangui-
flugvelli en hann sakaði ekki.
Seinna voru átta dæmdir til
dauða. I sfðasta mánuði fór hann
til Kína.
Maðurinn sem er orðinn eini
keisari Afríku barðist í liði
Frjálsra Frakka i sfðari heims-
styrjöldinni og seinna í Indókína
þar sem hann náði höfuðsmanns-
tign.
Chírac
flokksins eða forseti en ekki aðal-
ritari eins og fyrri leiðtogar hans
hafa verið kallaðir. Hann er nú
valdamesti leiðtogi gaullista síð-
an Charles de Gaulle lézt.
Chirac lýsti því yfir að flokkur-
inn setti sér það takmark að sigra
vinstriflokkana i kosningunum
1978, einn og óstuddur ef nauð-
synlegt reyndist.
Verkfall prentara varð til þess
að endurskipulagningin vakti
minni athygli en ella. Verkfallið
var boðað þegar stjórn Giscards
skipaði, lögreglu að fjarlægja
prentara úr prentsmiðju sem þeir
hafa haft á sinu valdi í tæp tvö ár.
Stuðningsmenn Chriacs saka
Framhald á bls. 28
Bjargað-
ist úr eldi
á hóteli
Genf, 6. desember. Reuter
EINN æðsti yfirmaður
skæruliðahers blökku-
manna í Rhódesiu, Rex
Nhongo, komst með
naumindum lifs af I dular-
fullum eldsvoða á hóteli
hans íGenf í dag.
Eldurinn kom upp fyrir
utan hótelherbergi
Nhongo á sjöundu hæð og
grunur leikur á að um
íkveikju hafi verið að
ræða. Nhongo varð eldsins
var og bjargaði sér með þvi
að hlaupa i gegnum eld-
hafið fyrir utan herbergið.
Mestu skemmdirnar i
eldsvoðunum urðu i her-
bergi Nhongos. Einnig
urðu miklar skemmdir á
ganginum fyrir utan og i
lyftu skammt frá her-
berginu. Æsingur greip um
sig meðal um 100 gesta á
hótelinu en engan sakaði
alvarlega.
Nhongo er fulltrúi i
sendinefnd Robert
Mugabe á Rhódesiu-
ráðstefnunni. Mugabe var
á næstu hæð fyrir ofan og
sakaði ekki.
Gaullistar fylkja
sér um Chirac