Morgunblaðið - 07.03.1978, Blaðsíða 17

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 7. MARZ 1978
17
Ferðamál:
Nýir staðir sækia á
Nú er sól fer að hækka á lofti er ekki úr vegi
að f jalla um málefni ferðaiðnaðarins, þ.e. ferðalög
íslendinga erlendis og eins fjölda ferðamanna
hingað og helstu vandamál í þessu sambandi. Til
að afla nánari vitneskju um þessa atvinnugrein
ræddi Viðskiptasíðan við þá Ingólf Guðbrandsson
forstjóra ferðaskrifstofunnar Útsýn, Eystein
Helgason framkvæmdastjóra ferðaskrifstofanna
Samvinnuferða og Landsýnar og Stein Lárusson
framkvæmdastjóra ferðaskrifstofunnar Úrvals en
hann er jafnframt formaður Félags ísl.
er
ferðaskrifstofa
Er við spurðum Ingólf um
þróunina hin siðari ár sagði
hann að aukning hefði orðið á
sölu úti á landi og á sumum
stöðum mikil eins og á Akur-
eyri og Snæfellsnesi. Einnig
benti Ingólfur á að 6 meðmæl-
endabréf í nýútkominni sumar-
áætlun Útsýnar væru frá fólki
utan Reykjavíkur. Því má bæta
hér við að allar myndir í þessa
sumaráætlun tók Ingólfur
sjálfur. Hann sagði að Costa
del Sol væri enn vinsælasti
ferðamannastaðurinn meðal
íslendinga og væri það m.a.
vegna langrar og góðrar
reynslu Útsýnarfarþega frá
þeim stað. Þá hefði verið mikil
aukning í Ítalíuferðir og það
sama mætti reyndar segja um
skrá Útsýnar um ö ára skeið
fyrst í formi sjálfstæðra fastra
ferða en þá starfsemi varð að
fella niður fyrir 2 árum vegna
óhagstæðrar vérðþróunar inn-
anlands. Að lokum sagði Ing-
ólfur að hann teldi helztu
annmarkana við móttöku er-
lendra ferðamanna vera tak-
markaða og ófullkomna að-
stöðu úti á landi og eins væri
nauðsynlegt að hóteleigendur
tækju á sig meiri áhættu og
gæfu upp verð fyrr en áður
hefði tíðkast því nóg væri að
glíma við þau neikvæðu áhrif
sem skæruhernaður inn á
vinnumarkaðinum hefði valdið
ferðamannaiðnaðinum á síð-
ustu árum.
Eysteinn sagði að áþreifan-
augljóst að sala úti á landi
hefði aukist og mætti þar
greina á milli nokkuð jafnrar
aukningar eins og á Akureyri
og hins vegar meiri sveiflna
eins og í minni sjávarþorpun-
um. Steinn sagði að ferðir til
Norðurlandanna væru nokkuð
þekkt stærð en sér virtist sem
ferðir til meginlandsins að
öðru leyti (fyrir utan sólar-
landaferðir) hefðu dregist sam-
an. Orsök þess taldi Steinn
vera hin miklu lífsgæði sem
þekktust þar en okkar kaup-
máttur réði hins vegar ekki við.
Um sólarlandaferðirnar sagði
hann að þær næðu nú yfir
lengri tíma en áður og væru
Mallorca og Ibiza vinsælustu
staðirnir að sumrinu en Kan-
aríeyjarnar í vetur ogJ)róunin
til nýrri staða eins og Italíu og
Grikklands væri einkar athygl-
isverð. Er við spurðum Stein
um móttöku erlendra ferða-
manna kom fram að helstu
erfiðleikarnir væru í sambandi
við hið stutta ferðamanna-
tímabil. í þessu sambandi
mætti benda á að þegar allt
væri fullt í Reykjavík t.d.
vegna 4ra daga ráðstefnuhalds
þá þýddi þetta um xk mánaðar
daufan tíma fyrir hótel úti á
landsbyggðinni. Ef lengja ætti
ferðamannatímabilið hér þá
þarf til að koma sameiginlegt
Ingólfur Guðbrandsson
forstjóri.
Júgóslavíu og Grikklandsferð-
ir. Nú væri svo komið að boðið
væri upp á vikulegar ferðir til
Ítalíu og Spánar um háanná-
tímann. In^ólfur taldi vafa-
samt að frekari útvíkkun gæti
átt sér stað varðandi þá staði
sem boðið væri upp á og kæmi
þar aðallega annað hvort til of
mikil fjarlægð og/ eða ekki
nægilega góðir greiðsluskil-
málar fyrir íslenska ferða-
langa. Er Ingólfur var spurður
um framtíðarhorfurnar þá
sagði hann að þær væru frekar
bjartar og benti í þessu sam-
bandi á að undirbúningur af
hálfu Útsýnar væri slíkur að
ekki væri raunhæft að áætla
annað. Sem dæmi nefðdi hann
að til að tryggja Islendingum
beztu gististaðina væru nokkr-
ir þeirra bókaðir allt árið, í
sumar hefði verið samið um 38
bein leiguflugmeð Flugleiðum
þar af langflest með DC-8
flugvélum og í þriðja lagi væri
mikill fjöldi íslendinga
starfandi fyrir Útsýn eriendis
allt frá ræstingarkonum til
fararstjóra. Allt hefði því verið
gert til að tryggja rétt staðar-
val, á sem beztum kjörum við
sem beztar aðstæður. Ingólfur
benti hins vegar á að þegar
meta ætti heildarmyndina
væri nauðsynlegt að taka hið
ótryga ástand á vinnu-
markaðinum á síðustu árum
með í dæmið.
Móttaka erlendra ferða-
manna hefur verið á stefnu-
Eysteinn Helgason,
framkvæmdastjóri
legustu dæmin um þróunina á
seinni tímum væri annars
vegar mikil aukning á sölu
miða utan Reykjavíkursvæðis-
ins og hins vegar hversu vel
hefði verið tekið í þá nýbreytni
er hafin var sala hópferða til
írlands. Um framtíðina sagði
Eysteinn að mestu möguleik-
arnir lægju í hinu nána sam-
starfi er nú væri hafið milli
ferðaskrifstofanna Landsýnar
og Samvinnuferða og mætti í
því sambandi nefna Júgóslavíu
en þangað hefur Landsýn
skipulagt ferðir í fjölda ára. í
dag væri hins vegar eftirspurn-
in mest til Costa del Sol að
sumrinu en til Kanaríeyja nú í
vetur og taldi Eysteinn að
bókanir væru nú gerðar fyrr en
áður.
Þjónusta við erlenda ferða-
menn er liður sem ávallt er að
aukast og nefndi hann sem
dæmi að nú í maí og aftur í
haust kæmu tæplega tvö þús-
und manns frá meginlandinu í
hvort skipti og er þetta verk-
efni sem Samvinnuferðir hafa
skipulagt í samvinnu við Arn-
arflug. Eysteinn sagði að lok-
um að nauðsynlegt væri að
lengja ferðamannatímabilið
þar sem sér virtist að um
háannatímann væri allt yfir-
fullt í Reykjavík en það væri
því miður ekki alltaf raunin
um hótelin úti á landsbyggð-
inni.
Steinn Lárusson fram-
kvæmdastjóri Úrvals kvað það
VIÐSKIPTl
VIÐSKIPTI — EFNAHAGSIVlAL — ATHAFN ALlF.
Norræni fjár-
féstingab ankinn
Norræni fjárfestingarbank-
inn hóf starfsemi sína 1976 og
hefur hann nýlega sent frá Sér
sína fyrstu ársskýrslu. Þar
kemur m.a. fram að bankinn
hefur veitt 15 fjárfestingalán
að upphæð samtals 773 millj-
ónir danskra króna. Lang-
stærsta lánið var veitt til
íslenska járnblendifélagsins
vegna byggingar járnblendi-
verksmiðju á Grundartanga og
var það upp á 270 milljónir
danskra króna. Þess má geta
að framlag íslendinga til sjóðs-
ins í upphafi var 1% meðan
Svíþjóð lagði fram 45%, Dan-
mörk 22% og Noregur og
Finnland 16% hvor þjóð. Af
öðrum lánum má nefna lán til
endiruppbyggingar Gautaborg-
arhafnar en þær framkvæmdir
komu til umræðu á Norður-
landaráðsþingi nú fyrir
skömmu. Því má bæta við að
bankinn veitti einnig styttri
tíma lánfyrirgreiðslu til fyrir-
tækja þegar um
útflutningsvöruframleiðslu var
að ræða og nam sú upphæð 675
milljónum d. kr.
Aukin aðstoð við
norsk iðnfyrirtæki
EINS og fyrr hefur verið frá
greint hér á síðunni er fyrir-
greiðsla erlendra stjórnvalda
við atvinnufyrirtæki allmikil
og voru dæmi tekin frá Svíþjóð.
Nú nýlega hafa borist fréttir
frá Ósló um að norska ríkis-
stjórnin hafi lagt fram frum-
varp í Stórþinginu þar sem lagt
er til hvernig eigi að skipu-
leggja aðstoð norskra stjórn-
valda við lítil og millistór
iðnfyrirtæki. Sú aðstoð sem
lagt er til að komi fyrst til
framkvæmda er t.d. upplýs-
inga- og leiðbeiningaþjónusta,
aðstoð við aukna menntun og
ýmis ráðgjafaþjónusta. Auk
þessa eru framlög til lána-
stofnana iðnaðarins aukin
verulega og að lokum er gert
ráð fyrir að hafin verði bygg-
ing iðnaðarhúsnæðis sem síðan
verði leigt út til iðnfyrirtækja
á hagstæðum kjörum.
E vrópsk bólga
Steinn Lárusson,
framkvæmdastjóri.
átak allra þjónustuaðila innan
greinarinnar til lækkunar
verðlags fyrir utan háannatím-
ann, þar nægði ekki að einung-
is flugfélögin byðu upp á þessa
þjónustu. Að lokum spurðum
við Stein hvort rekstrarskilyrði
ferðaskrifstofa væru góð þar
sem tvær nýjar hefðu nýlega
hafið starfsemi sína? Hann
kvað svo ekki vera heldur væri
hér um óeðlilega samkeppni að
ræða sem síðar ætti eftir að
segja til sín og það á neikvæð-
an hátt fyrir kaupendur.
Steinn sagði að hann áætlaði
fjölda sólarlandafarþega á ári
liggja milli 20 til 25 þús. en það
væru milli 150 til 185 ferðir og
sæju allir að sú kaka væri síst
of stór fyrir þá er fyrir voru á
markaðinum.
Að lokum birtist hér yfirlit
yfir þróunina um fjölda ferða-
manna til íslands frá því 1970
og eins er lítillega greint frá
fjölda ferðamanna yfir há-
annatímann. Upplýsingarnar
eru fengnar frá skrifstofu
Ferðamáíaráðs.
1970 52908 ferðamenn
1971 60.719
1972 68.026
1973 74019
1974 68.435 og þar af í júlí
15.788 eða 23%
1975 71676
1976 70.180 og þar af í júlí
17270 eða um 25%
1977 72.690
NÝLEGA kom út í Danmörku
skýrsla þar sem fjallað er um
verðbólgu innan Efnahags-
bandalagsins næstu þrjú árin
og eru helstu niðurstöður þær
að hún muni liggja á milli
7—10% pr. ár. Verðbólgustigið
verði um 8% í ár og lækki í um
7% á því næsta ef miðað er við
hinar bjartsýnni spár en hækki
milli 1—2% ef miðað sé við
neikvæðu spárnar. Þess má
geta að frá miðju ári 1976 til
sama tímabils 1977 nam verð-
bólgan í Vestur-Þýzkalandi
3.8% en á Italíu varð hún
18.4% og varð það jafnframt
hæsta talan innan Efnahags-
bandalagsins á fyrrgreindu
tímabili.
Þær fréttir hafa borist frá
London að verðbólgan hafi þar
minnkað úr 18.2% síðustu 6
mánuði ársins 1976 í 6% á
sama tímabili ársins 1977.
Útflutningur
NÚ á næstunni mun koma út
í Japan bók sem inniheldur
skrá yfir 5000 vörutegundir um
það bil 500 fyrirtæki eru
tilbúin til að hefja innflutning
á til Japans. Bók þessi er gefin
út af Jetro eða Japan External
Trade Organisation og nefnist
Export Opportunities to Japan.
I bókinni kemur fram að flest
séu fyrirtæki þessi af minni
gerðinni en þó munu þarna
vera nöfn um 30 stórfyrirtækja
þ.e.a.s. fyrirtækja með meira
en 1000 starfsmenn. Þess má
að lokum geta að fyrirtækið
Jetro mun hafa skrifstofur
víða um Evrópu, m.a. í Kaup-
mannahöfn.
Samdráttur
hiá Svíum
VÍÐA sjást þess merki að
samdráttur er í efnahagslífi
Svía. Síðasta dæmið sem frétt-
ir fara af er að bílasala í
janúar 1978 hefur dregist
saman um 36% sé miðað við
sama tímabil í fyrra. Einna
athyglisverðast við þessar
fréttir er það, að einungis ein
bifreiðategund af þeim 10 mest
seldu hefur aukist í sölu og það
um hvorki meira né minna en
60% . Enn merkilegra er sjálf-
sagt að sú bifreiðategund sem
í hlut á er Volvo 343 en hann
hefur stundum verið nefndur
vandræðabarnið innan Volvo.
Virðist því sem bíllinn hafi því
loks slegið í gegn í Svíþjóð.