Morgunblaðið - 13.04.1978, Blaðsíða 10

10
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 13. APRÍL 1978
Landshöfð-
HúsgöKn úr búi Péturs Ólafssonar, útgerðarmanns á Patreksfirði.
Skálholtsstígur 7
Fundarhcrbergi Menntamálaráðs. Fyrsta fundarborð Alþýðusam-
bands íslands er í eigu Menningarsjóðs. Það er þó ekki í notkun.
Við vegginn vinstra megin sézt klukkan. sem minnzt er á í
greininni. Ilún er smíðuð af Robert Ilarris á 18. öld, en var flutt
hingað til lands frá London í Heimsstyrjöldinni fyrri.
hann bjó ekkja hans í húsinu um
sína daga til 1933.
Síðan munu ýmsir hafa búið
í húsinu, m.a. síra Árni Sigurðs-
son fríkrikjuprestur, Magnús
Th. S. Blöndahl og ýmsir
leigjendur aðrir. Um tíma var í
því matstofa á vegum Náttúru-
lækningafélags íslands, en á
þeim tíma festu gárungar nafn-
ið „næpan“ við húsið, en það
festist um hríð við húsið einnig
vegna byggingarlags turnsins
sem á því er og svipar til
austrænnar byggingarlistar.
Sem fyrr sagði festi Menn-
ingarsjóður kaup á húsinu vorið
1959. Var það síðan leigt ýmsum
aðilum um árabil, en rækileg
lagfæring fór fram á því á
árunum 1968—1970. Var þá
sérlærðum smiði falið að kanna
allt húsið og innviðu þess, og
varð þar ekki fúi fundinn. Við þá
heildarviðgerð sem fór fram á
Magnús Stephensen, landshöf-
ðingi, lét reisa Skálholtsstíg 7.
Skápurinn undir mundinni af
Magnúsi er úr búi Knuds
Ziemsen. bæjarstjóra.
þessum árum var við það miðað
að sem allra fæstu yrði breytt
frá upphaflegri gerð. Innan-
stokks var því litlu sem engu
breytt frá því sem vitað var um
innréttingar í upphafi, en ekki
tókst þó að fá „rósettur" við
hæfi í loft í öllum stofum
hússins.
Á sama tíma var aflað til
hússins ýmissa húsgagna frá
fyrsta skeiði hússins, m.a. úr
búum Jóns Þorkelssonar, rekt-
Framhald á bls. 29
Menntamálaráð 50 ára:
Menningars j óður
og bókaútgáfan
Samkvæmt lögum eru
hlutverk Menningarsjóðs
þessi:
1. Bókaútgáfa.
2. Stuðninjíur við gerð
íslenskra menningar-
og fræðslukvikmynda.
3. Efling þjóðlegra fraíða
og athugana á náttúru
landsins.
4. Styrkur við íslenska
tónlist og myndlist.
5. Kynninj? á íslenskri
menningu innan lands
og utan.
6. Greiðsla fargjalda.
7. Onnur menningarstarf-
semi.
Útuáfustefna Bókaút-
gáfu Menningarsjóðs mið-
ast einkum við eftir talin
verkefni:
1. Vísinda- og fræðiriti
a) yfirlits- og alfræði-
hækur,
b) ritgerðir um sér-
fræðileg efni,
c) orðabækur,
d) fræðilegar útgáfur
handrita.
2. Bókmenntaverk:
a) verk sem Mennta-
málaráð leitar sérstak-
lega eftir eða efnir til
samkeppni um,
b) verk íslenskra höf-
unda sem hafa bók-‘
menntalegt gildi,
c) yfirlits- og sýnisbæk-
ur,
d) þýðingar valinna
verka heimsbókmennta.
3. Bækur um listir.
4. Útgáfa tónverka á nót-
um og hljómplötum.
5. Smábækur Menningar-
sjóðs.
6. Tímarit og/eða félags-
rit.
Menntamálaráð var stoínað með lögum 12. apríl 1928 og fer það með stjórn Menningarsjóðs og
Bókaútgáfu Menningarsjóðs. Núverandi menntamálaráð, sem þessi mynd er af, var kjörið á Alþingi
í desember 1974, frá hægri: Jón Sigurðsson, ritari, Björn Th. Björnsson, Kristján Benediktsson,
formaður, Baldvin Tryggvason, varaformaður og Matthías Johannessen. Lengst til vinstri er Hrólfur
Ilalldórsson, settur framkvæmdastjóri Menningarsjóðs og bókaútgáfunnar, en Gils Guðmundsson,
alþingismaður, hefur frá 1972 haft launalaust lcyfi frá því starfi.
Varamenn í mcnntamálaráði eru Áslaug Brynjólísdóttir, Eiríkur Hreinn Finnbogason, Þorsteinn
Ólafsson, Halldór Blöndal og Árni Bergmann.
ingjahúsið
Menntamálaráð, Menningar-
sjóður og Bókaútgáfa Menn-
ingarsjóðs hafa undanfarin ár
haft aðsetur, skrifstofur og
afgreiðslu í svonefndu Lands-
höfðingjahúsi á Skálholtsstíg 7
í Reykjavík, og er þar enn
fremur ein af bókageymslum
útgáfunnar. Menningarsjóður
hefur átt húseign þessa frá vori
1959, en skrifstofur hans verið
þar frá hausti 1970.
Magnús Sthephensen lands-
höfðingi lét reisa þetta hús,
þegar leið að því að hann léti áf
starfi sínu og hlyti að flytjast
brott úr Stjórnarráðshúsinu við
Lækjargötu. Fluttist hann í
húsið nýreist snemma árs 1904.
Húsið var byggt úr kjörviði sem
tilhöggvin var í Reykjavík.
Magnús Sthepensen bjó í
húsinu með fjölskyldu sinni allt
til dauðadægurs 1917, en eftir
Ilrófur Halldórsson, framkvæmdastjóri Menningarsjóðs og
bókaútgáfunnar. er hér staddur í herbergi Hins íslenzka
þjóðvinafélags. Borðið og stólarnir eru úr húi Jóns Þorkelssonar,
rektors. en bókaskápurinn var í eigu Knuds Ziemsen. Þjóðvina-
félagið var stofnað 1871 og var Jón Sigurðsson, forseti fyrsti
formaður þess. Aðalfundir félagsins voru haldnir annað hvert ár,
þegar Alþingi kom saman, og helzt enn sú venja, að forseti Hins
íslenzka þjóðvinafélags flytur ársskýrslur sínar úr ræðustól
Sameinaðs Alþingis; sá eini, sem þaðan talar utan alþingismanna,
ráðherra og þjóðhöfðingja okkar.