Morgunblaðið - 12.09.1978, Blaðsíða 27
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 12. SEPTEMBER 1978
35
Þorvarður Elíasson, framkvæmda-
stjóri Verzlunarráðsins:
Fullyrðingar verð-
lagsstjóra hafa ekki
við rök að styðjast
ÞORVARÐUR Elíasson, íram-
kvæmdastjóri Verzlunarráðs ís-
lands, lét í gær bóka á fundi
Verðlagsnefndar, að svo miklar
upplýsingar lægju nú fyrir frá
hinum Norðurlöndunum, að full-
yrða mætti að staðhæfing verð-
lagsstjóra um að innkaup ísiend-
inga væru að meðaltali 21 til 27%
óhagkvæmari en innkaup hinna
Norðurlandanna, hefði ekki við
rök að styðjast. Bókun borvarðar
á Verðlagsnefndarfundinum í
gær er svohljóðandii
„Þann 23. ágúst sl. birti verð-
lagsstjóri tölur, sem hann segir
vera niðurstöður könnunar verð-
lagsstjóra allra Norðurlandanna á
innkaupsverði innflytjenda. Tölur
þessar eiga að sögn verðlagsstjóra
að sýna, að innkaup Islendinga séu
að meðaltali 21 %— 27% óhag-
kvæmari en innkaup hinna Norð-
urlandaþj óðanna.
Tilkynning verðlagsstjóra hefur
síðan verið notuð til margháttaðra
árása á íslenzka verzlunarstétt
sem er vænd um þjófnað, gjaldeyr-
issvik, skattsvik og hvers konar
óþjóðlega starfsemi. Allur þessi
áburður er rökstuddur með grein-
argerð verðlagsstjóra, enda er hún
þannig gerð, að hægt er að túlka
niðurstöður hennar með hverjum
þeim hætti, sem lunderni manna
gefur löngun til.
Verðlagsstjóri gefur í skyn í
áðurnefndri tilkynningu, að tölur
þær, sem hann birtir séu einnig
gerðar opinberar á hinum Norður-
löndunum með sama hætti. Hér
beitir verðlagsstjóri blekkingum,
þar sem ekkert hinna Norðurland-
anna hefur enn tekið afstöðu til
þess, hvort könnunin sé marktæk
og hafa ekkert birt um tilvist
hennar.
Það liggur ljóst fyrir, að verð-
lagsstjóri hefur birt tölur, sem
hann sjalfur túlkar á þann veg, að
þær gefa tilefni til víðtækra og
alvarlegra árása á íslenzka verzl-
unarstétt.
Jafnframt hefur verðlagsstjóri
komið í veg fyrir, að samtök
verzlunarinnar gætu svarað árás
þessari, með því að neita þeim um
allar upplýsingar varðandi um-
rædda könnun sem gætu orðið
þeim að gagni og gert þeim kleift
að upplýsa málið. Þrátt fyrir þetta
liggja nú fyrir nægar upplýsingar
frá hinum Norðurlöndunum til
þess að fullyrða að staðhæfing
verðlagsstjóra um, að innkaup
Islendinga séu að meðaltali
21—27% óhagkvæmari en innkaup
hinna Norðurlandaþjóðanna, hef-
ur ekki við rök að styðjast.
Ekki verður hjá því komist að
víta verðlagsstjóra fyrir þessa
framkomu og krefjast þess, að
viðskiptaráðherra fyrirskipi hon-
um að veita fulltrúum verðlags-
nefndar og samtökum verzlunar-
innar allar þær upplýsingar varð-
andi umrædda verðkönnun, sem
þeir fara fram á og telja nauðsyn-
legar.
I framhaldi af ofansögðu er ekki
úr vegi að benda á að Svíþjóð, sem
er sögð hafa besta innkaupsverðið,
er eina Norðurlandaþjóðin, sem
hefur engan verðlagsstjóra. Enn-
fremur má benda á að ísland hefur
valdamesta verðlagsstjórann, víð-
tækustu verðlagshöftin og ver að
tiltölu meiru fjármagni til verð-
lagseftirlits en nokkurt hinna
Norðurlandanna."
Símon ívarsson og Carl R. Hánggi.
Samleikur á gítar
endurskoða það, líkt og annað
námsefni. Upphaflega gerðum við
okkur vonir um að kennarar yrðu
virkari í samstarfi við okkur; að
gagnrýni þeirra myndi hafa meiri
mótandi áhrif á námsefnisgerðina.
En þeirra þáttur í endurskoðun-
inni hefur því miður orðið minni
en skyldi."
Blm.i En þú sjálfur. Hverju vilt
þú breyta?
„Við höfum miðað uppbyggingu
kennsluefnis við tvo aðalþætti:
Söng og hlustun (hlustunarefni
t.d. af segulböndum). Margt annað
þarf að bætast við í framtíðinni.
Við höfum hreinlega ekki haft
bolmagn til að sinna því öllu í
upphafi. Við þurfum t.a.m. að
leggja meiri rækt við skapandi
þætti í náminu."
Blm.i Hvað um framtíðina?
„Framtíðaráætlun okkar spann-
ar allt fram til ársins 1990, en þá
er gert ráð- fyrir að samningu
námsefnis fyrir alla bekki grunn-
skóla sé lokið, og að búið verði að
tilraunakenna það og endurskoða."
Starf námsstjóra
Blm.i Starfsemin á skrifstofu
tónmenntarnámsstjóra er augljós-
lega margþætt. Að hve miklu leyti
hefur þú persónulega afskipti af
henni allri? Átt þú t.d. hlut jafnt
að námsefnisgerð, tilraunakennslu
sem og endurskoðun námsefnis?
„Ég telst vera námsstjóri í
tónmennt. Starf mitt, eins og það
hefur þróast undanfarin ár, felst
að miklu leyti í samningu náms-
efnis, og í því að stjórna störfum
starfshópa. Þetta er stærsti hluti
starfs míns. En svo eru þrír
tímafrekir þættir að auki. Sam-
starfið við Ríkisútgáfu námsbóka
krefst fjölbreyttra athafna. Ég
sinni einnig alls konar afgreiðslu-
störfum hér á skrifstofunni og inni
af hendi ýmiss konar þjónustu.
Hingað koma bæði gestir og
gangandi — jafnvel blaðamenn.
Ekki má gleyma veigamiklum
þætti starfs míns, en það er
samstarfið við hina námsstjórana
í Skólarannsóknadeild. Haldnir
eru reglulegir fundir með deildar-
stjóranum, og þá fjallað um
grunnskólakennslu almennt. Loks
er að nefna beina þjónustu og
samstarf við skólann ásamt ferða-
lögum út um land. Skipuleggja
þarf tilraunakennslu og hafa fundi
með kennurum. Tíma mínum
hefur mest verið varið í námsefn-
isgerð, en það breytist þegar mesti
kúfurinn er farinn af henni. Þá
getur hin raunverulega fagnáms-
stjórn hafist."
Blmi Er starfið ekki alltof
viðamikið fyrir einn mann?
„Jú, og svo viöamikið að ég
kemst engan veginn yfir þetta allt.
Það verður alltaf eitthvað útund-
an.“
Gleymast óskir
barnanna?
Blmi Er ekki hætta á því, þegar
um flókna og margþætta námsefn-
isgerð er að ræða, að börnin sjálf
gleymist og áhugamál þeirra á
líðandi stundu?
„Það hef ég reynt að fyrirbyggja
með því að vera sem minnst
einvaldur í námsefnisgerðinni. Ég
vil helst vera einskonar verkfæri í
höndum þeirra kennara er starfa
með börnunum frá degi til dags og
Um menntamála-
ráðuneytið
síðari
grein
vinna jafnframt með mér við
samningu efnisins.
Blmi Hvetjið þið kennara eður
ei til að svala þorsta nemenda í þá
dægurtónlist sem höfð er fyrir
þeim í öllum fjölmiðlum og hlýtur
að eiga hljómgrunn?
„Ég hef alltaf sagt að námsefnið
sem við látum frá okkur sé fyrst
og fremst til að auðvelda tón-
menntakennurum störf sín, en
ekki til að binda hendur þeirra.
Æskilegast væri að þeir gætu lagt
handbækurnar frá sér og kennt
með hliðsjón af þeim sem og eftir
eigin höfði, og noti þá gjarnan
dægurlög þegar það hentar."
Hvað um hljóð-
færaleikinn?
Blmi Nú gangið þið útfrá
söngnum sem kjarnaþætti tón-
menntakennslu í grunnskólum;
allt snýst í kringum hann. En
hvergi er gert ráð fyrir að
hljóðfæratónlist sé iðkuð í hóptím-
um líkt og tíðkast víðast erlendis.
Er ekki verið að vanrækja til
framtíðar þann þátt tónlistarupp-
eldis sem hefur verið afskiptastur
til þessa?
„Þetta er viðamikið mál sem
þyrfti að athuga gaumgæfilega.
En sá stakkur sem okkur var
skorinn í upphafi útilokaði eigin-
lega hljóðfærakennslu í tón-
menntatímum grunnskóla. Við
álitum ekki gerlegt, innan þess
ramma sem til umráða var, að
taka hljóðfæraleik inn í almennt
nám. Þetta var ákvörðun okkar í
upphafi. Eins og nú háttar fer
hljóðfærakennsla eingöngu fram í
tónlistarskólum. Ég álít að þá
starfsemi þurfi að endurskoða frá
grunni, með það fyrir augum að
byrjunarnám í hljóðfæraleik flytj-
ist að einhverju leyti innfyrir
veggi grunnskóla landsins, og þá
er einnig hugsanlegt að forskóla-
nám í tónlist eigi sér þar stað. Við
verðum að skipuleggja tónmennta-
nám í almennum skólum og nám
í tónlistarskólum þannig að um
samfellda og samræmda áfanga
verði að ræða.“ Þetta starf er að
hefjast með námsskrárgerð fyrir
tónlistarskólana."
Blmi Við Islendingar höfum
verið kórsyngjandi þjóð alla okkar
tónlistársögu. I hvers verkahring
er að hafa frumkvæði um að kynna
ungmennum hljóðfæralist í al-
mennum skólum?
„Það verður að vera sameigin-
legt frumkvæði ráðuneytis, tón-
listarskóla og tónmenntarkenn-
ara.“
Blmi Er það í verkahring
námsstjóra í tónmennt að vera
hvati að fundi um stöðu hljóðfæra-
tónlistar í grunnskólum landsins?
Það er áreiðanlega í verkahring
ráðuneytisins en þetta er það
mikið mál að það heyrir undir
fleiri og hærra setta menn innan
ráðuneytisins heldur en mig einan.
BLMiÞá ráðherra?
„Já ráðherra og ráðuneytis-
stjóra. Það væri hins vegar ekki
óeðlilegt að fyrst væri komið á
óformlegum umræðum með yfir-
stjórnendum þessara mála, t.d.
Kristni Hallssyni, Jóni Nordal,
Stefáni Edelstein, Jóni Ásgeirs-
syni og fleirum. Síðan væri málinu
komið áfram í ráðuneytinu að
höfðu samráði við ráðuneytis-
stjóra og ráðherra."
BLMiEinhver verður að boða til
fundarins.
„Já og ég held að það ætti að
vera í verkahring okkar ráðu-
neytismanna"
BLMiHvers í ráðuneytinu?
„Við erum að tala um stóraukna
hljóðfæratónlist i grunnskóla.
Tónmenntarkennsla í grunnskóla
heyrir undir mig en tónlista-
skólarnir og hljóðfærakennsla
heyrir undir Kristinn Hallsson
tónlistarfulltrúa. Það er því í hans
verkahring ekki síður en mínum
að boða til fundar um mál sem
þetta. Hins vegar er þetta stórmál
sem krefst meiri háttar skipulags-
breytinga og þess vegna þurfa
fleiri aðilar að koma þar við sögu,
t.d. þeir sem ég nefndi hér á
undan. Ég held að tími sé til
kominn að taka öll tónlistarmál á
Islandi til gagngerrar endurskoð-
unar. Það þarf að sameina marga
sundraða krafta sem nú bauka
hver í sínu horni.“
Vantar
samræmandi afl?
BLMiErtu með þessu að segja
að það vanti samræmandi afl í
tónlistarlíf íslendinga jafnt á
menningar- sem menntasviði? Afl
sem hefur máls á aðkallandi
verkefnum og deilir þeim niður á
viðkomandi stofnanir og embætti
eða gerir a.m.k. tillögur þar um?
„Já, einmitt. Ég hefi reyndar
áður nefrit þetta í útvarpsþætti
um tónlistarmál og oft rætt þetta
í óformlegum viðræðum við kunn-
ingja. Fyrst þarf frumkvæði, þá
ráðstefnu eða annan heppilegan
vettvang til skoðanaskipta. I
kjölfar hennar þyrftu að fylgja
tillögur og síðan framkvæmdir.“
BLMiTökum annað dæmi um
verkaskiptingu: Tónlistarstjóri
Utvarps sagði í viðtali að það væri
ekki í hans verkahring, eða
yfirstjórnar Sinfóníuhljómsveitar
Islands, að hefja viðræður um
samstarf hljómsveitarinnar og
tónmenntarkennara landsins, þ.e.
skjólstæðinga þinna. Er það í
þínum verkahring?
„Það má vel vera að frumkvæði
ætti að koma fra mér og reyndar
hef ég einhvern tíman nefnt þetta
við framkvæmdastjóra hljóm-
sveitarinnar. Það þarf aðeins að
koma á laggirnar litlum starfshópi
sem í samráði við S.I. og með
hæfilegum fyrirvara, gerði áætlun
um efnislegt inntak skólatónleika
hvers vetrar. Þetta er ekkert mál
í sjálfu sér og sjálfsagt að kippa
því í liðinn úr því að fram er
komin 'tillaga í þá veru.
Njáll Sigurðsson, hinn ungi og
ötuli tónmenntarnámsstjóri okk-
ar, sagði að lokum, að full ástæða
væri til að skilgreina nánar
verksvið ýmissa embættismanna;
að oft vissu þeir ekki sjálfir
takmörk síns verkahrings og því
vart hægt að ætlast til að utanað-
komandi aðilar gerðu það.
GÍTARLEIKARARNIR Símon
H. Ivarsson og Carl R. Hánggi
frá Sviss munu á næstunni fara
í tónleikaferð um ísland.
Fyrstu tónleikarnir verða í
Vestmannaeyjum hinn 14.
september, 16. september verða
þeir í Njarðvík, 19. september á
Húsavík og 20. september munu
þeir kynna gítartónlistina í 4
skólum á Akureyri auk þess sem
þeir halda tónleika í Akureyrar-
kirkju sama dag. Á ísafirði leika
þeir félagar 21. september en
tónleikaferð sína enda þeir í
Reykjavík með tónleikum hinn
21. og 24. september í Bústaða-
kirkju.
Á efnisskrá tónleikanna eru
verk frá 1510 og allt fram á
þennan dag. Símon og Carl hafa
undanfarin ár sturidað nám í
Vínarborg og lauk Karl prófi
þaðan síðastliðið haust.
Kriatmann Guómundaaon
Einn af víölesnustu höfundum
landsins. Nokkrar af bókum
hans hafa veriö þýddar aö
minnsta kostl 4 36 tungumál.
Skáldverk
Kristmanns GuÖmundssonar
Brúöarkyrtillinn
Morgunn lífsins
Arfur kynslóöanna
Ármann og Vildís
Ströndin blá
Fjalliö helga
Góugróöur
Nátttrölliö glottir
Gyöjan og nautiö
Þokan rauöa
Safn smásagna
J
s
Almenna Bókafélagiö,
Austurstrsati 18, Skammuvogur 36,
•ími 19707 simi 73055