Morgunblaðið - 12.09.1978, Blaðsíða 30
38
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 12. SEPTEMBER 1978
Minning:
Guðjón Jónsson
Litlu - Ávík
Fæddur 22. apríl 1906.
Dáinn 5. septcmber 1978.
Í fámennu sveitarfélagi eins og
Arneshreppi, verður jafnan skarð
fyrir skildi þegar einhver af
traustustu bústólpum sveitarinnar
kveður í síðasta sinni við andlát
sitt hér og flyst til annars og betra
heims. Slíkt skarð verður seint eða
ekki bætt, þótt máltækið segi, að
maður komi manns í stað.
Guðjón Jónsson í Litlu-Avík er
fluttur frá okkur til annarrar
stjörnu. Árum saman hafði hann
kennt sér þess sjúkleika, sem að
lokum dró hann til dauða. Árum
saman lét hann sem minnst bera
á þessum sjúkleika sínum og lagði
sig fram við öll sín störf, eins og
honum var í blóð borið, þótt ekki
gengi hann heill til skógar.
Guðjón er fæddur í Litlu-Ávík
22. apríl árið 1906, sonur Jóns
Magnússonar, hins kunna hag-
leiksmanns og bátasmiðs, og
Sigríðar Ágústínu Jónsdóttur.
Guðjón lærði bátasmíðar af föður
sínum og stundaði þær í ígripum
fram eftir ævi. Eru þeir margir,
bændurnir í Árneshreppi, sem
eiga báta smíðaða af Guðjóni.
Eftir fráfall föður síns, tók hann
að sér forsjá búsins og bjó með
móður sinni uns hún andaðist árið
1951.
Árið 1952 kvæntist hann eftirlif-
andi konu sinni, Þórdísi Guðjóns-
dóttur, og eignuðust þau einn son,
Jón Guðbjörn, sem heima á i
Reykjavík.
I Litlu-Ávík hefur ávallt verið
fremur harðbýlt og erfitt um
ræktun vegna grjóts og grýttra
mela. En er ný tækni í landbúnaði
tók að berast um sveitir landsins,
varð hann einn hinna fyrstu í
Árneshreppi að taka hana í
þjónustu sína. Aflaði hann sér
tilheyrandi véla og tók að breyta
gróðurleysum og grjótmelum í
graslendi. Tókst honum þetta með
fádæma dugnaði, svo að Litla-
Ávik er nú óþekkjanleg frá því
sem áður var að því er gnertir
ræktað land, sem nú er orðið mikið
að víðáttu, og bústofn einhver hinn
mesti í allri sveitinni. En þess er
skylt að geta, að ekki hefur hann
staðið hér einn að verki. Svo er um
flesta þá, er afrek vinna, að ekki
hafa þeir verið einir á báti, því:
„Maðurinn einn er ei nema hálfur,
með öðrum er hann meiri en hann
sjálfur." Þórdís kona hans á sinn
mikla þátt í öllum framkvæmdum
og umbótum, sem á jörðinni hafa
verið gerðar. Snyrtimennska
þeirra beggja hefur verið á orði
höfð og umgengni öll til fyrir-
myndar úti jafnt sem inni. Þriðji
aðili hefur og átt hér stóran hlut
að, en það er Sigursteinn Svein-
björnsson, sonur Þórdísar frá
fyrra hjónabandi, en hann hefur
frá æsku starfað að búskapnum og
lagt sig allan fram um uppbygg-
ingu og ræktun jarðarinnar, og
+
Eiginmaöur minn,
HELGI KRISTINSSON,
lézt í sjúkrahúsi Ketlavíkur 11. september.
Fyrir hönd barna og systkina hins látna.
Inga Níelaen.
t
Systir mín og móöursystir okkar,
INGIMUNÐA GUDMUNDSPÓTTIR,
Uröarstíg 7 A,
lézt aö Hrafnistu 10. sept.
Árni Guðmundsson,
Guömundur Jóhann Guömundsson,
Guðlaugur Rúnar Guömundsson,
Guöfinna Inga Guömundsdóttir.
+ Móöir okkar og tengdamóöir,
SIGRÍÐUR CARLSDÓTTIR BERNDSEN,
Hátúm" 10 A,
andaöist 9. þ.m.
Erna Maríusdóttir, Valur Pálsson,
Baldur Maríusson, Inga Cleaver.
+
Kveðjuathöfn um móður okkar,
ÖNNU SIGRÍDI BJÖRNSDÓTTUR,
fer fram frá Fíladelfíukirkjunni í Reykjavík, þriöjudaginn 12. sept. og hefst
kl. 13.30.
Útför hennar veröur gerö frá Sauöárkrókskirkju laugardaginn 16. sept. og
hefst kl. 14.00.
Eyrún Guömundsdóttir,
Björn Guómundsson.
+
Elskuleg dóttir okkar og systir,
SIGURBJÖRG KATRÍN INGVADÓTTIR,
Yrsufelli 1,
veröur jarösungin frá Fossvogskirkju miövikudaginn 13. sept. kl. 13.30.
Þeim sem vildu minnast hennar er bent á Styrktarfélag vangefinna.
Foreldrar, aystkini og aðrir vandamenn.
hefur hið mikla starf hans reynst
ómetanlegt, ekki síst eftir að
Guðjón tók að kenna þess sjúk-
dóms, sem nú hefur sigrað að
lokum.
Margar ljúfar minningar á ég
frá samskiptum okkar Guðjóns og
annars heimilisfólks í Litlu-Ávík.
Eg fluttist með foreldrum mínum
að Hrauni, þegar ég var 17 ára, en
aðeins er örskammur spölur þaðan
ofan í Litlu-Ávík. Margar átti ég
ferðir þangað og ævinlega var mér
vel fagnað af honum og Sigríði
móður hans, þeirri góðu sóma-
konu. Oft sátum við Guðjón við
tafl á vetrarkvöldum. Og nokkrum
sinnum áttum við leið saman um
sveitina í ýmsum erindum. Fór
ævinlega mjög vel á með okkur.
En leiðir skildu eins og oft vill
verða. Eftir nokkurra ára dvöl á
Hrauni, fluttist ég á brott, m.a. í
atvinnuleit fyrst í stað, en Guðjón
varð kyrr og stundaði bú sitt og
annaðist um aldna móður sína.
Aldrei hef ég komið svo heim í
sveitina, að ekki hafi ég komið að
Litlu-Ávík, og hafa mér ævinlega
verið það miklar ánægjustundir,
enda gestrisni þeirra hjóna, Þór-
dísar og Guðjóns, einlæg og hlý.
Guðjón var alla tíð alvörumað-
ur. Við hann var gott að ræða um
alvarleg mál og þýðingarmikil,
mál sem þurftu umhugsunar við,
en ekki þýddi að ræða um við
hvern sem var. Ðulur var hann í
skapi og lét ekki uppi skoðanir
sínar við alla. En ef á annað borð
var hægt að vinna trúnað hans,
var hann allra manna einlægastur,
og talaði um það sem honum bjó
í brjósti, eða sem hann helst hafði
áhuga á. Og það voru sjaldnast
þessi almennu dægurmál, sem eru
á allra vörum. Ræddum við
stundum, meðan ég var heima, um
lífið og um gátur tilverunnar, um
alheiminn og stjörnurnar og fleira
í þeim dúr. Féll okkur vel að ræða
saman um þessi efni og önnur
hliðstæð.
Ég vil þakka Guðjóni fyrir öll
góð kynni á liðnum árum. Og ekki
vil ég síst þakka honum fyrir alla
þá hjálpsemi, sem hann lét
foreldrum mínum í té, á meðan
þau áttu heima á Hrauni, en hann
var þeim ávallt mikil hjálparhella,
boðinn og búinn þeim til aðstoðar,
ef þau þurftu á hjálp að halda. Slík
hjálpsemi var þeim ómetanleg og
verður ekki þökkuð sem skyldi.
Við hjónin sendum eftirlifandi
konu Guðjóns samúðarkveðjur, og
óskum henni styrks í þeim erfið-
leikum lífsins sem framundan eru.
Vertu sæll að sinni, gamli vinur.
Ég veit, að nú ertu kominn á
annan hnött annars sólhverfis, þar
sem þín bíður fegurð og farsæld og
uppfylling allra óska. Því ekki fer
hjá því að „þar sem góður maður
gengur, þar eru guðs vegir", og
gangan á guðsvegi hér á jörð leiðir
tii farsældar á framlífshnetti
þeim, sem til er flutt, þá héðan er
farið.
Ingvar Agnarsson.
Leiöi min þfn blessuö hjálparhönd
heim á bjartan ódauðleikans strönd.
Þar sem hvíldin þreyttu barni vís
þegar sól á etsta degi rís.
(ÓJ)
Bróðir minn, Guðjón Jónsson í
Litlu-Árvík, Ströndum, hefur lotið
hinu mikla valdi. Hann hefur
unnið sinn æviþátt til enda.
Hann mat það mest að vera trúr
hinu góða í sjálfum sér. Hann var
sérstæður persónuleiki, sem
gleymist ekki þeim, er best þekktu.
Dulur í skapi, fór ekki troðnar
slóðir.
Hann var afburða verkmaður og
höfðingi í lund.
Þetta er það sem mér er ríkast
í huga að segja um Guðjón að
leiðarlokum.
+
Móöir okkar, tengdamóöir, amma og langamma,
RANNVEIG JÓNSDÓTTIR,
Uröarstíg 14,
er lést 1. september s.l., veröur jarösungin frá Fossvogskirkju miövikudaginn
13. sept. kl. 3 e.h.
Siguröur Gíslason,
Tryggvi Gíslason,
Sigrún Gisladóttir,
Ester Gísladóttir,
Þorkell Gíslason,
barnaborn og barnabarnabörn.
Jóna Eyjólfsdóttir,
Alda Sigurjónsdóttir,
Helgi Hjörleifsson,
Valtýr Guðmundsson,
Margrét Davíösdóttir,
+
Innilegar þakkir fyrir auösýnda samúö og vinarhug viö andlát eiginmanns
míns, fööur okkar, sonar míns og bróöir okkar,
ÓMARS BRAGA INGASONAR,
Skólabraut 18, Akranesi.
Bára K. Guómundsdóttir,
Höróur Baldvin Ómarsson, Júlíana Ómarsdóttir,
Ingi Magnússon Ómarsson,
Bára Eyfjörð, Ingibjörg K. Ingadóttir,
Magnús I. Ingason, Ssvar F. Ingason.
+
Viö þökkum af alhug þá miklu vináttu og samúö er okkur var sýnd viö andlát
og útför mannsins míns, fööur okkar, tengdafööur, afa og langafa,
GUDBJARTAR EINARSSONAR,
Akbraut, Stokkseyri.
Laufey Gísladóttir,
Kristin María Waage,
Sigríóur Guöbjartsdóttir,
Eiríkur Guöbjartsson,
Ingunn Guöbjartsdóttir,
Einar S. Guóbjartsson,
Hafsteinn Kristjánsson,
Baldur Waage,
Jóhann Runólfsson,
Ágústa Þ. Guðmundsdóttir,
Kristján Sigurösson,
Guörún Guðbjartsdóttir,
barnabörn og barnabarnabörn.
Fyrst minnist ég Guðjóns er
hann var ungur drengur. Ohörðn-
uð höndin fór oft með orf og ljá.
Myrkranna á milli hjálpaði hann
föður sínum við búskapinn og
smíðarnar. Hann var svo lágur í
lofti að hann varð að standa á
kassa til þess að geta dregið
langviðarsögina nógu hátt á móti
fullorðnum manni þegar langviðn-
um var flett í þunnar fjalir sem
smfða skyldi úr báta, líkkistur eða
aðra muni.
Æskuárin liðu í stöðugu striti.
Kannski hefur hann átt ýmsar
bestu og ljúfustu stundirnar með
skepnunum sem hann annaðist og
umgekkst að umhyggju og nær-
gætni.
Enn líður tíminn. Maður um
tvítugt hyggst hleypa heimdrag-
anum, sjá meira fyrir sér, víkka
sjóndeildarhringinn. Það er haust-
kvöld og hann er ferðbúinn.
Ferðakistan stendur opin á gólf-
inu, hlaðin hlýlegum ullarfötum
sem móðurhöndin hafði lagt þar.
Það er hljótt og þungt í lofti.
Allir eru þögulir. Það er alltaf
eitthvað sérstakt við kveðjustund.
Gamall maður situr hugsi með
hönd undir kinn. Loks segir hann:
„Teningnum hefur verið kastað.
Þú ferð, sonur minn, en hvernig
fer ég að án þín?“
Það er eins og allir standi á
öndinni og bíði eftir einhverju.
Hverju?
Um háttamál gengur ungi mað-
urinn til föður síns, tekur um
herðar honum og segir.
„Ég verð hér kyrr hjá þeir, faðir
minn.“
Gamla manninum létti fyrir
brjósti. Þeir féllust í faðma.
Þetta var ekki síðasta fórnin,
heldur hin fyrsta.
Eftir þessa ákvörðun vann hann
og var foreldrum sínum allt meðan
þau lifðu.
Eitt sinn mun dögg ástarinnar
hafa fallið að hjarta hins unga
manns og fagrir draumar borið
hann upp í ljósið — en ljósið hvarf.
Blómið yndislega fölnaði og hneig
til jarðar.
Þjáningin og lífið eru óaðskilj-
anleg heild. Dýpsta sorgin er
þögul.
Sjaldan er ein báran stök. Enn
barði sorg að dyrum. Systir hans,
Guðbjörg, var skyndilega burtköll-
uð og eftir stóðu sex munaðarlaus
börn á aldrinum 1—9 ára. Þau
tvístruðust eins og oft vildi verða.
Þá tók Guðjón og móðir hans, sem
þá var orðin gömul kona og
ellilúin, einn drenginn, Hannes
Þórólfsson, 6 ára gamlan. Þar sem
er hjartarúm, þar er einnig
húsrúm sannaðist þar.
Missir Guðbjargar var þyngri
sorg en orðum taki fyrir
Litlu-Ávíkurheimilið. Systkinin
voru mjög samrýmd. Sum él birtir
aldrei upp. Sum sár gróa ekki þó
að yfir þau hemi. Þetta skarð varð
aldrei fyllt.
Þar kom löngu síðar að Guðjón
gekk að eiga Þórdísi Guðjónsdótt-
ur, ekkju með fimm börn. Þá tók
hann enn þunga ábyrgð á herðar
sér að ganga þeim í föðurstað.
Þann veg þræddi hann af sam-
viskusemi og umhyggju. Þau hjón
eignuðust tvo drengi, annar dó við
fæðingu, en Jón Guðbjörn er
uppkominn efnispiltur.
Sigríður, stjúpdóttir Guðjóns,
lét fyrsta barn sitt bera nafn hans.
Sigursteinn Sveinbjörnsson, stjúp-
sonur hans, hefur alla tíð frá því
hann komst til þroska verið hægri
hönd fóstra síns við búskapinn og
ræktun jarðarinnar, sem er til
fyrirmyndar í hvívetna enda voru
hjónin samhent í öllu sem vel fór
fyrir heimilið og var gestrisni
þeirra rómuð.
Enn er það ósagt að mörg börn
fjarlægari en getið hefur verið
nutu skemmri eða lengri dvalar á
heimili Guðjóns, en það mun
ágreiningslaust talinn góður þátt-
ur í uppeldi þeirra og mótun. Og
frá systurbörnunum, sem nú
starfa í fjarlægum löndum, Svein-
björgu Alexanders og Björgvini
Óskarssyni lækni, berast hlýjar
kveðjur vermdar ljúfum minning-
um.
Að leiðarlokum hugsa ég til
bróður míns inn fyrir tjaldið, sem
fallið er, og þakka honum það, sem
aldrei verður fullþakkað, alla