Morgunblaðið - 21.10.1978, Blaðsíða 2

2
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 21. OKTOBER 1978
Rannsóknanefnd sjóslysa:
Lítil áhrif strauma á
rek gúmb jörgunarbáta
— og léleg ending þeirra og sjóhæfni í vondum veðrum
„ÞÆR niðurstöður þessara
rannsókna. sem komu okkur
mest á óvart, eru minni áhrif
strauma á rek gúmbjörgunar-
báta en talið hefur verið og léleg
ending þeirra og sjóhæfni í
vondum veðrum,“ sögðu þeir
Svend Aage Malmberg haffræð-
ingur og Þórhallur Hálfdánar-
son framkvæmdastjóri sjóslysa-
nefndar. er Mbl. ræddi við þá í
gær um niðurstöður rannsókna-
nefndar sjóslysa, sem nú hefur
verið gerð skýrsla um. Þrennt
sögðust þeir félagar vilja leggja
megináherzlu á varðandi úrbæt-
ur> sjálfvirka neyðarsenda í alla
gúmbjörgunarbáta, styrkingu
rckankera og að teknir verði úr
umferð gamlir bómullarbátar
og reglur settar um hámarksald-
ur gúmbáta. Gúmbjörgunarhát-
arnir eru tvímælalaust það bezta
sem nú er til,“ sögðu þeir Svend
Aage Malmberg og Þórhallur
Hálfdánarson. „En þessar rann-
sóknir sýna hversu skjót björg-
un er þýðingarmikil vegna
lélegra endingar bátanna f
vondum veðrum, átta vindstig-
um og þar yfir, og kuldans. Við
ísland er þetta spurning um
klukkustundir en ekki daga“.
Báðir lögðu áherzlu á að gera
þyrfti frekari rannsóknir við
mismunandi strauma og skilyrði
á ýmsum miðum við landið.
Rannsóknanefnd sjóslysa, eða
reknefndin eins og hún var nefnd í
daglegu tali, hóf störf á árinu 1974.
Nefndarmenn voru: Haraldur
Henryson, Ingólfur Stefánsson,
Sigfús Bjarnason, Jónas Haralds-
son, Ingólfur Þórðarson, Guðni
Jónsson, Gunnar H. Ólafsson,
Gústaf Arnar, Svend Aage Malm-
berg og Þórhallur Hálfdánarson.
ELDSVOÐINN Á AKUREYRI— Hér sést hvernig Hótel Akureyri er
útleikið eftir eldinn sem þar kom upp á miðvikudagskvöld. Ljósm. Mbl. Sv.P.
Stefnt að því að hækka húsnæðis-
málalán með verðtryggingu þeirra
Tekur sæti
á Alþingi
GUÐMUNDUR H. Garðarsson tók
sæti á Alþingi sl. fimmtudag í
fjarveru Ragnhildar Helgadóttur
(S), 5. þm. Reykvíkinga, sem er í
opinberum erindagjörðum erlend-
is.
UNNIÐ er nú að krafti að
endurskoðun löggjafar um hús-
næðismál, og í samtali við Magn-
ús Magnússon félagsmálaráð-
herra kom fram, að hann vonast
til að unnt verði að gera þar
verulega breytingu til batnaðar.
Ráðherra sagði hins vegar að
Ijóst væri að endurskipulagning
þessara mála tæki einhver ár, því
að þetta væri svo kostnaðarsöm
breyting að ekki væri unnt að
gera hana í einu lagi.
Magnús sagði, að gert væri ráð
fyrir að húsnæðislán þessi yrðu
verðtryggð að öllu leyti — með
AFLI loðnuskipanna á
sumar- og haustvertíðinni
losar nú 320 þúsund tonn,
en veiðarnar hafa nú staðið
frá því um miðjan júlí.
Síðastliðið ár hófust þær á
sama tíma og lauk skömmu
fyrir jól. Þá veiddust alls
260 þúsund tonn, þannig
að í ár er um algjöra
metveiði að ræða. Þegar
loðnuskipin voru flest í ár
voru þau 54, en þeim hefur
eitthvað fækkað að undan-
förnu. í fyrra voru skipin
flest tæplega 40 við loðnu-
veiðarnar.
Sigurður RE er aflahæsta skipið á
sumar- og haustvertíðinni og í gær
var skipið komið með 13.570 lestir.
Börkur NK var með 10.818 lestir,
Pétur Jónsson 9745, Loftur Bald-
vinsson 9400, Bjarni Ólafsson 9140
og Gísli Árni og Skarðsvík voru
með rétt innan við 9.000 lestir
samkvæmt lauslegri athugun
Loðnunefndar í gær.
Undanfarið hefur veður verið
óstillt á loðnumiðunum um 80
mílur norður af Horni, en skipin
IIÁSKÓLASTÚDENTAR kjósa í
dag, laugardag, um það hverjir
eigi að sjá um hátíðarhöldin á
fullveldisdaginn, 1. desember n.k.
Kosið verður í Sigtúni á kosn-
ingafundi þar og hefjast kosning-
arnar að loknum framsöguræð-
um, sem standa frá kl.
13.30—14.30 og standa kosning-
arnar til kl. 17.30. Allir skráðir
hins vegar sáralágum vöxtum og
ætlunin væri að fikra sig með
lánsfjárhæðina í áföngum upp í
70—80% af fjármagnsþörf hús-
byggjenda. Lánin yrðu þannig ekki
bundin við ákveðna krónutölu, eins
og nú væri, heldur yrðu þau visst
hlutfall af byggingarkostnaðinum
en þó þannig, að þegar tiltekinni
byggingarstærð væri náð yrði sett
þak á lánin og lánin yrðu óbreytt
að krónutölu þar fyrir ofan.
Þá sagði Magnús, að ein hug-
myndin er fram hefði komið væri
á þá leið að tryggja það, að
afborganir af þessum lánum færu
hafa þó fengið góða kafla á milli
til að athafna sig. Frá því á
fimmtudagskvöld þar til síðdegis í
gær höfðu eftirtalin skip tilkynnt
um afla:
Fimmtudagur: Magnús 470, Jón
Kjartansson 1130, Hilmir 520,
Súlan 700.
Föstudagur: Gullberg 590,
Húnaröst 590, Börkur 1070,
Skarðsvík 580, Sæbjörg 500, Óskar
Halldórsson 380.
SAMKVÆMT loftferðasamningi
frá 1945 milli Bandaríkjanna og
íslands og nýjum samningi sömu
aðila frá 1970 hafa Flugleiðir
leyfi til þess að fljúga áætlunar-
flug með vörur milli íslands og
Bandarikjanna. Þessar
stúdentar í Háskólanum hafa rétt
til að taka þátt f kosningunum.
Tveir listar eru' í kjöri til 1.
des.-nefndarinnar og eru það
A-listi Vöku, félags lýðræðissinn-
aðra stúdenta, sem býður fram
umræðuefnið: „1984“ Hvað verður
ekki bannað?" og B-listi Verðandi,
félags róttækra stúdenta, sém
bjoða fram umræðuefnið: „Háskóli
í auðvaldsþjóðfélagi."
aldrei umfram ákveðið hlutfall af
tekjum viðkomandi lántaka.
Magnús sagði, að fé lífeyrissjóð-
anna myndi verða veigamikill
þáttur í fjármögnun þessara
fyrirætlana enda þýddi þetta
verðtryggingu á þessu fjármagni
um leið.
Magnús sagði ennfremur, að
sérstakur starfshópur starfaði að
þessari endurskoðun og kvaðst
ráðherra vonast til að hann lyki
störfum í janúarlok nk. en síðan
mætti búast við að einhvern tíma
tæki að kynna þetta mál bæði í
ríkisstjórn og annars staðar, svo
að hann kvaðst ekki þora að vona
að það yrði staðfest á þessu þingi
enda þótt það yrði líklega lagt þar
fram fyrir þinglok.
Magnús kvað ennfremur koma
inn í þetta mál hugmyndir um
nýjan lánaflokk til viðhalds og
endurbóta á gömlu húsnæði í því
skyni að koma í veg fyrir að
húsnæði drabbist niður — koma í
veg fyrir að húsnæði yrði heilsu-
spillandi í stað þess að þurfa að
lána síðar til að útrýma heilsu-
spillandi húsnæði.
Þá sagði ráðherra að í burðar-
liðnum væri nú frumvarp um
verkamannabústaði og leiguíbúðir
sveitarfélaga, sem hann kváðst
vonast til að geta lagt fram á þingi
fljótlega í næsta mánuði og að það
færi þar lítt breytt í gegn. Inn í
þetta frumvarp fléttuðust að hluta
áform um sérstakar úrbætur í
húsnæðismálum aldraðra, en áætl-
anir væru uppi um að skoða þetta
mál betur til að auðvelda frekari
byggingar fyrir aldraða en gert
upplýsingar fékk Mbl. í gær hjá
Birgi Guðjónssyni lögfræðingi í
samgönguráðuneytinu.
Samkvæmt upplýsingum Birgis
gerðu ríkin með sér samning um
loftflutninga í febrúar 1945. j
viðbæti samningsins segir svo
m.a.: „Flugfélögum íslands, sem
löggildingu hljóta, skulu veitt
réttindi til yfirferðar og viðkomu
án flutnings á landsvæði Banda-
ríkjanna svo og réttindi til að taka
og skilja eftir millilandaflutning,
hvort heldur er farþegar, farmur
eða póstur í New York eða
Chicago."
í desember 1947 var flugfélagið
Loftleiðir tilnefnt til þess að fljúga
milli íslands og Bandaríkjanna
samkvæmt þessum samningi. Árið
1970 fóru fram viðræður um
þennan samning milli bandarískra
og íslenzkra flugyfirvalda að ósk
væri ráð fyrir í því frumvarpi og
þá á þann hátt að auðvelda
öldruðu fólki að byggja hóflega
stórar íbúðir að stærð, því að með
því móti losnuðu stærri íbúðir er
aftur hentuðu betur stærri fjöl-
skyldum — koma í veg fyrir þá
þróun sem verið hefur að eiga sér
stað í Reykjavík að ýmis gamal-
gróin hverfi eru með örfáar
manneskjur í mjög stóru húsnæði.
Kindakjöt til
New York
EFTIR helgina fara með flugi til
New York 2,2 tonn af ófrosnu
kindakjöti og er hér um tilrauna-
sendingu að ræða. Það er fyrir-
tækið M.H. Grcenbaum sem kaup-
ir kjötið en Sambandið flytur það
út. Til að fylgjast með sölu og
meðferð kjötsins fara héðan þeir
Gunnlaugur Björnsson, aðstoðar-
framkvæmdastjóri Búvöru-
deildar SÍS, og Jón R. Björnsson,
starfsmaður Markaðsneíndar
landbúnaðarins, og fer Jón einnig
utan til að kynna sér verð og
aðstæður á kjötmarkaði á þessum
slóðum með hugsanlegan út-
flutning á kindakjöti héðan fyrir
augum.
Ekki er vitað enn hvaða verð
fæst endanlega fyrir kjötið við
sölu í New York en þess má geta
að áður hefur verið gerð tilraun
með sölu á íslensku kindakjöti til
Bandaríkjanna en það var þá flutt
út frosið og varð ekki framhald á
þeim útflutningi.
Bandaríkjamanna. Höfðu þeir
áhuga á því að gera breytingar á
samningnum, þar sem hann væri
sérstakur fyrir margra hluta
sakir. Eftir þessar viðræður árið
1970 var gerður samningur milli
ríkjanna þar sem lýst er skilningi
beggja ríkjanna á samningnum.
Að sögn Birgis lá þá fyrir, að
heimild til vöruflugs var í
samningnum frá 1945 því í
samningnum 1970 segir að hreint
vöruflutningaflug skúli bannað
fram yfir 1973.
„Samkvæmt þessu,“ sagði Birg-
ir, „er heimildin sem tiltekin er í
samningnum frá 1945 komin í fullt
gildi aftur og Flugleiðir, þ.e.
Loftleiðir, hafa samkvæmt okkar
skilningi fullt leyfi til áætlunar-
flugs með vörur milli Keflavíkur
og New York.“
Loðnuaflinn á sumar- og haustvertíðinni:
Þegar orðinn um
60 þúsund lestum
meiri en í fyrra
Háskólinn:
Kosið til 1. desembernefndar í dag
Vöruflug Flugleiða til
Bandarík janna byggist
á samningi f rá 1945