Morgunblaðið - 21.10.1978, Blaðsíða 12

12
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 21. OKTÓBER 1978
STJÖRNUSTRÍÐ. sem Nýja bíó
hofur nú hafió að sýna or
ævintýramynd oins nj; þær norast
ævintýraloBastar. Ævintýrin í
mvndinni oru a'ttuó úr kynja-
voriild Koimsins. oins «g hún
komur fyrir sjónir í toiknimynda-
siijíunum. on Stjiirnustríð or líka
ævintýri út af fyrir sig í kvik-
mvndasiÍKunni. þar som hún
hefur slojíið iill mot í aðsókn og
sýninKatokjum. som voru orðnar
álíka «k tokjur af sýningum á
bæði I.auKardaKskviildsfárinu «k
Close Encountors «f thc Third
Kind. som nú or oinnÍK vcrið að
sýna hór «k þykja hafa spjarað
sík alvoK bæriloKa.
Stjörnustríð er afsprenKÍ
Georpe Lucas, un^s bandarísks
kvikmyndaKerðarmanns, eins úr
hópi hinna ungu Holl.vwoodleik-
stjóra, sem verið hafa að taka öll
völd í kvikmyndaborKÍnni á síð-
ustu árum ok misserum. Þeir eru
allir KÓðvinir ok skiptast bróður-
le^a á ráðum ok þekkinKu að
ÓKÍeymdum KÓðlátleKum hnútu-
köstum. Sa^an seKÍr til dæmis, að
meðan á töku bæði Stjörnustríðs
ok Close Encounters stóð hafi þeir
félaKarnir Lucas ok Steve Spiel-
berK, sem Kerði síðarnefndu mynd-
ina, verið í stöðuKu skeytasam-
bandi ok metist um það sín á milli
hvor hefði eytt meiru af eldsneyti
ok sprenKÍefni.
GeorKe Lucas er annars þekkt-
astur meðal bíÓKesta hér um slóðir
fyrir mynd sína American
Graffiti, þar sem hann lýsti lífi
bandariskra nienntaskólakrakka á
sjötta áratuKnum ok byKKði á eÍKÍn
reynslu. Þetta var önnur mynd
Lucas ok hann Kerði hana fyrir
sáralítinn pcninK eftir' að fyrsta
mynd hans, sem var vísindaskáld-
sa^a í anda 2001, hafði að mestu
farið fyrir ofan Karð ok neðan hjá
kvikmyndahúsKestum.
• Skrítinn
kokteill
Að sumu leyti má seKja, að
Stjörnustríð sæki Lucas einnÍK í
bernsku sína. Lucas hefur verið
KaKntekinn af vísindafantasíum og
ævintýrum í rómantískum anda. A
bernskuárum sínum eyddi hann
mörKu lauKardaKssíðdeginu í kvik-
myndahúsunum líkt ok aðrir
jafnaldrar hans ok þar voru það
hetjur á borð við Flash Gordon,
Tarzan ok Errol Flynn, sem réðu
ríkjum. Sem svo marKÍr aðrir
amerískir kvikmyndaKerðarmenn
af þessari k.vnslóð, KJörþekkir
Lucas helztu verk kvikmynda-
söKunnar, er þar fundvís á kræsi-
le^ar skírskotanir, enda kryddar
hann Stjörnustríðið með hlið-
stæðum ýmissa söKufræKra atriða
úr þessum myndum. í myndinni
koma fyrir ófreskjur sem sóttar
eru í hrolivekjur í anda Franken-
steins, þarna er spranKatriði í
anda Tarzanmyndanna, þarna eru
skylminKar sem jafnvel Errol
Kamli Flynn hefði verið stoltur af,
b.vssueinvígi eins ok þau Kerast
möKnuðust í vestrunum, svo að
eitthvað sé nefnt. Undarlegt sam-'
bland óneitanlega en góður
kokteill eftir undirtektum áhorf-
enda um víða veröld að dæma.
Han Solo (lengst til vinstri og leikinn af Harrison Ford), Ben Kenobi (AQLEC Guinness), Luke Skywalker
(Mark Hamill) og Chewbacca horfa furðulostnir á hina hrikalegu stærð Dauðastjörnunnar.
Vélmennunum er að vísu veitt
eftirför en eftir nokkrar hrakninK-
ar komast þau undir forsjá Luke
Skywalker, ungs pilts sem býr á
þessari kynjaplánetu með frænda
sínum ok konu hans, sem þarna
stunda búskap í návist undarleKra
mannvera, sem ráða ríkjum í
eyðimörkinni á plánetunni. Sam-
skipti Lukes við vélmennin verða
til þess að útsendarar óvinanna
koma fósturforeldrum hans fyrir
kattarnef. Jafnframt kemst Luke í
k.vnni við Obi-Wan Kenobi, upp-
Kjafa leiðtoga Jedi-riddaranna
(sem Alec Guiness leikur) en til
þeirra taldist faðir Lukes áður en
Darth Vader varð honum að bana
en það illmenni hafði einnÍK verið í
hópi Jedi-riddaranna áður en hann
Kekk óvinunum á hönd.
Odi-Wan Kenobi nær hjálpar-
beiðni þeirri sem minna vélmennið
hefur að geyma frá Leiu prinsessu
ok þar með vita bæði Luke og
gamli riddarinn að þeim er ekki til
setunnar boðið. Asamt
vélmennunum tveimur og ungum
málaliða að nafni Han Solo og
félaga hans, undarlegum apa-
manni, sem Chewbacca nefnist,
halda þeir til móts við geimskip
óvinanna... og á vit örlaga
sinna...
Ævintýrið um strið-
in milli st jarnanna
• Flash Gordon
fékkst ekki
Lucas vildi upphaflega gera
kvikmynd um Flash Gordon en
náði ekki samningum við útgáfu-
fyrirtækið, sem hefur birtingar-
réttinn á þessari teiknimynda-
sögu, sem verið hefur við lýði alit
frá því 1936, og reyndar hafa verið
gerðar kvikmyndir eftir sögunni
hér fyrr á árum. En þetta leiddi til
þess að Lucas varð að búa sjálfur
til sögusviðið og persónur allar, en
eftir sem áður eru áhrif frá Flash
Gordon víða auðsæ, enda á hvor
tveggja sagan það sameiginlegt að
byggja meira á hreinni fantasíu en
þræða slóðir hins eiginlega
vísindaskáldsöguforms.
Lucas hófst handa með því að
hafa samband við kunningja sinn,
auglýsingateiknara að nafni Ralph
McQuarri, og biðja hann að rissa
upp mynd af tvennskonar vél-
mennum — annars vegar gervi-
manni, sem svipaði til venjulegs
manns, og hins vegar minna
vélmenni er væri meira í ætt við
tölvu. Það fóru mánuðir í uppköst
áður en Lucas taldi sig vera
kominn með vélmenni af því tagi,
sem hann hafði hugsað sér, en í
Stjörnustríði gegna þau hlutverki
eins konar burðarása sögunnar og
sjá henni fyrir hinum gaman-
saniari strengjum, sem þar eru
slegnir. See Threepio, gervimaður-
Æ|
■* '51
inn, er hinn varkárari og bölsýnni
þeirra tveggja, dálítill nöldrari, en
Artoo Detoo hins vegar kvikari
allur og fljótfærari, jafnvel ofur-
hugi á stundum — en sameinaðir
standa þeir og verða óaðskiljan-
legir.
• Vélmenni
á flótta
Myndin hefst þegar illvættirnir
í myndinni, útsendarar Dauða-
stjörnunnar, hafa á hinu risa-
vaxna geimskipi sínu elt uppi lítið
geimfar, þar sem vélmennin tvö
eru innan borðs. Um borð í
geimskipinu er Leia prinsessa frá
friðsamri plánetu sem Alderaan
heitir og er hún fangi illvættanna,
sem lúta þarna forystu Darth
Vader, hins versta illmennis.
Henni tekst að koma skilaboðum
eftir tölvuforskrift í minna vél-
mennið áður en illvættirnir upp-
götva tilvist þeirra og sjá þeim
jafnframt fyrir leið til að flýja
geimskipið. Þau komast heilu og
höldnu til Tatooine, sem er pláneta
með tvær sólir á lofti og er hún
hlutlaus í þeim átökum sem eiga
sér stað milli stjarna himingeims-
ins.
• Imyndunar-
aflið fær
lausan tauminn
Þótt sagan verði ekki tíunduð
frekar hér ættu lesendur að vera
búnir að fá smjörþefinn af þessu
furðulega ævintýri, og varla hægt
að lá þeim, sem þykir skrítið hvað
það er sem gert hefur þetta
ævintýri svona aðlaðandi. Þeir
munu vera fjölmargir um allan
heim, sem ekkert botna í því hvað
allur þessi manngrúi, sem þegar
hefur sótt myndina, sér í þessari
„endaleysu". Sjálfur segir Lucas:
„Mér sýnast krakkar um þessar
mundir eiga heldur leiðinlega
æsku, og mig langaði til að losa
þau við þessi leiðindi. Það getur
vel verið að krakkar núna séu
veraldarvanari en áður en ég held
samt að þeim þyki garnan af að sjá
heiðarlega, hreina ... ég á við að
þeir geti farið í bíó og séð eitthvað!
Astæðan fyrir því að ég gerði
Stjörnustríð var að mig langaði til
að veita unga fólkinu eins konar
fjarlægt, framandi umhverfi, til
aö veita ímyndunarafli þeirra
lausan tauminn." Stjörnustríð
hefur þó gert meira en að leysa úr
læðingi ímyndunarafl ungu kyn-
slóðarinnar — eftir aðsókninni að
dæmá hefur myndin blásið nýju
lífi í „barnið“ sem dormað hefur
djúpt í undirmeðvitund allmargra
fullorðinna.
Vélmennín tvö á gönguferð í eyðimerkursandinum á Tatoonine.
Stjórnendur vélmennanna tveggja voru vafalaust beir sem áttu erfiöasta daga meöan á kvikmyndun Stjörnustríðs stóö. Anthony Daniels var
algjörlega hjálparvana eftir aö hann var kominn inn í brynju gervimannsins og ekki fór miklu betur um hinn dvergvaxna Kenny Baker í minna
vélmenninu, sem parna hámar í sig ís meðan félagi hans drekkur svalardrykk með aöstoö annars.
• Tuttugustu
aldar refurinn
hreppti gæsina
Stjörnustríð er í annan stað
ágætt dæmi um það hverju koma
má til leiðar með mikilli vinnu og
sterkum vilja. Það eru iiðin fjögur
ár frá því að Lucas fór fyrst á stjá
og gekk á milli kvikmyndafélag-
anna í Hollywood með hugmynd
að geimsögu í anda Flash Gord-
on-myndanna, „eins konar James
Bond-ævintýri úti í geimnum,"
eins og hann kallaði það sjálfur.
United Artists sagði kurteislega
nei og sama máíi gegndi um
Universal. Það er víst óþarfi að
taka fram að bæði þessi félög eru
önnum kafin þessa stundina við að
láta gera eftirlíkingu af myndinni
sem þau höfnuðu. Það var hins