Morgunblaðið - 22.03.1979, Blaðsíða 32

32
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 22. MARZ 1979
Sundurliðun notkunar
vegafjár:
Stjórn og undirbúningur Viðhald vega: 510 MKR
Sumarviðhald 2600
Vetrarviðhald 620 3220 MKR
Nýi.r vegir og brýr:
Aðalvegir 3690
Fjallvegir 57
Nýjar brýr 568
Sýsluvegir 340
Þéttbýlisvegir Annað: 706 5361 MKR
Vélahús og áhalda 120
Tilraunir 29
Til greiðslu á halla 60
Til að greiða fyrir vetrar
samgöngum 5 214MKR Samtals 9305 MKR
mitt ár 1978 lá fyrir að
bifreiðainnflutningur myndi
verða svo miklu meiri en
gert var ráð fyrir í fjárlög-
um, að skattar myndu verða
mun meiri en þar var
ráðgert. Myndu þeir verða
um 30 milljarðar eða 8,9
milljörðum meiri en þar var
ráð fyrir gert..
F.Í.B. telur rétt að fé þetta
sem hvergi var markaður
staður fyrir sem eyðslufé
færi allt til vegagerðar, enda
ekki neitt frá neinum tekið.
Fyrir þetta fé hefði mátt
ganga frá veginum til
Akureyrar og austur í Vík í
Mýrdal og sennilega allt til
Húsavíkur að auki.“
Hér fýlgja einnig töflur
Eru milljarðar teknir af bílaeig-
endum til annars en vegagerðar?
Eitt af helztu
haráttumálum Félags ísl.
hifreiðaeigenda hefur lengi
verið að ríkisstjórnin láti
allt það fé sem tekið er af
híleigendum renna til vega-
gerðar og umferðarmála.
Hefur félagið sýnt fram á
það að mjög mikill munur
er á skattlagningu ríkisins
á híleigendur og þeirri
upphæð sem árlega rennur
til vegagerðar. Ilér verður
á eftir vitnað nokkuð til
greinar í nýútkomnum
Ökuþór, riti F.I.B., þar sem
fjallað er um þennan
samanhurð.
„Samkvæmt úrvinnslu úr
fjárlögum fyrir árið 1978
átti að skattleggja bifreiða-
umboð landsmanna með 22
milljörðum króna. Fyrir
Skattheimta ríkisins af
bifreiðaumferð 1978
Astlaðar tölur byggðar á innflutningl fyratu 11 mánuðl árslna og færðar upp mað tllllti til auknlngar á tölu blfrelða í desember 1978 skv. Hagstofu
Tekjur af bifrelðakaupum:
Tollur 8285 MKR
Innflutningsgjald 3900 —
Söluskattur 3972 —
Skránlngargjald 230 — 16387 MKR
Tekjur af notkun: Benzín: Tollur 50% 1717 MKR
Benzingjald 4226 —
Sóluskattur 2197 — 8540 MKR
Olía: Tollur 1 MKR
Söluskattur 220 — 221 MKR
HJólbarðar Tollur 488 MKR
Gummígjald 96 —
Sérstakt vórugjald 371 —
Söluskattur 486 1441 MKR
Varahlutlr og vlðgerðlr: Tollur 525 MKR
Sárstakt vörugjald 450 —
Sóluskattur 1460 — 2435 MKR
Ymlslegt: Þungaskattur 1148 MKR
Skoðunargjald 65 —
Prófgjald Sðluskattur af blfrelða- 20 —
Irygglngum ^ 400 — 1633 MKR
Samtals 30657 MKR
Bílap
umsjón Jóhannes
Tómasson og
SighvaturBlöndahl
þær sem birtust með
umfjöllun í Ökuþór um það
hvað færi í vegi lands-
manna.
Því má einnig bæta við að
samkvæmt útreikningum
F.I.B. eykur malarvegur
eldsneytisnotkun bíls um
21% miðað við 48 km hraða
á klst., 22% á 72 km hraða
og 23% á 97 km hraða.
Rekstrarkostnað-
ur bílsins 68 þús-
und kr. á mánuði
Félag íslenzkra bifreiðaeig-
enda hefur jafnan tekið saman
yfirlit um rekstrarkostnað bfls á
12 mánuðum og gefur sú tafla
nokkuð glögga mynd af hversu
miklum fjármunum varið er til
rekstrar meðalstórs fjölskyldu-
bfls. Niðurstöðutölur nýjustu út-
rcikninga F.Í.B. eru að það kosti
tæpar 125 krónur að aka bfl
hvern kflómetra. I ársbyrjun
1978 var þessi tala rúmar 67 kr.
pr kflómetra. Til samanhurðar
má nefna að hið opinbera kfló-
metragjald er frá 1. aprfl u.þ.b.
88 þ.e. sérstakt gjald.
I töflunni má sjá að einn stærsti
kostnaðarliðurinn er afskriftir og
meðalvextir. Hér er miðað við
innkaupsverð nýs bíla, en á hitt
ber að líta í töflunni að ótrúlegt er
að reikna þurfi með viðgerðum og
varahlutakostnaði nýs bíls fyrir
kr. 227.000 samtals, þannig að
raunhæft væri að lækka þann lið
fyrsta eða fyrstu árin, og myndi
hann síðar hækka um leið og
Aa tlun um rekstrarkostnað Corti
1. Afskriftir
2. Bensfn
3. Smurning
4. Iljólbarðar
5. Varahlutir
6. Viðgerðir
7. Ábyrgðatrygging
8. Kaskótrygging
9. Bifreiðaskattur
10. Ýmislegt
923.948 1.599.276 Meðalvextir
afskriftir og meðalvextir lækkuðu,
en afskriftir eru reiknaðar 13 Vfe %
og vextir 10%. Forsendur þessara
talna um viðgerðir og varahluti
eru þó meðaltal varahlutakaupa á
7'/2 ári og í vinnustundafjölda er
miðað við 65 klst. að meðaltali,
sem hlýtur að vera minna á fyrstu
árunum, en hækkar e.t.v. á síðari
árum.
Sé litið á hversu mikið rekstur-
inn kostar á mánuöi kemur út að
hann er kr. 68.050 séu allir liðir
teknir með nema vextir og af-
skriftir. Séu þeir liðir einnig
teknir er kostnaðurinn 166.591 kr.
á mánuði og séu aðeins teknir
liðirnir benzín, olía og hljólbarðar
kostar reksturinn kr. 34.417 á
mánuði. Að öðru leyti verður tafla
þessi látin tala sínu máli og menn
geta gert sér til gamans að taka
saman yfirlit um eigin bíla og
bera saman, og gera sér þannig
hugmynd um hver rekstrarkostn-
aður bílsins er, því óneitanlega er
hann mjög mismunandi eftir teg-
undum.
1600 L 2 dyra:
19.1.1978 20.3.1979
351.000 715.500
180.000 328.000
23.800 35.000
28.000 50.000
95.000 115.000
130.000 162.000
37.450 120.300
53.570 85.056
4.328 6.100
20.000 35.000
152.960 399.819
SKÝRINGAR: 1.076.908 1.999.095
1. Afskriftir 13'/6% af kr. 2,6 m.kr. og 5,3 m.kr.
2. Medalakstur 16.000 km. eyðsla 10 1 pr. 100 km.
3. Smurning og olíuskipting 8 sinnum á ári.
4. Hjólbarðaslit 2lk barði árlega.
5. Tryggingariðgjald miðast við 30% afslátt og er ekki tekið tillit til sjálfsábyrgðar.
6. Kaskótrygging er reiknuð með sjálfsábvrgð kr. 23.000 og 34.000 og 20% bónus.
7. Einn liður hefur horfið fyrir tilstilli F.I.B. en það er afnotagjald af útvarpi í bílnum,
en samkvæmt útreikningum F.Í.B. hefði það átt að vera í fyrra 2.400 kr.
Bárður Jakobsson:
Um skip og siglingar
í Morgunblaðinu 16. þ.m. er
grein eftir Jón Eiríksson, sem
heitir: Vitar, skip og siglingar. J.E.
vill láta rita sögu vita á íslandi, og
reyndar meira, því að hann tekur
með nær allt, sem varðar öryggi
skipa, m.a. . . . nýmóðins raf-
eindatæki svokölluð, sem ég kann
ekki að nefna.“
Um þetta efni veit ég fátt, en að
því er ísland snertir er þessi saga
stutt, rúmt aldarskeið, og ætti að
vera unnt að rita um þetta, enda
nægar heimildir. Allmikið verk
mun það þó vera ef vel á að takast,
sérstaklega ef rekja ætti fornsögu
vita, hjálpar- og öryggistækja
skipa aftur í forneskju. Er þar,
eins og J.E. tekur réttilega fram,
margt óljóst og umdeilt. Ágrip af
sögu og þróun þessa efnis er þó
nauðsynlegt og óhjákvæmilegt.
I riti, sem nú er í prentun,
verður þáttur um siglingatækni
Isiendinga frá upphafi, svo og um
sjómannafræði og fræðslu, og
annar þáttur sérstaklega um fisk-
veiðar.
Skömmu áður en ég las grein
J.E. skilaði ég til birtingar í þessu
riti stuttum og mjög ófullkomnum
og ágripskenndum þætti um sigl-
ingasögu Islendinga, og var þar
nokkuð um skipagerðir. Þar kemst
ég svo að orði, „... að varla sé
vansalaust af eyþjóð, sem ekki
getur lifað án siglinga, að hafa
ekki samið þá sögu.“
J.E. segir í grein sinni: „... að
það er ekki vandalaust fyrir sigl-
ingaþjóð, sem byggir eyland.. .„ að
ekki sé„... rituð Skipa- og
Siglingasaga Islands.
Þótt ég væri búinn að skila af
mér nefndum þætti áður heldur en
ég las grein J.E., þá dylst ekki hve
svipað við höfum hugsað, og mér
kemur í hug að fleiri kunni að vera
sömu skoðunar og við um þetta
efni, þótt ekki hafi það farið hátt,
né heldur að nokkur hafi beitt sér
fyrir framkvæmdum um þetta
mál.
Um ýmislegt annað, sem J.E.
segir í grein sinni, get ég ekki verið
honum sammála, enda segi ég í
aðurnefndum þætti um siglingar
íslendinga, að „... það sé ekki
hægt að afsaka neitt vegna þess,
að efnivið hafi skort“.
J.E. þykir fátt hafa verið ritað
um þessi siglingamál öll, en það er
ekki rétt. Um öll þau efni hefur
feikimikið verið skrifað. í hinu
stutta ágripi tel ég upp 18 heim-
ildarrit og sum stór, jafnvel mörg
bindi. T.d. er til 322 bls. rit um
siglingar Islendinga í fornöld,
annað um fiskiveiðar við ísland
frá upphafi. Sjómannasaga
Vilhjálms Þ. Gíslasonar er yfir-
gripsmikið rit, og þar er mikil
heimildarskrá. Um báta og fiski-
veiðar hefur verið ritað bæði
almennt og sérstaklega. Um nokk-
urt skeið hefur verið unnið að
stórmiklu riti um skipakost ís-
lendinga. Kunnugt er að í uppsigl-
ingu er heildarrit um síldveiði-
sögu, og í fórum mínum eru drög
að vélbátasögu. Sjálfur hefur J.E.
lagt fram skerf til siglingasögu,
sem er gagnmerkur um það af-
markaða efni, sem hann fjallar
um. Um Skútuöldina hefur verið
samið 5 binda verk, og verður vart
aukið miklu við. Nefna má bækur
eins og Áraskip, Fornmannsævi í
Eyjum, Gullkistuna, Litið til baka,
Hákarlalegur og hákarlamenn og
er þá fátt eitt talið. Að auki eru til
endurminningar og ævisögur í
hundraöa ef ekki þúsundatali, sem
snerta þessi mál ýmist alfarið eða
að einhverju leyti, svo og tímarit,
blöð, annálar, fornbréfasöfn, al-