Morgunblaðið - 11.10.1979, Blaðsíða 36

36
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 11. OKTÓBER 1979
Skólinn nýtt-
ur til fullnustu
Undirritaður tók hús atnokkrum skólamönnum á ísafirði í
vetrarbyrjun og skrafaði við þá nokkuð um vetrarstarf og útlit
yfirleitt. Isafjörður gerist nú vaxandi skólabær og sem horfir verður
þar helzta skólasetur Vestfjarða í framtíðinni.
Er hálfgert
framkvæmda-
stjórastarf
Ævinlega þykja það nokkur
tiðindi þegar skiptir um forystu
við hina svonefndu æðri skóla
landsins. Ekki er þá óalgengt að
getið sé um það i blöðum, og
menn teknir tali af því tilefni. Nú
hverfur frá starfi skólameistara
á ísafirði Jón Baldvin Hanni-
balsson eftir tiu ára starf. Við
tekur Björn Teitsson magister,
kynjaður úr Þingeyjarsýslum.
Þegar undirritaður tók hús á
Birni í fyrri viku, var hann að
hreiðra um sig i blokkaribúð við
Túngötuna.
— Ég hef fengist við kennslu
nokkra hríð, einkum í Háskólan-
um og þá kennt sögu. Verið settur
lektor, en var stundakennari í
fyrra. Einnig hef ég fengist við
íslenzkukennslu í menntaskólum.
— Þú hefur líka fengist við
rannsóknir?
— Já, í byggðasögu, en magist-
ersritgerð mín fjallaði um eign-
arhald og ábúð í S-Þingeyjarsýslu,
og ég hef verið að vinna að
endurbótum á þessu verki.
— Hvað knúði þig eiginlega til
að sækja um þessa stöðu hérna?
— Bæði var það nú, að ég var
orðinn þreyttur á að hafa enga
fasta stöðu og einnig hitt að
stjórnun af þessu tagi finnst mér
Hús tekið
á Birni
Teitssyni
skóla-
meistara
heillandi verkefni að glíma við,
þótt mér sé ljóst, að margvíslegir
erfiðleikar fylgja. Mér virðist
þetta hálfgert framkvæmda-
stjórastarf og svona reddingar og
sviptingar. Maður kynnist mörgu
fólki og það er alltaf spennandi að
kynnast nýju fólki.
— Hvernig áhrif hefur staður-
inn á þig?
— Eg kann við við ísafjörð en
ég hafði ekki komið mikið hingað
áður. Ég held það megi una sér
ágætlega hérna.
— Koma ekki nýir siðir með
nýjum herrum?
— Það verður að fara rólega í
það, það verður ekki tekið með
neinu áhlaupi. Ég vil að það komi
fram, að ég tel Jón Baldvin hafa
staðið sig vel við uppbyggingu
skólans og hafa sýnt bæði dugnað
og hugvitssemi í því sambandi, og
það er að flestu leyti gott að taka
við skólanum úr hans hendi.
— Starfið er hafið hjá ykkur?
— Já, tíunda starfsárið er haf-
ið, skólinn var settur sunnudaginn
16. september. Já, skólinn er að
heita má fullsetinn.
Með þessa vitneskju upp á
vasann var ekki annað eftir en
óska Birni Teitssyni alls velfarn-
aðar.
F.H.
Við erum að byrja 32. árið.
Skólinn var fyrst settur 1948 í
húsinu þar sem Bókhlaðan er
núna. Tóniistarfélag ísafjarðar
var stofnað 1947 og fyrsti for-
maður þess var Jóhann Gunnar
óiafsson sem er nýlátinn. Reynd-
ar gerði Jónas Tómasson tón-
skáld og organisti hér tilraun til
að stofna skóla árið 1911.
Annars er það dálítið merki-
legt hvernig ég komst 1 þetta.
Það var á striðsárunum, að Dr.
Urbancic kom i braggann til mín
og það atvikaðist að við tókum
tal saman og urðum góðir vinir
upp frá því. Það var svo ekki fyrr
en þremur árum seinna og ég
kominn til Norður-Dakota að
Jónas Tómasson hringir i mig að
ráðum Dr. Urbancic og kvaðst
hafa verið beðinn að útvega
mann til ísafjarðar.
Og yfir kaffinu i Smiðjugötu
sitjum við þrjátíu og einu ári
síðar:
í fyrra voru nemendur alls 218
með námskeiðunum, svona milli
150 og 180 fastir nemendur. Við
kennum á öll almenn hljóðfæri.
Við starfrækjum svo hljómsveit
innan skólans, lúðrasveit og
blokkflautuflokka, Kammersveit
Vestfjarða er í tengslum við skól-
ann. Kennarar hjá okkur eru sex
fastir og átta stundakennarar.
Samæfingar eru hér hjá okkur í
Smiðjugötunni á sunnudögum það
er orðinn fastur liður.
— Um ræktun tónlistarskóla?
— Viðhorfin hafa breytzt mjög
mikið, ég held að skólinn njóti
almennra vinsælda og nú senda á
annað hundrað fjölskyldna börn
sín í skólann. Skólinn hefur líka
tekið þátt í samvinnu út á við,
skemmt í Menntaskólanum og
Gagnfræðaskólanum og einnig
tíðum í bænum. Við höfum verið
heppin með kennara, það er yfir-
leitt vandamál fyrir utan
Reykjavík, en þetta hefur gengið
vel.
Spurður hvort öll þessi tónlist-
armenntun hafi neikvæð áhrif sbr.
skoðanakannanir um útvarp og
sjónvarp:
— Mér dettur í hug Egon Fried-
el, hann segir að með því að finna
upp útvarpið hafi menn getað
borðað kálsúpu og hlustað á Moz-
Á þeim tímum þegar húsmæðra-
skólar eru á undanhaldi í landinu
er það gleðiefni að skuli vera
stofnanir í fullu fjöri meðal
okkar. Á ísafirði er húsmæðra-
skóli sem Kvenfélagið Ósk stofn-
aði á sínum tíma og ber hann
nafn félagsins og heitir Hús-
mæðraskólinn Ósk. Skóla-
byggingin er frá stríðsárunum
og hefur vel staðist timans tönn.
Húsið er allt hið vandaðasta og
eru innréttingar og húsgögn úr
ljósu birki sem mjög tíðkaðist á
þeirri tið. Þá hefur umgengni
greinilega verið með ágætum.
Skólastjórinn Þorbjörg Bjarna-
dóttir frá Vigur fræddi okkur um
skólann og breytta starfshætti:
— Við höfum nokkuð af nem-
endum úr bænum, sem sækja stutt
og löng námskeið. Ég held að þeir
skólar sem starfa áfram séu alls
art. Það á auðvitað að hlusta á
góða tónlist þegar tími er til.
Utvarpið er menningar- og
menntastofnun og þessi tónlist
sem virðist vera fyrir borð borin í
skoðanakönnunum er salt jarðar.
Poppið eins og öll önnur tónlist
sem samin er byggist á hefðbund-
inni tónlist fyrri alda. Popptónlist
er allt annarrar tegundar og
gætum við borið hana saman við
reifara gagnvart sígildri tónlist.
Og ég vil halda áfram, margt í
poppinu er forkastanlegt, siðspill-
andi, fólkið tryllist og missir
stjórn á sér og þetta er einmitt
tónlistin sem allir glæpa- og
misindismenn hlusta á.
Sigríður: Þetta með skoðana-
kannanirnar, ég veit nú ekki
hversu mikið er að marka þetta að
minnsta kosti hefur enginn verið
spurður sem við þekkjum til.
— Þú hefur ekki verið talinn
með jazzgeggjurum, Ragnar?
Litið inn til Sigríð-
ar og Ragnars H.
ekki á undanhaldi og aðsóknin sé
að aukast eftir að fimm og átta
mánaða hússtjórnarnámskeið
voru tekin upp. Það skapast oft
milllibil hjá unglingunum sem
hafa lokið skyldunni, og þá er
þetta hagkvæm menntun og kem-
ur sér vel í prívatlífi, auk þess að
vera léttir fyrir þá sem fara í
framhaldsnám. Á þessu byggi ég
að aðsókn eigi eftir að aukast. Nú
við verðum með löng og stutt
námskeið fram að áramótum í
ýmsum greinum matreiðslu, t.d.
þrjú kvöld í grænmetisréttum,
síldarréttum, glóðarsteikingu í
gerbakstri og fl. Þar að auki í
handíðagreinum, fatasaumi og
vefnaði. Þá átján kvölda námskeið
í almennri matreiðslu. Öll þessi
námskeið eru sótt af körlum og
konum úr bænum og nágrenninu,
en sú nýbreytni varð sl. haust að
Sigríður og Rngrtar H.
Ragnar.
— Jazzinn er impróvíseruð tón-
list, leikinn af fingrum fram með
mekanísku hljóðfalli. Fyrr á öld-
um var algengt að improvísera á
tónleikum en svo fengu menn leið
á þessu, en jazzmenn byrjuðu
aftur að leika af fingrum fram á
síðustu öld eða um aldamót. Þetta
er frumstæð tónlist og byggist á
rytma eða hljóðfalli, jafnvel
kornabörn hreyfa sig eftir hljóð-
falli. Þetta var eiginlega tónlist til
að dansa eftir, melodían kemur
seinna. Rytminn er aðalatriðið.
Þetta er reyndar hljóðfærasláttur
frumstæðra þjóða þegar þær ætl-
uðu í stríð. Þú mátt bæta því við,
að frá því ég fór fyrst að læra
tónlist þá hefur villimannleg mús-
ik náð æ meiri yfirráðum í vest-
rænum heimi. Þetta er reyndar
tímanna tákn, hugmyndirnar eru
á þrotum hjá okkur, við erum
farnir að sækja fyrirmyndir til
frumstæðra menninga. Mér dettur
líka í hug það sem Ernest New-
man sagði um Gersuin. Hann
samdi góð tónverk þrátt fyrir að
hann væri djazzmaður. Hefurðu
lesið Spengler? Hann hélt því
fram að við værum komnir yfir
hápunktinn í menningu okkar, ég
er því samþykkur. Hann segir að
við eigum ýmislegt eftir en við
lognumst út af, þetta er ekki bein
lína heldur öldudalir — og toppar.
Það á ekki að fordæma góða
tónlist þó hún ekki seljist. Það er
snobbað fyrir lágkúrunni.
— Nú hafið þið snertingu dags
daglega við ungt fólk og tónlist-
arsmekk þess?
— Við þekkjum fjölda unglinga
sem hlusta á vitsmunalega músik.
Að síðustu vék samtalið inn á
framtíðina.
— Við kennum á ellefu, tólf
stöðum, en við eigum dálitla
peninga og nú er meiningin að
fara að huga að byggingu nýs
skólahúss.
Með áskorun og von um nýtt hús
kveð ég Smiðjugötuna og þau
ágætu hjón Sigríði og Ragnar H.
Ragnar.
F.H.
Að borða kálsúpu
og hlusta á Mozart