Morgunblaðið - 30.10.1979, Blaðsíða 13

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 30. OKTÓBER 1979
13
Sinfóníutónleikar
hamsleysis, eins og í 1. og 4.
þættinum, trega í 2. þætti og
gáska í 3. þætti. Allt þetta var
flutt með heldur miklu af-
skiptaleysi og verkið beinlínis
spilað í gegn. Nokkuð kvað svo
við annan tón í Sónötunni op.
108 eftir Brahms. Sem tónskáld
var Brahms lengi vel talinn allt
of erfiður, þungur í gerð verka
sinna og jafnvel óskáldlega
fræðilegur. Nú stendur hann
nær okkur í tíma en nokkuð
annað þýzkt tónskáld frá sama
tíma, því þrátt fyrir magnaðan
rómantískan kraft fellur hið
flókna radd- og hljómferli hans
nútímahlustendum vel í geð.
Má vera að það sé skýringin á
sterkri túlkun Schneiderhans á
op. 108, að Brahms sé dagurinn
í dag, en Schubert og jafnvel
Beethoven fortíðin. Því má
ekki gleyma að með í ferðinni
var feiknagóður píanóleikari og
í Brahms-sónötunni gerði hann
stóra hluti. Helmut Deutsch
átti mikinn og stóran þátt í
sterkri og kraftmikilli túlkun
Brahms-sónötunnar.
Jón Ásgeirsson.
Tönllst
eftir JÓN
ÁSGEIRSSON
Efnisskrá:
Beethoven Egmont-forleikurinn
Beethoven Fiðlukonsertinn op.
61
Holmboe Sinfónia nr. 5
Einleikari:
Wolfgang Schneiderhan
Stjórnandi:
Eifred Eckart-Hansen
Tónleikarnir hófust á Eg-
mont-forleiknum og var þar
margt vel gert, bæði er snýr að
mótun verksins og leik sveitar-
innar, þó upphafið væri ekki sem
best.
Schneiderhan er óumdeilan-
legur fiðlusnillingur en ekki var
flutningurinn á fiðlukonsert
Beethovens með þeim formerkj-
um er búast hefði mátt við og má
þar margt til telja, t.d. er varðar
samspil og stjórnun og einnig þá
undarlegu framsetningu ka-
densa, er óneitanlega voru langt
frá stílsérkennum fiðlukonserts-
ins.
Umskrift fiðlukonsertsins
var gerð samkvæmt uppástungu
Musio Clementi og það þjónar
engu markmiði að blanda saman
fiðlukonsertinum, sem er glæsi-
legt listaverk og tilgangslausri
umritun þess fyrir píanó. Þrátt
fyrir þessi leiðindi var margt vel
gert í flutningi verksins, t.d. í
hæga kaflanum og var gaman að
heyra fagottinn (Sigurður Mark-
ússon) og klarinettuna (Gunnar
Egilsson) gefa kaflanum fallegt
yfirbragð. Tónleikunum lauk
með fimmtu sinfóníu Van
Holmboe. Sinfónían er glæsilegt
ritverk, nokkuð stíft unnið og
víða sterklega tekið til hendi.
Frá hendi stjórnandans var
flutningurinn of taktbeinn, án
nokkurrar slökunar eða blæ-
brigðamótunar. Þykk skipan
blásaranna yfirgnæfði oft fiðlu-
sveitina, svo varla var vitað hvað
hún gerði, nema það er ráða
mátti í af atferli fiðluleikaranna.
Van Holmboe er eitt virtasta
tónskáld Dana og hafa á undan-
förnum árum komið fram
sterkar ásakanir um annarleg
sjónarmið varðandi tónlistar- “
verðlaun Norðurlanda, en þar
mun Holmboe hafa verið borinn
upp og verk hans ekki verið talin
verðlaunaverð.
Vonandi verður
Nomus-nefndin svo heppin að
verðlauna Vagn Holmboe og
geta státað af því að hafa ekki
gengið fram hjá einu mesta
núlifandi tónskáldi Norður-
landa.
Jón Ásgeirsson.
Tigran Petrosjan
43.... Dd4!
(Biðleikur svarts. 44. Dxd4 geng-
ur nú ekki vegna exd4, 45. Kf3 —
d3!, 46. cxd3 — Bxa4, 47. bxa4 —
b3 og vinnur).
44. De2 - Bxe4+, 45. Kfl - Bf5
og hvítur gafst upp.
Gamla kempan, Tigran Petr-
osjan, fyrrum heimsmeistari var
sá eini af þátttakendunum sem
ekki tapaði skák. Þessi staða
kom upp í viðureign hans við
Kagan. Petrosjan hafði verið í
vörn framan af skákinni, en
fannst nú tími til kominn að
taka frumkvæðið í sínar hendur.
Svart: Petrosjan
Hvitt: Kagan
19. ... b4, 20. Rce2 - e5, 21.
Rb3 — Bg4, 22. hxg6 — fxg6,
23. Kbl - Hc8, 24. Hcl - a5,
25. c3
(Hvítur reynir að losa um sig, en
svartur hefur öll ráð hans í
hendi sér).
Db7, 26. Rg3 - a4, 27. Ral -
Be6, 28. cxb4 - Dxb4, 29. b3
(Hvítur varð að verjast máthót-
ununni, 29.... Ra3)
axb3, 30. Rxb3 — Ha8.
Hér féll hvítur á tíma, en
kóngsstaða hans er vitanlega
farin veg allrar veraldar. Svart-
ur hótar t.d. að koma afgangnum
af liði sínu í sóknina með 31.
... Rxe3, 32. Dxe3 — Bb6.
Ivkov varð af mikilvægum
Lajos Portlsch
Robert Hubner
hálfum vinningi er hann þrálék í
þessari stöðu í viðureign sinni
við ungverska stórmeistarann
Sax:
Hvítt: Sax
Keppendur sömdu um jafn-
tefli eftir 26. ... kf8, 27. Da3+
— Kg8, 28. De3 — Kf8. Rann-
sóknir eftir skákina leiddu hins
vegar í ljós að svartur, þrátt
fyrir að hann er manni undir,
gat unnið taflið með því að leika
hér 26. ... f5H Ef t.d. 27. Rf6+ -
Kf7, 28. Rxe8 - Hxe8, 29. g6+ -
Kf8 o.s.frv. Eða 27. gxf6 — Dxc2
og nú á hvítur ekki björgunar-
leikinn Rf6+ og tapar því manni
og skákinni.
FACIT lækkar í verði um leið og gæðin aukast
Þegar velja þarf vélar og tæki á skrifstofuna
fullnægir FACIT ströngustu gæðakröfum
sem gerðar eru. Hið fjölbreytta
úrval reikni- og ritvéla gerir fyrirtækjum
unnt að velja nákvæmlega þær vélar
sem þeim hentar.
GÍSLI J. JOHNSEN HF.
Lítið inn eða hringið, og við munum fúslega
veita allar ráðleggingar og upplýsingar.
:ŒB
Smiójuvegi 8 - Sfmi 73111
É