Morgunblaðið - 17.05.1980, Blaðsíða 38

38
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 17. MAI1980
Egill Þorgilsson
skipstjóri - Minning
Fæddur 5. ágúst 1895.
Dáinn 9. maí 1980.
I gær var gerð frá Dómkirkj-
unni útför Egils Þorgilssonar
skipstjóra en hann lést á Vífils-
staðaspítala hinn 9. þ.m. eftir
erfiða sjúkdómslegu. Með Agli er
genginn einn þeirra manna sem
unnu ótrúleg afrek í framfarasögu
þeirrar þjóðar sem þetta land
byggir.
I byrjun þessarar aldar sat
ungur drengur yfir ám sínum
vestur við Breiðafjörð, og þarna úr
hjásetunni gat hann séð til ferða
gufuknúinna millilandaskipa sem
ösluðu inn fjörðinn á leið sinni til
Stykkishólms. Það var iandlæg
trú að ekki væri það á færi
annarra en útlendra manna að
stjórna slíkum farkostum. En
hvað var þá orðið af okkar forn-
.aldar frægð. Hvað var orðið af
þekkingu forfeðra okkar sem
klufu heimshöfin og leituðu ann-
arra landa. Var ekki kominn tími
til að rifja upp þá kunnáttu sem
týnst hafði á tólftu öld. Egill var
einn þeirra manna sem á vordög-
um þessarar aldar fannst kominn
tími til að rísa upp og rétta úr
kútnum.
„Út vil ek,“ er haft eftir nafna
hans og forföður á Borg, og ekki er
ósennilegt að Egill hafi heyrt
þessi orð ungur og gert þau að
sínum.
Egill Þorgilsson var fæddur 5.
ágúst 1895 í Knarrarhöfn í
Hvammssveit í Dalasýslu, sonur
Þorgils Friðrikssonar bónda þar
og Halldóru Sigmundsdóttur,
fimmti í hópi fjórtán systkina.
F’öðurbróðir hans, Guðmundur á
Víghólsstöðum, tók sveininn að
sér og ól hann upp til fjórtán ára
aldurs, en þá axlar Egill mal sinn,
slæst í hóp vermanna og gengur
suður á Reykjanes, og þar með var
hafin meira en hálfrar aldar
sjóferðasaga.
Æviferill Egils Þorgilssonar er
t
Móöir okkar
SIGRÍOUR JÓNASDÓTTIR
HjarAarhaga 27
lést aö morgni 16. maí.
Lilja Siguröardóttir
Jónas Sigurðsson
f
Eiginmaöur minn
JÓHANN HAFSTEINN
lézt að morgni uppstigningardags á Grensásdeild Borgarspítalans.
Ragnheiöur Hafstein.
+
Móðursystir mín,
JÓRUNN HALLDÓRSDÓTTIR,
frá Gullbringum,
andaöist aö Elliheimilinu Grund, 15. maí
Fyrir hönd ættingja.
Guörún Sigurjónsdóttir.
Eiginmaöur minn + GÍSLI GUÐMUNDSSON
skipstjóri Bárugötu 29,
lést 14. maí. Sigríóur Jóhannsdóttir og börn.
+
Tengdamóörir mín, og amma okkar,
ABELÍNA ANDREA GUNNARSDÓTTIR
sem lést 12. maí veröur jarösungin frá Landakotskirkju 20. maí kl.
10.30.
Guörún Þór
Gunnar Harðarson
Helga Haröardóttir
Híldur Haröardóttir
Hrafn Haröarson
Hulda Harðardóttir
og barnabarnabörn.
Sigríöur Bjarnadóttir
Sígurður Grétar Gumundsson
Siguröur Þorkelsson
Anna Sigríöur Eínarsdóttir
Halldór Björnsson
+
Móöir okkar, tengdamóðir og amma
HALLDÓRA INGIBJÖRG HJÁLMARSDÓTTIR
frá Sæbóli
í Aöalvík
sem lést þ. 7. maí verður jarösungin 19. maí frá Fossvogskirkju
kl. 3. e.h. Höröur Sverrir Ágústsson,
Guömundur Ágústsson,
Guömundur Hjálmars,
Hulda Ágústdóttir,
Þorbjörg Agústsdóttir,
Sigríóur Ágústdóttir, Siguröur Jónsson
Haraldur Eiríksson,
og barnabörn.
ævintýri á borð við þau sem best
gerðust á þeirri voröld sem kennd
hefur verið við síðustu aldamót.
Eftir nokkrar vertíðir í Grinda-
vík ræðst Egill á skútur, bæði frá
Hafnarfirði og Reykjavík. „Þetta
var hundalíf," segir hann þegar
hann seinna minnist þessara tíma.
„Það eina sem var skemmtilegt
var að sigla inn. Kannski hefur
maður haldið þessu áfram til þess
að njóta þeirrar ánægju." Arið
1914 fer Egill utan og freistar
gæfunnar með Norðmönnum og
siglir með þeim í tvö ár. Árið 1916
kemur hann heim aftur og ræðst
þá til Eimskips. Hann tekur stýri-
mannapróf árið 1920 og leysir þá
af sem 2. stýrimaður á Willemoes,
en var síðan fluttur yfir á Gull-
foss.
Þeir voru allir með stýrimanna-
próf í hásetalúkarnum á Gullfossi
og langt að bíða eftir fastri
stýrimannastöðu.
Þess vegna er það að Egill fer
utan öðru sinni, en nú til Dan-
merkur, ræðst til Ö.K. og siglir
með þeim í tvö ár. Hann var búinn
að ráða sig til frambúðar hjá
þessu félagi og átti að sigla sem
stýrimaður í austurlöndum fjær.
Hann labbar um borð í Gullfoss
sem þá var staddur í Kaupmanna-
höfn til þess að kveðja félaga sína
og vini. Þar hittir hann fyrir Jón
Eiríksson sem fær talið hann ofan
af þessari fyrirætlan sinni, enda
entust menn mjög illa í þessum
siglingum vegna hitabeltissjúk-
dóma og annarra kvilla, og í
staðinn fyrir að fara til Síams,
siglir Egill heim með Gullfossi og
fær upp úr því fasta stýrimanna-
stöðu hjá Eimskip.
Árið 1932 gengur Egill að eiga
Sigríði Guðmundsdóttur frá Fá-
skrúðsfirði sem lifir mann sinn. Á
þessum árum var Egill stýrimaður
á Lagarfossi sem sigldi milli
Kaupmannahafnar og Austur- og
Norðurlandsins og voru þau þá
búsett í Kaupmannahöfn þar til
seinna stríðið skall á. Á stríðsár-
unum seinni fær hann fasta skip-
stjórastöðu hjá Eimskip, og það
+
Eiginkona mín, móöir og dóttir,
ERNA ÞÓRARINSDÓTTIR,
Fannarfelli 12
Reykjavík,
veröur jarösungin mánudaginn 19. maí frá Fossvogskirkju kl.
13 30 Halldór Bjarnason
Þórarinn Halldórsson
Ragnhildur Brynjólfsdóttir
+ Innilegar þakkir til allra þeirra sem sýndu okkur samúö og vináttu við andlát og útför eiginmans míns, fööur okkar, tengdaföður og a,a’ GUÐLAUS SIGURÐSSONAR,
Björk,
Fáskrúösfiröi.
Jónína Hallsdóttir,
Baldur Guölaugsson, Ingigeröur Jónsdóttir
Krístín Guölaugsdóttir, Níels Sigurjónsson
Sigrún Guólaugsdóttir, Gísli Jónatansson,
Björk Guölaugsdóttir, Helgi Guölaugsson, Hallur Guölaugsson, Páll Guölaugsson, Gunnar Guölaugsson, og barnabörn. Gunnar Björnsson,
+
Innilegar þakkir til allra er sýndu okkur samúö og vináttu viö fráfall
og útför
INGIBAJRGAR G. KRISTJÁNSDÓTTUR
Vallargeröi 2, Kópavogi
Sérstakar þakkir færum viö læknum og starfsliöi á Geisladeild
Landspítalans svo og deild 4—C.
Sveinn A. Sæmundsson
Alda Sveinsdóttir Jón Ingi Ragnarsson
Ólína Sveinsdóttir Burkni Dómaldsson
og barnabörn.
+
Þökkum innilega auösýnda samúö og hlýhug viö andlát og útför
eiginmanns míns fööur okkar, tengdafööur og afa
JÓNS OTTÓ RÖGNVALDSSONAR
Blikksmíös
Nýlendugötu 4.
Stefanía Siguröardóttir
Siguröur Jónsson og börn,
Kristín Jónsdóttir og börn,
Rögnvaldur Jónsson, Ásdís Guömundsdóttir og börn,
Þórir Jónsson, Jóna Guðnadóttir og börn.
+ Innilegar þakkir fyrir auösýnda samúö viö minnar, systur, móöur og tengdamóöur. andlát og útför konu
INGIBJARGAR HELGADÓTTUR Bauganesi 17 Einar Þorsteinsson, Oddný Helgadóttir,
Markús A, Einarsson, Hanna Hálfdánardóttir
Elín Einarsdóttir Þorsteinn Hjaltason
Sigríður H. Einarsdóttir, Aöalsteinn Pétursson
Helga Þ. Einarsdóttir. Fríörik Þorsteinsson
vill svo til að það er á sama
skipinu þar sem og hann leysti af
sem stýrimaður í fyrsta sinn,
nema nú heitir það Selfoss.
Þessi jómfrúferð á Selfossi
gamla, en hún var sú síðasta sem
það skip fór í skipalest, varð fræg
og verður lengi í minnum höfð
þeirra sem til þekkja. Þeir urðu,
eftir 24 daga þvæling á hafinu, að
brenna ribbum úr lestinni til þess
að ná til hafnar, því að kol voru
gengin til þurrðar.
Eg hef hér að framan aðeins
drepið á örfá atriði úr sjóferða-
sögu Egiis Þorgilssonar skip-
stjóra, en það er merkileg saga.
Þeir eru margir íslensku far-
mennirnir sem flutu fyrst á sæ-
trjám undir handleiðslu Egils, og
ég veit að þeir minnast hans með
virðingu og þakklæti.
Ég votta minningu Egils virð-
ingu mína, móðursystur minni
Sigríði, dóttur þeirra Hólmfríði,
dóttursonum, tengdasyni, sem og
öðrum vandamönnum votta ég
mína dýpstu samúð.
Guð blessi þau öll.
Aðalsteinn Gíslason.
Nú er Egill Þorgilsson kominn í
höfn eftir tæpra 85 ára útivist.
Hann hefur siglt skipi sínu inn í
þá höfn, sem við öll lendum í fyrr
eða síðar, og enginn jarðneskur
maður siglir út úr aftur. Ekki
efast ég um að Agli verður vel
tekið af þeim hafnaryfirvöldum
sem þar ráða. Hvað hann starfar í
þeim heimi, sem hann nú er
kominn til er öllum hulin ráðgáta.
Þótt ég sé nú orðinn stirður til
skrifta, þá þykir mér ekki annað
hlýða en að kveðja gamlan skips-
félaga minn með nokkrum fátæk-
legum orðum. Við Egill sigldum
saman í næstum því heilan áratug
á gamla Lagarfossi (Lagga) í
Austur- og Norðurlandsferðum á
árunum 1930—1940. Egill var einn
af þeim allt of fáu mönnum, sem
eki máttu vamm sitt vita, og vann
öll sín störf af sérstakri samvizku-
semi og hljóp aldrei frá hálfgerðu
verki. Hann hafði fastmótaðar
skoðanir og breytti skoðun sinni
ekki nema óyggjandi rök væru
færð fram. Saga, sem mér var
sögð um Egil og ég veit að er sönn,
lýsir því hve alvarlega hann tók
verk þau, sem honum voru falin í
hendur, og einnig þeirri skapgerð-
arfestu og trúmennsku sem hon-
um var gefin í ríkum mæli.
Egill var skipstjóri á gamla
Selfossi þegar þetta gerðist. Hann
var í skipalest á heimleið frá New
York. Selfoss var ganglítill, hann
var fullhlaðinn vörum og missti
fljótt ferðina í mótvindi. Hvað
eftir annað kom það fyrir þegar
svo stóð á, að hann dróst aftur úr
og missti af lestinni, en alltaf
skilaði Selfoss sér aftur eftir að
hagstætt veður kom, — stundum
eftir heilan sólarhring eða meira.
Fararstjóri (commodor) skipalest-
arinnar þótti þetta vel gert og
sagði Eimskipafélagi íslands frá
því.
Margur maðurinn hefði ef til
vill gefist upp á þessum eltinga-
leik við skipalestina, og siglt
beinustu leið til Reykjavíkur, en
Egill hafði fyrirmæli um að sigla í
skipalest, og þeim fyrirmælum
vildi hann ekki bregðast.
Egill var ættaður úr Dalasýslu,
sonur Þorgils bónda í Knarrar-
höfn í Hvammssveit Friðriksson-
ar, og konu hans Halldóru Sig-
mundsdóttur. Hann sigldi með
Norðmönnum og Dönum í mörg
ár, tók farmannapróf í Reykjavík
1920, og var síðah stýrimaður og
skipstjóri á skipum Eimskipafé-
lags Islands þar til hann lét af
skipstjórn fyrir aldurs sakir 1961.
Égill gat fagnað góðri heilsu
fram eftir öllum aldri, einnig í
mörg ár eftir að hann hætti
sjómennsku, en fyrir nokkrum
árum fór heilsu hans að hraka.
Síðustu árin fór hann lítið út og lá
svo í sjö mánuði fyrst á Land-
spítalanum og seinna á Vífils-
stöðum. Það má vel segja, að hann
hafi skilið við þennan heim fyrir
þremur mánuðum, því að allan
þann tíma var hann algjörlega
rænulaus. Hann fékk hægt andlát,
komst aldrei til meðvitundar og