Morgunblaðið - 31.05.1980, Blaðsíða 8

8
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 31. MAÍ1980
DÓMKIRKJAN: Kl. 11 sjó-
mannamessa. Biskup íslands
predikar og minnist drukknaðra
sjómanna. Sjómenn flytja fitn-
ingartexta og bæn, sr. Þórir
Stephensen þjónar fyrir altari.
Garðar Cortes syngur einsöng.
Organisti Sigurður Isólfsson.
LANDAKOTSSPÍTALI: Kl. 10
messa. Sr. Þórir Stephensen.
Organleikari Birgir As Guð-
mundsson.
ÁRBÆJARPRESTAKALL:
Guðsþjónusta í safnaðarheimili
Árbæjarsóknar kl. 11 árd. Sr.
Guðmundur Þorsteinsson.
ÁSPRESTAKALL: Messa fellur
niður vegna handavinnusýn-
ingar að Norðurbrún 1. Sr.
Grímur Grímsson
BREIÐHOLTSPRESTAKALL:
Messa í Breiðholtsskóla kl. 11
árd. Sr. Lárus Halldórsson.
BÚSTAÐAKIRKJA:
Guðsþjónusta kl. 11. Organleik-
ari Guðni Þ. Guðmundsson.
Vinsamlegast athugið breyttan
messutíma. Sr. Ólafur Skúlason,
dómprófastur.
FELLA- OG HÓLAPRESTA-
KALL: Guðsþjónusta í safnað-
arheimilinu að Keilufelli 1 kl. 11
árd. Athugið breyttan messu-
tíma. Si\Hreinn Hjartarson.
GRENSÁSKIRKJÁ: Guðsþjón-
usta kl. 11, altarisganga. Organ-
leikari Jón G. Þórarinsson. Al-
menn samkoma n.k. fimmtu-
dagskvöld kl. 20.30. Sr. Halldór
S. Gröndal.
GUÐSPJALL DAGSINS:
Jóh. 3.: Kristur og Niko-
demus.
HALLGRlMSKIRKJA: Messa
og altarisganga kl. 11. Sr. Karl
Sigurbjörnsson. Þriðjud.: Fyrir-
bænaguðsþjónusta kl. 10:30 árd.
Beðið fyrir sjúkum. Prestarnir.
LANDSPÍTALINN: Messa kl.
10. Sr. Ragnar Fjalar Lárusson.
HÁTEIGSKIRKJA: Messa kl. 11
árd. Sr. Arngrímur Jónsson.
Organisti Árni Arinbjarnarson.
KÓPAVOGSKIRKJA: Messa í
Kópavogskirkju kl. 11 árd. (alt-
arisganga). Sr. Árni Pálsson.
LANGHOLTSPRESTAKALL:
Guðsþjónusta helguð sjómanna-
derinum kl. 11. Athugið breytt-
flytur Hannes Hafstein fram-
kvæmdastjóri Slysavarnafélags-
ins. Organleikari Ólafur Finns-
son. Sr. Sig. Haukur Guðjónsson.
LAUGARNESKIRKJA: Messa
kl. 11, altarisganga. Þriðjudagur
3. júní: Bænaguðsþjónusta kl. 18.
Miðvikudagur 4. júní: Æskulýðs-
fundur kl. 20:30. Sóknarprestur.
FRlKIRKJAN í Reykjavík:
Messa kl. 2. Organleikari Sigurð-
ur ísólfsson. Prestur sr. Kristján
Róbertsson.
DÓMKIRKJA krists konungs
Landakoti: Lágmessa kl. 8.30
árd. Hámessa kl. 10.30 árd.
Lágmessa kl. 2 síðd. Alla virka
daga er lágmessa kl. 6 síðd.,
nema á laugardögum, þá kl. 2
síðd.
FELLAHELLIR: Kaþólsk
messa kl. 11 árd.
FÍLADELFÍUKIRKJAN: Al-
menn guðsþjónusta kl. 8 síðd.
Ræðumaður Snorri Óskarsson
kennari. Einar J. Gíslason.
GRUND elli- og hjúkrunar-
heimili: Messa kl. 2 síðd. Sr. Lárus
Óskarsson prédikar.
HJÁLPRÆÐISHERINN: Helg-
unarsamkoma kl. 11 árd. Bæn kl.
20 og hjálpræðissamkoma kl.
20.30.
NÝJA POSTULAKIRKJAN,
Háaleitisbraut 58: Messur kl. 11
og 17.
KAPELLA St. Jósefssystra
Garðabæ: Hámessa kl. 2 síðd.
VlÐISTAÐASÓKN: Guðsþjón-
usta kl. 11 árd. í kapellu sóknar-
innar. Sr. Sigurður H. Guð-
mundsson.
HAFNARFJARÐARKIRKJA:
Hátíðarguðsþjónusta kl. 11 árd.
Ath. breyttan messutíma. Sókn-
arprestur.
KAPELLAN St. Jósefsspítala
Hafnarf.: Messa kl. 10 árd.
KARMELKLAUSTUR: Há-
messa kl. 8.30 árd. Virka daga er
messa kl. 8 árd.
KEFLAVÍKURKIRKJA: Sjó-
mannamessa kl. 11 árd. Sr.
Þorvaldur Karl Helgason þjónar
fyrir altari. Organisti Helgi
Bragason. Sóknarprestur.
GRINDAVÍKURKIRKJA: Sjó-
mannamessa kl. 11 árd. Sókn-
arprestur.
SÁNDGERÐI: Sjómannamessa
kl. 11 árd. Sóknarprestur.
ÚTSKÁLAKIRKJA: Sjómanna-
messa kl. 2 síðd. Sóknarprestur.
EYRARBAKKAKIRKJA:
Guðsþjónusta kl. 2 síðd. Sóknar-
prestur.
STOKKSEYRARKIRKJA:
Guðsþjónusta kl. 10.30 árd.
Sóknarprestur.
AKRANESKIRKJA: Sjó-
mannaguðsþjónusta kl. 10.30
árd. Aldnir sjómenn heiðraðir.
Minnst drukknaðra sjómanna.
Sr. Björn Jónsson.
Dr. Einar Sigurbjörnsson prófessor:
Nokkur orð til sr. Bjart-
mars Kristjánssonar
Sr. Bjartmar Kristjánsson ritar
„nokkrar athugasemdir um hand-
bókarmálið" í Mbl. laugardaginn 24.
maí sl. Er grein hans þess konar
hanastél sem algengt er að tilreiða í
opinberum umræðum á Islandi og
samanstendur af dylgjum og útúr-
snúningi auk rógsins. Hef ég aldrei
skilið, hvernig prestar geta fallið
fyrir þeirri tegund af málflutningi.
Þó telur sr. Bjartmar sér fært að
segja þetta um trúarjátningar: „Hin
rétta trúarjátning kristins manns á
að koma fram í dagfari hans og
breytni, ekki þulu mæltri af munni
fram.“
Handbókarnefnd
Tilefni greinar sr. Bjartmars er sú
endurskoðun handbókar sem nú er á
döfinni innan þjóðkirkjunnar. Vin-
veittum lesendum til skýringar vil
ég geta þess, að kirkjuráð hinnar
íslensku þjóðkirkju skipaði vorið
1979 nefnd til að vinna að endur-
skoðun handbókar fyrir íslensku
tirkjuna og skyldi nefndin skila áliti
Cyrir kirkjuþing 1980, enda hafi
irestastefnan áður fjallað um málið.
lafði kirkjuþing 1978 með einróma
iamþykkt falið kirkjuráði þessa
æfndarskipun. Þegar nefndin kom
:.aman, var undirritaður kjörinn
ormaður hennar.
Störf handbókarnefndar gengu
>að vel, að frumvarp að nýrri
'iandbók er nú tilbúið og verður það
birt prestastefnunni til athugunar
■g síðan sent kirkjuþingi a hausti
komanda. Stendur nefndin einhuga
að frumvarpinu, enda hafði presta-
stefnan 1979 — þar sem sr. Bjartmar
var viðstaddur — einróma samþykkt
viljayfirlýsingu um stefnuna í hand-
bókarmálinu. Samdi ég greinargerð
með tillögum nefndarinnar og var
hún send prestum, svo að þeir gætu
athugað málið, áður en þeir fá
tillögurnar í hendur, sem væntan-
lega verður fljótlega.
Það lýsir ekki drengskap í garð
bræðra og er óheiðarlegt að rjúka
svo til sem sr. Bjartmar, er hann
reynir að ófrægja tillögur, sem hann
hefur aldrei augum litið og ekki hafa
enn verið kynntar opinberlega, en
eiga að vera til umfjöllunar af
lögformlegum aðilum innan þjóð-
kirkjunnar. Guði sé lof, að kirkjan
(=kristnir menn) á hlutlægari mæli-
kvarða á trú sína en breytni barna
sinna — og þjóna!
Þeim sem hafa vilja það sem
sannara reynist leyfi ég mér að
benda á, að greinargerðin fæst á
Biskupsstofu, Klapparstíg 27,
Reykjavík. Þar fæst einnig náms-
hefti Lútherska heimssambandsins
um helgisiði: A Lutheran Agenda for
Worship (útg. 1979). Tillögur að
nýrri handbók verða síðan kynntar
þegar lögformlegir aðilar hafa um
þær fjallað.
Andi 17. aldar
í upphafi greinar sinnar dylgjar
sr. Bjartmar með, að endurskoðun
helgisiða felist í að grafa upp
Dr. Einar Sigurbjörnsson.
eitthvað gamalt. „Andi sautjándu
aldar svífur þarna yfir vötnunum,"
segir hann um greinargerð mína og
bætir við: „eins og vænta
(lbr. mín). Slítur hann síðan úr
samhengi málsgrein og þykist sjá í
henni „viss teikn á lofti". Ég verð að
spyrja: Er það nú orðið forneskja að
játa um Guð, að kærleikur hans sé
vonsku manna sterkari? Síðan snýr
sr. Bjartmar út úr máli mínu um
skírnarformálann og hefur sitthvað
skrýtið að segja um trúarjátninguna
og er ekki orðum- að því eyðandi.
Tilgangur sr. Bjartmars er líka sá að
blása í kirkjupólitíska lúðra í því
skyni að ófrægja. Blasir það skýrast
við, er hann vænir handbókarnefnd í
heild og formann hennar sérstaklega
um að gera atiögu að Orðinu. Hér er
farið með róg af Ijótasta tagi og hlýt
ég trúar minnar og stöðu vegna að
mótmæla kröftuglega. í greinargerð-
inni rek ég sögulega þróun messunn-
ar innan lútherskrar kirkju og sýni
fram á, hversu prédikunin fór smám
saman (á sautjándu öld!) að mynda
sérstaka guðsþjónustu innan mess-
unnar. Get ég þess, að í tillögum
nefndarinnar sé lagt til, að forminu
kringum prédikunina sé breytt frá
formi 17. aldar, er nú tíðkast, og til
liprari áttar, til þess að þátturinn
prédikun (=útlegging Orðsins) falli
að heild messunnar en rjúfi hana
ekki eins og hann gerir nú. Messan
er nefnilega náðarmeðulunum til
þjónustu og náðarmeðölin eru að
lútherskum skilningi: Orðið og
sakramentin. Er ekki annað spariföt
og hitt hversdagsföt, heldur hvort
tveggja föt kirkjunnar sem kirkju.
Vakti það einmitt fyrir mótendum
Helgisiðabókar 1934 — og einkum
próf. Sg. P. Sívertsen — að mynda
meira jafnvægi þarna á milli en þá
ríkti, þótt framkvæmdin færi á
annan veg. Allt þetta skýri ég í
greinargerðinni handa þeim að
skilja sem skilja vilja.
Lokaorð
Sú helgisiðabók sem nú er í
endurskoðun, Helgisiðabókin frá
1934, er unnin úr ýmiss konar
tilraunaefni frá kirkjum nágranna-
landa vorra, einkum frá kirkjum
Svíþjóðar og Þýskalands. Þarf ég
væntanlega ekki að taka fram, að
þar er um lútherskar kirkjur að
ræða. Síðan 1934 hefur margt gerst í
helgisiðamálum í þeim löndum sem
fyrirmyndir voru sóttar til fyrir 50
árum. Hér hefur hins vegar ekkert
gerst frá opinberri hálfu. Umræður
allar um helgisiði hafa hjakkað í því
fari sem sr. Bjartmar er fastur í. Er
engu líkara en sumir álíti Helgisiða-
bók 1934 eins konar Pallas Aþenu,
sem stokkið hafi fullkomin út úr
höfðum höfunda sinna.
Helgisiðanefnd sú sem nú starfar
hefur hugað að því sem verið er að
gera í helgisiðamálum nágranna-
kirknanna og leitast í tillögum
sínum við að kynna það á sama hátt
og höfundar Helgisiðabókar 1934
gerðu um sína daga. Það er hvorki
nú né þá verið að grafa upp eitthvað
gamalt og því síður að endurvekja
hið rómverska messuform eins og sr.
Bjartmar dylgjar með. Nefndin tek-
ur ekkert hrátt upp og aðlagar
heldur ekki efnið að ákveðinni guð-
fræðistefnu. Hún aðlagar efnið að
þeirri hefð sem hér ríkir í kirkju-
málum, m.a. í tónlist og messusöng,
og tekur mið af höfuðatriðum lúth-
erskrar kenningar. Þess vegna er
það nefndinni grundvallaratriði að
gera í tillögum sínum alvöru úr einni
höfuðkenningu siðbótarinnar og
kirkju Orðsins: Kenningunni um
hinn almenna prestsdóm. Hún þýðir
gagnvart helgisiðum þetta: Kirkjan
sem samfélag ber fram bænir sínar
og lofgjörð sameiginlega og sækir
sameiginlega styrk til vitnisburðar
um þá trú er hún játar með
vörunum. Og vettvangur vitnisburð-
arins er heimurinn. Þar á kirkjan að
skína eins og ljós og vinna sem salt.
Hún getur því ekki haldið uppi
rítúali vanans, því að þá lætur hún
heiminn kæfa ljós sitt og deyfa
seltuna. 28. maí 1980.
Unga fólkið fjöl-
mennir í laugarnar
MIKIL aðsókn hefur verið að sundstöðum borgarinnar
sólardagana undanfarið, en það er ekki aðeins fullorðna
fólkið, sem er áhugasamt um sund- og sólböð. Stefán
Kristjánsson íþróttafulltrúi Reykjavíkur upplýsti í sam-
tali við Mbl. í vikunni, að í vor hefði hann kynnzt meiri
áhuga fyrir sundnámskeiðum borgarinnar heldur en
nokkru sinni áður.
— Við erum með sundnámskeið í 7 sundlaugum og ég
hef aldrei kynnst öðrum eins áhuga, sagði Stefán. — Þó
svo að við kennum á sumum stöðum frá klukkan 8 á
morgnana til 8 á kvöldin dugar það ekki til. Það er
yfirfullt á öllum námskeiðunum nema í Sundhöllinni, þar
sem enn mun vera hægt að bæta einhverju við, sagði
Stefán.