Morgunblaðið - 30.04.1981, Blaðsíða 21

21
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 30. APRÍL 1981
Það er út í
hött að stöðva
verðlagningu
vara með hækk-
andi tilkostnaði
segir Björn Theódórsson,
framkvæmdastjóri hjá Flugleiðum
„ÞAÐ ER í raun út í hött, að
ætla sér að stöðva verðlagningu
á vörum, þegar allur tilkostnað-
ur hækkar. Þetta kemur fram í
öllum okkar rekstri, en þó aðal-
lega í sambandi við innanlands-
' flugið," sagði Björn Theodórs-
son, framkvæmdastjóri mark-
aðssviðs Flugleiða, í samtali við
Mbl., er hann var inntur álits á
hinu nýja verðstöðvunarfrum-
varpi ríkisstjórnarinnar.
„Við höfum í raun ekki fengið
eðlilegar hækkanir undanfarin
ár, þannig að þetta flug hefur
verið rekið með tapi í áraraðir,
þrátt fyrir sífelldar eðlilegar
• hækkunarbeiðnir til yfirvalda.
Þær hafa bæði verið seint af-
greiddar og illa og yfirleitt
skornar mikið niður við trog.
Þannig fór t.d. með síðustu
hækkun frá 1. marz. Þá var
vísað til þess að verðstöðvun
væri í gildi fram til 1. maí og við
fengum 6% hækkun, en höfðum
sótt um 26% hækkun, auk þess
sem sú afgreiðsla kom ekki fyrr
en mánuði síðar. Það segir sig
því sjálft, að það vantar ennþá
þessi 20% og það segir sig
ennfremur sjálft, að það þýðir
ekkert að halda taprekstri enda-
laust áfram.
Það virðist vera eini mögu-
leikinn, ef halda á áfram slíku
flugi, annars vegar að draga
saman alla þjónustu eins og
hægt er, sem er okkur að
sjálfsögðu mjög á móti skapi,
eða þá þannig ef ríkið metur
stöðuna þannig, að rétt sé að
borga með þessari þjónustu,
eins og reyndari allri annarri
þjónustu í landinu," sagði Björn
Theódórsson að síðustu.
Magnús Ingimundarson forstjóri i Frón:
Atvinnuöryggi
viðhaldið
í útlöndum með
þessu, ekki hér
EFTA-samningurinn farinn út i veður og vind
„Það sér hver maður að það
er verið að viðhalda atvinnu-
öryggi í útlöndum en ekki
hérna, ef þetta verður svona.
Ef á virkilega að múlbinda
okkur alveg þá er EFTA-
samningurinn einnig farinn út
í veður og vind. Við stöndum
engan veginn jafnfætis þeim“,
sagði Magnús Ingimundarson
forstjóri Kexverksmiðjunnar
Frón.
Þá sagði Magnús: „Árið í
fyrra var ákaflega erfitt fyrir
okkur og við erum að rétta úr
kútnum núna, en með þessu
móti er eins og þeir séu
vitandi vits að gefa útlenzkum
keppinautum okkar frjálst
spil. Það hafa aldrei verið
neinar hömlur á því, að flytja
inn allra handa vörur í okkar
flokki og ég get ekki annað séð
en þessu sé þókstaflega stefnt
gegn okkur.“
Magnús sagði, að fyrir lægi
beiðni hjá verðlagsráði um
12% hækkun. „Sá hækkunar-
rammi sem þeir boða nægir
alls ekki. Mér skilst að engir
fái hækkanir nema opinber
fyrirtæki að minnsta kosti ef
þeir ætla að halda sig við 8%
vísitölustigin.
„Ég vil taka fram, að ég hef
ekki getað náð sambandi við
verðlagsstjóra ennþá og mér
er ekki kunnugt um hvernig
þeir ætla að beita þessu, nema
af afspurn í gegnum fjöl-
miðla," sagði Magnús í lokin.
Sveinn Valfells, verkfræðingur:
Islenzk atvinnustefna
FYRIR verðlagsráði liggur nú
fyrir fjöldi beiðna um hækkun á
söluverði vöru og þjónustu.
Um það bil tveir þriðju þessara
beiðna er vegna íslensks iðnvarn-
ings, sem á í tollfrjálsri sam-
keppni við samskonar vörur er-
lendis frá. Fyrir samskonar er-
lendar vörur þarf ekki að sækja
um slíkar hækkanir. Erlendir
iðnrekendur hafa frjálsa álagn-
ingu á íslenskum markaði. Sem
dæmi má nefna, að fyrir ráðinu
liggur beiðni frá íslensku iðnfyr-
irtæki sem framleiðir sápur. Tvö
fyrirtæki á íslandi framleiða
sápu. Tugir eriendra sáputegunda
eru á íslenskum markaði sem eru
fluttar inn tollfrjálsar. Verðlags-
ráð ræður engu um verð þeirra.
Framieiðslukostnaði iðnaðar
má skipta í eftirfsy-andi hlut-
fallsskiptingu (Sbr. Hagtölur Iðn-
aðarins 1980—’81.
Laun26%
Aðföng 62%
Vextir 5%
Afskriftir 4%
Skattar 2%
Arður 1%
Arður er ca. 1% af veltu.
Afskriftir eru 4%, en þær eru
kostnaður fyrirtækisins af úreld-
ingu véla og búnaðar.
Ekki má mikið útaf bera svo
endar nái ekki saman. Náist endar
ekki saman, þá kemur að því, fyrr
eða síðar, að fyrirtækin komast í
greiðsluþrot og verða að hætta
starfsemi sinni, a.m.k. þau sem
ekki geta sótt fé í ríkiskassann
sbr. Sementsverksmiðja Ríkisins.
íslensk iðnfyrirtæki eru ekki að
biðja um verðhækkanir að gamni
sínu. Þau eiga í harðri samkeppni
bæði innbyrðis og við tollfrjálsar
innfluttar vörur. Ef vara einhvers
er dýrari en annarra á markaðn-
um getur hann ekki búist við því
að fóik versli til frambúðar við
hann.
Staðreyndin er sú að kúgun
íslenskra stjórnvalda á íslenskum
iðnaði er aðeins einn þáttur í
vísitölusvindlinu og leiðir aðeins
til verri afkomu íslenskra iðnfyr-
irtækja en keppinauta þeirra er-
lendis. Afleiðing verður hægari
innlend iðnþróun eða samdráttur
íslensks iðnaðar en hlutur útlend-
inga á íslenskum markaði verður
stærri. Nýframlagt stjórnarfrum-
varp stefnir í áframhaldandi kúg-
un á íslenskum iðnaði í þágu
eriendra keppinauta þeirra.
Er þetta í þágu atvinnuöryggis
íslensks iðnverkafólks?
Sveinn Valfells verkfr.
Kvótinn á
humarver-
tíðinni auk
inn frá síð-
asta sumri
KVÓTINN á humarvcrtiðinni í
sumar hefur verið ákveðinn
2700 lestir, en i fyrra var
kvótinn 2500 lestir. Þá fengu 89
bátar leyfi til veiðanna. en þau
eru aðeins veitt bátum minni en
105 brúttórúmlestum, en þó
verður stærri bátum veitt leyfi
til humarveiða séu þeir búnir
400 hestafla aðalvél eða minni.
Ilumarvertiðin hefst 24. maí
nk. og stendur hún ekki lengur
en til 15. ágúst, en veiðarnar
verða stöðvaðar fyrirvaralaust
þegar 2700 lestum er náð.
Humarveiðarnar eru stundað-
ar frá stöðum á sunnanverðum
Austfjörðum vestur um til Akr-
aness, en flestir bátanna hafa
verið frá Höfn, Vestmannaeyj-
um og Keflavík. Sjávarút-
vegsráðuneytið mun sem fyrr
hafa eftirlit með því, að allar
reglur, sem gilda um humarveið-
ar verði haldnar. Umsóknir um
leyfi til humarveiða þurfa að
hafa borist ráðuneytinu fyrir 13.
maí nk.
Óafgreiddar verð-
hækkunarbeiðnir
Ilér fer á eftir listi yfir óafgreiddar verðhækkanabeiðnir hjá
verðlagsyfirvöldum:
Iljá verðlagsróði: Hækkunarbeiðnir í % 1. Hámarksverð á saltfiski 30%
2. Hámarksverð á brauðum 7,7-21,1%
3. Hámarksverð á sementi 19%
4. Steypa án sements 25%
5. Sandur og möl 15%
6. Niðursoðið fiskmeti 13,8-18,3%
7. Olíufarmgjöld innanlands 65%
8. Landvari 14,2—34,9% (meðalt. — ca. 16%).
9. Skipafarmgjöld og vöruafgreiðslugjöld 16% og 30%
10. Farmgjöld sérleyfishafa 23,6%
11. Álagning á innfluttar mat- og vefnaðarvörur 12. Krónutöluálagning í verðlagsákvæðum 13. Afgreiðslugjöld v/vöruúttektar 14. Vinnuvélar 26%
Hjá verðlagsstofnun i umboði verðiagsráðs:
1. Dósir (dósagerðin) 15%
2. Skór (Iðunn) 13%
3. Sælgæti (Linda, Síríus, Opal, Freyja) 10-14%
4. Maískorn (Ora) 2,2%
5. Framleiðsluvörur Rafa 6,5%
6. Efnagerðarvörur (Reckord) 2,2-70%
7. Kolsýra (Eimur) 11,3%
8. Hreinlætisvörur (Frigg) 5,3%
9. Plastumbúðir (Reykjalundur) 7,24%
10. Einkennisfatnaður (Últíma) 6%
11. Vinnuföt (SÍS) 15%
12. Rafmagnsvörur o.fl. (Plastmótun) 8%
13. Félag dráttarbrauta.og skipasmiðja 20%
14. Bón og þvottur (Bliki) 19%
15. Aðgöngumiðaverð að vínveitingahúsum 38%
16. Bylgjupappakassar (Kassagerð Reykjavíkur) 17. Hreinlætisvörur (Mjöll, Sjöfn og Hreinn) 6%
18. Plastos hf. 19. Amboð 20. Framl. vörur Ora ótaldar annarsstaðar 6,7-29%
21. Kex (Frón) 8,8-14,0%
22. Málningarvörur (Málning hf. Harpa, Slippfél.) 14,6-14,9%
23. Tropicana 15%
24. Floridana 18,5%
25. Gaffalbitar (K. Jónsson) 40,7%
Hjá ráðuneytum:
Áburður 85%
Póstur og sími 37%
Skipaútgerð ríkisins 35%
Strætisvagnar Reykjavíkur 40%
Gjaldskrár hafna 20%
Hitaveita Reykjavíkur 43%
Landsvirkjun 42,5%
Rafmagnsveita Reykjavíkur 20,8% afleiðing af hækkun Landsvirkjunar
Sundstaðir 7-20%
Á listann vantar yfirlit yfir orkufyrirtæki úti á landsbyggðinni.