Morgunblaðið - 10.11.1981, Side 19

Morgunblaðið - 10.11.1981, Side 19
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 10. NÓVEMBER 1981 19 Tapreksturinn mun bylja á þjóð- inni eins og versta slagveður eftir Matthías Bjarnason alþm. Fyrir tæplega þremur vikum var útvarpað frá Alþingi stefnuræðu forsætisráðherra og umræðum um hana. Ég veitti mér það kvöld þann munað að sitja heima og hlýða á umræðurnar. Undir þeim lestri öll- um varð mér oft hugsað til hins almenna borgara í landinu, hvernig honum væri innanbrjósts að hlusta á slíkar umræður. í fyrsta lagi: Hver skyldi það vera, sem tryði því að ástandið væri svo gott, sem raun ber vitni, eftir ræðu forsætisráð- herra og ekki síður eftir ræður flestra stjórnarsinna? Það hlýtur að vera sjálfsögð krafa, sem hver og einn þjóðfélags- þegn gerir til stjórnmálamanna, að þeir komi fram fyrir þjóðina og seg- ir henni satt í hvívetna. Það er líka krafa til manna um það að vera ekki heldur að mála hlutina dekkri litum en þörf er á. Mér fannst mjög áberandi hjá minni stjórnarand- stöðuflokknum, hvað hann reyndi að mála allt mun dekkra en jafnvel efni standa til. Hitt fannst mér lýsa undraverðu kæruleysi hjá ráðherrum í ríkis- stjórninni og stuðningsmönnum þeirra, hvernig þeir lýstu ástandinu í þjóðfélaginu, eins og allt væri með eðlilegum hætti og það hefði tekist að ná stórkostlegum árangri í sam- bandi við baráttuna við verðbólg- una. En eigum við ekki að líta á stað- reyndir. — Svo er nú komið málum, að stærstu ríkisfyrirtækin í landinu eru flest rekin með miklum halla. Landsvirkjun, rafmagnsveitur og hitaveitur eru reknar með milljóna halla. Atvinnulífið er á mörgum stöðum komið að því að stöðvast og sums staðar stöðvað með öllu. Orsök alls þessa er óraunhæf stefna núverandi ríkisstjórnar. Hún mark- aði þá stefnu á gamlársdag á liðnu ári, að verðbólgan skyldi ekki fara yfir 40%. Við þetta hefur hún verið að berjast það sem af er þessu ári með þeim hætti, að kostnaður við framleiðslu landsmanna, og þar með útflutningsframleiðslu, er ekki undir 50—60% og jafnvel meiri. A sama tíma hefur gengið verið fest, að undanskildum tveimur breyting- um til gengisfellinga, sem nema samtals 9%. Þetta hefur orðið til þess, að útflutningsatvinnuvegirnir eru reknir með gífurlegum halla. Það sem verst er af öllu er, að eigið fjármagn fyrirtækjanna, bæði í sjávarútvegi og í iðnaði er verðbólg- an langt komin með að éta upp. Menn berja sér á brjóst og segja: Við viljum enga gengisfellingu, það eru einhverjir aðrir, sem eru að heimta hana. Hver vill fella gengi krónunnar, ekki nokkur maður, svo ég viti til. En hitt er annað mál, að þegar gengi krónunnar er fallið, eins og nú er, þá verða skynsamir menn, og meira að segja hinir líka, að játa staðreyndum og skrá krónuna því verði, sem hún er á. „En hitt er mjög mikið áhyggjuefni, að þrír menn úr hópi Sjálfstæðismanna hafa með setu sinni þar haldið þessari ríkisstjórn lifandi til þessa, ríkisstjórn sem er að eyðileggja einkaframtakið að beiðni og að fyrirskipan kommúnista. I»essir menn taka á sig þunga ábyrgð, þyngri ábyrgð en nokkrir aðrir. Þeir hafa fengið aðvör un frá flokkssystkinum sín- um á landsfundi Sjálfstæðis- flokksins. Ætla þeir ekki að fara að taka við sér?“ Núverandi ríkisstjórn beitti á ár- inu 1980 gengissigi til þess að koma til móts við framleiðsluna, þannig að hægt væri að reka hana þá halla- lítið. Þá var viðurkennd sú stað- reynd, að verðbólgan hér innan- lands gerði það að verkum, að skráð gengi krónunnar yrðu að vera í samræmi við ytri kjör í viðskiptum við okkar viðskiptaþjóðir. Nú á þessu ári en annar háttur hafður á. Það er látinn hrannast upp hallarekstur í opinberum fyrir- tækjum upp á tugi ef ekki hundruð milljóna og fyrirtækin í landinu stöðvast nú hvert af öðru. Bjarg- ráðin eru að taka þau allra verstu út úr, láta þau fá nokkra innspýt- ingu til þess að þau geti haldið áfram eitthvað um sinn. En þetta getur ekki gerst nema skamman tíma. Það verður að stokka upp, það verður að játa staðreyndum, það verður að draga út kostnaði við rekstur fyrirtækjanna, lækka út- gjaldahlið þeirra, eða hreinlega að játa staðreyndum og skrá krónuna réttu verði, þannig að útflutnings- atvinnuvegirnir geti gengið áfalla- lítið eða áfallalaust. Stjórnarherrarnir segja þjóðinni í dag, að verðbólgan frá byrjun til loka árs 1981 sé ekki nema 40%. En þá vilja þeir ekki viðurkenna það, að það er stór hluti verðbólgunnar, sem er geymdur í taprekstri fram- leiðslufyrirtækjanna í landinu og ríkisfyrirtækjanna, sem kemur til með að bylja á þjóðinni eins og versta slagveður. Við höfum því ekki séð verðbólguna á þessu ári nema að takmörkuðum hluta, vegna þess að stjórnarherrunum hefur þóknast að blekkja þjóðina fram til þessa. En augu þjóðarinnar eru að opnast fyrir því, að hún hefur verið blekkt. Verðbólgan segir sífellt meira til sín. Kaupmáttur launa rýrnar. í raun hefur þessi stjórn eða stjórnarflokkar ekkert raun- hæft gert til þess að berjast gegn verðbólgunni. Nú spyrja menn: Hvað þarf að gera til þess að berjast gegn verð- bólgu? Það þarf fyrst og fremst að gera allar hugsanlegar ráðstafanir til þess að auka framleiðslu þjóðarinn- ar, auka útflutni'ngsverðmæti, draga úr innflutningi og eyðslu. Það gerum við með því að minnka ríkis- afskiptin, draga úr umsvifum ríkis- ins. Við getum ekki lifað af því að draga saman seglin í framleiðslu á útflutningsvörum okkar en sífellt að auka þann fjölda, sem sinnir þjónustustörfum og er á launum hjá ríkinu. Það gefur ekkert af sér, það er fyrst og fremst til þess að auka kröfurnar á aukna skatta til sameiginlegra þarfa þegnanna. Þessar sameiginlegu þjóðfélags- þarfir eru komnar það langt yfir hámark, að þær eru þegar farnar að hafa áhrif á getu og vilja manna til að vinna og hafa miklar tekjur vegna þess hve skattlagningin er orðin há. Við verðum því að breyta um hugsunarhátt, en það gerum við ekki með því að stinga hausnum í sandinn eins og strúturinn og láta sem engir erfiðleikar séu á vegin- um, það sé allt hér slétt og fellt, eins og stjórnarherrarnir sögðu. Þeir einu sem viðurkenndu að erfiðleikar væru voru þó Framsókn- armenn, en þeir máttu til með að eyðileggja þá játningu sína með því að bæta við, að það hefði verið farið eftir niðurtalningarstefnu Fram- sóknarflokksins. Niðurtalningar- stefna Framsóknarflokksins hefur í reynd verið sú, að allt verðlag er á uppleið og kaupmáttur launa held- ur sífellt áfram að rýrna. Ég hygg að á móti því verði ekki mælt, að núverandi ríkisstjórn hef- ur beðið alvarlegt skipbrot. Ef til vill er ekki mikið um það að segja, að Alþýðubandalagið framfylgi þeirri stefnu til þess að eyðileggja einkaframtakið í landinu, láta það með rangri gengisskráningu tapa öllu eigin fjármagni í fyrirtækjun- um. Framsóknarflokkurinn er hálf- sósíalískur flokkur, en þó er hann öllu meira sérhagsmunaflokkur og illt að henda reiður á, hvað hann er að fara hverju sinni. En hitt er mjög mikið áhyggju- efni, að þrír menn úr hópi Sjálf- stæðismanna hafa með setu sinni þar, haldið þessari ríkisstjórn lif- , andi til þessa, ríkisstjórn sem er að eyðileggja einkaframtakið að beiðni og að fyrirskipan kommúnista. Þessir menn taka á sig þunga ábyrgð, þyngri ábyrgð en nokkrir aðrir. Þeir hafa fengið aðvörun frá flokkssystkinum sínum á lands- fundi Sjálfstæðisflokksins. Ætla þeir ekki að fara að taka við sér? Ætla þeir ekki að komast í snert- ingu við það sem er að gerast í þjóð- félaginu núna? Ætla þeir ekki að skilja, hvað kommúnistar eru að teyma þá út í? Jafnvel þó þeir hafi unnið mikið til saka, þá er ennþá leið til að snúa við og bæta fyrir fyrri misgerðir. Það gera þeir með því að þeir viðurkenni í fyrsta lagi, að það sé mikill vandi, sem að steð- jar. Fyrsta skilyrðið til þess að ráð- ast að vanda og erfiðleikum er að vilja kannast við, að hann sé fyrir hendi. Sá sem ekki kannast við að neinn vandi er fyrir hendi, hann getur ekki komist fyrir rætur meinsemdarinnar. Enn á ný vil ég skora á þessa Sjálfstæðismenn, sem eru í ríkis- stjórn eða styðja hana á einn eða annan hátt, að hætta þessum stuðn- ingi sem allra fyrst og vinna að því að mynduð verði ríkisstjórn með al- 'vöru stjórnmálamönnum, sem við- urkenna vandann og hafa kjark og þrek til þess að grafast fyrir mein- semdina í þeim tilgangi að lækna. — Oft hefur verið þörf á lækningu, en aldrei brýnni en nú. Matthías Bjarnason I 1 Siáou til, ! nú erum við alltaí í leiðinni... nýlluttir að Skipholti 7, og bjóðum ykkur velkomin að líta á vömúrvalið. I LITSTJÓNVARPSTÆKIN | sem þekkt eru fyrir gœði og góða endingu Komið og sjáið litina f og kynnist okkar góðu greiðslukjörum. Nú erum við 1 Skipholti 7 símar 26800 - 20080 I

x

Morgunblaðið

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.