Morgunblaðið - 05.01.1982, Blaðsíða 28

36
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUfMGUR 5. JXNÚAR1982
Minning - Helgi
Rafn Traustason
Fæddur 18. aprfl 1937.
Dáinn 21. desember 1981.
Er ég' frétti lát frænda míns,
Helga Rafns Traustasonar, sem
svo snögglega var hrifinn á brott
frá konu og börnum, aðeins 44 ára
að aldri, fannst mér dimma í
kringum mig. Tilhlökkunin til
jólahátíðarinnar, sem býr í huga
ungra og gamalla, dvínaði og hug-
urinn dvaldi oftar en áður hjá
fjölskyldunni á Smáragrund 2, þar
sem sorgin hafði kvatt dyra á við-
kvæmasta tíma ársins, tíma, sem
fjölskylduböndin eru hvað sterk-
ust.
Eg ætla ekki að rekja æviferil
Helga, það gera aðrir betur. Hann
var fæddur á Patreksfirði 18. apríl
1937, sonur hjónanna Rannveigar
Jónsdóttur og Trausta Jóelssonar
vélstjóra. Annan son áttu þau,
Rafn Reyni, fæddan 8. janúar
1932, en hann dó af völdum bruna
11. apríl 1933. Foreldrar Helga
dóu með stuttu millibili þegar
hann var aðeins 13 ára, móðir
hans 17. desember 1950 og faðir
hans 6. maí 1951. Þetta var þung
raun svo ungum dreng. Hann
dvaldist hjá móðurforeldrum sín-
um og móðurfólki um tíma, en
sjálfstæðið kom fljótt í Ijós hjá
Helga, að standa á eigin fótum og
það tókst honum. Hann lauk prófi
frá Samvinnuskólanum að Bifröst
árið 1955, en varð kaupfélagsstjóri
við Kaupfélag Skagfirðinga á
Sauðárkróki árið 1972 og bar hag
þess mjög fyrir brjósti heima og
heiman.
Eftirlifandi konu sinni, Ingu
Valdísi Tómasdóttur, kvæntist
Helgi 12. október 1957. Stóð hún
við hlið hans traust og dugleg. Var
heimili þeirra öllum opið sem
þurftu að leita til Helga, sem var
ærið oft. Þau eignuðust fimm
mannvænleg börn: Trausta Jóel,
Rannveigu Lilju, Tómas Dag, Guð-
rúnu Fanneyju og Hjördísi Önnu.
Ég man fyrst eftir Helga, er
hann kom á heimili foreldra
minna, ungur piltur og sérstak-
iega myndarlegur. Var ekki laust
við að ég, þá telpuhnáta, væri
svolítið montin af að eiga hann að
frænda. Hann var sérstaklega
frændrækinn og nuturm við þess
bæði hér heima og hjá þeim hjón-
um á Sauðárkróki. Heimili þeirra
er sérstakt myndarheimili, þar
sem gestrisni og góðvild sitja í
fyrirrúmi. Þetta viljum við frænd-
fólkið í Bolungarvík þakka, og
mamma þakkar bróðursyni sínum,
konu hans og börnum alla hlýju og
góðvild, er hún dvaldi hjá þeim og
hér heima.
Inga mín! Við sendum þér, börn-
unum og tengdabörnunum inni-
legar samúðarkveðjur. Megi góður
Guð gefa ykkur styrk og huggun.
Minningin um góðan dreng geym-
ist í hugum okkar allra.
Aldrei er «vo bjart
yHr ödlincsmanni
að eijji jjeti syrt
eins sviplega og nú
og aldrei er svo svart
yfir sorgarranni
að eigi geti birt
fyrir eiKfft Irú. M.„h Joch.
Kristný Pálmadóttir
Svo örstutt er bil
milli blíðu og éls,
og brugðist getur lánið
frá morgni til kvelds.
Þessi hin sönnu orð úr hinum
gullfallega sálmi komu mér í hug
þegar fréttin um lát frænda míns,
Helga, barst til Bolungarvíkur síð-
degis mánudaginn 21. desember sl.
Óg þó hátíð ljóss og friðar færi í
hönd dimmdi yfir við þessa frétt,
myrkrið og kuldinn sem fyrir voru
gerðust áleitnari og þrengdu að.
Sagt er, að vegir guðs séu órann-
sakanlegir, og með þessari ákvörð-
un að kalla nú burt þennan góða
dreng í blóma lífsins birtist okkur
enn einu sinni sönnun þessara
orða.
Ekki verður hér rakinn æviferill
eða störf Helga, aðeins örfá
kveðjuorð. Helgi hefur sjálfur með
störfum sínum og framkomu allri
markað þau spor meðal samtíð-
armanna sinna, sem hvað best
geyma og varðveita minningu
hans um ókomin ár.
Auðvitað er það svo þegar
mannkostamaður, sem Helgi var,
er hrifinn burt með skyndingu, þá
vefst manni tunga um tönn, tregi
og söknuður herja á, og minningar
allar ljúfar sækja að.
Fyrir mér er minningin um
þennan minn kæra frænda og vin
sem ljós þess besta, er varðveitast
mun svo lengi sem lífsandi er
dreginn.
Söknuður okkar frændfólksins
er sár, en hvað er hann samanbor-
ið við þann þunga harm og sáru
raun, sem nú hefur dunið yfir
konu hans og börn.
Elsku Inga, Trausti, Rannveig
Guðrún, Tommi og Hjördís. Ég
veit að ykkur finnst þetta þungt
högg og söknuðurinn sár, harmur-
inn mikill sem inni fyrir býr,
kannski svo mikill að ykkur finnst
þið vart geta borið hann.
En þó nú sé dimmt í ranni og él
byrgi sól, þá birtir öll él upp um
síðir, og sól fær notið sín og verm-
ir. Eins mun um þá sól ykkar, sem
burt var kvödd, hún mun skína í
endurminningunni, lýsa og verma
í minningu hins góða drengs.
Við á Traðarstígnum biðjum
góðan guð að vernda ykkur og
styrkja í þessari þungu raun. Það
er huggun harmi gegn að minn-
ingin um góðan dreng lifir og yljar
þeim sem eftir lifa.
Guð blessi ykkur öll.
Far þú í friði,
hafðu þökk fyrir allt og allt.
Karvel Pálmason
Hólmar Ingi Guð-
mundsson - Minning
Fæddur 22. desember 1978
Dáinn 28. desember 1981
Viú i'ijjum drt nu moú aut;u blá,
ojJ cntjilsvip hrcina brá.
Mfú saklausi bros ot; barnamál,
ot» bjarla óflckkaöa sál.
Margt flýgur í huga, þegar lítill
drengur er kvaddur, við skynjum
svo lítið af tilverunni og viljum ekki
sættast á að samfylgdin yrði svo
skammvinn. Sagt er, að þeir er Guð-
irnir elska deyji ungir. Hugsum um
það nú, er við biðjum góðan Guð að
styrkja föður, móður og kær systkin
í þeirri miklu sorg er bar að mánu-
daginn 28. desember síðastliðinn, er
við fengum þær fréttir að Hólmar
Ingi litli væri horfinn. Hólmar Ingi
var yngstur fjögurra systkina og
mikill sólargeisli þeirra, þar sem
hann var sjö árum yngri en næsta
barn. Fyrstu árin átti hann heima í
Hveragerði, en síðastliðið vor flutt-
ist hann í sveitina, að bænum
fremri Nýpur í Vopnafjarðarhreppi.
í svo stórri sorg verða orð lítils
megnug, en megi ykkur öllum verða
huggun að minningunum björtu.
Guð geymi lítinn vin.
Amma, afl og frændfólk í Fyjum.
í dag, þriðjudaginn 5. janúar
1982, er til moldar borinn á Sauð-
árkróki Helgi Rafn Traustason,
kaupfélagsstjóri Kaupfélags
Skagfirðinga. Hann varð bráð-
kvaddur þar í bæ mánudaginn 21.
desember 1981, en hann fæddist
þann 18. apríl 1937 og var því að-
eins 44 ára gamall, þegar hann
lést. Foreldrar Helga Rafns voru
þau Trausti Jóelsson, vélstjóri á
Patreksfirði og kona hans, Rann-
veig Lilja Jónsdóttir. Trausti var
fæddur 19. maí 1909, dáinn 6. maí
1951, en Rannveig var fædd 17.
janúar 1910 og dó 17. desember
1950. Heigi Rafn missti því for-
eldra sína báða með 6 mánaða
millibili, þegar hann var aðeins
13—14 ára gamall. Þetta var mik-
ið áfall fyrir viðkvæma sál ungl-
ingsins, sem var í mótun. Én
skapfesta og viljastyrkur Helga
Rafns var þá þegar kominn í ljós,
þannig að áfallið. braut hann ekki
niður, heldur efldi hann til átaka
að afla sér menntunar og aukins
þroska, þannig að hann mætti sem
fyrst verða fær um að standa á
eigin fótum, en hann var alla tíð
mjög sjálfstæður maður í skoðun-
um og hugsunum. Það var honum
mikil huggun á þessum erfiðu ár-
um, að hann átti hlýtt skjól hjá
ættingjunum. Hann átti aðalat-
hvarf hjá móðurforeldrum sínum
á Patreksfirði, Jóni Indriðasyni og
Jónínu Guðrúnu Jónsdóttur, og á
skólaárum síðar hjá Þorgerði
móðursystur sinni og Reyni
Hörgdal á Akureyri og var svo í
heimili með Mörtu, móðursystur
sinni, í Reykjavík í íbúð þeirri, er
foreldrar hans höfðu átt og búið í
þar. Þótt foreldramissirinn væri
honum áfkaflega sár, veit ég að
hann var ættingjum sínum ævar-
andi þakklátur fyrir þá hlýju og
þann skilning, er þeir sýndu hon-
um á þessum viðkvæmu árum.
Helgi Rafn stundaði nám í
gagnfræðaskólum í Reykjavík,
Laugarvatni og Akureyri og lauk
gagnfræðaprófi með ágætum frá
Gagnfræðaskóla Austurbæjar. Að
því búnu nam hann í Samvinnu-
skólanum í Reykjavík veturinn
1954— 1955 og var því í síðasta
árganginum sem Jónas Jónsson
frá Hriflu, sá mikli samvinnu-
frömuður og skólamaður, útskrif-
aði áður en hann lét af störfum og
skólinn fluttist að Bifröst í Borg-
arfirði. Helgi Rafn aflaði sér
námseyris með hreingerningum í
skólanum að kvöldinu eri lauk
samt prófi með ágætum vorið 1955
og það þrátt fyrir að hann hóf
störf hjá Samvinnutryggingum
mánuði áður en skólanum lauk.
Þar með hófst hans eiginlegi
starfsferill hjá samvinnuhreyfing-
unni, en áður hafði hann starfað
nokkur sumur hjá Kaupfélagi
Patreksfjarðar og í fjármáladeild
Sambandsins sumarið 1954. Hann
starfaði í sjódeild og síðar aðal-
bókhaldi Samvinnutrygginga frá
1955— 1960. Hann varð kaupfé-
lagsstjóri Samvinnufélags Fljóta-
manna 1960 og gegndi því starfi til
1963, er hann varð fulltrúi kaupfé-
lagsstjóra hjá Kaupfélagi Skag-
firðinga á Sauðárkróki. Því starfi
gegndi hann til ársins 1972, er
hann tók við starfi kaupfélags-
stjóra hjá þessu einu stærsta og
traustasta kaupfélagi landsins, en
því starfi gegndi hann til æviloka.
Kaupfélagsstjórastarfinu sinnti
hann af elju og dugnaði, þannig að
kaupfélagið efldist og styrktist á
góðum grunni, sem fyrir var. Und-
ir forystu Helga Rafns byggði
kaupfélagið eitt myndarlegasta
sláturhús landsins, miklar endur-
bætur voru gerðar á mjólkurstöð
félagsins, nýtt verslunarhús var
byggt að Ketilási í Fljótum eftir
sameiningu Samvinnufélags
Fljótamanna við Kaupfélag
Skagfirðinga, útgerð og fisk-
vinnsla var efld, verslunaraðstaða
í Varmahlíð endurbætt og hafin
bygging stórhýsis á Sauðárkróki
fyrir nýjar aðalstöðvar og aðal-
verslanir kaupfélagsins. Fjöl-
margt fleira mætti nefna, sem
ekki verður rakið hér, en auk hins
umsvifamikla starfs kaupfélags-
stjóra gegndi Helgi Rafn fjöl-
mörgum trúnaðarstörfum öðrum,
sem hann var kallaður til að
sinna. Hann var um árabil vara-
maður í stjórn Samb. isl. sam-
vinnufélaga og allt til dauðadags.
Hann var formaður rafveitu-
stjórnar á Sauðárkróki 1966—’78,
hann var stjórnarmaður í Fiskiðju
Sauðárkróks um árabil og formað-
ur stjórnarinnar hin síðari ár,
einnig formaður stjórnar Steypu-
stöðvar Sauðárkróks og hann var
um árabil stjórnarmaður í Land-
flutningum hf., stjórnarformaður
þeirra í upphafi og aftur frá vori
1981 til dauðadags og var reyndar
einn helsti frumkvöðull að stofnun
þeirra. Hann átti sæti í Mjólkur-
samlagsráði og Sláturhússráði
Kaupfélags Skagfirðinga frá
stofnun þessara ráða og til ævi-
loka. Fulltrúi í Framleiðsluráði
landbúnaðarins var hann fyrir
hönd mjólkursamlaganna á 2.
verðlagssvæði 1973—’77. Einnig
varamaður í stjórn Osta- og
smjörsölunnar um árabil og til
dauðadags sem fulltrúi Sam-
bandsins. Hann var formaður
skóknarnefndar Sauðárkróks-
kirkju frá 1972 til æviloka og
sýndi því hlutverki mikla ræktar-
semi og áhuga, enda mjög trúaður
maður, sem sýndi kristinni kirkju
mikla virðingu. Sem forseti Lions-
klúbbs Sauðárkróks hafði hann
reyndar áður en hann tók við
sóknarnefndarformennskunni
staðið fyrir raflögn og lýsingu
kirkjugarðsins á Sauðárkróki, sem
er til mikillar prýði, og sýndi þar
strax hug sinn til kirkjunnar.
Margt fleira væri hægt að rekja af
áhugamálum og viðfangsefnum
Helga Rafns, en þetta verður látið
nægja sem aðaldrættir í mynd gíf-
urlegrar starfsævi, sem nú er lok-
ið svo skyndilega og löngu fyrir
aldur fram. I öllum þessum störf-
um lagði Helgi Rafn gjörva hönd á
plóginn viðkomandi verkefnum til
mikils framdráttar, enda var hann
starfhæfur í besta lagi, ötull, ein-
lægur og samviskusamur. Mikið
skarð er fyrir skildi við fráfall
hans.
Það var mikið gæfuspor í lífi
Helga Rafns Traustasonar þegar
hann þann 12. október 1957 gekk
að eiga eftirlifandi eiginkonu sína,
Ingu Valdísi Tómasdóttur, dóttur
hjónanna Tómasar Sigvaldasonar,
loftskeytamanns í Reykjavík, og
konu hans, Magneu D. Sigurðar-
dóttur, en við þau hjón bast Helgi
Rafn miklum og sterkum vináttu-
böndum, auk tengdanna. Þau
Helgi Rafn og Inga Valdís urðu
strax mjög samhent, enda að
mörgu leyti ákaflega lík í sinni
traustu skapgerð, smekkvísi og
hjartahlýju. Þau bjuggu sér nota-
legt heimili í Reykjavík í upphafi,
síðan í Haganesvík og svo á Sauð-
árkróki, en heimili þeirra þar er
eitt hið myndarlegasta og nota-
legasta, sem maður heimsækir.
Börn þeirra hjóna eru Trausti
Jóel, fæddur 21. október 1958,
Rannveig Lilja, fædd 6. marz 1960,
Tómas Dagur, fæddur 26. október
1961, Guðrún Fanney, fædd 28.
nóvember 1963, og Hjördís Anna,
fædd 8. ágúst 1966. Börnin eru
eins og foreldrarnir, hlý og traust
og dugleg í hverju viðfangsefni.
Unnusta Trausta er Ásta Búadótt-
ir og unnusti Rannveigar Lilju er
Þorsteinn Hauksson. Ég og kona
mín og börn okkar höfum átt því
láni að fagna að kynnast mjög vel
þessari góðu fjölskyldu á Sauð-
árkróki og Helgi Rafn hefur verið
náinn samherji minn, félagi og
vinur um langt árabil. Mér og fjöl-
skyldu minni er fráfall hans mikið
harmsefni. Ég veit að hann er
einnig sárt tregaður af félögum í
stétt kaupfélagsstjóra og af vinum
og félögum í samvinnuhreyfing-
unni allri, ekki síst í Kaupfélagi
Skagfirðinga. En svo sár sem tregi
okkar allra er, er hann þó hjóm
eitt miðað við þá þungu sorg, sem
knúið hefur miskunnarlaust dyra
að Smáragrund 2 á Sauðárkróki
og lagt farg sitt á hug og hjarta
Ingu Valdísar og barnanna og fjöl-
skyldunnar allrar. Mér er kunnugt
um æðruleysi þeirra og viljastyrk
og ég vil vona, að trúin á Guð og
minningin um góðan dreng og ein-
stakan heimilisföður megi verða
þeim huggun í miklum harmi, sem
tíminn vonandi fær sefað eftir því
sem stundir líða. Ég sendi þeim
dýpstu samúðarkveðjur mínar og
fjölskyldu minnar.
Að lokum vil ég senda Helga
Rafni kveðjur og þakkir Kaupfé-
lags Eyfirðinga. Hann var góður
granni og náinn samstarfsmaður.
Einnig sendi ég honum kveðjur og
þakkir stjórnar Sambands ísl.
samvinnufélaga og samvinnu-
hreyfingarinnar í landinu öllu.
Hann var mikill samvinnumaður
og öflugur liðsmaður í forystu-
sveit. Guð blessi minningu hans.
Valur Arnþórsson
Mánudagskvöldið 21. desember
sl. barst fjölskyldu minni sú
harmafregn að Helgi Rafn
Traustason hefði látist á heimili
sínu síðla þann dag. Hvílíkt reið-
arslag. Fjölskyldan var harmi
slegin. Gat þetta verið satt, Helgi
Rafn dáinn, svo hraustur og hress
sem hann virtist þegar hann leit
við ásamt Ingu konu sinni á leið
um Borgarfjörðinn nú fyrir
skömmu. Við gátum ekki og vild-
um ekki trúa svo bitrum sann-
leika. Hugurinn hvarflaði til vin-
anna fyrir norðan, Ingu Valdísar
og barnanna þeirra fimm sem nú
lifðu þá miklu sorg að sjá á bak
ástkærum eiginmanni og leiðandi
og skilningsríkum föður.
Helgi Rafn var Vestfirðingur að
uppruna, fæddur á Vatnseyri við
Patreksfjörð, þann 18. apríl 1937.
Foreldrar hans voru Rannveig
Lilja Jónsdóttir og Trausti Jóels-
son vélstjóri.
Ungur að árum fluttist Helgi
með foreldrum sínum til Reykja-
víkur, en móðir hans var þá farin
að heilsu og var henni nauðsynlegt
að vera í nálægð heilsugæslu-
stofnana. Trausti stundaði sjóinn,
sigldi á togurum stríðsárin og var
traustur og dugandi sjómaður og
vel látinn af félögum sínum. En
samvistir fjölskyldunnar urðu
ekki langvinnar í Reykjavík.
Skömmu fyrir jól árið 1950 lést
móðir Helga og aðeins hálfu ári
síðar missti hann föður sinn. Slík
lífsreynsla hefði mörgum unglingi
orðið ofraun og vissulega hefur
þessi mikli missir markað djúp
spor í sálarlíf þessa unga drengs.
En hamingjan hafði ekki alfarið
snúið við honum baki. Eftir fráfall
foreldranna ólst Helgi upp hjá
móðursystur sinni, Mörtu Jóns-
dóttur, sem reyndist honum sem
besta móðir. Það var Helga mikil
gleði að geta síðar á lífsleiðinni
endurgoldið Mörtu umhyggju
hennar með einstakri alúð og
hjálp í hennar garð hvenær sem
hann gat því viðkomið.
Kynni tókust með okkur Helga
fyrir nær þrem áratugum er við
stunduðum nám við Samvinnu-
skólann, sem þá var til húsa á
efstu hæð Sambandshússins við
Sölvhólsgötu og var enn stjórnað
af hinum aldna þjóðskörungi Jón-
asi Jónssyni frá Hriflu.
Helgi var góður námsmaður og
ákaflega opinn og móttækilegur
fyrir speki lærimeistarans, sem
fjallaði um þjóðfélags- og sam-
vinnumál af miklum eldmóði. Jón-
asi var lagið að plægja akur sinna
stóru hugsjóna af kostgæfni, enda
árangurinn í fullu samræmi við
það. Hvar sem litið var í þjóðlífinu
var hægt að merkja uppskeru hug-
sjóna þessa merka leiðtoga sam-
vinnumanna. Helgi Rafn var einn
þeirra lærisveina Jónasar frá
Hriflu sem með sanni mátti kall-
ast merkisberi. Sannur merkisberi