Morgunblaðið - 05.08.1982, Qupperneq 18
l&,r MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 5. ÁGÚST 1982 - ^
Pétri svarað
Eftir Vilmund
Gylfason, alþm.
Hr. ritstjóri!
í Morgunblaðinu á miðvikudag
ritar Pétur Sigurðsson grein um
Alþýðuflokkinn, þar sem saman
fara tveir eiginleikar sem oft fara
illa saman; ósannindi og heift.
I
I upphafi greinar sinnar segir
hann: „Það vakti nokkra athygli
þegar einn þingmanna Alþýðu-
flokksins lýsti sjálfum sér sem
„arkitekt kosningasigursins
1978“.“
Ég get út af fyrir sig ekki annað
en þakkað íhaldsmönnum og
Morgunblaðinu áhuga á pólitísk-
um skoðunum mínum í fortíð og
framtíð. En hins vegar hlýt ég að
frábiðja mér ónákvæmni og
ósannindi óvandaðs manns.
Af einhverjum ástæðum hafa
sjálfstæðismenn, bæði á Alþingi
og nú nýverið í Reykjavíkurbréfi,
viljað hafa þessi ummæli ranglega
eftir mér, og hefði þó átt að vera
hægt um heimatökin.
í viðtali við Morgunblaðið, sem
birtist á bls. 18 hinn 30. ágúst,
1978, þær klukkustundirnar sem
verið var að ganga frá stjórnar-
myndun Ólafs Jóhannessonar,
lýsti ég andstöðu minni við at-
burðarásina, og dró raunar ekki
af. Ég sagði, eins og skráð er í
blaðið, að mér fyndist það sem
gerst hefði „hart, eftir að hafa
verið einn af arkítektum mesta
kosningasigurs í sögu lýðveldis-
ins.“
Satt að segja sýnist mér nú
sjónarmunur á þessu, og svo hinu,
sem hinn óvandaði alþingismaður,
og raunar margir flokksbræður
hans á undan honum, hafa haft
eftir mér. Frambjóðendur stjórn-
málaflokks, sem og hundruð
manna og kvenna, sem starfa í
kosningum, eru væntanlega arkí-
tektar kosningasigurs, þegar vel
gengur.
En vitaskuld féllu þessi ummæli
vegna þess, að ég var hund-
óánægður með þá ákvörðun, sem
meirihluti flokksstjórnar Alþýðu-
flokksins virtist vera að taka, að
fara inn í ríkisstjórn Ólafs Jó-
hannessonar. Ekki vegna fordóma
gegn hinum eða þessum stjórn-
málaflokknum, heldur vegna þess
að málefnalega var þessi ríkis-
stjórn andvana fædd.
Það hefur aldrei verið leynd-
armál að á flokksstjórnarfundi í
Alþýðuflokknum þá um kvöldið
greiddi ég, ásamt þeim Sighvati
Björgvinssyni og Braga Sigur-
jónssyni, ásamt fleirum, atkvæði
gegn því að Alþýðuflokkurinn
tæki sæti í þeirri ríkisstjórn. Við
urðum, illu heilli, undir.
Ég sé samt ekki betur en dómur
reynslunnar hafi staðfest þessar
skoðanir okkar. Þrettán mánuðum
síðar greiddi sama flokksstjórn
því atkvæði að yfirgefa þessa
sömu ríkisstjórn.
En söm er óvönduð gjörð Péturs
Sigurðssonar. Hann rangfærir
ummæli mín, gerir þau hrokafyllri
og ókurteislegri í garð samverka-
manna en þau voru.
Ég þykist vita af hverju menn
endurtaka svona ósannindi aftur
og aftur. Pési er að reyna að koma
illu til leiðar. En ég er ekki viss
um að honum takist það.
Meira að segja dr. Gunnar
Thoroddsen, einhvern tímann þeg-
ar honum hitnaði í hamsi á Al-
þingi í vetur, hafði þessi ummæli
ranglega eftir. Hann var leiðrétt-
ur með það sama. Dr. Gunnar
kann auðvitað mannasiði, tók leið-
réttingunni og ekki meira um það.
II
Að öðru leyti er inntakið í grein
Pétur Sigurðssonar upphrópanir
um það, að jafnaðarmenn hafi áð-
ur unnið með alþýðubandalags-
mönnum í verkalýðshreyfingunni.
Það segir Pétur að sé upphaf alls
ills. Hann segir: „riddarar orðsins,
arkítektar lyginnar, keppast við
að vera til vinstri við kommúnista
sjálfa." Og hann segir: „Þeir (krat-
ar) afhentu kommúnistum þau
lykilvöld í þjóðfélaginu, sem þeir
höfðu alltaf sóst eftir og eldri
kratar alla tíð barist gegn, völdin í
verkalýðshreyfingunni."
Hvað er að manninum? Er ekki
Ásmundur Stefánsson ennþá for-
seti Alþýðusambandsins? Og er
hann ekki ennþá í Alþýðubanda-
laginu? Og er ekki Björn Þórhalls-
son varaforseti? Og var hann ekki
kosinn í miðstjórn Sjálfstæðis-
flokksins með hæstri atkvæða-
tölu? Og voru þeir ekki kosnir í
bandalagi á Alþýðusambands-
þingi?
Það er ekki heil brú í röksemda-
færslu Péturs Sigurðssonar, ekki
að þessu leyti og ekki að neinu
öðru.
III
Þetta leiðir hugann að öðru.
Fyrr hefur Pétur Sigurðsson verið
svolítið kaldur. Á kjördag í alþing-
iskosningum árið 1978 birtist ít-
arlegt fimm dálka viðtal við Pétur
frambjóðanda á síðu 2 í Morgun-
blaðinu. Þá kemur Morgunblaðið
sennilega á fast að 4 af hverjum 5
heimilum í Reykjavík, en aðrir
hafa enga möguleika til andsvars.
Og Pétur dró ekki af. Fyrirsögn-
in var svofelld: „Margir stuðn-
ingsmenn Eggerts G. Þorsteins-
sonar hafa heitið mér stuðningi —
vegna vinnubragða í prófkjöri Al-
þýðuflokksins er Eggert var felld-
ur.“ Og í viðtalinu sjálfu fór Pétur
síðan nokkrum orðum um þetta
fyrirbæri.
Morgunblaðið hafði aldrei
minnst á þetta áður, og gerði
aldrei síðar. Sá sem þessar línur
ritar, og sat að þessu sinni í sæti
því á lista Alþýðuflokksins, sem
Eggert Þorsteinsson hafði skipað
áður, hafði aldrei heyrt svo mikið
sem ávæning í þessa veru, og erum
við Eggert Þorsteinsson þó mál-
kunnugir vel.
Ég sé því ekki betur en þetta
hafi verið heilaspuni Péturs Sig-
urðssonar, fram settar á kjördag, í
blaði sem hefur yfirbuðarstöðu á
markaði, í því skyni að skrökva
fólk til fylgis við sig.
Já, lágt er lagst þó hátt sé
stefnt.
IV
Að undanförnu hefur Morgun-
blaðið nokkuð gert stjórnmála-
skoðanir mínar, þar með taldar
skoðanir á pólitískri blaða-
mennsku, nokkuð að umræðuefni;
í dálkum raunar, sem skýrt eru
afmarkaðir sem skoðanavettvang-
ur blaðsins sjálfs.
Þar hafa dálkahöfundar tíundað
gagnrýni mína á Morgunblaðið, og
svarað henni fyrir sína parta. Það
er varla leyndarmál að ég hefi
lengi verið þeirrar skoðunar að yf-
irburðir Morgunblaðsins feli í sér
hættur. Það skal rætt á öðrum
vettvangi.
En ein setning í Reykjavíkur-
bréfi sunnudaginn 18. júlí vekur
óhug. Eftir að hafa tekið upp svo-
hljóðandi setningu eftir mér:
„einn vandi okkar þjóðfélags er sá
að Morgunblaðið er alltof stórt,
miðað við hvað það er óheiðarlegt.
Það er óþekkt staðreynd í opnu
þjóðskipulagi, að langstærsta
dagblaðið skuli vera blað sem
stýrt er af þröngu flokksmati,"
bætir bréfritari við: „Þetta er auð-
vitað reynsla þingmannsins þegar
hann hefur þurft á Morgunblaðinu
að halda — eða hvað?“ „Þurfti á
Morgunblaðinu að halda.“
Nú er það svo, að sá sem þessar
línur ritar, þó svo hann sé and-
stæðingur Morgunblaðsins og
Sjálfstæðisflokksins í stjórnmál-
um, hefur alloft sent Morgunblað-
inu greinar. Oftast, en þó ekki
alltaf, hefur tilefnið verið skrif í
Morgunblaðinu sjálfu. Hitt skal
skýrt undirstrikað að þessar
greinar hafa ævinlega verið birtar
fljótt og vel, vandlega upp settar,
og án athugasemda af blaðsins
hálfu. Fyrir það get ég auðvitað
ekki annað en þakkað, og ítreka
þakklæti mitt hér með.
En ég hef heldur aldrei fundið
af því lyktina fyrr en í umræddu
Reykjavíkurbréfi, að í þessari
greinabirtingu Morgunblaðsins
felist einhvers konar skoðanaleg
skuldbinding af minni hálfu. Ég
hélt í einfeldni minni, að um væri
að ræða gagnkvæman vilja; vilja
minn, eins og allra annarra sem
skrifa í blöð að freista þess að
hafa áhrif á samborgara sína; og
vilja Morgunblaðsins til þess að
vera með breiðari val greinahöf-
unda en það, sem nemur flokks-
bundnum sjálfstæðismönnum.
Ég endurtek að ég er ekki van-
þakklátur. En ég undirstrika hitt
líka, að ég hef ekki verið að selja
Morgunblaðinu sannfæringu
mína. Þrátt fyrir góða reynslu af
Morgunblaðinu í sambandi við
birtingu minna greina, og þó ég
viðurkenni að í menningarmálum,
svo nokkuð sé nefnt, er Morgun-
blaðið víðsýnt og hefur á að skipa
góðum kröftum, þá þykir mér
blaðið óheiðarlegt í stjórnmála-
skrifum, og iðulega í útfærslu
frétta.
Um það hef ég sagt dæmisögu
hér að framan af Pétri Sigurðs-
syni á kjördegi 1978. Ég kann þær
fleiri.
Virðingarfyllst
Vilmuudur Gylfaauon
»igurðsson: Ma^ir stuðníngsmeni
Eggerts G. Þorstemssonar
hafa heitið mér stuðnmgi
- vegna ^
IVlur SiKurðsson. alþmv; er MbVðubandalay or enn hlálejíra. þe|?ar haft nokkrir l»eir i og b
x .. ukinar K s.'Pt i flokkur or A lpyouoanuai»K heir cru mrð í h«
ismaður, som skipar H. s.Tti
frani!>oðslista Sjálfstæð-
isflokksins i Reykjavik,
S;li;ði i viðtali við Morjíun
Ulaðið i jí;«*r, að hann h«*fði
H»ti sér iírrin fyrir 1>V‘•
|M*n »r .» siðasia ári. að ýmis
\ an<l:itn:il væru ofarleua a
ha u'i. st*m mundu valda
Sj.ilfstæðwflokknum erfið-
Irikum í jx*ssum þinfíkosn-
intfum. Kfj lít ekki á |>etta
sfin kosninftar um menn
hehlur um stefnur. um
siefnu Sjálfstæðisflokksins
eða vinstri flokkanna. hað
s,ni h«*fur vakið athyfcli
mina i kosninjíaharáttunni
er i tyrsia
flokkur ok Alþýöubandala«
virðast hafa ótakmörkuð
fjárráð, svo mikil að rann-
sóknarblaðamenn hafa
ærið að starfa til að finna
út hvaðan það fé kemur
SkinhelRin í þessari bar
áttu t.d. hjá AlþýðuTlokkn-
um, þegar þeir telja sig
afn*ma „persónunjósmr
með því að hafa ckki menn
í kjördeildum hér í Reykja-
vik en hins ve*ar annars
staðar á landinu, er ollum
Ijós Þeir Alþýðuflokks-
menn utua Reykjavíkur eru
þvi stimplaðir af forystu
Alþýðuflokksins hér sem
„pcrsónunjósnárar.
pr enn hlálecra, þegar haft
cr í huRa, aS þeir eru með
ýmsar skrár undir hondum,
sem þeir vinna eftir,
nemendaskrár úr skólum,
ýmsar fclaKaskrár. sinar
eigin merktu prófkjörs-
skrár c* skrár annarra
flokka, sem þeim bárust i
hendur með pólitískum
málaliðum. sem m.a. voru
fenKnir til aö íella EKgert
(J. Þorsteinsson út af fram-
boðslistanum.
— Ilvað gera stuðninRs-
menn F.Kgerts G. Þor-
steinssonar í þessum kosn-
inKum'*
— Ég hef sannreyntþabl
og viö mig hafa taJjjl
nokkrir þeir a og h«Oi
mér stuðningi í þes
kosningum, fyrst og fr<
vegna óanægju
vinnubrögðum, sem EHJJ '
var beittur í próf»J«n
Alþýöuflokksins.
_ Hvernig telur
stöðuna í kosningununr
_ Það er ckki lengw
kosið um einstaka
segir Fétur Sigurð^*
heldur s‘ jórnmálasteW*
sósíalista annars vegar *
frjálslynda viðsynjjj
ábvrga stefnu Sjélfst^^
flokksins hins vegar.
1