Morgunblaðið - 05.12.1984, Blaðsíða 41

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 5. DESEMBER 1984
41
Maður, nú er það svart
- eftir Ingjald
Tómasson
Það væri synd að segja að
bjartsýni gæti í tali og tónum hjá
ráðamönnum og fjölmiðlum þjóð-
arinnar. En þó er ekki annað að
sjá en stór hluti þjóðarinnar hafi
morð fjár til ráðstöfunar. Lítum
fyrst á verzlunarbáknið, sem nú
virðist standa með því mesta
blómskrúði, sem nokkurn tíma
hefir sézt á landi hér. Hvert geysi-
stórhýsið eftir annað rís af grunni
á vegum verzlunarinnar. Segja má
að í hverju horni sé einhvers kon-
ar verzlun eða sala og benda má á
veitinga- og skemmtistaðina, sem
virðast blómstra eins og fífill í
túni. Það er mikið talað um veldi
Sambands ísl. samvinnufélaga og
ekki skal því neitað að í það sé
hlaupinn skrifstofuveldisofvöxtur.
En þeir hafa þó sína gjaldeyrisöfl-
un og sölu afurða erlendis. En
hvar fá heildsalaveldið og kaup-
menn gjaldeyri fyrir bæði nauð-
synjar og allt hið gífurlega al-
óþarfa skran sem hrúgað er inn í
landið og alis staðar blasir við.
Gjaldeyririnn er fenginn að láni
frá þeim starfsstéttum sem ýmsir
forustumenn vissra dagblaða og
ótrúlega margra hinna hærra
settu í þjóðfélaginu telja að séu að
setja þjóðina á höfuðið. Svo þegar
gjaldeyrisöflunin dugar ekki til í
alla innflutningsbotnleysuna þá er
gripið til erlendra lána, lagst á
kviðinn fyrir framan erlent auð-
vald og beðið um lán, með öðru til
að greiða vexti af eldri lánum. Svo
tönnlast málsvarar innflytjenda á
því að þeir sem afla gjaldeyrisins
fyrir þá séu aðalskaðvaldar í efna-
hag þjóðarinnar. Þeir sem afla
gjaldeyrisins ættu að hafa algeran
forgang um ráðstöfun hans. Eitt
stærsta gjaldeyrisöflunarfyrir-
tæki þjóðarinnar, álverið í
Straumsvík, má segja að hafi ver-
ið hundelt frá byrjun af auvirð-
ilegum bolbítum, sem berjast með
kjafti og klóm gegn því að þjóðin
geti notið góðs af hinum miklu
auðæfum sem við eigum í óvirkj-
uðum fallvötnum og jarðhita.
í þættinum „Það var og“, í út-
varpi 26. ágúst, var ráðist heiftarl-
ega á álverið, sagt var að þar væri
vinnuaðstaða og kjör hin verstu og
álbræðslunni líkt við logandi hel-
víti. Svo eru opinberir snuðrarar
nær stöðugt við mengunarmæl-
ingar í leit að einhverjum meng-
unaráhrifum, sem hægt er að
kenna um ef verkamenn fá ein-
hverja kvefpest eða kveisusting.
En það er minna talað um hina
gífurlegu mengun sem fylgir
þéttbýlinu hér á Faxaflóasvæðinu
og víðar. Skólpi og eiturefnum frá
verksmiðjum er veitt í stórum stíl
óhreinsuðu í hafið umhverfis. Og
ekki virðast ráðamenn borgarinn-
ar hafa mikinn áhuga á því að
koma á fullkominni sorpeyðingu
fyrir Stór-Reykjavíkursvæðið.
Öllu sorpinu er nú hrúgað upp inn
undir Gufunesi og pressað þar
niður. Auðvitað eru þarna með eit-
urefni auk alls plastmagnsins,
sem aldrei eyðist. Svo streymir
vatn gegnum allt gumsið, sem ber
með sér óþverrann sem úr þessu
Ingjaldur Tómasson
„Það er sannarlega
lærdómsríkt að hlusta á
hina hámenntuðu fjöl-
miðlapésa þegar þeir
eru að tala við stjórn-
málaleiðtoga og forystu-
menn launþega.“
pressast, sömu leið og skolp-
rennslið, í grunnsævið kringum
okkur. Og ekki kæmi mér á óvart
þótt það uppgötvaðist einn góðan
dag að súrt regn bæði frá Evrópu
og frá okkar eigin bifreiðaskara
væri á leið að eyðileggja skóglendi
Reykjavíkursvæðisins.
Ráðstefnan, sem haldin var hér
um mengunardauðann í Evrópu,
benti til þess að augu manna séu
nú loks að sjá mengunarhættuna.
En er það ekki nú þegar of seint
séð?
í sambandi við efnahagsmálin
verð ég aðeins að minnast á hið
tröllaukna efnahagsundur, sem
ríkisbákn nefnist. Það er sannar-
lega lærdómsríkt að hlusta á hina
hámenntuðu fjölmiðlapésa þegar
þeir eru að tala við stjórnmála-
leiðtoga og forustumenn launþega.
Þegar forustumenn lýsa ástandinu
eins og það raunverulega er, rýkur
fjölmiðlaliðið og launþegaforustan
upp á nef sér og telur að rétt lýs-
ing á ástandinu séu hótanir í garð
vinnandi manna. Ennþá einu sinni
ætlar launþegaforustan að leika
hinn gamla hefðbundna leik, að öll
laun hækki um sama prósentustig,
sem virkar þannig að hæstu laun
hækka mest. Sem sagt: Hvað get
ég svælt mikið handa mér og mín-
um líkum hátekjumönnum út úr
okkar skuldum vafða þjóðfélagi.
Og svo náttúrulega að komast í
stjórnaraðstöðu. Þetta er hinn
harði sannleikur um þessa bless-
aða forustufugla sem nú eru með
launahæstu mönnum landsins.
Það sannast hér sem fyrr, að mik-
ið vill alltaf meira og að ágrind
vex með eyri hverjum. Og svo er
það opinbera báknið, sem er að
kollsigla þjóðarskútunni. Alls
Fjárlagafrumvarp:
• •
Onnur umræða
í næstu viku
Stefnt er ad annari umræðu um
fjárlagafrumvarp fimmtudaginn 13.
desember nk.
Fjárveitinganefnd Sameinaðs
þings vinnur nú dag hvern að at-
hugun fjárlagafrumvarps og má
búast við breytingartillögum frá
nefndinni í heild og einstökum
nefndarmönnum. Þá er og venjan
að þingmenn flytja breytingartil-
lögur um einstök áhugamál.
Þingflokkar stjórnarflokkanna
þinga væntanlega um tillögur
fjármálaráðherra, hvern vegn
skuli mæta fjárlagahalla, sem
frumvarpið, eins og það var lagt
fram, speglar.
staðar má sjá hin opinberu stór-
hýsi rísa og í staðinn fyrir að
leggja þessar stofnanir niður eða
afhenda þær starfsliðinu fer þeim
sífellt fjölgandi og sama er að
segja um starfsfólkið, því fjölgar
stöðugt.
Foringi opinberra starfsmanna
kvartaði sáran yfir því í sjónvarpi,
að ekki væri fjölgað hinu opinbera
liði við stofnanirnar. Ég held að ég
hafi tekið rétt eftir, að nú stæði til
að starfslið Þjóðleikhússins yrði í
vetur um 300 manns (bið afsökun-
ar ef skakkt er með farið). Og vit-
að er að útvarp og sjónvarp færa
stöðugt út kvíarnar með stórvax-
andi kostnaði og auknu starfsliði.
Sjaldan hefur syrt eins í álinn
hvað varðar fiskveiðar og sölu er-
lendis. Þorskur er orðinn minni-
hluti aflans. Og þá er reynt að
veiða aðrar tegundir, til dæmis
ufsa og karfarusl. Ufsinn er nú
nær óseljanlegur vegna offram-
boðs. Og hver hefði trúað því á
síldarárunum að stór hluti flotans
færi að elta rækju (kampalampa)
út um allan sjó. Svo eru stórir
flotar skafandi upp krabba og
skeljategundir. Söluhorfur á
haustsíld eru nánast engar, eina
vonin er að elskulegu Rússarnir
okkar aumki sig yfir okkur og
kaupi einhvern slatta. Og þannig
mætti lengi lýsa hinu dökka útliti
sem nú blasir við og hver íslend-
ingur með fullu viti ætti að sjá.
Það er sannarlega ömurleg stað-
reynd að nú þegar þjóðin er að
verða hámenntuð eftir áratuga
skólagöngu, skuli þjóðfélagið
ramba á gjaldþrotsbarmi. Og svo
er bara heimtað meira og meira
handa mér og ekkert tillit tekið til
þess þótt tekjur þjóðarinnar séu í
algjöru lágmarki. Fjölmargt þessu
tengt er ótalið, til dæmis skólam-
álin og öll tónólistin sem dembt er
yfir þjóðina, sem ekki er annað en
vitfirringslegur skakstur, öskur og
ærandi hávaði. Ef til vill verður
það gert við tækifæri.
Að lokum vísa sem á vel við
þjóðarástandið nú. Höfundur vís-
unnar er mér ókunnur:
Verst af öllu er villa sú
vonar og kærleikslaust.
A engu að hafa æðra trú
og allt í heimi traust.
Fyrir sálina setja lás
og safna magakeis.
Inni a veltyrfðum bundinn bás
baula eftir töðumeis.
Ingjaldur Tómasson er rerkamað-
in í Reykjarík.
Þessi grein var skrifuð fyrir
verkfall.
I.T.
q
l Jkólar í
^Pjjnglandi
Meads School í Eastbourne.
Frábær skóli við suður-
ströndina. Námskeið hefjast
7. janúar, 25. marz og 28.
júní.
Bessíe, Sólvallagata 28,
s. 25149.
Fróöleikur og
skemmtun
fyrir háa sem lága!
Ljós og afköst.
Ledu skrifstofulampinn hefur hlotið
viðurkenningu fyrír fallega hönnun og notagildi.
Lampinn hentar hvaða
vinnuaðstæðum sem er en nýtur sín
tþarsemerfitteraðkomagóðri lýsinguvii
Ledu skrifstofulampinn hefur a.m.k. 11
kosti fram yfir venjulega
rðslampa. Kynntu þér |
ilýsing-aukin;
Rafkaup
Suðurlandsbraut 4 - Sími 81518
Umboðsmenn. Stapafell hf. Keflavik - Raftækjaverslun Sigurðar Ingvarssonar
Garði - Kjarni hf. Vestmannaeyjum - Kristall hf. Höfn Hornafirði - Verslun Sveins
Guðmundssonar Egilsstöðum - Raforka hf. Akureyri - Póllinn hf. Isafirði - Ljósvak-
inn Bolungarvik - Húspryði hf. Borgarnesi - Rafþjonusta Sigurdórs Jóhannssonar
Akranesi -
Lærið
Byggingarfræðingur
Iðnfræðingur
Skráning fer fram í skólanum. Hringið í síma 05-625088, eða
fylliö út miöan hér að neöan og fáið sendan bæklinginn
„Information Byggetekniker — Byggekonstruktor". Kennsla
hefst 7. janúar 1985.
Byggeteknisk Höjskole
Slotsgade 11 — 8700 Horsens, Danmark.
Sendiö mór bækiinginn „Information Byggetekniker —
Byggekonstruktor'.
Nafn:
Heimili:.
Póstnúmer:
Borg/Land:
^ örkin