Morgunblaðið - 18.01.1985, Blaðsíða 1

64 SÍÐUR
STOFNAÐ 1913
14. tbl. 72. árg.
FÖSTUDAGUR 18. JANÚAR 1985
Prentsmiðja Morgunbladsins
I greipum kuldans
Enn er ekkert lát á kuldunum í Vestur-Evrópu. Hér sést danski ísbrjóturinn ,,lsbjörn“ á leift til aftstoðar flutningaskipi, sem festist í
gær í ísnum á Eyrarsundi milli Danmerkur og Svíþjóðar.
Pakistan:
Stjórnmála-
starfsemi
leyfð á ný
Karmrhi. 17. jan. AP.
STJÓRNIN í Fakistan ákvað í dag að
aflétta banni því, sem sett var fyrir
skömmu við starfsemi stjórnmála-
manna í landinu. Verður þeim nú gert
kleift að taka þátt í kosningabarátt-
unni fyrir kosningar þær, sem fram
eiga að fara í næsta mánuði.
f þessum kosningum verður
kjörnir þingmenn bæði til þjóð-
þingsins og héraðsþinga landsins.
Zia U1 Haq, forseti Pakistans, kom
á banni við starfsemi stjórnmála-
manna 12. janúar sl., samtímis því
sem hann kunngerði, að kosningar
færu fram í landinu 25. febrúar nk.
Ofsóknir í Búlgar-
íu á hendur tyrk-
neskum mönnum
Neyddir með ofbeldi til að taka upp búlgörsk nöfn
.Sofiu, 17. jan. AP.
HER OG lögregla í Búlgaríu hafa nú enn hert á þvingunaraðgerðum sínum
gegn tyrkneskum mönnum í landinu til að taka upp búlgörsk nöfn. Er haft
eftir áreiðanlegum heimildum, að 40 manns að minnsta kosti hafi verið
drepnir í átökum af þessum sökum á undanförnum vikum. Hafa svæði þau í
suðausturhluta landsins, þar sem óeirðtrnar hafa átt sér stað, verið einangr-
uð af þessum ástæðum.
Búlgörsk stjórnvöld hafa ekkert
viljað segja um þessa atburði, en
haft er eftir mönnum af tyrknesk-
um uppruna í landinu, að menn úr
her og lögreglu hafi gengið hús úr
húsi að kvöldlagi og dreift eyðu-
blöðum til tyrknesks fólks, þar
sem það á að rita á nýtt búlgarskt
nafn i stað tyrkneska nafnsins,
sem það bar áður.
Ef farið er eftir þessum fyrir-
mælum, er vandamálið leyst, en ef
menn gera það ekki, sæta þeir
fyrst hótunum, en eru síðan barðir
og pyntaðir. Er haft eftir áreið-
anlegum heimildum, að tyrkneskt
fólk í Búlgaríu hafi almennt látið
undan þessum afarkostum og tek-
ið upp búlgörsk nöfn. Margir hafi
þó snúizt öndverðir við þessari
skipun og á undanförnum tveimur
árum hafi um 100 manns látið lífið
í átökum af þessum sökum.
Nú í janúar var enn hert á þess-
ari nafnaherferð búlgarskra yfir-
valda gegn tyrknesku fólki. í Búlg-
aríu býr um ein milljón tyrkn-
eskra manna og eru þeir því einn
tíundi hluti af öllum íbúm lands-
ins. Nafnaherferðin er einn þátt-
urinn í þeirri viðleitni kommún-
istastjórnarinnar þar að afmá
þjóðerni tyrkneskra manna í land-
inu. Þegar árið 1974 var svo að
segja allri kennsla f tyrknesku
hætt í skólum landsins.
Á leið til þings
Zail Singh, forseti Indlands, (til vinstri) og Rajiv Gandhi, for-
sætisráðherra landsins, eru hér á leið til sameiginlegs fundar
beggja deilda indverska þingsins í gær. Sjá nánar á bls. 21.
Stjórnvöld í Svíþjóð:
Hætta ekki aðstoð við Víetnam
vegna hernaðarins í Kambódíu
lUnekok, 17. jannnr. AP.
SVÍAR hyggjast ekki nota þróun-
araóstoó sína við Víetnam til aó
þrýsta á stjórnvöld þar að hætta
hcrnaði sínum í Kambódíu, sem
Víetnamar hernámu fyrir sex ár-
um. Þetta var haft eftir Lennart
Bodström, utanríkisráðherra Sví-
þjóóar, í Bangkok f Thailandi í
dag, en þar er hann staddur á
heimleið úr vikulangri heimsókn
til Víetnams.
„Það er afar sjaldgæft að við
notum þróunaraðstoð okkar til
að skapa stjórnmálalegan þrýst-
ing,“ sagði Bodström, þegar
fréttamenn spurðu hann hver
yrðu viðbrögð sænsku stjórnar-
innar, ef ekki tækist að binda
endi á ófriðinn í Kambódíu með
samningum.
Bodström kvaðst hins vegar
hafa greint stjórnvöldum I Han-
oi frá því, að ef til vill yrði dreg-
ið úr þróunaraðstoðinni á næst-
unni þar sem lokið væri mörgum
verkefnum, sem henni var ætlað
að styrkja. í stað þróunaraðstoð-
ar kæmu þá „venjuleg millirfkja-
samskipti”, eins og hann orðaði
það.
Þróunaraðstoð Svía við Víet-
nama nemur á þessu ári 365,
milljónum sænskra króna (jafn-
virði tæplega 1.700 milljóna ís-
lenskra króna). Hún hefur sætt
gagnrýni víða í Suðaustur-Asíu,
en stjórnvöld þar telja að hvers
kyns efnahagsaðstoð við Víetn-
ama dragi úr líkum á því að þeir
fari með herlið sitt frá Kambód-
íu. Aðstoðin hefur einnig orðið
tilefni mikilla deilna í Svíþjóð,
en stjórnarandstaðan segir að
hún sé óréttlætanleg hjálp við
árásargjarna einræðisstjórn.
Bodström kvaðst vera þeirrar
skoðunar að Víetnamar hefðu í
hyggju að kalla hersveitir sínar
heim frá Kambódíu, en bætti því
við, að hann ætti ekki von á því
að það yrði f bráð þar sem hinar
stríðandi fylkingar deildu um
grundvallarstaðreyndir. Sagði
hann Svía vera reiðubúna til að
annast milligöngu ef til friðar-
viðræðna kæmi.
Skýrast
gengismál-
in í dag?
Washington, 17. janúar. AP.
Fjármálaráóherrar Bretlands,
Frakklands, Vestur-Þýzkalands og
Japans komu í dag saman á lokuóum
fundi í Washington meó Donald Reg-
an, fjármálaráóherra Bandaríkjanna.
Talið er víst, aó síhækkandi gengi
Bandaríkjadollars aó undanförnu
hafi verió aóalumræóuefnió og aó
finna verði leiðir til þess að koma í
veg fyrir áframhald á þeirri þróun.
Ekki var gert ráð fyrir, að niður-
stöður fundarins yrðu kunngerðar
fyrr en á morgun, föstudag. Óvissa
einkenndi því gengi margra helztu
gjaldmiðla heims í dag. Gengi
sterlingspundsins gagnvart Banda-
ríkjadollar féll aðeins í London og
vestur-þýzka markið, sem á þriðju-
dag var lægra gagnvart dollar en
nokkru sinni sl. 12 ár, náði ekki að
styrkja stöðu sína.
Réttarhöldin í Póllandi:
Hótuðu
bílstjóran-
um lífláti
Toran, 17. janúar. AP.
MEÐ áhrifaríkum hætti lýsti bílstjór-
inn Waldemar Chrostowski í dag at-
ferli lögreglumannanna, sem rændu
honum og prestinum Jerzy Popiel-
uszko 19. október sl. Þeir héldu
skammbyssu aó hnakka hans og skip-
uðu honum aó taka næstu beygju inn
í skóginn. „Þá varö mér Ijóst, aö líf
mitt var í veói,“ sagði bfistjórinn.
Þegar hann hafði ekið stuttan
spöl veifaði einn mannræningj-
anna snöru fyrir framan andlit
hans og sagði: „Hérna hefur þú
smá reipi, sem á að koma í veg
fyrir, að þú farir að æpa þennan
síðasta spöl þinn."
Chrostowski kvaðst fyrst hafa
verið handjárnaður og keflaður á
meðan mannræningjarnir voru að
koma séra Popieluszko fyrir í
skotti bílsins. „Ég he.vrði hljóð líkt
og einhver væri að slá hveitipoka
með barefli. Þá vissi ég, að eitthvað
hræðilegt hafði gerzt."