Morgunblaðið - 13.02.1985, Blaðsíða 27
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 13. FEBRÚAR lfeð
27
Guðmundi Stefánssyni svarað:
Hafa skal það sem
sannara reynist
eftir Jón
Magnússon
„Heldur leirugt gef mér gull
en gylltan leir“
Þegar ég rakst á þessa vísu-
hendingu sama dag og ég las grein
Guðmundar Stefánssonar, búnað-
arhagsfraeðings, starfsmann
Stéttarsambands bænda, sem var
svargrein til mín undir heitinu
„Steinbarn Jóns Magnússonar"
fannst mér síðari lína þessarar
vísuhendingar eiga við grein Guð-
mundar, en frá jafnágætum
manni og Guðmundur er, hefði ég
fremur viljað sjá grein sem væri
nær leirugu gulli en gylltum leir.
Þegar menn svara greinum ann-
arra, er æskilegt að þeir fylgi því
sem ritað hefur verið en geri
mönnum ekki upp skoðanir, en á
því örlar hjá Guðmundi.
Um hvað eriim
við sammála?
Þess ber að geta að við lestur
greinar Guðmundar kemur fram
að í meginatriðum fara skoðanir
okkar saman.
Þannig talar Guðmundur um
nauðsyn þess að gerðar verði
endurbætur á verðlagningu bú-
vara með tilliti til markaðarins.
Þetta atriði er einmitt þungamiðj-
an í mínum málflutningi. Þá erum
við einnig sammála um að nýsköp-
unar sé þörf í atvinnumálum
sveitanna og leggja eigi fram fé
frá því opinbera til þess.
Þessi tvö markmið sem hér eru
nefnd og við Guðmundur erum
sammála um, skipta öllu um það,
að neytendur geti keypt þær bú-
vörur sem þeir kjósa á eðlilegu
verði og fólksflóttinn úr strjálbýl-
ingu til Reykjavíkur og Reykja-
nesssvæðisins verði stöðvaður.
Þess vegna verður að beita skyn-
samlegum leiðum til þess að ná
fram markmiðunum í stað ómark-
vissrar sóunar undir kjörorði
byggðastefnu sem viðgengist hef-
ur um nær þriggja áratuga skeið.
Þó að við Guðmundur séum
sammála um meginmarkmið vill
svo til að okkur greinir á um stað-
reyndir og þess vegna sér hann sig
knúinn til að rita svargrein sína.
ÍJtvarpslagafrumvarp-
ið úr nefnd í vikunni:
Tillaga um
stofnun menn-
ingarsjóðs
útvarpsstöðva
HALLDÓR Blöndal, formaður og
Ólafur Þ. Þórðarson, varaformaður,
mcnntamálanefndar neðri deildar
Alþingis, leggja fram sameiginlegar
breytingartillögur við útvarpslaga-
frumvarpið á nefndarfundi í dag. Að
sögn Halldórs er í tillögunum m.a.
gert ráð fyrir menningarsjóði út-
varpsstöðva. Þá væri það mjög í at-
hugun að taka upp nefskatt í stað
afnotagjalda Ríkisútvarpsins.
Halldór sagði að markmið fyrir-
hugaðs menningarsjóðs útvarps-
stöðva yrði að leggja fram fé til
dagskrárgerðar til menningar-
auka eða fræðslu og væri gert ráð
fyrir að tekjustofn sjóðsins yrði
gjald af auglýsingum. Halldór
bjóst við að málið yrði afgreitt úr
nefndinni í vikunni og sagðist ekki
geta séð neitt því til fyrirstöðu að
málið kæmi á dagskrá neðri deild-
ar strax eftir næstu heigi.
„Þessi tvö markmið
sem hér eru nefnd og
vid Guðmundur erum
sammála um, skipta
öllu um þaö, að neyt-
endur geti keypt þær
búvörur sem þeir kjósa
á edlilegu verði og
fólksflóttinn úr strjál-
býlinu til Reykjavíkur
og Reykjanesssvæðisins
verði stöðvaður. Þess
vegna verður að beita
skynsamlegum leiðum
til þess að ná fram
markmiðum í stað
ómarkvissrar sóunar
undir kjörorði byggða-
stefnu sem viðgengist
hefur un nær þriggja
áratuga skeið.“
Verðlagning búvara
Guðmundur heldur því fram að
„talnaleikur" minn sé götóttur
hvað verðlagningu búvara snertir
en tilgangurinn helgi meðalið. í
því sambandi segir hann að ég
minnist ekki á áhrif niður-
greiðslna í þróun verðlagsbúvara
og óniðurgreitt verð á búvörum
hafi hækkað minna en fram-
færsluvisitalan á síðustu árum. Þá
heldur hann þvi einnig fram að
samanburður á verðþróun frjálsu
greinanna og bundnu miðað við 10
ár sé eðlilegur.
Þessu er til að svara, að ég hef
látið gera töflu yfir verðhækkanir
á búvörum miðað við 10 ára tíma-
bil og líka fyrir sl. ár, þ.e. júní
1983 til júní 1984. Sú tafla birtist
hér á síðunni og að mínu mati sýn-
ir hún ótvírætt sannleiksgildi
minna staðhæfinga. Hér skal ein-
ungis á það bent að skv. töflunni
hækkar óniðurgreitt verð á búvör-
um sem 6 manna nefnd ákveður,
mun meira en laun. Á sama tíma
lækkar verð á svínakjöti og kjúkl-
ingum. Ef síðan er litið til 10 ára
tímabils, þá sést einnig að um
óeðlilega verðþróun er að ræða.
Ég hef margsinnis tekið fram að
ég æski þess að menn vefengi
þessar tölur með rökum, en komi
ekki stöðugt með útúrsnúninga.
Verði þær tölur, sem birtast hér á
síðunni hraktar, skal ég fúslega
játast undir það að hafa farið með
rangt mál, en meðan svo er ekki
gert hlýt ég að miða við þær, enda
eru þær gerðar af kunnáttu-
mönnum.
Frá því skal einnig greint að ég
afhenti þessa töflu um verðþróun
búvara forustumönnum landbún-
aðarins í september sl. og bað þá
að sýna mér fram á í hvaða efni
þær væru rangar. Það hefur enn
ekki verið gert. Staðhæfingar
mínar um verðlagningu búvara
standa þvi óhaggaðar hversu
marga hringi sem Guðmundur vill
fara í kringum þann heita graut.
Framleiðendum
mismunað
í þeim kafla greinar Guðmund-
ar sem ber þessa yfirskrift, bæði
hafnar hann því og samþykkir að
staðhæfingar mínar í þessu efni
séu réttar um að framleiðendum
sé mismunað. Nóg um það. Hann
heldur því hins vegar fram, að
staðhæfingar mínar um að fram-
leiðslustjórnun Framleiðsluráðs
landbúnaðarins hafi ekki borið til-
ætlaðan árangur, séu rangar. í því
efni kemur fram hin furðulegasta
talnaleikfimi, sem dæmi: Sauðfé á
landinu hefur fækkað um 200.000
undanfarin ár og framleiðsla
mjólkur hefur minnkað um 11,7%
á tímabilinu 1978—1984. Gott og
vel, skoðum þessar staðhæfingar.
Skv. tölum sem ég hef úr búnaðar-
blaðinu Frey bls. 591 árg. 1984, þar
sem - tala búpenings árin
1971—1983 er rakin kemur það í
ljós að á árinu 1978 voru mjólk-
urkýr 36.326, en voru árið 1983
33.189. Hér er um verulega fækk-
un að ræða. Séu hins vegar aðrar
tölur skoðaðar kemur annað í ljós.
1981 voru mjólkurkýr 32.769 eða
færri en þær eru í dag. Frá 1981
hefur mjókurkúm fjölgað og fram-
leiðsla aukist að sama skapi. Guð-
mundur, þetta er að beita blekk-
ingum og taka þær tölur sem hag-
felldastar eru af því að tilgangur-
inn helgar meðalið. En burtséð frá
því, þá sýnir þetta að staðhæf-
ingar mínar, um að framleiðslu-
stjórnun Framleiðsluráðs land-
búnaðarins hafi mistekist, eru
réttar.
Lítum svo á hina staðhæfinguna
Jón Magnússon
að sauðfé í landinu hafi fækkað
um 200.000. Skv. ofangreindu blaði
hefur sauðfé fækkað frá 1971 um
75.000 dýr, en ám fjölgað um
44.000. Hér tek ég tölur sem mér
eru hagfelldar, en sýna þó glögg-
lega að staðhæfingar Guðmundar
um fækkun sauðfjár eru rangar.
En hvernig svo sem ég skoða töfl-
una um fjölda sauðfjár frá 1971 til
1983 í búnaðarblaðinu Frey get ég
aldrei fengið út fækkun um
200.000. Skv. þessum upplýsingum
eru staðhæfingar Guðmundar
rangar, en mínar réttar. En ég er
reiðubúinn að hafa það sem sann-
ara reynist.
Að lokum
Þvi er haldið fram í grein Guð-
mundar, að þegar ég ræði land-
búnaðarmál svipi mér til nafna
míns, sem var prestur og bjó á
Eyri við Skutulsfjörð á 17. öld og
ritaði píslarsögu sína. Jafnframt
setur Guðmundur fram þá frómu
ósk að píslarsögu minni ljúki sem
fyrst svo hægt verði að ræða við
mig um landbúnaðarmál af viti.
Vegna þessarar líkingar finnst
mér eðlilegt að vitna í grein Sig-
urðar Nordal um trúarlíf séra
Jóns Magnússonar, en hann segir
þar um reynslu Jóns: „Algerlega
heilbrigðir menn geta öðlast sams
konar reynslu, ef til vill þeir heil-
brigóustu af öllum heilbrigðum.
Heilbrigðari menn, sem hafa við
minna að etja, stilla þessum ráð-
um meir í hóf. En þau eru eigi að
síður samkynja þeim iðkunum,
sem þeir verða líka að rækja, ef
þeir vilja rúfa þokuna milli sfn og
veruleikans.'*
Ef til vill er það rétt hjá Guð-
mundi að við nafnarnir eigum
eitthvað sameiginlegt. Ef til vill er
það rétt að ég veitist að þeim púk-
um, sem hamla eðlilegri fram-
þróun atvinnulífs í landi hér og
geta ekki rofið þokuna á milli sín,
hagsmuna sinna og veruleikans.
Hskkun á verAi landbún-
aú- ÓniAurgreitt veró
arvara
Hækkun Hækkun
júni '83 júni '84 Des. ’72 júní ’84
óniðurg. ónifturg.
Dilkakjöt 25,4% 3583%
Nautakjöt 17,5% 5736%
Nýmjólk 19,7% 4050%
Ostur 20,5% 3921%
Svínakjöt *8,2% 2606%
Kjúkl. -2,0% 2530%
Egg 72,9% 2508%
Laun 12,0% 2514%
Jón Magnússon er lögmadur í
Reykjarík.
u ATHUGUM A/IÁUÐ Við viljum vekja athygli á sérstökum innlánsreikningum Alþýðubankans.
Lífeyrisbók er fyrir lífeyrisþega og eftirlaunamenn. Alltaf laus, en ber 7,0% hærri vexti en almenn sparisjóðsbók hverju sinni.D
þ- Sér-bók Alþýðubankans er alltaf laus, en ávöxtun hækkar á þriggja mánaða fresti í eitt ár, ef innstæða er óhreyfð.D
þ- Stjörnureikningar Alþýðubankans eru þrenns konar, þeir eru verðtryggðir og vextir í sérflokki, enda sérstaklega ætlaðir ungu fólki, öldruðu fólki og þeim sem geta bundið sparifé sitt í nokkurn tíma gegn framúrskarandi ávöxtun.D
^ Almennir, verðtryggðir reikningar, til 3ja mánaða og 6 mánaða. Berið saman vaxtakjör Alþýðubankans við vaxtakjör annarra peningastofnana.D
^ Ávísanareikningar eru launareikningar, þess vegna bera þeir hærri vexti hjá Alþýðubankanum en annars staðar.D
Sem sagt, Alþýðubankinn býður sérstök kjör á innlán æskufólksins, aldraða fólksins, launþega og bundnar innstæður. ■ ISJánari upplýsingar fást á öllum afgreiðslustöðum.
ANá Alþýðubankinn hf. *// y\ Við gerum vel við okkar fólk ^XV Laugavegi 31 stmi 28700, Suðurlandsbraut 30, slmi 82911 og Róðhústorgi 5, Akureyri, stmi 26777.