Morgunblaðið - 21.02.1985, Blaðsíða 58

58
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 21. FEBRÚAR 1985
„1=9 30 duga. fan^elsi',
MáLfríSur. kastoSu ckki Lífí þ'mua.
glx. Fihndu þkr einhvern ctnnarv
ósí er...
... að vita hver sendi
rósirnar
TM Rm. U.S. Fit. Otl.-rt rtghts rtMnrad
»1984 Los Angeles Times Syndicate
Með
mor^unkaffínu
Er ekki hægt að láU skipið velU
Kvolítið. Flibbahnappurinn fór inn-
undir kojuna?
HÖGNI HREKKVÍSI
„ EIMMITT-
Heimilið og skattarnir
Jón G. skrifar:
Kæri Velvakandi.
Ástæðan til þess að ég skrifa
þér nú, er grein sem Elín Pálma-
dóttir skrifaði í Morgunblaðið þ.
10. febrúar sl., en í þessari
„Gáru“-grein segir E.P. meðal
annars:
„Prestur einn lýsti sig í þætti í
sjónvarpinu í vikunni gegn ákvæð-
um þeirra skattalaga sem leggja
þyngstu byrði á heimili með einni
fyrirvinnu," og í framhaldi af því
spyr hún ennfremur, eða að
minnsta kosti tek ég það sem hún
segir sem spurningu þó ekki sé
spurningarmerki aftan við, en þar
segir svo: „ ... en hvað er þar átt
við heimili með einni fyrirvinnu."
Mín skilgreining á „einni fyrir-
vinnu" er sú að hér sé um hjón og
eða sambýlisfólk að ræða ásamt
börnum sínum og að aðeins annað
hjónanna vinni úti og afli tekna
heimilisins. Virðist í grein þessari
gæta nokkurrar hneykslunar á því
að þessi mæti klerkur skyldi leyfa
sér að hafa aðra skoðun á þessu
máli heldur en kvenréttindakonur
almennt hafa, en sem kunnugt er
beita þær sér óspart fyrir því að
reisa dagvistarheimili fyrir börn
þannig að sem flestar konur geti
komist án mikillar fyrirhafnar á
vinnumarkaðinn, í stað þess að
beita sér fyrir því að aðeins ein
fyrirvinna heimilis hafi það
mannsæmandi laun að nægi til
framfærslu heimilisins. óneitan-
lega er það börnum fyrir bestu að
geta notið óskoraðrar umhyggju
móður heldur en að flækjast fram
og aftur til og frá dagheimili.
í sambandi við þetta vil ég leyfa
mér að leggja svofellda spurningu
fyrir E.P. og vonast eftir greinar-
góðum svörum:
Ég nefni sem dæmi fjölskyldu
með 5 börn á aldrinum 5 til 13 ára.
Þarna er um að ræða að eiginmað-
urinn vinnur fyrir öllum tekjum
heimilisins og er því skattlagður
sem slíkur. Vegna barnafjöldans
getur húsmóðirin ekki unnið úti á
hinum almenna vinnumarkaði en
spurningin er svona: Telur þú,
E.P. það réttlæti að þessum hjón-
um eða heimili þeirra sé gjört að
greiða hærri skatta af því að kon-
an er „bara húsmóðir" og vinnur
ekki úti?
Á það skal einnig bent í þessu
sambandi að þessi hjón hafa aldr-
ei sent börn sín á dagheimili, og
hafa þar af leiðandi ekki íþyngt
bæjar- eða sveitarfélagi með
byggingu né rekstri dagheimila,
en fynr utan það að vera hrein-
lega refsað fyrir svona hegðun
verða þessi hjón líka að greiða í
sínum opinberu gjöldum kostnað-
inn af svona heimilum.
Er þetta réttlæti?
Er það líka réttlætanlegt að t.d.
öldruð hjón sem búin eru að inna
af hendi skyldur sínar við að koma
börnum sínum til manns og sest í
helgan stein beri slíkan kostnað
innifalinn í opinberum gjöldum
við að koma annarra börnum upp?
Telur þú, E.P., það einnig réttlæti
að þessi hjón sem að framan
greinir hafi fengið í fæðingarstyrk
aðeins einn þriðja part af því sem
útivinnandi húsmóðir fær? En í
þessu tilviki er um tugi þúsunda
króna að ræða.
Mín skoðun á málinu er sú að
dæminu ætti að snúa við og greiða
„bara húsmæðrum" þrefalt hærri
fæðingarstyrk en þeim sem vinna
úti.
Ekki svo að skilja að ég hafi
neitt á móti dagheimilum eða slík-
um stofnunum en það á bara ekki
að lata almenning borga brúsann.
Þeir sem nota þessa þjónustu eiga
að greiða kostnaðarverð fyrir
hana rétt eins og við almennir
borgarar verðum að greiða póst-
og simagjöld fullu verði svo og
hitakostnað og rafmagn.
Vangaveltur E.P. í sambandi við
ekkjur og ekkla síðar í greininni
tel ég ekki koma þessu máli bein-
línis við, því ég man ekki betur en
að í skattalögunum séu sérstök
ákvæði þar um.
E-Pi. skrifar:
Bæði Jón G. og Þorbergur
Kristjánsson virðast hafa misskil-
ið um hvað Gárupistill fyrir viku
snerist og skrifast sjálfsagt á
óskírleika höfundar, sem ekki var-
aði sig á að aðeins væri lesin ein
málsgreinin. Hugleiðingarnar
áttu að velta upp tvískinnungnum
í skattheimtunni. Vekja athygli á
því hve löggjafinn er sjálfum sér
ósamkvæmur og skýtur sér oft
bak við ónákvæmt oröalag — enda
er heill her lögfræðinga i því að
finna út hvað átt er við. Og nú
hefur komið í ljós að ekki eru allir
sammála um hverjir geta gert
kröfur til þess að eiga „heimili"
hvað þá að vera „ein fyrirvinna
heimilis". Og það er kjarni máls-
ins.
Jón G. nefnir dæmi um það sem
honum finnst vera heimili, þ.e.
hjón með fimm ung börn. Fyrir
löggjafann er ákaflega billega
sloppið að skilgreina það eitt sem
heimili, því sjö manna heimilin
eru svo fá, voru aðeins 64 á öllu
höfuðborgarsvæðinu í þeim
skýrslum sem ég hefi nýjastar og
þar þá innifaldar fjölskyldur þar
sem bæði hjónin vinna úti og 7
manna heimilin þar sem ekki eru
5 börn. í mínum huga eiga miklu
fleiri rétt á að eigi heimili, enda
heimilin á þessu svæði talin yfir
30 þúsund. Enginn efast um ágæti
móður sem alltaf er heima hjá
börnum sínum (jafnvel telja flest-
ir orðið dagheimili af hinu góða),
en um það var ekki verið að ræða.
Heldur ekki hvers konar heimili
það væru sem kirkjan legði
áherslu á (hélt satt að segja að
það væru öll, jafnvel þótt þar búi
bara einn). Eini gréinarmunurinn
sem Gáruhöfundur gerði á heimil-
um voru heimilin þar sem sinna
þarf ungum börnum og/eða sjúkl-
ingum og gamalmennum og hins
vegar heimilum þar sem fullorðið
fólk er að sjá fyrir sér og um sig,
annaðhvort í félagi eða hver fyrir
sig, sem er þeirra einkamál.
Svona í trúnaði — þótt þess
væri ekki sérstaklega getið — þá
ber ég virðingu fyrir konum sem
hugsa vel um börnin sín (finnst
dónaskapur að nota orðið bara
húsmóðir, þótt í gæsalöppum sé)
og ekki síður þeim konum (og
mönnum) sem þurfa bæði að sjá
fyrir þeim og um þau og gera það
vel. Hvorugt ætti að greiða hærri
skatta fyrir það. Tek fúslega við
„uppnefnum" fyrir þá röksemda-
færslu. Eitt enn. Vissulega skiptir
máli — þ.e. fyrir ekkilinn eða
ekkjuna — ef þau í viðbót við það
að missa kæran maka og gagnleg-
an heimilinu verða að snarhækka í
sköttum um leið.
Það er flókið að búa til réttlát
skattalög, því mannfólkið og
heimilin eru’ svo mismunandi. En
fyrsta skilyrðið er að gera sér
grein fyrir því hvað orðin og hug-
tökin þýða.
Þessir hringdu . . .
Allir geta gerst
félagar
Kristinn Snæland hjá Fornbíla-
klúbbnum hringdi:
Einar Atlason spyr í Velvak-
anda hvort bíll árgerð 1967 sem
mynd birtist af í Mbl. sé ekki of
ungur til þess að vera í Fornbíla-
klúbbnum. Því er til að svara að í
greininni sem um er rætt stóð að
bílar þyrftu að vera 20 ára eða
eldri til að geta talist fornbílar.
Hins vegar getur hver sem er
gerst félagi í Fornbílaklúbbnum
þótt bíll hans geti ekki talist forn-
bíll fyrr en eftir nokkur ár. Einar
Atlason gæti t.d. gerst félagi og
ákveðið aö „ungur“ bíll sinn ætti
að verða sinn fornbíll.
Sá hinn sami?
Ágústa hringdi:
Ég las í sunnudagsblaði Mbl. 10.
þ.m. viðtal við Sören Sörensen
nokkurn. Mér segir svo hugur um
að þetta sé sá hinn sami Sören og
læknaði mig af þrálátu exemi
fyrir 40 árum, þá nýkominn úr
einhverju læknanámi. Ef svo er þá
vil ég færa honum mínar bestu
þakkir og óskir, ég hef ekki kennt
mér meins síðan hann gaf mér góð
ráð.
Einnig langar mig að spyrja
Sören hvers vegna hann hafi aldr-
ei gegnt Iæknisstarfinu? Ég sé
núna hvað við höfum misst.
Lagið fengið
„að Iáni“
Strákur hringdi:
Mig langar að koma með at-
hugasemd varðandi skrif í Velvak-
anda um það að lag eitt sem leikið
var í Stundinni okkar hafi verið
stolið. Þannig er að þegar spjallað
var við strákana í hljómsveitinni