Morgunblaðið - 09.05.1985, Blaðsíða 28

28
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 9. MAÍ 1985
Líbanon:
Ekkert lát
* A. 2*1 v *\ 1 / \ \ i
atoJ K1 U 11 n L1 u u n u I W ¥ y
8KÆRULIÐAR PLO, Frelsisfylk-
ingar Palestínu, eiga ekki að fá
tækifæri til þess að gera árásir á
ísrael frá Líbanon. Var þetta haft
eftir leiðtogum shíta í dag.
Ekkert lát virtist vera á innan-
landsátökunum í Líbanon í dag.
Skutu kristnir menn og múham-
eðstrúarmenn sprengjukúlum hverj-
ir á aðra yfir grænu línuna svoköll-
uðu, eftir að enn eitt vopnahléð hafði
farið út um þúfur.
Vitað er um 37 manns, sem
misstu lífið í bardögunum á
mánudag og þriðjudag, en til við-
bótar særðust yfir 150 manns, þar
af sumir alvarlega. Alls hafa þá 77
manns fallið, eftir að bardagar
brutust út að nýju 28. apríl sl.
Útvarpið í Líbanon sagði í dag,
að Amin Gemayel forseti hefði í
dag haldið fund með Rashid Kar-
ami forsætisráðherra og Adel
Osseiran varnarmálaráðherra.
Eftir fundinn sagðist Karami vera
vongóður um, að það tækist að
stöðva átökin og koma á röð og
reglu í Beirút.
Suður-Afríka:
Blökkumannahópar í
mannskæðum áflogum
Jóhannesarborg, 8. maí. AP.
MEÐLIMIR Zulu og Xhosa-
ættbálkanna í Suður-Afríku börð-
Júgóslavía:
Náðanir í
tilefni af
sigurdeginum
Belgrad, 8. maí AP.
FORSETI Júgóslavíu gaf í dag út
tilskipun um sérstaka náðun
handa 121 fanga í tilefni sigur-
dagsins, en nú eru liðin 40 ár síðan
landið var frelsað undan hernámi
Þjóðverja. Af þeim, sem náðaðir
voru, hafði 61 maður hlotið fang-
elsisdóm fyrir pólitísk brot sam-
kvæmt fréttatilkynningu stjórn-
valda, en 40 voru af albönsku þjóð-
erni og höfðu þeir gerztsekir um
„andbyltingarstarfsemi" í hérað-
inu Kosovo í suðurhluta Júgóslav-
íu 1981.
ust með hnúum, hnefum, egg-
vopnum og kylfum í dögun í dag
og létu átta manns lífið, en fjöldi
særðist áður en lögreglan skakk-
aði leikinn. Mikið hefur verið um
slík innbyrðisátök blökkumanna-
hópa í Suður-Afríku síðustu vik-
urnar og leiðtogar þeirra hafa
árangurslítið reynt að stilla til
friðar.
í sunnanverðu landinu kom
einnig til aðgerða víða, en lög-
reglan leitaði í mörgum þorpum
og hverfum blökkumanna að
æsingamönnum sem hafa látið
til sín taka í óeirðum upp á síð-
kastið. Það gekk átakalaust
fyrir sig og lögreglumennirnir
dreifðu þakkarbréfum til íbú-
anna fyrir veitta aðstoð. Ekki lá
ljóst fyrir hví Zulu- og Xhosa-
menn börðust svo ákaft og lög-
reglan telur að innbyrðiserjur
svertingjahópa séu ótengdar
þeirri ólgu, sem verið hefur
gegn aðskilnaðarstefnunni í
seinni tíð.
Mikið tjón varð er möstrin hrundu til jarðar.
Hryðjuverk í Luxemborg
Luzemborg, 8. maí. AP.
TVÆR öflugar sprengjur sprungu
suður af Luxemborg á þriðju-
dagskvöldið og féllu fjögur raf-
magnsmöstur til jarðar af þeim
sökum. Fimm manns slösuðust
lítillega.
Jóhannes Páll páfi kemur til
Luxemborgar eftir viku og lög-
reglan taldi sig ekki vita hvort
sprengjunum var komið fyrir til
að mótmæla komu páfa, eða
hvort öfgasinnaðir skæruliðar
hafi staðið að baki verknaðinum.
Maður, sem ekki sagði til nafns,
hringdi á lögreglustöðina
skömmu eftir að sprengjurnar
sprungu og sagði sig fulltrúa
samtaka sem kölluðust „baráttu-
hreyfing umhverfissinna". Lýsti
hann ábyrgð á hendur samtak-
anna. Enginn hefur heyrt þess-
ara samtaka getið fyrr og lög-
reglan lítur á hringinguna sem
gabb þangað til beinhörð sönn-
unargögn um annað liggja fyrir.
Foreldrar í fangelsi
fyrir að loka barn inni
Kómaborff, 8. raai. AP.
DÓMSTOLL í Rómaborg hefur dæmt foreldra 4 ára barns til rúmlega 4 ára
fangelsisdvalar fyrir að hafa lokað barnið inni í trébúri frá fæðingu. Búrið
var aðeins einn og hálfur metri á breidd, en 80 sentimetrar á hæð, það var
aðalsönnunargagn sækjenda í málinu. Barnið er bæði mál- og heyrnarlaust.
Mál þetta hefur vakið mikla at-
hygli á Ítalíu, en foreldrarnir, 22
ára gömul móðir og 53 ára gamall
faðir, eru bæði ólæs. Þau hafa bú-
ið í þorpi nokkru skammt norður
af Rómaborg og upp komst um
meðferðina á barninu er bónda
einum úr nágrenninu varð gengið
fram hjá húsinu og sá inn um
opinn glugga hvar barnið var að
vola inni í búrinu. Þrátt fyrir allt,
þykir dómurinn heldur harður,
sérstaklega í Ijósi þess að móðirin
hefur virst fyrir réttir vera heldur
einföld og þau hjónin báru bæði að
þau hefðu geymt barnið í búrinu
til þess að það stryki ekki að
heiman.
Læknanemi, sem hafði búið í
sama húsi og hjónin um skeið, bar
fyrir rétti, að barnið væri líflegt
og greint og sér hefði virst aug-
ljóst að foreldrarnir hafi unnað
barninu mjög. Auk þess að vera
dæmd í fangelsi munu hjónin ekki
sjá son sinn næstu sjö árin, en
þann tíma mun hann verða alinn
upp á opinberri stofnun, en að
dómstímanum liðnum verður
endurmetið hvort fólkið geti talist
hæfir foreldrar. Búrið var brennt.
Haldið upp á stríðslokin:
Reagan varar við nýjum vopnum
Sovétmenn klappa fyrir Stalín
Londnnum, 8. nuí. AP. 1
FÓLK UM alla Evrópu, frá Moskvu til Varsjár og frá París til Lundúna,
hélt í dag upp á að fjörutíu ár eru liðin síðan að síðari heimsstyrjöldinni
lauk og friður komst á að nýju eftir hildarleikinn mikla. Fólk lagðist á
bæn, tók þátt í fjöldagöngum eða sló upp veislu. Rifjuðu menn upp
hörmungarnar og sorgina og ekki síst gleðina, sem greip um sig er
nasistarnir gáfu eftir á endanum. Þjóðarleiðtogar fluttu erindi og skiptust
á vonar- og vináttuorðum í garð hvers annars auk þess sem þeir vöruðu
við því að annað eins mætti aldrei eiga sér stað framar, ekki síst vegna
tílvist nýrra og hættulegra gereyðingarvopna.
Víða var allmikil þátttaka í
hátíðarhöldunum. Ronald Reag-
an flutti tölu í Strassbourg í
Frakklandi þar sem hann er nú
staddur á mikilli yfirreið um
Vestur-Evrópu. í ræðu sinni var-
aði forsetinn við nýrri sovéskri
eldflaug sem hönnuð hefur verið,
SS-X 24., en áður en Reagan tók
til máls hafði Robert McFarlane,
ráðgjafi Reagans í öryggismál-
um, lýst því ástandi sem myndi
skapast þegar flauginni verður
komið fyrir í Vestur-Evrópu
þannig: „Ef Rússar setja upp
þessar nýju eldflaugar raskast
vopnahlutfallið enn meira en
þegar er og veit það á illt. Þá
munu Sovétmenn hafa öll ráð
Vestur-Evrópu í hendi sér og
geta beitt Evrópubúa „kjarn-
orkuvopnaþvingun".
Margaret Thatcher, Elísabet
drotting yfir Bretlandi og eigin-
maður hennar, Filippus prins,
tóku þátt í messu í Westminster
Abbey ásamt 2000 manns, en þar
messaði Robert Rauncie, yfir-
maður bresku kirkjunnar. Hann
sagði það tímanna tákn í Vest-
ur-Evrópu, að óvinir væru nú
vinir og sambúðin væri gæfurík
og góð. Aldrei mætti þó gleyma
þeim lærdómi sem draga mátti
af styrjöldinni. Rauncie minntist
sérstaklega frelsun Hollands,
loftárásanna á Coventry og um-
sátursins um Leningrad þar sem
ein milljón manna féll. Rauncie
sagði ennfremur: „Auðvitað er
stríð af hinu illa, en það eitt að
stöðva myrkraverkin í útrým-
ingarbúðum á borð við Buchen-
wald, Dachau og fleiri, réttlætir
að fara í stríð.“
Michail Gorbachev, leiðtogi
Sovétríkjanna, fór í fylk-
ingarbrjósti fyrir félögum sínum
í stjórnmálaráðinu og lagði
blómsveiga á grafhýsi Lenins og
við minnisvarðann um óþekkta
hermanninn. Hann hélt þar tölu
og reifaði frækna frammistöðu
Rússa í stríðinu og það vakti at-
hygli, að þegar hann nefndi nafn
Josefs Stalín, fögnuðu áheyrend-
ur mjög með lófaklappi og
blístri. Mikið hefur verið fjallað
um Stalín í sovéskum fjölmiðl-
um er þeir hafa ritað og sagt frá
komandi hátíðarhöldum. Árið
1965, er haldið var upp á að 20 ár
voru liðin frá stríðslokum, var
einnig klappað fyrir nafni Stal-
íns þegar Leonid Breshnew
minntist á hann og titlaði „yfir-
hershöfðingja". Árið 1975, á 30
ára afmæli stríðslokanna, kvað
við annan tón. Breshnew hélt
einnig þá ræðu en þá var ekki
eytt einu orði í Stalín. Sama er
að segja um Georgi Zhukov
hershöfðingja, það var klappað
þegar nafn hans var nefnt árið
1965, ekki 1975, en aftur 1985.
Þannig eru menn ýmist í náðinni
eða ekki. Gorbachev dró ekki úr
þætti flokksins í stríðinu, sagði
miðstjórn hans bókstaflega hafa
skipulagt allan hernað Rússa og
án flokksins hefði sigur ekki
unnist.
Gyðingar komu saman víðast
hvar í tilefni dagsins og minnt-
ust þess að það lá við útrýmingu
þjóðar þeirra í stríðinu. Hvöttu
þeir til þess í orði og æði að
heimurinn gleymdi aldrei og
fyrirgæfi aldrei þjóðarmorð sem
næstum heppnaðist.
Víða hittust gamlir hermenn
frá Rússlandi, Bandaríkjunum,
Bretlandi og Frakklandi og var
mikið táraflóð er fundum þeirra
bar saman á ný. I París var ef til
vill sérkennilegasta uppákoman,
Sfmamynd/AP
Michail Gorbachev ávarpar alla helstu ráðamenn Sovétríkjanna í hátíð-
arsalnum í Kreml.
Sfmamynd/AP
Breska konungsfjölskyldan samankomin í Westminster Abbey.
en þar gengu um 200 ungir Þjóð-
verjar í fylkingarbrjósti með
þúsundum gamalla, franskra
hermanna og veifuðu Þjóðverj-
arnir ungu fánum allra frönsku
herdeildanna. Francois Mitter-
rand Frakklandsforseti hélt
ræðu og lagði síðan blómsveig á
minnisvarða óþekkta hermanns-
ins undir Sigurboganum.